مهم ترین تکنیک های نوازندگی نی - آموزش نی نوازی - تکنیک های نواختن نی

مهم ترین تکنیک های نوازندگی نی/

برای شروع نوازندگی نی باید اصول تکنیک هایی را به خوبی تمرین کنید تا بیاموزید.لذا مطالب زیر را یکی یکی بخوانید و روی آنها کار کنید تا خیلی زود حرفه ای شوید.

نفسگیری صحیح برای نوازندگی

نفس گیری یکی از مهمترین و اساسی ترین اصول نوازندگی نی و تمام سازهای بادی می باشد که متاسفانه در کشور ما به این امر توجه چندانی نمی شود و معدود مدرسینی(بجز استاد کیانی نژاد) این امر مهم را به هنرجویان خود آموزش می دهند؛

شیوه نفس گیری صحیح در سازهای بادی دقیقا مانند نفس گیری در یوگا،تمامی ورزشهای ،آواز،و…. می باشد.

این شیوه نفس گیری شیوه ای دشوار و مشکل نمی باشد و هنرجویان می توانند با کمی تمرین همراه با تمرکز به راحتی به این شیوه نفس گیری مسلط شوند؛روش این نفس گیری در زیر آمده است،

امیداست با تلاش و تمرین و با فرا گیری این نفس گیری بتوانید از شر سفتی ها و فشارهای اضافی در هنگام ساز زدن رهایی یابید.

در نفس گیری صحیح نفس از طریق بینی و به آهستگی وارد ریه می شود به طوریکه فقط شکم به سمت بالا حرکت می کند و سینه ها ثابت مانده و هیچ گونه سفتی در قسمت قفسه سینه صورت نمی گیرد؛

در هنگامی که نفس ذخیره شده هیچ گونه فشاری به شکم یا هیچ قسمت دیگری از بدن وارد نمی شود و شما می توانید به راحتی این نفس را تا ۳۰الی۴۰ ثانیه نگه دارید؛ سعی کنید برای خارج کردن هوا نیز از لبها استفاده کنید،مانند گفتن حرف ((پ)) به صورت تشدید دار! یا گفتن ((پو)) بدون صوت!

می توانید برای درک بیشتر این تمرین به صورت درازکش روی زمین بخوابید و تمام عضلات خود را شل کنید؛ سپس یک دست را روی سینه بگذارید و یک دست را روی شکم، سپس هوا را از طریق بینی وارد ریه ها کنید بطوریکه هوای وارد شده شکم شما را باد کند و دست شما را به سمت بالا هدایت کند؛

دقت کنید که سینه شما به هیچ عنوان نباید سفت شود یا بالا بیاید!!! نفس را تا جایی که به شما فشار نیاورد نگه دارید سپس به آرامی و توسط لبها خارج کنید؛ اولا دقت کنید که نفس به هیچ عنوان نباید از خود شکم به طرف بیرون پرتاب شود، مانند گفتن ((ها)) نباشد؛ دوماً به یاد داشته باشید که نفس تا انتها باید تخلیه گردد!

یک راه دیگر برای پیشرفت در این نفس گیری استفاده از یک کتاب در هنگام تمرین است!
به این صورت که یک کتاب سنگین را روی شکم خود می گذارید و با گرفتن نفس کتاب را به سمت بالا هل می دهیم،سپس هوا را کم کم و به صورت مقطع از دهان خارج می کنیم؛

یعنی بعد از نفس گیری کامل با گفتن ((پو)) مقداری از هوارا خارج می کنیم سپس بقیه هوا را پیش خود نگه می داریم و چند ثانیه بعد با گفتن یک ((پو)) مقداری دیگر از هوارا خارج می کنیم؛ این کار را تکرار می کنیم تا تمام هوا خارج شود! در این تمرین هم هیچ فشاری نباید به شما وارد شود.
این نفس گیری علاوه در نوازندگی در جاهای بسیاری به شما کمک خواهد کرد!مخصوصا در هنگام خستگی و یا تمرکزبرای انجام فعالیتهای گوناگون!
سعی کنید در هنگام انجام تمرینات نفس گیری کاملا به دم و بازدم و شل بودن بدن دقت کنید و به یادداشته باشید که نفس گرفته شده به هیچ عنوان نباید شما را آزار دهد و یا زوری برای خارج شدن داشته باشد!

روغنکاری نی

از سخن های استاد بیات
به سر یک میله نازک مفتولی که به راحتی وارد نی شود یک تکه پارچه بدون پرز(مثل پارچه های پلاستیکی) وصل می کنیم،سپس پارچه را به روغن پارافین آغشته کرده و وارد نی می کنیم،سپس چند بار میله را بالا و پایین می کنیم تا نی کاملا به روغن پارافین آغشته شود.

باید توجه داشت که قطر میله را باید به اندازه ای درنظر گرفت که به راحتی و بدون هیچ فشاری وارد نی شود تا به نی آسیب نرساند

تمرین با کاغذ

یک تکه کاغذ ۱۰X۱۰ سانتی متری را به دیوار بچسبانید و سعی کنید با فوت کردن آن را روی دیوار نگه دارید.اگر فوت شما از شکم و از دور باشد احتمال دارد مدت کمی آنرا نگه دارید.ولی اگر دمیدن شما توسط لب صورت بگیرد شما باید حدود ۲۰ تا ۳۰ ثانیه کاغذ را روی دیوار نگه دارید.
توجه داشته باشید که بعد از این تمرین هیچگونه خستگی و یا نفس نفس زدنی وجود ندارد.

صد در صد این تمرین علاوه بر جذابتی که دارد کمک زیادی به شما خواهد کرد تا دمیدنی منظم و یکنواخت داشه باشید

ادامه تمرین با کاغذ

بعد از این که تمرین دمیدن به کاغذ را کاملا یاد گرفتید و توانستید نفسی قوی که بتواند یک خودکار یا یک حبه قند را به راحتی پرت کند را بدمید،سعی کنید همین کار را با گوشه لب(طرفی که نی قرار می گیرد) انجام دهید.تکان دادن اجسام سنگین مانند گوشی موبایل در این حرکت کار بسیار مشکلی است.

بنابراین از همان تمرین نگه داشتن کاغذ روی دیوار شروع کنید.بعد از انجام این تمرینات سعی کنید در حالی که نی را داخل دهان قرار دادید همان کار را تکرار کنید.بدون توجه به این که نی داخل دهان قرار دارد واینکه اصلا از آن صدایی اخذ خواهد شد یا خیر.

شاید در ابتدا چون دهان باز است و لبها از هم فاصله دارند این تمرین کاری بیهوده و نشدنی تلقی شود؛اما با تمرین زیاد می توانید این کار را انجام دهید و از تاثیر آن بر روی صدای سازتان لذت ببرید.

ادامه تمرین

اگر تمرین با کاغذ را انجام دادید و هم اکنون روی آن مسلط هستید،سعی کنید که یک حبه قند را روی یک میز با فشار دمیدن خود پرت کنید.

این کار را با یک خودکار نیز انجام دهید.سپس سعی کنید یک جسم سنگین تر مثل یک گوشی موبایل را با همان شیوه دمیدن جا به جا کنید.برای تسلط بیشتر روی دمیدن خود سعی کنید به یک پر که روی کف دستتان قرار دارد فوت کنید بدون آنکه پر تکان بخورد و بطوریکه سرمای دمیدن را روی کف دست حس کنید.

این تمرینها به شما کمک می کند تا صدایی کاملا صاف و یکنواخت را از نی اخذ کنید و بتوانید ساعتها بدون خستگی نوازندگی کنید. ی به پر نفس نی زدن نداریم.بلکه با دمیدنی فوق العاده کم والبته راحت می توانیم صدایی قوی از نی در آوریم.

استرس و اضطراب هم صدای ساز شما را تغییر نخواهد داد!!!

استاد کیانی نژاد که در این زمینه صاحب نظر هستند ایشان با اشاره به راحتی وشل بودن کامل بدن در هنگام این نوع دمیدن،به این نکته اشاره کردند که:حتی در صورت داشتن استرس شدید یا اضطراب وبالا رفتن سرعت تپش قلب،حتی در کنسرتها،در صورتی که برروی این نوع دمیدن تسلط داشته باشید به راحتی می توانید تمام صداها را به شکل دلخواه از نی درآورید.

ایشان ضمن تأکید فراوان به این مسئله که در این نوع دمیدن فقط بینی جهت هواگیری وگوشه لب جهت دمیدن آن به داخل نی وتبدیل بازدم طبیعی به هوایی فشرده،و شکم که از هوا پر می شود هیچ جای دیگر از بدن درگیر این عمل نشده و بدن کاملاً شل می باشد،اعلام داشتند:

باید به این نکته نیز توجه کرد که این کار،عملی کاملاً آگاهانه واختیاری است.تکنیکی ساده که تا روی آن فکر وتمرکز نکنیم،به آن دست پیدا نخواهیم کرد.

همچنین این استاد بزرگ شدیداً تأکید می کنند که در هنگام نفس گیری،سینه به هیچ عنوان بالا نیامده وسفت نمی شود؛بلکه تمام هوا بوسیله شکم ذخیره می شود.

تکنیک هایی که یادگیریشان ساده است اما تا به تسلط رسیدن کمی تمرین بیشتر می خواهد

بدون برنامه کاری را انجام ندهید و سعی کنید هر کاری را با اصول خود آن فرابگیرید.پس قدم به قدم و با آگاهی کامل نی نوازی را با سازی ها بیاموزید.
برگرفته از : سازی ها