میوه درمانی با خیار در کلام معصومان (ع)
چکیده
از نظر حکماى طبّ سنتى، طبیعتِ خیار نسبتاً سرد و تر است و مغزِ آن مرطوب‌تر از پوست آن است. توصیه این است که خیار از قسمت پایین آن، یعنى محلّ اتصال به گیاه خورده شود. عطش را تسکین مى‌دهد و حرارت خون، صفرا و التهاب را نیز تسکین مى‌دهد. براى معده‌هاى گرم و دردهاى مثانه، مفید است. ملین است و مدرّ و براى اخراج سنگ مثانه و سنگ کلیه نافع است. در این موارد، مغز تلخ خیار، مفیدتر است.
خواصّ خیار در روایات
پیامبر خدا)ص) می‌فرمایند:
عَلَیکُم بِالقِثّاءِ فَإِنَّ الله تَعالى جَعَلَ فیهِ الشِّفاءَ مِن کُلِّ داءٍ؛ بر شما باد خیار، چراکه خداوند متعال، درمان هر دردى را در آن نهاده است.
آداب خوردن خیار
پیامبر خدا)ص) در این باره می‌فرمایند: «إذا أکَلتُمُ القِثّاءَ فَکُلوهُ مِن أسفَلِهِ»؛ به گاه خوردنِ خیار، آن را از ته بخورید.
امام صادق)ع) می‌فرمایند:
إذا أکَلتُمُ القِثّاءَ فَکُلوهُ مِن أسفَلِهِ فَإِنَّهُ أعظَمُ لِبَرَکَتِهِ؛ چون خیار مى‌خورید، آن را از ته بخورید، چراکه برکتش افزون‌تر است.
از نظر حکماى طبّ سنتى، طبیعتِ خیار نسبتاً سرد و تر است و مغزِ آن مرطوب‌تر از پوست آن است. توصیه این است که خیار از قسمت پایین آن، یعنى محلّ اتصال به گیاه خورده شود. عطش را تسکین مى‌دهد و حرارت خون، صفرا و التهاب را نیز تسکین مى‌دهد. براى معده‌هاى گرم و دردهاى مثانه، مفید است. ملین است و مدرّ و براى اخراج سنگ مثانه و سنگ کلیه نافع است. در این موارد، مغز تلخ خیار، مفیدتر است.
امام صادق(ع) می‌فرمایند: «کانَ رَسولُ الله(ص) یَأکُلُ القِثّاءَ بِالمِلحِ»؛ پیامبر خدا، خیار را با نمک مى‌خورد.
عبد‌الله‌بن‌جعفر می‌گوید: «رَأَیتُ النَّبِیَّ(ص) یَأکُلُ الرُّطَبَ بِالقِثّاءِ»؛ پیامبر(ص) را دیدم که خرما را با خیار مى‌خورد.
ترکیبات شیمیایى
از نظر ترکیبات شیمیایى، میوۀ خیار داراى مقدار کمى ساپونین [گرشوف] و آنزیمی به نام پروتئولى‌تیک [وان‌استى‌نیس کروزمان] و مادۀ گلوتاتیون است [گاناپاتى و شاسترى].
بررسى دیگرى نشان مى‌دهد، در میوۀ خیار، پروتئولى‌تیک آنزیم و آسکوربیک اسید اکسیداز و سوکسى نیک دهایدروژناز و مالیک دهایدروژناز یافت مى‌شود و مادۀ معطر عامل آن، با الکل قابل استخراج است؛ به علاوه، در خیار آنزیم ارپسین وجود دارد و هم‌چنین ویتامین B1 و C در آن یافت مى‌شود.
در هر یک صد گرم خیار، این مواد موجود است: آب 95 گرم، پروتئین 9/0 گرم، موادّ چرب 1/0 گرم، هیدرات‌هاى کربن 5/2 گرم، خاکستر 5/0 گرم، فسفر 27 میلى‌گرم، آهن 1/1 میلى‌گرم، کلسیم 25 میلى‌گرم، پتاسیم 160 میلى‌گرم، ویتامین A 250 واحد بین‌المللى، سدیم 6 میلى‌گرم، تیامین 03/0 میلى‌گرم، رایبوفلاوین 04/0 میلى‌گرم، نیاسین 2/0 میلى‌گرم و ویتامینC 11 میلى‌گرم.
فهرست خواصّ طبى خیار
خیار از نظر طبّ سنتى ایران، سرد و تر است، خنک‌کنندۀ بدن است و به هضم غذا کمک مى‌کند.
ـ حل‌کنندۀ اورات‌ها و اسیداوریک است؛ بنابراین، مرض نقرس را درمان مى‌کند.
ـ ادرارآور است.
ـ خون را تصفیه مى‌کند.
ـ سنگ کلیه و سنگ کیسۀ صفرا را خارج مى‌سازد.
ـ تخم خیار را روى پوست بگذارید، خارش را از بین مى‌برد. در طب با آب خیار، نوعى پماد ضدّ خارش درست مى‌کنند.
ـ سوپ خیار، حبس‌البول را از بین مى‌برد.
ـ براى برطرف کردن سوختگى و ناراحتى‌هاى پوستى، خیار را له کنید و روى محلّ سوختگى بگذارید.
ـ عصارۀ برگ‌هاى له‌شدۀ خیار، ایجاد تهوع مى‌کند؛ بنابراین، در مسمومیت‌ها و اختلالات دستگاه جهاز هاضمه، مصرف مى‌شود.
ـ براى رفع اسهال خونى بچه‌ها، خیار سبز و نارس را با عسل بپزید و به بیمار بدهید.
ـ عطش را فرو مى‌نشاند.
ـ براى معده‌هاى گرم و درد مثانه، مفید است.
ـ ملیّن است.
ـ تخم خیار، ادرارآور و هم‌چنین پاک‌کنندۀ بدن از سموم است.
ـ خیار را حلقه حلقه کنید و روى پوست صورت بگذارید؛ چین و چروک را از بین برده و صورت را جوان مى‌کند.
ـ براى از بین بردن کک و مک و لکه‌هاى رنگى روى پوست، خیار را حلقه حلقه کنید و در ظرفى که داراى شیر است، خیس نمایید و پس از حدود یک ساعت، پنبه‌اى را به این شیر آغشته و صورت را با آن تمیز کنید.
ـ اگر پوست شما چرب است، خیار را با آب مقطر بپزید و با این آب صورت، خود را شست‌وشو دهید.
ـ کسانى که منافذ پوست صورتشان باز شده، باید از ماسک زیبایى و فرمول زیر استفاده کنند: یک قاشق چای‌خورى تخم خیار، یک قاشق چای‌خورى تخم کدو و همین مقدار تخم خربزه را آسیاب کنید و آن را در مقدارى شیر بریزید، تا به صورت خمیر درآید. این خمیر را روى پوست صورت بگذارید و پس از حدود نیم ساعت، صورت را بشویید و با گلاب پاک کنید.
ـ اگر مى‌خواهید همیشه لطافت پوست خود را حفظ کنید، همه‌روزه از لوسیون زیر استفاده کنید: یک خیار معمولى را تکه‌تکه کنید، با دو لیوان آب بجوشانید تا حجم آن یک لیوان شود؛ سپس آن را صاف کنید و بگذارید سرد شود. بعد پنجاه گرم بادام خام و پوست‌کنده را آسیاب و با این آب مخلوط کنید و به هم بزنید و با پارچه صاف کنید. به محلولِ صاف‌شده، 250 گرم الکل سفید و یک گرم اسانس گل سرخ اضافه کنید و کاملاً به هم بزنید. هر روز از این لوسیون طبیعى به صورت خود بزنید، تا پوست شما همیشه جوان بماند.
ـ لوسیون خیار که براى لطافت و جوانىِ پوست استفاده مى‌شود، به صورت زیر تهیه مى‌گردد: دو عدد خیار را به خوبى بشویید، تکه‌تکه کنید و در یک لیتر آب به مدت یک ساعت بجوشانید؛ سپس خیارها را کاملاً لِه کنید و سه قاشق غذاخورى روغن بادام به آن اضافه نمایید. از این محلول مانند کِرِم براى پوست خود استفاده کنید.
راسخون
نشر : takbook.com
