پرسشنامه

[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
پرسشنامه شامل دسته ای از پرسش هاست که بر طبق اصول خاصی تدوین گردیده است و به صورت کتبی به افراد ارائه می شود و پاسخگو بر اساس تشخیص را خود جواب ها را در آن می نویسد. پرسشنامه اطلاعات معین در مورد موضوعی مشخص است......................
بزرگ بودن گروه یا جامعه مورد مطالعه یکی از دلایل مهم برای استفاده از پرسش نامه است چرا که امکان مطالعه نمونه های بزرگ را فراهم می آورد. کیفیت تنظیم پرسشنامه در بدست آمدن اطلاعات صحیح و درست و قابل تعمیم است.
بر اساس نحوه اجرای پرسشنامه و نیز نوع سوالات آن می توان آنرا به طبقات متفاوت تقسیم نمود.
- طبقه بندی بر اساس ماهیت پرسشنامه :
پرسشنامه باز: در این نوع پرسشنامه با سوالات باز روبرو هستیم. در اینجا پاسخگو می تواند بدون محدودیت هرپاسخی را که مد نظرش باشد در مورد ان پرسش بنویسد و یا در آن زمینه توضیح دهد. در اینگونه سوالات ، اطلاعات دقیق تر، کامل تر و دارای ارزش بیشتر هستند ولی طبقه بندی و نتیجه گیری از آنها مشکل تر و به تجربه زیاد نیازمند است.
پرسشنامه بسته : پرسش های بسته در این نوع پرسشنامه ارائه می شود. برای هر پرسش تعدادی گزینه و پاسخ انتخاب شده است که فرد پاسخ دهنده باید یکی از آنها رابه عنوان پاسخ بگزیند. هریک از پاسخ ها به گونه ای تنظیم شده است که در عین منطقی بودن برای ان سوال از پاسخ مربوط به دیگر سوالات مجزاست. در اینجا پاسخ ها را می توان به سرعت نوشت و تجزیه و تحلیل و طبقه بندی پاسخ ها نیز ساده تر است اما اطلاعات به دقت و کاملی پرسش نامه باز نیست.
- طبقه بندی بر اساس نحوه اجرا
پرسشنامه همراه با مصاحبه : این پرسشنامه همان مصاحبه انعطاف ناپذیر است که به صورت حضوری پرسشها از افراد پرسیده می شود و پاسخ ها ا پرسشگر در برگه پرسشنامه وارد می کند.
پرسشنامه خود ایفا : پرسشنامه در اختیار فرد یا گروه قرار می گیرد و فرد به تنهائی و یا به صورت گروهی یه پرسش ها پاسخ می دهند .
پرسشنامه پستی : پرسشنامه برای افراد از طریق پست ارسال می شود . فرد پس از تگمیل آنرا برای محقق عودت می دهد.
پرسشنامه الکترونیک : در این نوع از پرسشنامه که به تازگی موارد استفاده از آن گسترش یافته است ، محقق با استفاده از شبکه های اطلاع رسانی و اینترنت ، اقدام به ارسال پرسشنامه الکترونیک برای افراد می کند و افراد پاسخ ها ا در همان پرسشنامه وارد و با پست الکترونیک برای محقق باز می گردانند. در برحی موارد ممکن است افراد نسخه ای از پرسشنامه را چاپ گرده و بعد از پاسخگوئی به شکل پستی باز گردانند.
- نکات مهم در طراحی پرسشنامه
داشتن یک مقدمه رسا ، جذاب و واضح در ابتدای پرسشنامه
وجود پرسش های قابل فهم و خالی از ابهام
خودداری از پرسش های طولانی و وقت گیرو دوپهلو
خودداری از واژه ها و لغات نامانوس و نامفهوم
طراحی پرسشنامه زیبا و دور از کلمات زشت و زننده و تا جای ممکن دوستانه
محدود بودن پرسش های زمینه ای
قرار دادن پرسش های جساس و مهم در پایان پرسش نامه
هر سوال فقط به یک موضوع اختصاص داشته باشد
استفاده از پرسش های باز و بسته به همراه هم
قرار دادن تمام پاسخ های ممکن برای پرسش های بسته
مزایای پرسشنامه
عدم نیاز به شخص مصاحبه کننده ، بنابراین عدم تاثیر وجود چنین شخصی
ساده و ارزان
سادگی طبقه بندی و تجزیه و تحلیل
دقت یشتر پاسخ ها بواسطه محرمانه ماندن افراد
امکان انجام مطالعات بزرگ
یکسان بودن شرایطردر زمان تکمیل
معایب پرسشنامه
عدم قابلیت استفاده برای بی سوادان
درک نکردن مفهوم سوال
امکان ارائه تصویر کاذب توسط فرد از خود
کاهش درصد پاسخ های رسیده در [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...] پستی
در هنگام نوشتن پرسشنامه باید دقت نمود تا ابتدا از پرسش های زمینه ای استفاده گرد و سپس به پرسش هائی که در زمینه موضوع طراحی شده اند ، رسید.
خصوصیات یک پرسش
اعتبار صوری : بدین معنا که سوال قادر به اندازه گیری موضوع مورد پرسش باشد. به تعبیر دیگر مقیاس اندازه گیری متغیر تحت مطالعه باشد.
انتظار دادن پاسخ : باید سوال طوری طرح شود که انتظار داشته باشیم پاسخگو ،‌جواب آنرا داند.
روشن و صریح : سوال باید بدون ابهام باشد و تنها به یک مطلب اشاره کند.
بی آزار : به مسائل خصوصی افراد وارد نشود مگر با اجازه قبلی خود آنها.
منصفانه: دلالت بر معنا و مفهوم خاصی ننماید و آزمودنی را به موضع خاص نکشاند.

منبع از: [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]

نشر از: http://www.takbook.com