آموزش تصویری تولید ورمی کمپوست به زبان ساده
مرحله 1 : خرید کود دامی
کود دامی مورد مصرف باید کهنه بوده و حداقل یک سال از تولید آن گذشته باشد.
کود اسبی و کود گاوی بهترین نوع کود برای تهیه ورمی کمپوست می باشد.حداکثر میزان استفاده از کود
گوسفندی می تواند بصورت 30% گوسفندی و 70% گاوی باشد.
کودهای حيوانی حاصل از خرگوش، اسب و گوساله از جمله بهترين مواد غذايی برای کرمها هستند.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 2 : آسیاب و یا سرند کردن کود دامی
این کار موجب افزایش سهولت مصرف کود دامی توسط کرم شده ضمن اینکه موجبات تهویه بهتر را نیز فراهم می کند.همچنین ورمی کمپوست تولید شده یکدست و با خردایش یکسان خواهد بود.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 3 : شستشوی کود دامی
می تواند قبل از پشته بندی و یا بعد از پشته بندی صورت گیرد.اینکار به چند منظور صورت می گیرد:
الف:کاهش اوره و آمونیاک موجود در کود دامی که مقادیر زیاد آن برای کرم ها کشنده می باشد.
ب: تنظیم شدن اسیدیته کود دامی
ج: کاهش دمای کود دامی و رسیدن به رنج مناسب دماییی برای کرم ها
مرحله 4 :کف سازی
برای کف سازی می توان از آجر ، بلوک سیمانی و یا پالت چوبی استفاده کرد به نحوی که موجبات جریان هوا را از کف بستر فراهم نماید. اصطلاحا به این نوع سیستم کف سازی، مش گفته می شود که باعت افزایش راندمان تولید خواهد شد.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
بهترین حالت برای تهویه بهتر از کف بستر سیستم مش است که موجب بهبود راندمان تولید خواهد شد.
برای پوشش روی مش ها می توان از فنس و گونی کنفی و یا پشه بند های مقاوم استفاده کرد. مطابق شکل های زیر:
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 5 : پشته سازی و آماده سازی بستر پرورش کرم
بستری با طول دلخواه و عرض 60-40 سانتی متر و عمق 50-30 سانتی متر حدود 100 عدد کرم خاکی را به ازای هر متر طول بستر در خود جای می‌دهد و يا در حدود 25عدد کرم بالغ را توليد می‌کند. در صورتی که بعضی از پرورش دهندگان برای افزايش توليد، اين سطح را بالا می‌برند و تعداد بيشتری کرم توليد می‌کنند. پس از هر 30 تا 45 روز يا هر 30 تا 90 روز، کرمهای خاکی برداشت شده و بسترها بايد جايگزين شوند. مدت زمان يادشده به شرايط محيطی، روش پرورش و ترکيب بستر بستگی دارد.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
استفاده از آبشخورهای مربع مستطيل نيز مناسب است. اين بسترها روی بلوک‌‌ها، آجرها، تنه‌‌های درختان، زمين و يا بلوک‌‌های بتنی قرار می‌گيرند. در صورت استفاده از تخته‌‌های کاج يا سرو، بهتر است ضخامت آنها 5 سانتی متر باشد. طول اضلاع بسترهای کرم بهتر است از 50 سانتی متر بيشتر نباشد و بسترهای کرم بايد به وسيله يک راهرو از هم جدا شوند تا عمل برداشت کرمها و کود توليدی به راحتی صورت پذيرد. برای کنترل دمای بسترها بهتر است آنها درون خاک قرار گيرند، اما کرمهای قرمز حلقوی تمايل دارند که از قسمتهای سطحی بستر خود تغذيه کنند. بنابراين محفظه بستر رشد آنها نبايد بيش از 20 تا 30 سانتی متر عمق داشته باشد. اگر عمق بيشتر باشدد، مواد آلی فشرده شده، در نتيجه مواد به صورت غيرهوازی تجزيه شده و توليد بوی نامطبوع و مواد سمی می‌کنند و در نهايت به مرگ کرمها منجر می‌شود.
کرمها می‌توانند در گودال‌‌های حفر شده در زمين يا در شيارهای رديفی واقع در سطح خاک نيز رشد کنند. بسترهايی که در خارج از ساختمان قرار گرفته اند، می‌بايد در محيطی تميز و سالم و بهتر است در فضای سرپوشيده قرار گيرند. بسترهای داخل ساختمان بايد از زهکشی و تهويه مناسبی برخوردار باشند.
مرحله 6 : نصب سیستم آبیاری بصورت مهپاش و یا نوار تیپ بروی پشته ها
ميزان رطوبت بستر بايد در حدود 50 تا 70 درصد باشد و رطوبت بالاتر و پايين‌تر از ميزان فوق، فعاليت کرمها را کاهش مي‌دهد. بستر کرمها بايد مرطوب نگه داشته شود اما خيس نشود. اجازه ندهيد که بارش باران به داخل بستر نفوذ کند. زيرا ممکن است باعث غرق شدن کرمها شود. در اماکن روباز نيز ممکن است به سايبان يا پوششي از برگها نياز باشد تا بتوان بستر را از خشک شدن در هواي گرم تابستان حفظ نمود.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 7 :کنترل میزان اسیدیته
اگرچه براي توليد تجاري بهتر است که اسیدیته بسترها را حدود 7 (خنثي) نگهداشت.
phسطوح پی اچ خاک بستر را بطور مرتب مي‌توان با کاغذ ليتموس (تورنسل) و کيت اسیدیتهبررسي کرد. معمولا آهک و يا کربنات کلسيم را در جهت اصلاح اسيديته خاک و تنظيم به مواد بستر اضافه مي‌کنندهمچنين غلظت بالاي نمک تشکيل کوکون و وزن بدن کرمها را کاهش مي‌دهد؛ بنابراين پس از سپري شدن يک دوره کمپوست، مواد بستر بايد در جهت از بين بردن نمکهاي اضافي شسته شوند.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
شکل فوق: رطوبت سنج و پی اچ متر
مرحله 8 :کنترل دما
کرمها در دماي 5 تا 48 درجه سانتيگراد قادر به زندگي هستند. اما سرعت توليد و تبديل ضايعات به كرم پوسال (ورمي‌کمپوست) در دماي 20 تا 30 درجه سانتيگراد بهتر انجام مي‌پذيرد. براي ايزينيا فوتيدا مناسبترين محدوده دما بين 15 تا 25 درجه سانتيگراد است. با ايجاد سايه‌بان مي‌توان دماي تل كرم پوسال (ورمي‌کمپوست) را بطور آشکاري کاهش داد. توجه به اين نکته مهم است که در صورت وجود رطوبت کافي در درون بسترهايي که زير سايبان است دماي ميانگين بستر در همه جاي آن بين 5 تا 10 درجه پايين‌تر از هواي اطراف آن خواهد بود که در پاره‌اي اوقات بايد بسيار به اين مسئله توجه شود.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 9 : خرید کرم و تزریق کرم به داخل پشته ها
بطور کلی گونه‌‌های مختلفی از اين کرمها يافت می‌گردند که بسته به موضوع کار و هدف، گونه انتخابی متفاوت خواهد بود. اين اهداف می‌تواند شامل موارد زير باشد :
1 ) افزايش حاصلخيزی و بهبود ساختمان و مديريت خاک
2 ) افزايش محصول
3 ) توليد مکمل غذايی جهت دام ، آبزيان، دارو ومحصولات کشاورزی
مناسبترين گونه برای توليد ورمی‌کمپوست، گونه آيزينيا فوتيدا بوده که برنگ قهوه ای مايل به قرمز و کوچکتر از کرمهای خاکی معمولی می‌باشد. اين کرم هرمافروديت (دو جنسيتي)بوده که هر كرم در محل حلقه جنسی وسط بدن خود و پس از جفت گيری، تخم يا کوکون را تشکيل می‌دهند. کوکونها به رنگ زرد کهربايی و در داخل آن حدود 7-3 نوزاد لارو وجود دارد.بنابراين افزايش تعداد کرمها در هر نسل بصورت تصاعد نسبتاً هندسی خواهد بود. وزن هر کرم بالغ 3/0 تا 7/0 گرم و در هر کيلوگرم حدود 1000 تا 2000 نخ کرم وجود دارد. يک نسل اين کرم ( از تخم تا تخم ) در درجه حرارت 25 درجه سانتی گراد حدود سه ماه بوده و عمر کرمها بين 1 تا 2 سال متغيير می‌باشد.
با حفر شیاری به عمق سی سانتیمتر و در سر تا سر پشته، سبد حاوی کرم و بستر را داخل آن خالی می کنیم و روی آنرا با کود دامی می پوشانیم .
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
مرحله 10 : برداشت ورمی کمپوست
بعد از گذشت 4 ماه از زمان تزریق کرم ها به داخل پشته ها زمان استحصال محصول فرا می رسد.برای برداشت کود ارگانیک حاصل شده باید کرم ها را از ورمی کمپوست جدا کنید. در روش تولید صنعتی اینکار با استفاده از دستگاه جدا کننده مخصوص صورت میگیرد.
بعد از جدا سازی کرم از کود باید صبر کرد تا رطوبت کودها به زیر 25% برسد و سپس آنرا آسیاب کرد.
مجددا عمل آسیاب کردن با استفاده از دستگاه آسیاب مخصوص ورمی کمپوست صورت می گیرد.
[Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
حالا می توان ورمی کمپوست آسیاب شده را در کیسه های 20 و 30 و 50 کیلویی(به دلخواه) بسته بندی و به انبار منتقل کرد.
مرحله 11 : خسته نباشید !
منابع: [Only registered and activated users can see links. Click Here To Register...]
