همه چیز در باره روغن خودرو - زمان تعویض روغن موتور - سیاه شدن روغن موتور نشان چیست

روغن خودرو/

در مقاله زیر سعی شده تا بسیاری از ابهاماتی که مصرف کنندگان خودرو در خصوص روغن خودرو دارند برطرف بشه اما آنچه برای این مسئله شناخت روغن خودرو لازم است در زیر می خوانید:

عوامل موثر در مدت زمان کارکرد و تعویض روغن موتور؟

چرا روغن موتور باید تعویض شود ؟

آیا سیاه شدن روغن موتور نشان دهنده زمان مناسب تعویض روغن است ؟

نوع و کیفیت سوخت مصرفی چه تاثیری در تعویض روغن دارد ؟

آیا نوع روغن در مدت زمان تعویض روغن موثر می باشد؟

روغن موتور از دو جزء تشکیل شده است:

۱) روغن پایه

۲) ادتیو ( مواد افزودنی‌ها )

روغن پایه موجب می‌شود که روغن موتور، روانکاری قسمت‌های متحرک را انجام دهد تا اصطکاک کاهش یابد. ولی از آنجایی‌‌ که روغن به تنهایی برای حفاظت موتور کافی نمی‌باشد، بنابراین از مواد دیگری به منظور جلوگیری از خراب شدن روغن پایه تحت شرایط دمایی موتور و هم چنین حفاظت بیشتر موتور استفاده می‌نمایند.

این افزودنی‌ها که در فرمولاسیون روغن موتور شرکت می‌کنند، عبارتند از:

* ادتیوهای پاک‌کننده / متفرق‌کننده: برای پاکیزه نگه داشتن موتور استفاده می‌شود، چون آلودگی‌های مختلف را در حالت معلق نگه می‌دارد و مانع از نشستن آنها بر روی قطعات موتور می‌شود.

* بازدارنده‌های خوردگی و زنگ‌زدگی: موتور را از آب و اسیدهای تشکیل شده محافظت می‌نماید.

* آنتی اکسیدان‌ها: از اکسیداسیون روغن و درنهایت تشکیل لجن جلوگیری می‌نماید.

* مواد ضد سایش: یک فیلم روی سطح فلز تشکیل می‌دهند تا از برخورد فلز – فلز جلوگیری نمایند.

* اصلاح‌کننده‌های ویسکوزیته و کاهش‌دهنده انتظار ریزش: به جریان روغن موتور کمک می‌کند.

مطلب بعدی که در مورد روغن موتور باید به آن توجه کرد، گرید آن است. به منظور اینکه روی موتور، روانکاری خوبی انجام دهد باید توانایی عمل و تشکیل فیلم را تحت شرایط دمایی مختلف دارا باشد.

انتخاب صحیح گرید روغن موتور باتوجه به دمای محیط محل جغرافیایی، حائز اهمیت است.

روغن‌های موتوری از لحاظ گرید یا درجه به دو دسته تقسیم می‌شوند.

۱) روغن مونو گرید: روغنی است که توانایی کار کردن در دمای بالا یا پایین را دارد.

۲) روغن مالتی گرید: این روغن‌ها که به چهار فصل معروف می‌باشند، توانایی کارکرد در دمای بالا و پایین را توامان دارا هستند و به عنوان مثال به این صورت نمایش داده می‌شوند ۲۰w50 که ۲۰ نشان‌دهنده ویسکوزیته روغن در دمای پایین می‌باشد و ۵۰ ویسکوزیته در دمای بالا است.

به عبارت دیگر روغن ۲۰w50 می‌تواند برای دمای ۱۰۰c- تا بالاتر از ۴۰۰c مورد استفاده قرار گیرد و برای خودروهایی که بین شهرستان‌های سردسیر و گرمسیر تردد می‌کنند، مناسب است.

مطلب بعدی برای انتخاب روغن مناسب، توجه به سطح کیفی آن است. در طبقه‌بندی انجمن نفت آمریکا (API) برای نشان دادن سطح کیفیت روغن موتور از یک نشان دو حرفی استفاده می‌شود.

حرف اول نشان‌دهنده نوع موتور است، یعنی حرف «S» ارائه‌دهنده «Spark ignation» یا موتورهای بنزینی است و حرف c ارائه دهنده «Compressio Ignotion» یاموتورهای دیزلی است.

حرف دوم در هر دسته ارائه‌دهنده کارایی آن طبقه است، به عبارت دیگر سطح کیفیت روغن با بالا رفتن حروف الفبا افزایش می‌یابد. نکته دیگر این است که رنگ روغن ملاک مناسبی برای کیفیت روغن نمی‌باشد و برای ارزیابی صحیح کیفیت روغن موتور، نیاز به انجام آزمایش‌های مختلف داریم.

از سوی دیگر ادتیوهای موجود در روغن موجب تیره‌ شدن رنگ روغن می‌شود، بنابراین روغن کار نکرده شفاف و کمی تیره است و سیاه شدن تدریجی آن در اثر کارکرد نشان‌دهنده این است که روغن دارای مواد پاک‌کننده لازم است و این روغن توانایی انتقال مواد زائد و رسوبات را از لابه‌لای قطعات دارا است.

پس با توجه به موارد ذکر شده برای انتخاب روغن مناسب، باید به چند نکته توجه داشت:

۱ – بنزینی یا دیزلی بودن موتور

۲ – مدل اتومبیل

۳ – شرایط آب هوایی

عوامل موثر در مدت زمان کارکرد و تعویض روغن موتور :

بعد از در نظر گرفتن موارد فوق باید توجه داشت که از روغن‌های مظروف تولید شده توسط سازندگان معتبر که روی بسته‌بندی آنها، مشخصات مربوط به سطح کیفی و کیلومتر کارکرد مناسب درج شده است، استفاده نمود.

در مورد کیلومتر کارکرد درج شده بر روی بسته‌بندی‌ روغن باید توجه داشت که این تعداد مسافت برای شرایط رانندگی نرمال است، زیرا کارایی موتور و نتیجتا طول عمر روغن به فاکتورهایی بستگی دارد که در تشکیل لجن سهیم هستند.

این فاکتورها عبارتند از:

۱ – درجا کار کردن موتور مثل ترافیک

۲ – رانندگی با بار زیاد در سربالایی‌ها و یدک کشیدن

۳ – رانندگی در سرما، قبل از اینکه موتور گرم شده باشد.

۴ – آلودگی هوا

۵ – سرعت خیلی زیاد خودرو

۶ – طی کردن مسافت‌های کوتاه و خاموش و روشن کردن خودرو

۷ – رقیق شدن سوخت

۸ – عدم تعویض به موقع فیلترهای هوا و روغن

توجه داشته باشید که راکد ماندن روغن در داخل موتور، دلیلی بر حفظ کیفیت آن نیست بلکه باید پس از ۴ الی ۶ ماه برای روغن‌های با سطح کیفیت پایین و ۶ الی ۱۲ ماه برای روغن‌های با سطح کیفیت بالا، روغن کارکرده را تعویض نمود.

در هنگام سرریز روغن، توجه داشته باشید که روغن موتور استفاده شده باید از همان نوع قبلی باشد و هیچ گاه نباید روغن‌های مختلف را با هم مخلوط کرد. بنابراین افزودن مکمل روغن موتور به روغنی که به طور صحیح انتخاب شده باشد، مجاز نیست.

در هنگام تعویض نوع روغن موتور، بهتر است بدنه خارجی موتور را شست‌و‌شو دهید زیرا این کار مانع از ورود آلودگی‌های اطراف به داخل محفظه روغن می‌شود. البته این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که روغن را در حالت گرمی خارج نمایید زیرا روغن‌ در این حالت رقیق‌تر است و آلودگی‌ها را به همراه خود می‌آورد.

چرا روغن موتور باید تعویض شود ؟

روغن از زمان شروع به کار موتور در معرض اکسیده شدن و تجزیه حرارتی قرار گرفته و روغن پایه آن آلوده شده و از کیفیت آن کاسته می شود و همچنین مواد افزودنی استاندارد آن نظیر مواد افزودنی پاک کننده نیز، مصرف می شوند . در این حالت خاصیت روانکاری ، پاک کننده و جذب ذرات معلق و ناخالصی ها ، کاهش می یابد .

آیا سیاه شدن روغن موتور نشان دهنده زمان مناسب تعویض روغن است ؟

این تصور که سیاه شدن روغن نشانه خراب شدن وعدم کیفیت آن می باشد ، صحیح نمی باشد . اگر در دستگاه یا موتور خودرو روغن پس از مدتی تغییر رنگ ندهند و اصطلاحا” سیاه نشود ، می باید در اسرع وقت آن را تعویض نمود زیرا ، سیاه شدن شدن روغن به علت خاصیت پاک کنندگی دوده ناشی از احتراق و جذب ذرات معلق و ناخالصی روغن موتور می باشد .

در غیر این صورت ، ذرات ناخالصی و دوده بر روی قطعات متحرک موتور رسوب کرده و ‌باعث جلوگیری از انتقال حرارت ، ساییدگی زودرس قطعات ، روغن سوزی ، کاهش راندمان و توان موتور می شود .

نوع و کیفیت سوخت مصرفی چه تاثیری در تعویض روغن دارد ؟

سربی که برای به سوزی به بنزین اضافه می شد ، پس از ورود به روغن موتور باعث اکسیده شدن سریعتر روغن و افت کیفیت روغن می گردید که خوشبختانه در حال حاضر حذف شده است .

بنزین با اکتان پایین به دلیل ایجاد احتراق ناقص و اضافه نمودن دوده به روغن می شود که این موضوع نیز با کاهش خاصیت روانکاری روغن می شود . استفاده از بنزین های سوپر متناسب با تکنولوژی موتور ، این مشکل را تا حدودی بر طرف می کند .

آیا نوع روغن در مدت زمان تعویض آن ، موثر می باشد؟

با پیشرفت تکنولوژی ساخت موتورها ، شرایط کارکرد موتور از لحاظ افزایش دور ، نسبت تراکم بالا ، دمای احتراق بیشتر ، فشار زیادتر به یاتاقانهای ثابت و متحرک بیشتر شده است .

لذا در این راستا سازندگان روغن موتور را بر این داشته است تا روغن هایی متناسب با تکنولوژی موتورها یا زمان تعویض بیشتر تولید نمایند . امروزه با توجه به استاندارد های زیست محیطی ، تبخیر و کاهش سطح روغن موتور محدود شده است و سرریز روغن به منظور تامین کسری روغن موتور کاهش یافته است .

از آنجا که در بازار انواع روغن ها با درجات و کیفیت های مختلف موجود می باشد ، پیشنهاد می شود با رجوع به دستور العمل کارخانه سازنده خودرو ، نسبت به استفاده از روغن توصیه شده و تعویض به موقع آن با توجه به نکات بیان شده ، اقدام نمایید .

انتخاب روغن مناسب ، تضمین کننده عمر طولانی و راندمان بالای موتور

برای انتخاب یک روغن موتور خوب ، عوامل و پارامترهای مختلفی باید مدنظر قرار گیرد. یک روغن موتور مرغوب ،‌دارای گرانروی مناسب و ضریب اصطکاک بسیار پایین بوده و توانایی روانکاری بخش های مختلف و قطعات متحرک موتور را داراست . ضمنا” روغن موتور علاوه بر سازگاری با ترکیبات پلیمری موجود ؛ باید دارای اثرات بازدارندگی خوبی در مقابل زنگ زدگی ،‌ خوردگی ،‌اکسیداسیون و سایش باشد .

خودرو . نت