پیانو مناسب شما چیست؟ دیجیتال یا آکوستیک؟
پاسخ به این سوال به شرایط و نیازهای شما بستگی دارد ولی اطلاعاتی که در این مقاله ذکر شده است میتواند به انتخاب صحیح و مناسب شما کمک کند.
در شروع اجازه بدهید تا به چند نکته کلیدی در مورد پیانو اشاره کنم. قدمت پیانوهای مدرن به حدود 300 سال میرسد. بارتولومئو کریستوفوری اولین ساز پیانوفورته را در ایتالیا اختراع نمود که در آن از مکانیزم چکش برای به ارتعاش درآوردن سیمها استفاده می شد. ارتعاش سیم در بسیاری از سازها(سازهای زهی) منبع ایجاد صوت می باشد ولی تفاوت پیانو با سایر سازهای زهی در این است که برخلاف آنها، صدای پیانو در اثر کوبش چکشها به سیم ایجاد میشود و نه با زخمه زدن و یا کشیدن آرشه بر روی سیم. با اختراع این ساز امکان ایجاد شدتهای مختلف صوت ( قابلیتی که در سازهای کلاویه ای قبل از آن، نظیر هارپسیکورد، وجود نداشت) فراهم شده و نوازنده میتواند احساس بیشتری به موسیقی خود بدهد.
پیانوهای آکوستیک تقریبا از 10000 قطعه متفاوت تشکیل شده اند و از لحاظ ساختار به دو دسته کلی تقسیم میشوند: پیانوهای گرند و پیانوهای دیواری (upright). پیانوهای گرند به صورت افقی بوده و طول آنها بین 120 تا 270 سانتیمتر (و حتی بیشتر از آن) است. سیمهای پیانو گرند به صورت افقی و موازی با زمین قرار گرفته است و چکشها پس از ضربه زدن به سیم با نیروی وزن خود به پایین برمیگردند. پیانوهای دیواری بر اساس ارتفاع به سه دسته اسپینت (91 تا 96 سانتیمتر)، کنسول ( 96 تا 106 سانتیمتر) و استودیو (بلند تر از 106 سانتیمتر) تقسیم میشوند. اغلب پیانوهای دیواری مورد استفاده در خانه ها از نوع کنسول می باشد. در پیانوهای دیواری سیم ها به صورت عمودی نسبت به زمین قرار گرفته اند و بنابراین این پیانوها بهترین انتخاب برای اتاق های کوچک محسوب می شوند. پیانوهای دیجیتال ابزارهایی الکترونیکی هستند که بر مبنای باز پخش صدای پیانو ضبط شده (که در حافظه آنها جای داده شده است) کار میکنند. تعداد کلاویه های پیانوهای دیجیتال بین 61 تا 88 کلید است ولی از چکش، سیم و سایر اجزای متحرکی که در پیانوهای آکوستیک یافت میشود در این پیانوها خبری نیست. شدت ضربه وارد شده به کلاویه پیانو دیجیتال از طریق حسگرهای خاصی اندازه گیری شده و به سیستم کامپیوتری منتقل میشود. پیانوهای دیجیتال با کیفیت معمولا دارای کلاویه های سنگین (weighted) هستند تا بتوانند حس لمس کلاویه پیانوهای اکوستیک را شبیه سازی نمایند. در برخی از انواع گرانبهای این پیانوها وزن کلاویه ها همانند پیانوهای آکوستیک متغییر می باشد، به طوریکه با حرکت به سمت راست کلاویه ها سبکتر میشوند (graded hammer). در برخی از انواع این پیانوها نظیر Roland سیستم progressive hammer action تعبیه شده است که مکانیزم رهاسازی در پیانوهای آکوستیک را شبیه سازی میکند. در این پیانوها به هنگام نواختن بسیار آرام کلیدها (پیانیسیمو) میتوانید اثر مکانیزم رهاسازی را حس کنید. کیبوردها و ارگ های الکترونیکی عموما فاقد این نوع کلاویه ها هستند و کلیدها به کمک نیروی فنر بالا می آیند. صدای پیانوهای دیجیتال از طریق بلندگوهای نصب شده بر روی آنها و یا هدفون قابل شنیدن است. اگر در محیطی آپارتمانی زندگی می کنید که صدای بلند پیانو آکوستیک محدودیت ایجاد میکند، عموما پیانوهای آکوستیک به کار شما نمی آیند، چرا که صدای آنها قابل کنترل نمی باشد. افراد بسیاری هستند که به دلیل این محدودیت نمیتوانند از پیانوی آکوستیک گرانبهای خود به خوبی استفاده کنند. شاید بزرگترین مزیت پیانوهای دیجیتال امکان کاهش صدای آنها و استفاده از هدفون به هنگام نیاز باشد. البته این مشکل را میتوانید با نصب سیستم Silent بر روی [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]های آکوستیک نیز برطرف نمایید. یکی دیگر از مزیتهای پیانوهای دیجیتال امکان انتقال اطلاعات آن به کامپیوتر و استفاده از نرم افزاری های تولید موسیقی است. شما میتوانید با استفاده از رابط MIDI پیانو خود را به کامپیوتر وصل کرده و ازمزایای بیشمار آن بهره مند شوید. در هنگام خرید پیانو همواره سعی کنید تا با کیفیت ترین آنها را انتخاب نمایید. سعی کنید انواع مختلف پیانوهای دیجیتال و آکوستیک با قیمتهای متفاوت را امتحان کنید و قطعه ای بر روی آن بنوازید تا با کلاویه ها و جنس صدای آنها آشنا شوید. برای بهتر آشنا شدن با ویژگیهای پیانوهای مختلف میتوانید برخی از توصیه های زیر را بر روی پیانو امتحان کنید تا به صدا و سلیقه دلخواهتان نزدیکتر شوید. پس از انتخاب محدوده قیمتی و نوع پیانو میتوانید از بین پیانوهای موجود در این محدوده انتخاب خود را نهایی نمایید.
- نتهای مختلفی را در محدوده بم(سمت چپ) ، وسط و زیر(سمت راست) ساز بنوازید. آیا صدایی که میشنوید شفاف و واضح است. آیا صدای قسمت بم غنی و پر است؟ وقتی نتهای قسمت زیر را مینوازید دقیقا چه صدایی میشنوید؟
- در قسمتهای مختلف بم، وسط و زیر، کلیدها را با شدتهای قوی و ضعیف بنوازید.آیا تفاوتی احساس میکنید؟
- چند نت متفاوت را همزمان نواخته و آکوردهای متعددی را بر روی کلیدها بنوازید. با این کار میزان سفتی کلیدها را امتحان کنید. برخی افراد به دنبال تاچ سبک (حالتی که کلیدها به راحتی پایین می روند) هستند برخی دیگر تاچ سنگین را ترجیح میدهند. البته سلیقه شما در انتخاب سبک یا سنگین بودن تاچ پیانو به سَبک و نوع موسیقی که مینوازید بستگی دارد.
- چند تریل و ترمولوی سریع را بر روی کلیدها امتحان کنید. سپس تعدادی نت را به صورت استاکاتو(نتهای کوتاه و مقطع) بنوازید. آیا وقتی دست خود را از روی کلید برمی دارید صدای آن کلید بلافاصله قطع میشود؟
- پدالها را امتحان کنید. آیا وقتی پدال سمت راست را فشار میدهید ارتعاش تمامی کلیدهای نواخته شده به طور یکسان ادامه می یابد؟ آیا با فشار دادن پدال سمت چپ صدای پیانو کمی نرمتر میشود؟ این کار را در پیانوهای دیجیتال نیز انجام دهید تا تاثیر آن را بر روی کیفیت و حجم صدا لمس کنید.
- یک قطعه بر روی پیانو مدنظرتان بنوازید. آیا صدای این پیانو تاثیری در بهتر نواختن این قطعه دارد؟ آیا وقتی این قطعه را اجرا میکنید حس خوبی دارید؟
مقایسه ویژگیهای پیانوهای آکوستیک و دیجیتال | ویژگی |
پیانوی آکوستیک |
پیانوی دیجیتال |
| منبع ایجاد صدا |
ارتعاش سیمها به وسیله ضربه چکشها و تقویت صدای ایجاد شده توسط رزونانس صفحه چوبی ساز |
باز پخش صدای ضبط شده پیانو که در حافظه آن بارگذاری شده است. صدا از طریق هدفون و یا بلندگوهای نصب شده بر روی پیانو قابل شنیدن است. |
| کیفیت صدا |
قابلیت ایجاد کلیه جنبه های بیانی و اجرایی (با توجه به مهارت نوازنده )را دارد |
در نمونه های ارزان قیمت فاقد تمامی جنبه های بیانی و اجرایی می باشد ولی در سالهای اخیر پیشرفتهای چشمگیری در شبیه سازی مفاهیم بیانی صورت گرفته است و سازهایی با کیفت تاچ بسیار بالا معرفی شده اند. |
| تعداد کلیدها |
عموما 88 کلید در سایز کامل (در برخی از پیانو های قدیمی 85 کلید نیز دیده میشود) |
61 تا 88 کلید (ممکن است در برخی نمونه های ارزان قیمت ابعاد کلیدها کوچکتر باشند) |
| حساسیت لمس (touch sensitivity) |
مکانیزم اکشن (حرکت قطعات متحرک اکشن) امکان کنترل رنگ و شدت صدا را به نوازنده می دهد. |
در نمونه های ارزان قیمت کنترل محدودی بر روی رنگ و شدت صدا وجود دارد ولی در سالهای اخیر سازهایی با امکان کنترل بیشتر رنگ و شدت صدا به بازار عرضه شده اند و با به کار گیری Dynamic sampling صدای غنی تری با این پیانوها ایجاد میشود. |
| پدال ها |
2 یا سه پدال (عموما پدال وسط در پیانوهای دیواری به عنوان silent و در گرند پیانوها به عنوان Sostenuto عمل می کند). |
3 پدال ( عموما پدال وسط همانند گرند پیانو نقش Sostenuto را برعهده دارد) در نمونه های ارزان قیمت ممکن است پدال ها جداگانه و به صورت آپشن فروخته شوند. |
| قیمت |
پیانوهای دیواری 3500 تا 30000 دلار و پیانوهای گرند نیز در محدوده 7500 تا بیش از 85000 دلار فروخته می شوند. |
1000 تا 3000 دلار ( پیانوهایی که از نظر کیفیت به پیانوهای آکوستیک بیشتر شباهت داشته باشند ممکن است قیمتی بیش از 3000 دلار داشته باشند) |
| شکل ظاهری |
مبله شده از جنس چوب با پرداخت های مختلف |
در مدلهای گرانقیمت بسیار شبیه به پیانوهای آکوستیک می باشند. |
| مراقبت و نگهداری |
1 یا 2 بار در سال بایستی کوک شوند. کنترل رطوبت هوای اطراف آن از اهمیت بالایی برخوردار است. عدم رسیدگی و مراقبت موجب افت کیفیت صدای آن میشود. |
نیاز به کوک و یا مراقبت خاص ندارند. |
| تعمیرات |
پیانوهایی که به درستی از آنها مراقبت شود معمولا به تعمیرات خاصی نیاز ندارند. با بالارفتن عمر پیانو امکان بروز خوردگی و پارگی در قطعات آن بیشتر می شود. |
در صورت بروز مشکل اساسی، هزینه تعمیرات آنها بسیار بالا می باشد. |
| ارزش ذاتی پس از استفاده |
پیانوهای خوب ده ها سال عمر میکنند و حتی ممکن است پس از استفاده ارزشمندتر شوند. |
با گذشت زمان افت قیمت بالایی دارند. |
| مناسب بودن برای آموزش پیانو |
پیانوهای آکوستیک با کیفیت بالا قابلیت اجرای کلیه سبکهای موسیقی را دارند. برخی از مدرسین اعتقاد دارند که بعضی از مهارتها تنها بر روی پیانوی آکوستیک قابل یادگیری هستند. |
نظرات متفاوتی در این خصوص وجود دارد. برخی از مدرسین با آموزش هنرجویان سطح بالا با استفاده از سازهای دیجیتال مخالفند. |
| وزن |
200 تا 500 کیلوگرم |
25 تا 100 کیلوگرم |
| قابلیت جابجایی |
برای جابجایی به 2 یا تعداد بیشتری افراد مجرب و ابزار تخصصی نیاز است. |
مدلهای ارزان را به تنهایی میتوان جابجا نمود. در مدلهای سنگینتر،علی الخصوص گرندهای دیجیتال استفاده از افراد مجرب برای حمل و نقل توصیه میشود. |
| امکانات الکترونیکی |
در صورت نیاز می توان این امکانات را بر روی آنها نصب نموده و آنها را به کامپیوتر و یا سیستمهای استودیویی متصل نمود. |
امکانات الکترونیکی به طور پیشفرض بر روی همه پیانوهای دیجیتال نصب شده است. برخی از آنها قابلیت ضبط با کیفیت صدا را برای مقاصد آهنگسازی دارند. امکان اتصال آنها به کامپیوتر با استفاده از کابل رابط MIDI وجود دارد. |
| منبع قدرت |
نیاز ندارد |
برق |
نکته ای که انتخاب این ساز را برای خریدار بسیار دشوار می کند آن است که گرانی پیانو اغلب باعث بوجود آمدن شک و تردید به هنگام خرید می شود، بخصوص اگر هدف خرید پیانو مرغوب باشد که قیمت آن دست کمی از خرید یک اتومبیل امروزی ندارد.
پیانو دیواری بخرم یا بزرگ (رویال)؟ یا اصلآ به سراغ پیانو دیجیتال بروم؟ آیا جنس دست دوم - یا دست چندم - بخرم یا نو و بقولی آکبند؟ اگر قرار است دست دوم بخرم از مغازه تهیه کنم یا از فروشگاه؟
این سئوالات و بسیاری دیگر همواره ذهن خریداران پیانو را برای ماه ها مشغول خود می کند. گرانی ساز از یک طرف و ویژگی های خاص فرهنگی ما ایرانیان، موضوع را از محدوه نوازنده یا هنرآموز فراتر هم می برد. بگونه ای که به غیر از او، پدر، مادر، خواهر، برادر و حتی گاهی بسیاری از اقوام درجه دو خانواده و دوست و آشنا هم به هنگام خرید پیانو به نوعی درگیر این پروژه می شوند.
هرچند در نظر داشتیم در ادامه مجموعه مطالبی که راجع به پیانو تهیه میکنیم به بررسی ساختمان داخلی و نحوه عملکرد قسمت های مختلف آن بپردازیم، اما نظر به علاقه دوستان تصمیم گرفته شد تا قبل از پرداختن به این موضوع، طی چند نوشته راجع به چگونگی انتخاب پیانو صحبت کنیم. بیایید ابتدا صحبتی راجع به انواع پیانو داشته باشیم.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] پیانو اسپینت
پیانو دیواری (Vertical - Upright)
هدف ما این نیست که راجع به مزایای فنی پیانو دیواری به ریز صحبت کنیم، نگاهی کوتاه داریم به ویژگی هایی از این پیانو که می تواند به هنگام خرید برای ما قابل ملاحظه باشد.
پیانوهای دیواری در ارتفاع های مختلف، با بدنه - اغلب با چوب تمام شده - متفاوت و انواع مدل ساخت بدنه وجود دارند که بدون شک می توانند سلیقه شما را راضی کنند. در اولین قدم مهمترین پارامتر برای اینکه متوجه شوید پیانو عمودی چقدر حالت مبتدی دارد و چقدر حالت حرفه ای ارتفاع پیانو دیورای است. ارتفاع یک پیانو دیواری از کف زمین تا بالای آن اندازه گیری می شود (چه پیانو چرخ داشته باشد چه نداشته باشد).
دلیل این امر بیشتر به این خاطر است که عرض و تقریبآ عمق پیانو ها با کمی تفاوت یکسان است و این ارتفاع ساز است که در حجم بدنه پیانو تاثیر بیشتر را می گذارد، هرچه ارتفاع بیشتر باشد پیانو حجم صوتی بیشتری دارد. حجم صوتی ارتباطی به رنگ یا شفاف و مات بودن صدا ندارد و صرفآ صوت حاصله از این پیانو قوی تر خواهد بود. چرا که پیانو بلند علاوه بر آنکه سیم های طولانی تری هم دارد، صفحه صدای (Sound Board) بزرگتری دارد که باعث تولید صدای قوی تر می گردد. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
پیانو کنسول
پیانوهای اسپینت (Spinet) معمولآ کوتاه ترین نوع پیانوهای دیواری و از ارزانترین نوع آنها هستند. ارتفاع این پیانوها از حدود 90 سانتیمتر شروع می شود و تا حداکثر 100 سانتیمتر ادامه دارد. جعبه صدای آنها کوچک و سیستم انقال نیرو (Action) آنها ساده ترین شکل خود را دارد به همین علت، اغلب قیمت مناسبی دارند و برای مبتدی هایی که معلوم نیست در آینده نوازندگی را ادامه دهند بسیار مناسب است. فاصله سطح کی برد تا بلندترین قسمت این پیانوها بسیار کم بوده و حداکثر حدود 20 سانتیمتر است.
رنج بعدی پیانو های کنسول (Console) است که از ارتفاع حدود 100 سانتیمتر شروع می شود و تا حدود 110 سانتیمتر ادامه پیدا می کند. ساختمان سازه آنها بگونه ای است که بدنه ای بسیار محکم و بادوام دارند و معمولآ در آموزشگاه ها یا مدارس موسیقی و نیز استودیوها برای تمرین - نه معمولآ ضبط - از آنها استفاده می شود. انواع آمریکایی این پیانوها - که در بازار ایران کم هستند - زیبایی خاصی دارند و روی بدنه خارجی آنها زیاد کار شده است.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] پیانو دیواری حرفه ای
اگر قصد دارید از ابتدا پیانویی بخرید که به احتمال زیاد دیگر آنرا عوض نکنید، حتمآ از نوع کنسول انتخاب کنید، چراکه قیمت و دوام خیلی خوبی دارند. بدنه این پیانوها بخصوص در قسمت کی برد، محل قرار دادن نت موسیقی (Music Rest) و نیز دیواره های اطراف کی برد به گونه ای ساخته شده است که شباهت زیادی به پیانو های بزرگ (رویال) دارد. به تفاوت سطح بالایی پیانو از کی برد در پیانوهای اسپینت و کنسول دقت کنید.
از ارتفاع 110 سانتیمتر به بالا معمولآ پیانوهای حرفه ای شروع می شود، ارتفاع این پیانو ها ممکن است در بهترین حالت به 133 سانتیمتر هم برسد. البته ناگفته نماند که برخی از مدل های بسیار قدیمی پیانوهای دیواری تا ارتفاع 150 سانتیمتر هم ساخته شده اند، اما امروزه حداکثر در ارتفاع 133 و اغلب 130 سانتیمتر ساخته می شوند. فراموش نکنید که طول سیم ها، کیفیت سیستم انتقال نیرو (Action) سایزهای بالای این پیانوها از بسیاری پیانوهای بزرگ (رویال) که در ابعاد کوچک ساخته می شود بهتر است. پیانو دیجیتال
پیانوهای دیجیتال امروزی چه از لحاظ صدا و چه از لحاظ کیفیت لمس و پاسخ کلاویه ها به اندازه های یک پیانو آکوستیک بسیار نزدیک شده اند. بگونه ای که امروزه در بسیاری از استودیوهای ضبط به دلیل سهولت صدا گیری از پیانو دیجیتال، معمولآ از آنها برای ضبط موسیقی استفاده می شود.
شما با هزینه ای که برای خیرد یک پیانو زیرمتوسط آکوستیک می پردازید می توانید یک پیانو خوب دیجیتال خریداری کنید. بعنوان مثال شما هرگز نخواهید توانست با حدود دو میلیون تومان یک پیانو آکوستیک قابل قبول خریداری کنید، اما با همین مبلغ می توانید یکی از بهترین پیانو های دیجیتال موجود را خریداری کرده از نواختن آن لذت ببرید. جای هیچگونه نگرانی هم نیست، چنانچه پیانو دیجیتال را از فروشگاه های معتبر و احیانآ نمایندگی آن - که اخیرآ در تهران بسیاری از مارک ها نمایندگی دارند - تهیه کنید، هیچ گونه خطری سرمایه گذاری شما را تهدید نمی کند. تکنولوژی ساخت این دستگاه ها آنقدر پیشرفته کرده است که بندرت مشکل خاصی برای آنها بوجود می آید. مزایای عمومی استفاده از پیانوهای دیجیتال
شاید مهمترین نکته آن باشد که شما می توانید صدای این ساز را کم کرده و یا حتی به هنگام شب با یک هدفون به تمرین نوازندگی خود بپردازید، بدون آنکه موجب آزار افراد خانواده یا همسایگان شوید. از دیگر مزایای این سازها آن است که انواع مرغوب آنها معمولآ دارای نمونه صدای (Sample / Font) بهترین پیانوهای موجود دنیا هستند. بنابراین شما می توانید با خرید یک ساز دیجیتال از صدای بهترین پیانوها استفاده کنید. این نکته بسیار مهم است چرا که سبک های خاص موسیقی معمولآ گونه های متفاوت رنگ صدا را می طلبد ممکن است شما در جایی نیاز به یک صدای گرم و مهربان داشته باشید و در سبک موسیقی دیگر صدایی تیز و شفاف. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]پیانو دیجیتال Stage نیاز به پایه دارد.
این پیانوها معمولآ دارای بانک صوتی گسترده تری هستند و معمولآ علاوه بر انواع پیانوهای آکوستیک، صدای انواع پیانوهای الکتریک قدیمی از انواع دهه 60 گرفته تا صدای زیبای پیانو های Rhodes را نیز شامل می شوند. بنابراین شک نداشته باشید که با تهیه یکی از این پیانوها بیشترین استفاده را از ساز خود خواهید برد.
اغلب پیانوهای دیجیتال دارای یک ریتم باکس ساده نیز هستند که معمولآ شامل انواع ریتم های 3 و 4 ضربی هستند. مزیت وجود این ریتم باکس آن است که شما می توانید به سهولت همانند یک مترونوم از آنها استفاده کنید و قطعه تمرینی خود را دقیقتر اجرا کنید. پیانوهای دیجیتال در انواع مبله و Stage ساخته می شوند. نوع مبله آن دقیقآ در ابعاد پیانوهای آکوستیک است اما نوع Stage پایه ندارد و تنها یک بدنه است که کیبرد را شامل می شود. برای استفاده از این نوع احتیاج به تهیه یک میز یا پایه دارید. هرچند به دلیل عریض بودن این نوع از ساز جابجایی آن حتی با اتومبیل دشوار است - چراکه در اتومبیلهای معمولی جا نمی گیرد - اما در هر صورت چنانچه نیاز باشد جابجا کردن این ساز به مراتب ساده تر از یک پیانو آکوستیک است و این خود یکی از امتیازات این پیانو ها است. تمامی این سازها نسبت به ضربه وارد شده به کلاویه حساس هستند و بخوبی رفتار انگشتان شما با کلاویه را حس می کنند. پیانوهای دیجیتال مبله معمولآ دارای آمپلی فایر و بلندگو هستند اما انواع Stage آنها فقط خروجی Audio و هدفون دارند، لذا برای استفاده از آنها باید آمپلی فایر و بلندگو یا مونتور بکار برد. داشتن پورت های خروجی صوتی و MIDI از دیگر مزایای این سازها است که به شما کمک می کند بتوانید ساز خود را به کامپیوتر متصل کرده آنرا توسط یک نرم افزار Sequencer کنترل کنید و یا خروجی را ضبط کنید و پردازش های مورد نظر را روی آن انجام دهید. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
نمونه ای از یک پیانو پیشرفته دیجیتال، مبله
انواع Action پیانوهای دیجیتال
در پیانوهای آکوستیک Action به سیستمی گفته می شود که نیروی وارده شده به کلاویه را به سیم ها منتقل می کند. در پیانوهای دیجیتال عملآ چنین سیستمی لازم نیست و نقش سیستم Action در آن است که تا حد ممکن وضعیت Action پیانو آکوستیک را برای ساز دیجیتال شبیه سازی کند.
بطور کلی دو نوع Action در پیانوهای دیجیتال متداول است یکی بنام Hammer Action (چکشی) و دیگری Action ای است که به Weighted (سنگین یا وزندار) معروف است. برخی از سازندگان از ترکیب این دو Action نوعی جدیدی بنام Weighted - Hammer ساخته اند که سعی شده ویژگیهای هر دو اکشن را داشته باشد. همچنین در گونه های مرغوب پیانوهای دیجیتال نوع خاصی از Action چکشی تحت عنوان Progressive ساخته شده است. انتخاب پیانو اولین مشکل
بزرگترین مشکل برای بسیاری از مردم - بخصوص آنها که برای اولین بار قصد خرید پیانو دارند - آن است که به دلیل سرمایه گذاری قابل توجه ای که می خواهند روی ساز انجام دهند، بیشتر از آنکه به صدا و مکانیک ساز توجه داشته باشند به وضعیت ظاهری آن دقت می کنند. این موضوع کاملآ طبیعی است چرا که شما و اطرافیان بیشتر از آنکه پیانو را در حال نواخته شدن ببینید و صدایش را بشنوند، آنرا در گوشه ای از منزل بعنوان یکی از لوازم خانگی مشاهده می کنند و انتظار دارید علاوه بر گوش، چشم شما هم با دیدن آن لذت ببرد. این موضوع وقتی جدی تر می شود که با پدر یا مادر برای خرید ساز به مغازه یا نمایشگاه پیانو می روید. اگر بودجه کافی در اختیار دارید یقینآ می توانید سازی را انتخاب کنید که نه تنها صدای خوبی داشته باشد بلکه از لحاظ ظاهری نیز انتظار شما و اطرافیان را جلب کند. طبیعی است که زیبایی و آراستگی ظاهری ساز می تواند انگیزه شما برای تمرین بیشتر را موجب شود. اما اگر بودجه کافی در اختیار ندارید؛ به شدت به شما توصیه می شود فریب ظاهر ساز را نخورید و به صدا و ویژگیهای مکانیکی آن دقت کنید. صدای پیانو
عمومآ کیفیت صدای پیانو برای افرادی که با این ساز آشنایی بیشتری دارند بعنوان یک شاخص انتخاب مطرح است. این موضوع کاملآ سلیقه ای است، هرچند برخی از سبکهای خاص موسیقی با برخی صداها بیشتر مانوس است. به عنوان مثال هنگامی که می خواهید یک موسیقی آرام و رمانتیک اجرا کنید طبیعتآ صدای نرم و مهربان (Mellow) پیانو بیشتر به دل می نشیند تا یک صدای صاف، شفاف و زنگ دارد. بعنوان یک نظر شخصی هر چقدر صدا از سمت نرمی به سمت تیزی متمایل شود برای ساز محدویت کاربردی بیشتری بوجود می آید. یک صدای بسیار تیز و زنگ دار - شبیه به صدای گیتارهای آکوستیک - بیشتر برای سبکهای نزدیک به راک مناسب است که نوازنده اغلب آکوردهایی را بصورت چند نت سیاه پشت سر هم اجرا میکند. اما با همین نوع صدا اگر بخواهید آرپژ اجرا کنید یا یک نوکتورن از شوپن اجرا کنید نتیجه جالب بدست نخواهد آمد و هرگز آن زیبایی را که در حالت قبل هنگام اجرای موسیقی راک حس می کردید، احساس نخواهید کرد. در واقع موضوع را می توان از این زاویه نگاه کرد که زیبایی یک صدای زنگ در محدوده خاصی کاربرد دارد، اما زیبایی یک صدای نرم و لطیف در محدوده بیشتری می تواند مورد استفاده قرار گیرد. (با این وجود اغلب هنرآموزان در ابتدای کار به صدای زنگ دار علاقه دارند.)
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] هنگام انتخاب ساز دقت کنید که صدای های تیز و شفاف ممکن است زود باعث خستگی شما شوند.
باریک بین باشید
نکته بعدی در انتخاب ساز دقت و باریک بینی به هنگام خرید است. هرگز عجله نکنید، فروشندگان پیانو - بخصوص اگر با غیر از یک نمایندگی طرف هستید - اغلب از استدلالهای بی اساسی استفاده می کنند که شما را مجبور کنند در همان بازدید اول ساز را خریداری کنید. بسیاری از آنها حتی نمی توانند یک نت "دو" را روی پیانو به شما نشان دهند و به پیانو تنها به عنوان یک کالای پر سود نگاه می کنند.
بنابراین حرفهایی نظیر "این ساز یک مشتری دیگر هم دارد"، "این آخرین ساز از این نوع است که داریم" ، "از هفته آینده قیمت ها بالا خواهد رفت" و ... را باور نکنید و بفرض هم که ساز مورد نظر شما در بازدید بعد فروش رفته باشد، چیزی را از دست نداده اید؛ مطمئن باشید می توانید ساز بهتری را پیدا کنید. خجالت نکشید و هرگز بدون بررسی مارک ها و مدلهای مختلف در مغازه های دیگر دست به انتخاب ساز نزنید، مگر آنکه سالیان سال با پیانو کار کرده باشید و تجارب قبل به شما بگوید که مستقیم سراغ کدام ساز بروید. تهدید را به فرصت تبدیل کنید
با وجود آنکه شرکت های نسبتآ زیادی بظاهر نمایندگی برند (Brand) های مختلف را دارا هستند، اما در عین حال بازار پیانو در شهر های ایران بسیار محدود و کوچک است. اغلب هنگامی که بطور جدی برای خرید پیانو به چند مغازه سر می زنید؛ زمزمه پیدا شدن یک مشتری جدی در شعاع زیادی پیچیده می شود. این موضوع می تواند برای شما هم فرصت باشد هم تهدید. اگر مراقب نباشید فروشندگان با یکدیگر صحبت کرده و هر چه به مغازه های بعدی می روید حرفهای جذابتری می زنند که باب میل شما باشد و خیلی زود همان روز اول شما را مجبور به خرید می کنند. بنابراین سعی کنید زرنگ باشید چرا که پول در دست شما قرار دارد. توصیه قبل را سر مشق خود قرار دهید و بدانید که در این معامله آنها بیش از شما نیازمند به این معامله هستند. تا آنجا که می توانید از آنها سئوال کنید و ساز را بررسی کنید و هیچوقت مجذوب تعاریف آنها راجع به "نحوه نشستن شما پشت ساز" یا "نوازندگی زیبای شما" و ... نشوید! بسیاری از مغازه دارها برای فروش ساز به هر حیله و نیرنگی متوسل می شوند. پول یا دست چک با خود همراه نداشته باشید
با دست خالی و بدون پول به دیدن فروشگاه های پیانو بروید و هرگز قبل از بررسی و فکر کردن در منزل به هیچ فروشنده ای، نظر مثبت ندهید چه رسد به اینکه مبلغی را بعنوان پیش پرداخت به آنها بدهید. اغلب افرادی که قصد خرید ساز دارند با روحیه لطیف و ساده به مغازه می آیند و نمی دانند که بسیاری از ساز فروشها (انصافآ نه همه آنها) جز به پول بیشتر در آوردن توجهی ندارند. همراه داشتن پول ممکن است برای یک لحظه شما را تحریک کند که یک تصمیم نادرست بگیرید. اگر دیدید صاحب مغازه رفتار مناسبی از خود نشان نمی دهند (به عبارت خودمانی تر شکم سیری دارد) از آن مغازه بیرون بیایید و یقین بدانید آهی که او می کشد از ناراحتی شما سخت تر است. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
کیفیت و رنگ صدای ساز باید برای همه کلاویه ها
یکسان باشد.
یکنواختی رنگ صدا
گفتیم که انتخاب نوع و رنگ صدا یک موضوع سلیقه ای است، اما یکنواختی رنگ صدا در پهنه کلاویه ها موضوعی کاملآ فنی است که به مکانیک و جنس مواد بکار رفته در ساز مربوط می شود.
اگر نوازنده ماهر نیستیید یا گوش شما با صدای پیانو آشنا نیست، ترجیحآ به سمت انتخاب پیانویی که کوک نیست نروید. حتی اگر فروشنده بگوید : "شما ساز را به منزل ببرید، ما مجانی برای شما کوک می کنیم، اگر نپسندید پس می گیریم." قبول نکنید، مگر آنکه از توانایی خود در پس دادن ساز مطمئن باشید. سیم های بم در پیانو های نامرغوب عمومآ کیفیت صدای خود را خیلی زود از دست می دهند، بنابراین اول کلاویه های سمت چپ ساز را امتحان کنید. باید بتوانید صدای نت مشخصی را از آنها بشنوید در صورتی که فقط یک صدای باس از آنها بیرون می آمد و خیلی معلوم نبود که چه نتی است - که در این صورت صدا توام با هوم است - از آن ساز صرف نظر کنید. اما اگر صداهای بخش باس مورد قبول بودند، به سمت راست حرکت کنید و دقت کنید که رنگ و کیفیت صداها یکسان باشد. نباید یک کلاویه صدایی نرم داشته باشد و چند اکتاو بالاتر کلاویه دیگری صدایی تیز بدهد. هر چند ممکن است بتوان این مشکلات با Voicing مجدد ساز حل کرد، اما بهتر است در اینحالت شما این ساز را فراموش کنید. شدت صدا
سعی کنید پیانویی را انتخاب کنید که صدای بلند تری دارد. ارتفاع پیانو یکی از شاخص هایی است که باعث می شود حجم صدا و به دنبال آن شدت صدای تولید شده بیشتر شود. اما سوای این موضوع عملکرد مناسب سیستم انتقال نیرو از کلاویه به سیم (Action) و نیز جنس سیم ها، چکشها و ... از موارد مهمی است که در شدت صدای تولیدی تاثیر می گذارد. بنابراین در دو پیانو مشابه آنرا انتخاب کنید که صدای بلند تری دارد. نو یا دست دوم
بسیاری عقیده دارند که به هنگام خرید وسایل گران قیمت و ماندگار مانند کامپیوتر، پیانو، اتومبیل و ... بهتر آن است که نوع دست دوم آن خریداری شود. چرا که به محض خرید جنس نو و یکی دو روز استفاده از آن، حدود 20 درصد از قیمت آن افت می کند. بله، در ارتباط با قیمت، کاملآ این موضوع درست است. بعنوان مثال اگر یک پیانو نو را به مبلغ شش میلیون تومان از مغازه بخرید، یقین داشته باشید که پس از دو روز اگر بخواهید آنرا به مغازه بفروشید، حتی اگر مغازه دار خیلی لطف بکند حداکثر 4.5 تا 5 میلیون آنرا از شما می خرد، مگر آنکه از قبل شرطی را با او طی کرده باشید. (شک نداشته باشید که حتی در این حالت روی جابجایی همین پیانو بین یک تا یک و نیم میلیون تومان سود کرده است.) [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
این صفحه صدا از داخل دارای ترک است.
فراموش نکنید که وارد کنندگان پیانو روی لیست قیمت (List Price) پیانو چیزی بین 35 تا 50 درصد بسته به تعدادی که وارد می کنند، تخفیف می گیرند. بنابراین طبیعی است که به هنگام خرید یک ساز نو در شرایط خاص و با پافشاری خریدار تخفیفی هم داده شود.
اما موضوع خرید برای سازهای دست دوم کاملآ متفاوت است. چنانچه مراقب باشید که کلاه بزرگی سر شما نگذارند! حداکثر با تفاوت قیمت 200 ، 300 هزار تومان می توانید یک ساز 4-5 میلیونی را حتی پس از ماه ها استفاده بفروش برسانید. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
این صفحه صدا از بیرون دارای مشکل است
بنابراین تصمیم با شما است. می خواهید با خیال راحت ساز نو بخرید که به احتمال زیاد فروشنده آنرا یکسال گارانتی می کند، یا ساز دست دوم که باید قبل از خرید خود یا دوستانتان آنرا کارشناسی کنند. بسیاری از فروشندگان ساز دست دوم نیز ساز فروخته شده را مدتی گارانتی می کنند.
بعنوان تجربه شخصی باید اعتراف کنم اگر توانایی تشخیص ساز خوب از بد و سالم از ناسالم را دارید تفاوتی ندارد که شما ساز نو بخرید یا دست دوم. لذا سعی خواهیم کرد تا حد امکان پارامترهای لازم برای تشخیص ساز خوب را به شما معرفی کنیم. پیانو نو را از فروشگاه معتبر بخریم
همواره سعی کنید پیانو نو را از فروشگاه ها، مغازها یا نمایندگی های معتبر خریداری کنید. چراکه فروشنده هایی که در بازار صاحب نام هستند هرگز حاضر نیستند بخاطر چند صد هزار تومان بالاتر، اعتبار چند ساله خود را به خطر بیندازند و یا اینکه جنس خراب را با قیمت جنس سالم به شما بفروشند. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
نمونه ای از بریدج کهنه و خراب
بنابراین همواره سعی کنید از فروشگاه هایی ساز بخرید (نو یا دست دوم) که سالهای سال است در زمینه خرید و فروش ساز فعالیت می کنند. دقت داشته باشید که هر چه فاصله شما از وارد کننده اصلی دور شود، امکان گرفتن تخفیف برای خرید ساز کمتر می شود چرا که هر واسطه ای علاقمند به دریافت سود بیشتر است.
در همین شهر تهران هستند فروشندگان لوازم موسیقی به گران فروشی معروف هستند اما واقعیت آن است که عمومآ - نه لزومآ - هیچ جنسی بدون دلیل گران نیست. حداقل مطمئن هستید اگر ساز را کمی گرانتر از سایر مغازه ها خریداری میکنید، اعتبار فروشنده را به حسن شهرت می دانید و مطمئن هستید که کلاه بزرگی بر سر شما نمی گذارد و یا اگر بعده ها برای ساز شما مشکلی بوجود آمد نهایت همکاری را برای حل مشکل با شما خواهند کرد. بنابراین خیلی ناراحت نباشید اگر ساز را کمی گرانتر اما از فروشگاه مطمئن خریداری می کنید. پیانو دست دوم را از کجا باید تهیه کرد
پیانو دست دوم را می توانید هم از مغازه های دست دوم فروشی و هم از منزل افراد عادی تهیه کنید. با وجود آنکه یک پیانو مانند اتومبیل قیمت روز ندارد، اما می توانید با پرسش از چند مغاز و تلفن به چند آگهی - که عمومآ در قسمت نیازمندی های روزنامه های معتبر وجود دارد - حدود قیمت ساز دست دوم مورد نظر را بدست آورید. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
نمونه ای از قلابهای خراب و شکسته
اگر خیلی عجله نداشته باشید با جستجو یقینآ می توانید یک ساز خانگی را از منزل خریداری کنید. این نوع از سازها لزومآ ارزانتر از ساز دست دوم مغازه نیستند اما عمومآ از کیفت بهتری برخوردار هستند.
اگر از مغازه هایی که سازهای نو می فروشند و مورد اعتماد شما هستند، سئوال کنید؛ می توانند برای شما ساز خوب دست دوم نیز پیدا کنند. بنابراین باز بهتر آن است که ساز دست دوم را نیز از فروشگاهی بخواهید که به آن اعتماد دارید و هرگز از مغازه ای که تنها یکی دو پیانو برای فروش در ویترین دارند ساز خریداری نکنید. برای این مغازه ها اصلآ مهم نیست شما با رضایت از مغازه بیرون بروید و با تعریف از آنها مشتری دیگری به آنجا بفرستید، آنها می خواهند حداقل درآمد یک ماه را از فروش همین یک ساز به شما بدست آورند. برخی شاخص های فنی ظاهری
قبلآ راجع به ظاهر ساز صحبت کردیم، وجود چند خراشیدگی یا رنگ پریدگی در ساز چنانچه سیستم های مکانیکی - یا الکترونیک - ساز سالم باشند و پیانو رنگ صدای خوبی داشته باشد، مسئله چندان مهمی نیست که بخواهید به دلیل آن از خرید منصرف شوید.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] پینها تا انتها پیچیده شد و صفحه زنگ زده است.
صفحه کلید : با تمامی کلاویه های پیانو کار کنید و مطمئن باشید که صدای نتی که از آن خارج می شود سالم است و هیچ صدای "وز" یا "گز" بوجود نمی آید. دقت کنید پیانوهای نو ممکن است مشکل رگلاژ داشته باشند و برخی از کلاویه ها پس از زدن به سرجایشان برنگردند؛ این مشکل عمومآ حل شدنی است و نیازی به نگرانی ندارد. اما چنانچه صدای اضافه ای شنیدید باید از مغازه دار یا صاحب ساز سئوال کنید که این صدای از چیست و در ضمن دقت بیشتری در کنترل ساز داشته باشید.
صفحه صدا یا Soundboard : از مهمترین قسمتهایی از یک پیانو است که باید به خوبی بازدید شود. شما باید از دو طرف (داخل و بیرون) این صفحه را بازبینی کنید تا احینآ ترکیدگی یا شکاف نداشته باشد. اگر مشکل جدی وجود داشته باشد در صدای تولید شده از ساز می توان آنرا بخوبی احساس کرد، اگر نه با زدن ضربه به صفحه از دو طرف (داخل و بیرون) می توانید از سلامت آن مطمئن شوید، هیچ قسمت از صفحه نباید به ارتعاش در بیایید . پل یا Brigde : قسمتی است که حالت خرک دارد و سیم ها روی آن تاب خورده در قسمت پایین صفحه چدنی محکم می شوند. بریدج معمولآ با دو پین کوچک جهت سیم را عوض کرده در پایین محکم می کند. هر پیانو معمولآ دو بریدج مجزا برای سیم های باس و زیر دارد. سلامت این قسمتها را می توان از استوار و منظم بودن پینهای آن مطمئن شد. فراموش نکنید که با وجود ظرافت، این پین ها باید بسیار قوی باشند چرا که فشار بسیار زیادی را تحمل می کنند. [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
پینهای نو با فضای زیاد برای کوک سفت
قلاب یا Agraffe : سیم ها از بالا پس از پیچیده شدن دور پین ها از درون قلابهایی رد می شوند و تا پایین که به Bridge برسند کشیده می شوند. به قلابها دقت کنید چون آنها قطعاتی هستند که به بدنه چدنی پیچ می شوند و چنانچه کهنه و قدیمی باشند فشار زیاد سیم ها می تواند به راحتی آنها را بشکند. بنابراین ملاحظه کنید که همه آنها محکم باشند و یا احیانآ ترک نداشته باشند.
پین های نگه دارنده سیم : به شکل دوم از پایین کنید، به این پیچ های Pin گفته می شود درون بلوکهایی پیچی می خورند. باید دقت کنید که قسمت فلزی اطراف Pinblock ترک نداشته باشد، چرا که در اینصورت پین نمی تواند بخوبی کوک را نگاه دارد. مشکل بزرگ این پیچها در این شکل آن است که اغلب آنها تا انتها پیچیده شده اند و اگر لازم باشد ساز زیر تر کوک شود دیگر جایی برای کوک وجود ندارد. برای مقایسه می توانید آنرا با یک Pinblock سالم در شکل بعدی مقایسه کنید.
