8نکته ویژه زائران پیاده امام حسین(علیه السلام)

در حدیث آمده است: به خدا قسم کسى که آن حضرت را زیارت کند و عارف به حقّش باشد تمام گناهان گذشته و آینده‏اش آمرزیده مى‏شود.

براى زیارت‏ هیچ امامى، به اندازه زیارت حسین بن على(علیهماالسّلام) در (کربلا) تاکید نشده است. حتى براى زیارت رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) هم آن همه سفارش و دستور نیست. گاهى در روایات، زیارت (کربلا)، از زیارت (کعبه) هم برتر و بالاتر به حساب آمده است و براى زیارت سیدالشهدا، پاداشى برابر ده ها و صدها حج و عمره بیان شده است، از حضرت ابو جعفر علیه السّلام نقل کرده که آن جناب فرمودند: شیعیان ما را امر کنید که به زیارت قبر حضرت حسین بن على علیهماالسّلام بروند زیرا زیارت آن حضرت بر هر مومنى که اقرار به امامتش از جانب خداوند عزّ و جلّ دارد فرض و واجب مى‏باشد. (کامل الزیارات/ترجمه ذهنى تهرانى،ص: ۳۹۶)

علاوه بر روایاتی که اهمیت زیارت آن حضرت علیه السلام را بیان می دارند روایاتی نیز موجود است که به حالت و چگونگی زائر اشاره دارد. در این روزهای عزیز اگر قصد زیارت آن حضرت را دارید بد نیست بدانید یک زائر واقعی چگونه باید باشد. به حدیثی از کتاب شریف کامل الزیارات در این باب اشاره می کنیم:

محمّد بن عبد اللَّه بن جعفر حمیرى از پدرش، از على بن محمّد بن سالم، از محمّد بن خالد، از عبد اللَّه بن حمّاد بصرى از عبد اللَّه بن عبد الرحمن اصم، وى مى‏گوید: مدلج از محمّد بن مسلم براى ما نقل کرد که وى گفت: محضر مبارک حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام عرض کردم: هر گاه به زیارت پدر بزرگوارتان (حضرت امام حسین علیه السّلام) مى‏رویم آیا به همان هیئت و کیفیّتى که به حج مى‏رویم باشیم؟ حضرت فرمودند: بلى. عرض کردم: پس آنچه بر حاجى لازم است بر ما نیز است؟ حضرت فرمودند: چه چیزهائى را گفتى؟ عرض کردم: اشیائى را که بر حاجى لازم مى‏باشد. حضرت فرمودند:

۱) بر تو لازم است که با همراهانت خوش رفتار باشى، سخن اندک بگوئى و حتى الامکان تکلّم نکنى مگر به خیر. حضرت امیرالمومنین علیه السّلام مى‏فرماید که‏: هر گاه خواهى که متکلّم شوى به کلامى، باید که پیش از گفتن بسنجى آن حرف را به عقل خود، اگر شایسته گفتن باشد و ضرر دنیوى یا اخروى بر گفتن او مترتّب نشود، بگو: و اگر نه این چنین باشد و مظنّه ضررى در او باشد، مگو. و نگفتن او را واجب دان. (شرح مصباح الشریعه/ ترجمه عبد الرزاق گیلانى، ص: ۲۹۶)

حضرت ابو جعفر علیه السّلام نقل کرده که آن جناب فرمودند: شیعیان ما را امر کنید که به زیارت قبر حضرت حسین بن على علیهما السّلام بروند زیرا زیارت آن حضرت بر هر مومنى که اقرار به امامتش از جانب خداوند عزّ و جلّ دارد فرض و واجب مى‏باشد

۲) بر تو لازم است زیاد به یاد خدا باشى، هر چیزی را حدی است که بدان پایان می پذیرد، مگر ذکر و یاد خدا که برای آن حدی وجود ندارد، یاد خدا آدمی را به زندگی حقیقی سوق می دهد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در این باره چنین فرمود: مثل الذی یذکر ربه و الذی لا یذکره مثل الحی و المیت؛ مثل کسی که به یاد پروردگارش است و کسی که به یاد او نیست مثل انسان زنده و مرده است.(گام نخستین، حسن رمضانی)

۳) لازم است جامه و لباس‏هایت را نظیف و پاکیزه نگاه دارى بر تو لازم است پیش از اینکه به حائر برسى غسل نمائى. و آن اهم امور است از برای عبادت، زیرا طهارت ظاهر، وسیله حصول طهارت باطن است. و از این جهت مدح آن در آیات و اخبار وارد شده. خدای – تعالی – می فرماید: «خدا دوست دارد طهارت کنندگان را».(توبه ۱۰۸)

۴) لازم است بر تو که خاشع بوده و زیاد نماز خوانده و بسیار بر محمّد و آل محمّد صلوات بفرستى‏. در زبان فارسى، معادلى که ترجمه‌اى رسا براى واژه «خشوع» باشد و کاملاً مفهوم آن را بیان کند کمتر یافت مى‌شود. شاید بهترین معادلى که براى این کلمه بتوانیم پیشنهاد کنیم، تعبیر «فرو شکستن» باشد. خشوع در جایى است که «انانیّت» و «منیّت» انسان در هم فرو بشکند.(نماز خاشعان، درس بیست هفتم، آیت الله مصباح یزدی) در برابر خشوع، قساوت قرار گرفته است و قساوت، سختى و سنگى دل است. اما لازمه خشوع شناختن موجود برتر است.(یاد خدا، کاظم محمدی) پس از اینکه خشوع حاصل شد لاجرم به دنبال آن نماز نیز خواهد آمد که ذکر و یاد موجود برتر است و در باب صلوات نیز پیامبر صلى اللَّه علیه و آله صلوات فرمود: حقّ ما بر هر مسلمانى این است که با هر نمازى بر ما صلوات بفرستد، و این فریضه واجبى از جانب خداوند است‏.(أسرار آل محمد علیهم السلام/ ترجمه کتاب سلیم، ص: ۶۸۳)

۵) به آنچه از تو نیست و مال دیگرى است احترام گذارده و بر ندارى. لازم است به آنچه حلال نیست نگاه نکرده و چشم خود را از آن فروببندى.

واجب است از آنچه منهى هستى و از خصومت و دشمنى و زیاد قسم خوردن و از جدال کردنى که در اثناء آن به خوردن قسم مبادرت مى‏ورزى اجتناب و دورى کنى. در این مورد حضرت به مواردی اشاره می کند که ممکن است مبادرت بدان منجر به خدشه دار شدن رابطه ایشان با همسفرانشان و در نهایت خدای تبارک و تعالی گردد

۶) لازم است وقتى برادر ایمانى خود را نیازمند دیده و ملاحظه کردى که به واسطه نداشتن نفقه از ادامه عمل عاجز است به دیدنش رفته او را کمک کرده و به مواسات با او رفتار نمائى. امام على علیه السلام می فرمایند: محبوب ترین مومن نزد خداوند، کسى است که مومن فقیرى را، در تنگدستى دنیا و گذران زندگى، یارى رساند.(آینه یادها،سید محسن موسوی)

۷) بر تو لازم است تقیه که دین تو به آن قائم است را رعایت کنى. تقیه عبارت است از: عمل نکردن به دستوری و یا بیان نکردن حکمی و یا حتی اظهار گفتار و کرداری مخالف با آن؛ برای حفظ دین و یا گروندگان به آن و حافظان آن و مصلحت‌هایی دیگر از این‌ دست.( آسیب شناخت حدیث،عبدالهادی مسعودی)

۸) واجب است از آنچه منهى هستى و از خصومت و دشمنى و زیاد قسم خوردن و از جدال کردنى که در اثناء آن به خوردن قسم مبادرت مى‏ورزى اجتناب و دورى کنى. در این مورد حضرت به مواردی اشاره می کند که ممکن است مبادرت بدان منجر به خدشه دار شدن رابطه ایشان با همسفرانشان و در نهایت خدای تبارک و تعالی گردد.

سخن آخر آنکه

در باب اجر و ثواب زیارت آن حضرت آمده است: به خدا قسم کسى که آن حضرت را زیارت کند و عارف به حقّش باشد تمام گناهان گذشته و آینده‏اش آمرزیده مى‏شود.(کامل الزیارات/ ترجمه ذهنى تهرانى، ص: ۴۵۱) از این رو علاوه بر تمامی موارد ذکر شده شناخت واقعی آن حضرت در درجه اول اهمیت قرار دارد، چرا که اصل بر کسب علم و معرفت است از این رو لازم است زائر بداند به زیارت چه کسی می رود و آن شخص از چه جایگاهی نزد خداوند متعال برخوردار است. امید که تمامی زائران حضرتش عارف بحق ایشان بوده و تمام گناهان گذشته و آینده شان آمرزیده گردد.

تبیان