عوامل که درسینماوتلویزیون نقشی مهمی دارند

[مهردادگلجوان]

آزمون کادانی پیوسته

[مهردادگلجوان]

شرح تصویر:
الف) سه‌پایه
ب) سه‌پایه متحرک
پایه ستونی( پدستال) استودیویی:
1- با بازکردن قفل پایه از طریق چرخاندن حلقه پایینی ، می‌توان ستون مرکزی پایه رابالاتر یا پایینتر برد و با استفاده از سه چرخ زیر پایه ، ستون پدستال به یکی ازدو طریق زیر حرکت می‌کند:
الف. هرسه چرخ لاستیکی پدستال در یک راستا با هم حرکت کنند
ب. یک چرخ متحرک و دو چرخ دیگر ساکن باشند.
2- ارتفاع بسهولت قابل کنترل است.







تجهیزات دوربین تلویزیونی ([Only registered and activated users can see links])


لنز دوربین تلویزیونی, نسبت زوایا در لنززوم, اندازه تصویر, زاویه لنز و پرسپکتیو, انواع لنز دروبین تلویزیونی, لنزهایزاویه بسته یا تله‌فتو, نمایاب, نشانگرها, پایه دوربین تلویزیونی, دوربینهایسبک, کله‌گی دوربین, سه‌پایه, پایه ستونی, جرثقیل




تجهزات دروبینهای مختلف بسته به طراحی‌شان متفاوت است ولیاغلب این تجهیزات عمومیت دارند.

لنز

اغلب دوربینهای الکترونیک دارای لنز زوم هستند. از این لنزمی‌توان برای زاویه‌های دلخواه ، درمحدوده پوشش آن استفاده کرد و اگر این لنزجوابگوی نیاز نبود یکی از موارد زیر گزینه بعدی هستند:
1- نصب یک سیستم لنز زوم دیگر . سیستم لنزهای زوم تا 44:1 نیز در دسترس است .
2- نصب لنز مکمل سیستم لنز یا یک حلقه رابط تبدیل .
3- بعضی از لنزهای زوم دارای حلقه افزایش‌دهنده فاصله کانونی هستند .
در دوربینهای سبک که می‌توان آنها را روی شانه گذاشت و تصویربرداری کرد ، حلقهتنظیم فاصله یا فوکوس ، دیافراگم و دسته حلقه زوم دستی ،‌با دست چپ کنترل و تنظیممی‌شوند. دست راست در حالی که دوربین را نگه می‌دارد ، با انگشتانش کلید مخصوصکنترل زوم خود را به کار می‌اندازد.
هنگامی که دوربین روی سه پایه مخصوص ثابت می‌شود ،‌ سیستم واضح‌سازی تصویر و زومکردن ، هردو ،‌ با کابل مخصوص به کنترلهای روی دسته دوربین متصل می‌گردند ، تادستیابی به کلیدهای فرمان آنها بسادگی میسر شود . در دوربینهای بزرگتر ، واضح‌سازیتصویر ([Only registered and activated users can see links]) بادگمه خاصی که در سمت راست بدنه دوربین قرار دارد ، قابل کنترل است .
در بیشتر دوربینها امکان انتخاب حالتب که واضح‌سازی تصویر خودکار انجام شود ، وجوددارد.





لنز دوربین تلویزیونی

لنز دوربین فقط بخشی از صحنه مقابل را به ما نشان می‌دهد .در یک سیستم معمول برای تلویزیون ([Only registered and activated users can see links]) وویدیو ([Only registered and activated users can see links]) ،‌اندازه افقیتصویر 1/33 بار بزرگتر از اندازه عمودی تصویر است . به عبارت دیگر ،‌ابعاد تصویرتلویزیونی دارای نسبت 4 به 3 است . گنجایش ابعاد صحنه‌ای معین در کادر تصویرتلویزیونی ، ‌بستگی به زاویه لنزی دارد که آن بخش از صحنه ([Only registered and activated users can see links]) راپوشش می‌دهد.برای مثال ،‌اگر لنزی با زاویه‌ای برابر با 40 درجه ،‌ حدود افقیتصویر را‌ نمایش دهد ،‌ به طور مسلم اندازه لنز برای به تصویر کشیدن حدود عمودیتصویر برابر با 30 درجه خواهدبود . زوایای واقعی نمایش یا ثبت تصویر ،‌ با فاصلهکانونی لنز ارتباط معکوس دارد ( در فاصله کانونی کوتاه‌تر ،‌زاویه لنز بازتر است وبالعکس ،‌در فاصله کانونی بلندتر ،‌زاویه لنز بسته‌تر است .)
بر اساس طراحی‌ لنزها ،‌زاویه لنزهای با فاصله کانونی معین ثابت است . اما لنزهایزوم ،‌فاصله کانونی متغیر دارند. بنابراین می‌توان پوشش تصویری آنها را تنظیم کرد.
به طور معمول هنگام طراحی نماها می‌توان لنز را با فاصله کنونیآن ،‌یا با زاویه دیدافقی‌اش تنظیم کنید.



نسبت زوایا در لنز زوم

پوشش حد افقی یک لنز زوم می‌تواند از کوچکترین مقدار( مثل :1.5درجه ) د رباریکترین و بسته‌ترین حالت خود ،‌ تا بزرگترین مقدار( مثل 60 درجه )در پهنترین و بازترین حالت خود تغییر یابد.
بیشتر لنزهای زوم وسعت محدودی از صحنه را پوشش می‌دهند.به طور مثال ،‌ یک لنز زومبا نسبت 10:1 (5 تا 50 درجه) بیشترین کاربرد عملی را برای مقاصد عمومی تصویربرداریدارد.



اندازه تصویر

زاویه لنز مشخص می‌کند که چه مقدار از صحنه مقابل دوربین ،‌ازجایی که دوربین در آنجا قرار گرفته است مشاهده می‌شود. مثلا یک لنز زاویه بسته 10درجه ،‌ممکن است چهره یک فرد را از میان خیل جمعیت در قاب تصویر قرار دهد . باتعویض آن لنز با یک لنز زاویه باز ،‌مثلا 50 درجه ،‌تمامی افراد مورد نظر در قابتصویر جای خواهند گرفت . به عبارت دیگر ،‌ هرچند در این حالت بیشترین بخش از صحنهرامی‌بینیم ،‌اما اندازه فاصله کانونی لنز به طور نسبی کاهش یافته است .
- با استفاده از لنز 10 درجه سوژه 5بار بزرگتر از هنگامی است که لنز 50دذرجه را بهکار می‌بریم ، ما فقط یک‌پنجم صحنه دیده می‌شود .
- با بهره‌گری از یک لنز 5 درجه ،‌سوژه دوبار بزرگتر از هنگامی است که لنز 10 درجهرا به کار می‌بریم و 10بار بزرگتر از زمانی است که لنز 50درجه را در نما استفادهمی‌کنیم .



زاویه لنز و پرسپکتیو

از لحاظ نظری ، ‌اشیاء و سوژه‌های جلوی دوربین ، ‌هنگامی درابعاد واقعی‌شان نشان داده خواهند شد که زاویه دید لنز دوربین شبیه به زاویه دیدچشم انسان و تقریبا برابر با 20تا 27 درجه باشد ، ‌اما اگر چشم انسانی کمی کمتر یابیشتر ببیند ، قادر به مطابقت اندازه‌ةای تصویر با موضوع مورد مشاهده نخواهد بود .و اجسام را بزرگتر یا کوچکتر از اندازه ‌های واقعی خواهد دید. به هر حال اگر ازدرون لنزی که دارای زاویه‌ای باز یا بسته است به صحنه نگاه کنید ،‌ پرسپکتیو ([Only registered and activated users can see links]) تصویرکج و معوج به نظر خواهد رسید .
فضا ،‌فصله و عمق میدان ،‌با استفاده از لنزهای زاویه باز اغراق‌آمیز و بابکارگرفتن لنزهای زاویه بسته ، ‌به هم فشرده نمایش داده خواهند شد.
بنابراین می‌توان از این ویژگیهای برای اجرای منظوری خاص بهره گرفت.



انواع لنز دروبین تلویزیونی

لنزهای زاویه باز: عبارت " زاویه باز" به لنزهاییاطلاق می‌شود که زاویه دید آنها باری مثال بین 30 تا 60 درجه یا بیشتر است .استفاده دقیق از لنز زاویه باز مزیتهای فراوانی دارد. در عین اشکالاتی هم نیز داردکه باید توجع کرد .





مزایا

با تغییر فاصله کانونی د ریک لنز زوم تا بازترین حد خود ،‌محدودهوسیعتری از صحنه د رکادر خواهد بود . با لنزی که زاویه دید عادی یا نرمال دارد ،‌برای دستیابی به همان صحنه باید فاصله دوربین را از سوژه بمراتب بیشتر کرد .اینویژگی بسیار خوب چنین لنزی است که می‌توانید بدون جابجا کردن دوربین و عقب کشیدنبسیار زیاد آن از صحنه و سوژه ،‌صحنه وسیع مقابل را بگیرید .
لنز زاویه باز پرسپکتیو تصویر را اغراق آمیز نشان می‌دهد . همه چیزها دورتراز آنچهواقعا قرار گرفته‌اند ،‌نشان داده می‌شوند . این ویژگی در یک استودیوی کوچک ،‌موهبتی بزرگ به شمار می‌آید.

نقاط ضعف

اما اگر دقت کافی به عمل نیاید ،‌خارج از محدوده دکور صحنه ،‌بوم صدا ،‌ وسایل و منابع نور ،‌دوربینهای دیگر و افراد ناظر بر صحنه را هم بخطا ،‌درکادرخواهیم داشت . هنگام تصویربرداری خارج از استودیو ممکن است متوجه شوید که مقدارنامتناسبی از آسمان یا زمین جلو صحنه را در تصویر خود جای داده‌اید .
یکی دیگر از آثار عجیب این لنزها سرعت حرکت اشیاء است که اغراق‌آمیز جلوه می‌کند .
با استفاده از این لنز جزئیات سوژه بسرعت کوچکتر و دورتر می‌شوند و از دوربین ویکدیگر فاصله می‌گیرند.



لنزهای زاویه بسته یا تله‌فتو

عبارت زاویه بسته یا "تله‌فتو" شامل لنزهایی می‌َودکه برای مثال زاویه‌ای بین 5 تا 15 درجه دارند .

مزایا

زاویه بسته لنز تله فتو نمای تلسکوپیک از سوژه ارائه می‌دهد.بنابراین چون بخش محدودی از موضوع یا صحنه را دریافت می‌کند کل صفحه تلویزیون راپر می‌کند .

نقاط ضعف

درتصویری که از شیئ مسطح ،‌مثل یک تابلوی نقاشی ،‌می‌گیرد ،‌عملکردلنز زاویه بسته مشابه لنز عادی است . اما اگر با لنز زاویه بسته تصویربرداری کنیم،‌عمق تصویر بهم فشرده و اشیاء نزدیک به یکدیگر نمایش داده می‌شوند. سوژه‌ها دوراز دوربین ،‌به دوربین نزدیک و بزرگتر از اندازه واقعی خود دیده می‌شوند .
هنگام استفاده ازلنز زاویه بسته ،‌یک لرزش کوچک ،‌تکانهای شدیدی را روی تصویر نشانمی‌دهد .
حرکات دوربین ناموزون و شلوغ به نظر میرسد.



لنز زوم

روی اکثر دوربینهای تلویزیونی لنز زوم نصب می‌کنند . لنز زوممزیتهای کاربردی زیادی دارد ،‌اما باید بادقت کافی از آن استفاده کرد.



ابزار کنترل لنز زوم

- حلقه واضح سازی که روی بدنه لنز تعبیه شده و با دست کنترلمی‌شود .
- دسته کوک که روی دسته‌های سه‌پایه یا کله‌گی بسته شده می‌شود و با کابل محصوص بهسیستم لنز و حلقه زوم کردن آن متصل می‌گردد.
- کلید یا سوئیچ کنترل ،‌معروف به " شستی" که به طور معمول روی دسته چپمتصل به کله‌گی بسته می‌شود و از طریق صدور دستور به یک موتور الکتریکی کوچک عملزوم کردن را انجام می‌دهد.
- کلید دوطرفه مشهور به " الاکلنگی" برای کنترل عمل لنزهای زوم سبک وکوچک روی بعضی دوربینها نصب می‌شود.
- جعبه فرمان .اغلب کلیدهای نصب شده برای تنظیمهای مختلف لنز دوربین ،‌که روی جعبهفرمان مخصوصی قرار دارند ،‌فشاری هستند و ممکن است روی دسته‌های متصل به کله‌گی یاروی بدنه دوربین،‌نصب شوند.
سیستمهای زوم خودکار ،‌به طور معمول نرمتر و روانتر از سیستمهای دستی عمل می‌کنند. در ضمن می‌توان بصورت غیر خودکار عمل زوم را انجام داد.
کارکردن با لنز زوم بسیار مشکل است . زیرا اولا
گر تصاویر مختلفی با زوایای مختلفی از یک لنز زوم را در کنار هم نمایش دهید یاتدوین کنید آنوقت می‌بینید که احساس بیننده از نماهای مختلف متفاوت خواهد بود و یکمجموعه بهم ریخته خواهید داشت . ثانیا برای حرکت دوربین و واضح‌سازی تصویر در حالتزاویه بسته بامشکلات زیادی مواجه خواهید بود .

پس چرا استفاده از لنز زوم تا این حد فراگیر است ؟
جواب آن است که لنز زوم در دستهای متخصص آگاه وسیلهبسیار ارزشمندی است ولی اگر تصادفی و بی‌دلیل از آن استفاده شود به تصاویر عجیب وفنون در هم ریخته منجر خواهد شد .

برخی کاربردها و جلوه‌های زوم: هنگام زوم کردن لنز ،‌به نظر می‌رسد دوربین به جلو یا عقب حرکت می‌کند.اما اگر دقت کنید ،‌که هنگام زوم کردن ،‌فقط اندازه یک تصویر ،‌بزرگتر یا کوچکترمی‌شود.



نمایاب

تنظیم کلیدهای نمایاب ( از قبیل تنظیم روشنایی و درخشش وکنتراست تصویر) ،‌ روی سیگنال خروجی تصویر دوربین ناثیر نخواهدداشت . برای واضح‌سازیدقیق و آسان تصویر ،‌نوعی ذره بین تعبیه شده که تصویر را درشت‌تر نمایش می‌دهد ، ومدارهای تاکید و تشدیدکننده وضوح خطوط تشکیل دهنده حزئیات تصویر تلویزیونی درنمایاب ، محدوده خارجی تصویر تشکیل شده را بهتر نشان می‌دهند . تصویربردار با کمکاتاق فرمان می‌تواند تصویر دیگر دوربینهای موجود در سیستم را نیز روی نمایابدوربین خود ببیند.



نشانگرها

نشانگرهای گوناگونی ممکن است روی نمایاب نصب شده باشد(نشانگرهای نوری ، عقربه‌ای ،‌نمایش تصویر) . این نشانگرها ، اطلاعات لازم دربارهکار دوربین را در اختیار تصویربردار قرار می‌دهند. برای نمونه اطلاعاتی درباره" برنامه در حال ضبط یا پخش است" ، " چراغ فرمان روی دوربین روشنیا خاموش است " ، " توازن فرکانسهای نور سفید درست است یا نه "،" اخطار باتری" ،‌ " روشن بودن کلید بهره سیگنال تصویر ویدئو یاتوان افزایی به سیگنال تصویرویدئو " ، " اخطار برای کم بودن نور لازم درمحیط کار" ،" سرعت شاتر الکترونیک " ،‌ " میزان نور لازم برایلامپ یا دریابه حساس دوربین "



صدا

گوشی تصویربردار یک میکروفن هم برای ارتباط داخلی او دارد.ممکن است در یک سمت این گوشی ، صدای برنامه درحال پخش یا ضبط تزریق گردد و سمتدیگر این گوشی نیز به سیستم عمومی ارتباط داخلی متصل باشد . درحالی که علاوه برنظام عمومی ارتباط داخلی ، یک ارتباط خصوص نیز ممکن است بین کارگردان فنی وتصویربردار، از طریق همان سمت گوشی برقرار باشد.





شرح تصویر:
الف ) دوربین بدون سه پایه‌اش
1- آفتابگیر
2- لنز زوم
3- دسته قابل تنظیم برای حرکات افقی و عمودی دوربین
4- دسته کنترل زوم : از طریق پیچاندن دسته به راست یا چپ ، از راه دور لنز زومراکنترل می‌کند.
5- دسته سه‌شاخه کنترل واضح‌سازی لنز ( بسیاری از دوربینها این تنظیم را از دستهدوربین مانند شماره 4 انجام ممکن می‌سازند.)
6- جعبه فرمان تنظیمهای دوربین ( روی بدنه دوربن یا روی دسته کنترل حرکات دوربیننصب می‌شود)
7- نمایاب سیاه و سفید
8- کلیدهای کنترل نمایاب
9- نشانگرهای نوری فرمان‌دهنده ،‌نشانگر عدد دیافراگم ، تنظیم لنز زوم
10- گیره کارت دوربین
11- محل توپی یا فیش گوشی تصویربردار ، با پیچ تنظیم بلندی شدت صدا ، پیچ تنظیم ومشاهده تصاویر از منابع تصویری دیگر( مانند دیگر دوربینها)
12- کلید افزایش دهنده محدوده فاصله کانونی لنز زوم.
13- کلید فشاری برای تماس با کارگردان فنی یا مسئول کنترل فنی تصاویر دوربینها.
14- کله‌گی سه پایه دوربین با پیچ تنظیم سرعت حرکت عمودی و افقی ، و کلید قفل حرکتعمودی و افقی و همچنین امکان تنظیم توازن دوربین درهنگام انجام حرکات افقی وعمودی.
15- شماره و چراغ فرمان دوربین : هنگامی که کارگردان فنی کلید دوربین راباشمارهخاص آن انتخاب می‌کند ، بلافاصله چراغ بالای آن دوربین در استودیو یامحل ضبط روشنمی‌شود.
ب) فاصله کانونی( زاویه لنز) : این فاصله یازاویه ، به وسیله دسته حلقه زوم که رویبدنه لنز قرار دارد به غیر خودکار ( دستی) قابل تنظیم است.



پایه دوربین تلویزیونی

دوربینهای سبک

دوربینهای سبک و دستی را می‌توان با ابزار و و سایل مختلف ،ثابت وبدون حرکت نگه دارید:
1. پایه دوربین که به بدن تکیه می‌کند (body brace) . پایه‌ای است که روی سینهیا دور کمر قرار می‌گیرد.
2. پایه تک‌شاخه یا سه‌پایه که روی زمین قرار می‌گیرد.
3. ابزار ویژه ثابت نگه‌داشتن دوربین ، که به طور نوری ( از طریق لنز زوم) یا بهطور الکترونیک ، لرزش دوربین را جبران می‌کند.
4. واحد ثابت نگه‌داشتن استدی کم که دوربین را حتی هنگام دویدن یا صعود از پله یاکوه ،‌بدون لرزش حفظ می‌کند.



کله‌گی دوربین

کله‌گی درحقیقت دوربین را روی سه‌پایه محکم می‌کند و بهدوربین امکان می‌دهد با دقت حول محور افقی یا عمودی حرکت کند و با قدرت و تحت هرزاویه‌ای قفل شود.( ثابت بماند)
یک یا دو دسته مخصوص به کله‌گی متصل می‌شود که حرکات دوربین از طریق آنها اعمال می‌گرددوبه طور معمول با دکمه‌های فرمان لنز ( روی دسته چپ) و واضح‌سازی تصویر( روی دستهراست) هماهنگ می‌شود.



سه‌پایه

سه‌پایه حتی در سطوح ناهموار ، تکیه‌گاه محکمی برای دوربیناست . هرچندباید یادآوری کرد که سه‌پایه را نمی‌توان در محیط حرکت داد و هنگامتصویربرداری امکان تغییر ارتفاع یا تنظیم آن وجود ندارد.
با قرار دادن یک مثلث چرخدار در زیر سه‌پایه ، سه‌پایه متحرک(tripod dolly)خواهیم داشت.این سه‌پایه متحرک که برای مقاصد عمومی مقرون به صرفه است ، براحتیجابجا می‌شود ، اما برای انجام حرکات نرم دوربین در حین تصویربرداری مشکل‌ساز است.



پایه ستونی

پایه‌های ستونی از مهمترین وسایل مورد نیاز دوربینهای بزرگاستودیویی است . ستون بادی این پایه‌های بزرگ که با هوای فشرده کارمی‌کند . باچرخهایی که در زیر تنه سنگین آنها نصب شده ، این امکان را فراهم می‌آورد که حتی درزمان پخش یا ضبط برنامه بتوان ارتفاع دوربین را تغییر داد ، یا در نقطه معینی درمحدوده حداقل تا حداکثر ارتفاع ثابت نگه داشت.



جرثقیل

جرثقیل ، در واقع ، شامل یک بازوی بلند ( احتمالا الاکنگی)متوازن است که روی ستون مرکزی یک سکوی چرخدار نصب می‌گردد . این ترکیب به دوربیناجازه می‌دهد که در یک سر بازوی بلند آن قرار گیرد و از سطح زمین تا ارتفاع مثلادو متری یا بیشتر بالا رود . امروزه شکل سبکتری از این جرثقیلها را روی پایه‌هایستونی یا مشابه آن قرار می‌دهند . در این حالت تمام قسمتهای دوربین از راه دور واز پشت بازوی جرثقیل هدایت و کنترل می‌شود.