قلب دوم خود را جدی بگیریم ....

«
کفش در بسياري از فعاليت هاي حرکتي انسان به ويژه راه رفتن نقش بسيار مهمي دارد . برخلاف کليه پوشاکي که فرد استفاده مي کند، اين وسيله در سلامتي بدن بسيار موثر است . هر فرد در طول زندگي و فعاليت هاي روزمره خود به مدت زيادي راه مي رود و مي ايستد، بنابراين يک کفش
راحت و مناسب علاوه بر کاهش خستگي سبب مطلوبيت فعاليت ها مي شود .
کفش مناسب و راحت از بروز ناهنجاري هاي متداول در ناحيه مچ و انگشتان پا مانند تاول، ميخچه و حتي دردهاي کمر جلوگيري مي کند.
کفش سه نقش اساسي دارد که عبارت است از:
١- نقش حمايتي و حفاظتي : حمايت از پا مهمترين وظيفه کفش است و به عنوان يک ابزار حفاظتي هنگام راه رفتن، دويدن، پريدن و ساير فعاليت هاي حرکتي، پاها که قلب دوم هر انسان هستند را حمايت مي کند . بدون يک کفش مناسب بافت هاي نرم پا به ويژه در کودکان و سالمندان به دليل ناتواني مفصلي آسيب مي بيند.
٢- نقش شکل دهي و ظرافت بخشي: کفش شکل و ظرافت ويژه اي به عمل راه رفتن مي دهد.
٣- نقش ورزشي : اين نقش بسيار اختصاصي است، از اين رو کفش نه تنها بايد با الگوهاي حرکتي هررشته سازگار باشد بلکه بايد از صدمات ورزشي نيز جلوگيري کند. کفش در ورزش بايد پا را از عوامل آسيب رسان خارجي حفظ کند و هيچگونه تاثير منفي نداشته باشد. کفش نامناسب موجب آسيب و چرخش داخلي زياد پا مي شود.
کفش نامناسب و آسيب به پا
احتمالا بسياري از عادت هاي نادرست مانند راه رفتن غلط، ايستادن و نشس تن غيراصولي همچنين برخي از
دردهاي ساق، زانو، کمر، پا و پيچ خوردگي مکرر مچ پا با کفش نامناسب ارتباط دارد . کفش ها وسيله آرايش پا نيستند و هنگام خريد بايد راحت بودن پا و خواص کيفي کفش را بر همه چيز ترجيح داد . اگر کفش با پا سازگار نباشد موجب خستگي، اختلال و کا هش قوس هاي عرضي و طولي پا مي شود و اثرات نامطلوب بر روي مفاصل زانو و ستون فقرات مي گذارد . با يافته هاي جديد بهتر مي توانيد کفش مناسب و مورد علاقه خود را انتخاب کنيد به طوري که مدت ها با آن راحت و آسوده باشيد.
نکاتي براي خريد کفش
نقش حمايتي و حفاظتي کفش برا ي افراد عادي بسيار مهم است و برخي از اختلالاتي که عنوان شد با متغيرهاي مختلف کفش مانند پاشنه، تخت يا کف خارجي، اندازه و پنجه کفش ارتباط مستقيم دارند بنابراين توجه به اين متغيرها که در زير هنگام خريد کفش به همه پيشنهاد مي شود.
اندازه کفش : کفش بايد اندازه پاي شما باشد . کفش هاي بزرگ و گشاد موجب چرخش پا در داخل کفش
مي شود و تعادل راه رفتن را بر هم مي زند . کفش تنگ بافت پا را بيش از حد تحت فشار قرار مي دهد . کفش هاي تنگ به ويژه در پنجه عوارض زيادي مانند : تاول و شست کج را به همراه دارد. در کفش تنگ فضاي کافي براي جريان هوا و تنفس پا وجود ندارد و موجب خستگي سريع نيز مي شود به طوري که نمي توان با آن زياد راه رفت يا ايستاد. کفش تنگ با دردهاي ساق پا، زانو و کمر ارتباط دارد.
پنجه کفش : پنجه کفش ها باريک يا عريض (پهن) هستند. کفش هايي که عرض پنجه آنها از عرض سينه و
پنجه پا بيشتر باشد، علاوه بر توليد مقداري وزن اضافي باعث جابجايي زياد پا در داخل کفش شده و احتمال
تاول زدن را بالا مي برد . وجود اندکي فضاي آزاد ضروري است تا انگشتان به راحتي خم شوند و فضاي کافي نيز براي تهويه وجود داشته باشد همچنين پنجه کفش بايد اندکي متمايل ب ه بالا باشد . کفش هاي پنجه باريک، عامل اصلي شست کج و فرورفتن ناخن در انگشت شست هستند . استفاده درازمدت از اين کفش ها باعث ضايعات مفصلي، سوزش، پينه بستن لاي انگشتان و چنگ شدن انگشتان مي شود و اثرات نامطلوبي بر عضلات ناحيه کف و ساق پا مي گذارد . کاهش دامنه حرکتي مفصل، بي تحرکي و خشکي مفصل از عوارض ديگر کفش تنگ است همچنين فشار مستمر بر عروق و اعصاب اين ناحيه پا موجب افزايش خستگي و کاهش استقامت مي شود. در کفش هاي تنگ، فشار از طريق مفاصل زانو و ران به کمر منتقل خواهد شد.
پاشنه کفش : در راه رفتن ابتدا پاشنه پا با ز مين تماس مي يابد وجنس پاشنه کفش بايد از موادي باشد که
بتواند ضربه را به خوبي جذب کند . مواد فلزي و پاشنه هاي غيرقابل ارتجاع به ويژه اگر سطح مقطع پاشنه
(عرض پاشنه ) کفش کم باشد، سبب کاهش ضربه حاصل از برخورد پا با زمين در لحظه تماس و جذب آن نمي شود. عرض کم پاش نه کفش، ثبات و استحکام حرکت را هنگام تماس با زمين کاهش مي دهد . ناحيه پاشنه (جايي که پاشنه در داخل کفش قرار مي گيرد) بايد ثابت و محکم باشد تا از پاشنه به خوبي محافظت کند.
در حالت طبيعي ٥٥ درصد کل وزن بدن هنگام راه رفتن بر روي پاشنه و ٤٥ درصد بر روي قسمت جلو ي پا قرار مي گيرد.
در کفش پاشنه بلند اين توزيع فشار به هم مي خورد و علاوه بر توزيع نامناسب وزن بدن، ساختار اسکلتي،
تاندون، رباط ها و عضلات کوچک پا در وضعيت کشيدگي نامناسب قرار مي گيرند.
همچنين موجب جابجايي غير طبيعي مرکز ثقل بدن به جلوي سطح اتکا مي شود (بدن به جلو تمايل پيدا مي کند )
و فرد براي حفظ حالت طبيعي خود و آوردن مرکز ثقل به طرف عقب مي کوشد . لازم به ذکر است اين تلاش با افزايش فعاليت عضلات و صرف انرژي زياد همراه است.
حفظ اين وضعيت در طولاني مدت موجب اختلال در قوس هاي طبيعي کف پا، آرتروز مفاصل و تغيير شکل
انگشتان پا، افزايش دردکمر و قوس (گودي ) کمر، خستگي زودرس و تحرکات ناخوشايند عصبي خواهد شد .
حداکثر ارتفاع مجاز پاشنه ٢ سانتي متر است و سطح مقطع يا وسعت پاشنه بايد به اندازه تمام پاشنه پا باشد .
جنس پاشنه بايد از مواد لاستيکي، شبه لاستيکي و ارتجاعي ساخته ش ود. در کفش هاي اسپورت و بدون پاشنه براي اطمينان از وجود قوس طولي داخلي به کف داخلي کفش توجه کنيد.
تخت کفش : کلفتي و ضخامت تخت خارجي کفش بسيار متغير است . تخت کفش بايد در ناحيه پنجه انعطاف
پذير باشد، همچنين ضخامت يا قطر زياد در کفش هاي معمولي احتمال پيچ خور دگي را افزايش مي دهد و تخت هاي نازک هم ضربه و فشار ناشي از برخورد پا با زمين را به خوبي جذب نمي کنند . پوشيدن کفشي که تخت بسيار نازک دارد، مانند راه رفتن با پاي برهنه است و فشار زيادي بر مفاصل پا وارد مي کند . تخت هاي بسيار کلفت نيز مانند پاشنه هاي بلند امکا ن پيچ خوردگي پا به طرف داخل را افزايش مي دهند، بنابراين تخت کفش علاوه بر قطر يا ضخامت بايد انعطاف پذيري خوبي هم داشته باشد . وجود عاج و خطوط عرضي نيز درتخت کفش موجب اصطکاک بيشتر و کاهش سر خوردن مي شود . کف داخلي کفش بايد حاوي لايه اي مناسب براي حفظ قوس پا و جذب ضربه باشد.
راه هايي براي خريد بهترين کفش
پاها بخشي از بدن هستند که بيش از ساير اعضا -« دکتر الهام زينالي بقا
مورد ضربه و فشار قرار دارند و معمولا توجه کمي هم نسبت به آنها صورت مي گيرد.
اولين نکته درمورد حفظ سلامت پاها اين است که از عرق کردن آن پيشگيري کنيد. جهت اين کار به نکات زيربا دقت عمل کنيد:
براي خر يدن کفش چند ساعت بعد از فعاليت يا ورزش به کفش
فروشي مراجعه کنيد . به عنوان مثال وقتي شما در ساعت ٨ صبح ورزش کرده ايد بهتر است جهت خريد کفش در ساعت ٩ صبح بيرون برويد . علت آن است که پاها بعد از انجام فعاليت بدني و ورزش ورم مي کند و کفشي که خريداري مي کنيد بايد فضاي کافي و آزاد جهت پاهاي ورم کرده شما داشته باشد.
هميشه هنگام خريد يک کفش جديد کفش قديمي خود را نيز همراه ببريد چون مشاهده نقاط ساييده شده
و يا خراب کفش قديمي مي تواند به شناخت وضعيت پاي فرد کمک کند تا کفش مناسبتري به او پيشنهاد شود.
کفش راحت و مناسب کفشي است که ايجاد تاول نمي کند و پاها در آن راحت هستند و انگشتان پا،
مخصوصا شست پا در آن فشرده نمي شود . هميشه هنگام خريد مطمئن شويد که ١٤ تا ١٢ اينچ بين بلندترين
انگشت پا و نوک کفش فضاي خالي وجود دارد . بهترين راه جهت اينکه بتوانيد کفش خود را راحت تر انتخاب
کنيد اين است که پاي خود را خوب بشوييد.
شناخت صحيح کف پا
جهت شناخت صحيح کف پا، پاي خود را خيس کرده و سپس آن را برروي کاغذ سفيدي که جاي پا به خوبي بر آن باقي بماند بفشاريد. حال شکل به جا مانده از کف پاي خود را با ٣ مورد زير مقايسه کنيد.
١ -کف پاي قوس د ار: اگر نواري باريک پنجه پا و پاشنه را به هم وصل کند احتمالا شما کف پاي قوس دار داريد و از اين رو مستعد پيچ خوردگي پا هنگام راه رفتن هستيد هميشه به دنبال خريد کفشي باشيد که کفي مناسبي در کف کفش براي پوشش دادن قوس پاي شما داشته باشد و يا از کفي مناسب پاي خود استفاده کنيد.
٢- کف پاي معمولي : اگر نواري که پنجه و پاشنه پا را به هم وصل مي کند پهناي معمولي داشته باشد مي توان کف
پاي شما را ايده آل دانست و اين بدان معني است که پاي شما استعداد پيچ خوردگي به سمت داخل يا خارج را
ندارد. يک کفش خوب و معمولي انتخاب مناسبي براي شما است.
٣ -کف پاي پهن : در اين نوع کف پا قوس خيلي کمي وجود دارد و اغلب پاشنه پا تحت فشار شديد قرار مي گيرد .
اين فرد معمولا هنگام راه رفتن دچار پيچ خوردگي داخل پا مي شود . پس نوعي از کفش را انتخاب کنيد که شست پاي شما را به خوبي حمايت کرده و تحت فشار قرار ندهد . هميشه مراقب سلامت کف پاي خود باشيد ; کف پا نيز همانند ساير اعضاي بدن نياز به رسيدگي منظم دارد . اگر از درد دائمي و تورم در پاهاي خود رنج مي بريد به يک متخصص ارتوپد مراجعه کنيد.
حفاظت از کفش
-
براي محافظت و نگهداري کفش حتما در فواصل منظمي از واکس استفاده کنيد چون واکس کفش را نرم و عمر آن را زياد مي کند.
- از کفش مستعمل و تغيير شکل يافته نيز استفاده نکنيد چون موجب آسيب به پا مي شود.
- درصورت شستن کفش، بهتر است در ه واي معمولي به تدريج خشک
شود زيرا حرارت مصنوعي ويکباره خشک کردن آن باعث خشکي و ترکيدن کفش خواهد شد . بعداز شستن، داخل کفش کاغذ مچاله شده بگذاريد تا شکلش حفظ شود.
- براي جلوگيري از شوره کفش هاي چرمي که بر اثر عرق زياد توليد مي شود، سرکه و آب را مخلوط کنيد و با آن کفش را برس بزنيد يا گليسيرين بماليد.
- در صورتي که پس از مدتي استفاده از کفش احساس مي کنيد کف داخل کفش به خوبي فشار زمين را جذب نمي کند يا در داخل کفش احساس سفتي مي کنيد از کف هاي داخلي جديد و متناسب با اندازه کفش استفاده کنيد.
- رويه بيروني کفش معمولا از جنس چرم، کرباس يا مواد مصنوعي است و اگر امکان تهويه داشته باشد مناسب خواهدبود، همچنين زبانه کفش بايد بتواند به خوبي از فشار بند ها و يا تکمه و سوراخ هاي فلزي برروي پا جلوگيري کند.
واريس را بهتر بشناسيم
مطمئنا نام بيماري واريس را شنيده ايد همچنين افراد زيادي را ديده ايد که دچار واريس شده اند . اما آيا مي دانيد واريس و علت آن چيست؟ به راستي علت واريس چيست؟
همانطور که مي دانيد اگر جدار رگ صدمه ببيند و استحکام آن کم شود و يا اگر دريچه ها نار سا شوند جريان خون هنگام استراحت عضلات معکوس مي شود و فشار بالاي سيستم عمقي به سيستم سطحي منتقل مي شود و موجب گشاد و پيچ و خم دار شدن رگ هاي سيستم سطحي وريدي مي شود که
واريس تنابي ناميده مي شود.
ظاهر واريس تنابي توده هاي نرم متعدد زير پوست مي باشند که با با لا بردن اندام ناپديد مي شوند و بر عکس با آويزان نمودن اندام دوباره ظاهر مي شوند . در ٢٥ درصد زنان و ١٥ درصد مردان واريس تنابي به علت نارسايي وريدهاي سيستم سطحي گزارش شده است . نارسايي دريچه اي در بسياري از افراد که واريس تنابي ندارند و فقط دچار واريس مويرگي مي باشند هم ديده مي شود.
گرچه زخم وريدي مچ پا معمولا به علت نارسايي سيستم عمقي مي باشد ولي احتمال زخم پا به علت نارسايي
سيستم سطحي هم وجود دارد . در ده سال اخير توجه بيشتري به بيماري وريدي شده است و استفاده از روش
هاي جديد تشخيص مانند داپلر رنگي و درمان مانند ليزر داخل رگ، زمينه را براي پيشرفت فراهم ساخته است.
به راستي چرا دريچه ها از کار مي افتند؟همانطور که مي دانيد ممکن است تعداد دريچه به دليل مادرزادي کمتر از معمول باشند و يا درست کار نکند . يا ديوار رگ آسيب ديده و ضعيف شده باشد و اجازه ندهد لبه هاي دريچه ها کاملا به هم برسند و از برگشت خون جلوگيري کنند . آسيب به دريچه ها به دليل لخته شدن خون در داخل رگ ها است و فشار غيرمعمول به رگ ها به دليل چاقي، حاملگي و يا زياد ايستادن مي باشد.
تاثير واريس روي افراد چه مي باشد؟
در خيلي از افراد بيماري واريس پا هيچ نوع نا راحتي به وجود نمي آورد و بيماران فقط از ظاهر پا شاکي هستند . در گروهي علائم خفيف تا شديد ديده مي شود و در تعداد محدودي واريس مي تواند عوارض خطرناکي داشته باشد .
برخي از علائم و شکايات بيماران به قرار زير مي باشند:
- کوفتگي و خستگي پا به خصوص در پايان روز و يا بعد از ايستادن به مدت طولاني.
است و به خوبي توسط جوراب کشي کنترل مي شود. « گوده گذار » - ورم پا که
- خارش و يا تغيير در رنگ مچ پا و احتمال زخم شدن مچ پا.
- درد شديد و ناگهاني و سفت شدن برآمدگي هاي واريسي به علت لخته شدن خون داخل رگ . در اين شرايط
امکان پيشرفت لخته به سيستم عمقي وجود دارد و همينطور احتمال آمبولي ريه که مي تواند خطرناک باشد.
چگونه بيماري رگ ها بررسي مي شوند؟
- داپلردستي : داپلر دستي وسيله کوچک و ارزان قيمتي است که با آن مي توان جريان خون را در داخل رگ ها بررسي کرد . صداي جريان خون داخل رگ هنگ امي که بيمار ايستاده است و سپس بعد از فشار روي رگ در قسمت شنيده مي شود . در افراد سالم هنگامي که فشار روي « ووش » پايين تر بررسي مي شود . با اين مانور يک صداي رگ قطع مي شود صدايي شنيده نمي شود ولي در بيماران نارسايي دريچه اي به علت عدم کنترل برگشت، صداي « زور » برگشت خون شنيده مي شود . مانور ديگري که انجام مي شود اين است که از بيمار خواسته مي شود که بزند. معمولا در افراد سالم صداي برگشت خون شنيده نمي شود ولي در افراد بيمار با نارسايي وريدي صداي برگشت خون شنيده مي شود.
- داپلر رنگي : مرحله بعدي بررسي استفاده از داپل ر رنگي مي باشد. فرق اين روش با روش داپلر دستي اين است
که داپلر رنگي نه تنها جريان خون را آشکار مي کند بلکه تصوير واضحي ازفرم و ساختمان رگ ارائه مي دهد . اين روش در تشخيص نارسايي دريچه اي در سيستم سطحي و عمقي و در رگ هاي ارتباطي بسيار دقيق مي باشد و به پزشک معالج در تصميم گيري براي مناسب ترين درمان کمک مي کند . جراح بايد به سوال هاي زير جواب بدهد. آيا نارسايي دريچه اي در سيستم سطحي است و يا عمقي و يا هر دو؟ کدام قسمت سيستم سطحي نارسايي دارد،
سافن کوتاه يا سافن بلند و يا رگ هاي ارتباطي؟ داپلر رنگي درحال حاضر به عنوان بهترين روش تشخيص شناخته شده است در درمان واريس توسط« ليزر داخل رگ » از داپلر رنگي حين عمل استفاده مي شود..