مقدمه
هنر رزمي جوجوتسو پايه ورزش جودو مي باشد. در قرن شانزدهم، جوحوتسو به هنرهاي رزمي با دست خالي در ژاپن معروف بود. قبل از اينكه جود بعنوان رشته اي در المپيك 1964 پذيرفته شود، اين ورزش فقط يك ورزش دفاع از خود بود كه توسط جيگاروكانو در سال 1882 ميلادي ابداع شده بود.
ريشه جودو در ورزش باستاني سامورايي است و در آن از گلاويز شدن و گرفتن يقه استفاده مي شود.

در اپن اسامي زيادي را براي هنرهاي رزمي با دست خالي بكار مي بردند، مانند واجو تسو، ياوارا، كوگوسوكو، تاي جوتسو و كمپو.

به ادامه مطالب برويد

در سال 1882 يك استاد جوان به نام جيگاروكانو سبك خودش را ابداع كرد وآن را كودوكان ناميد. كانوبعدها ترجيح دادكه به هنر رزمي كه ابداع كرده بود جودو بگويد. درست همان معني كه جوجوتسو يعني «هنر رزمي آرام» مي دهد جودو هم به معني «روش آرام يا نرم» است. كانو اين نام را انتخاب كرد چون مي خواست شاگردانش نه تنها در هنرهاي رزمي مهارت پيدا كنند بلكه مي خواست كه آنها راه و روش زندگي كردن آرام را نيز بياموزند. هدف از ورزش جودو، پرت كردن، گير انداختن، به حال خفگي انداختن، يا قفل كردن مفاصل حريف و تسليم كردن او مي باشد . در ورزش جودو هيچ ضربه مشت يا لگدي زده نمي شود، به همين دليل اين ورزش با ساير ورزشهاي رزمي ديگر فرق مي كند. حتي زماني كه جودو را براي دفاع از خود ياد مي گيريد ورزش با ساير ورزش هاي رزمي ديگر فرق مي كند. حتي زماني كه جودو را براي دفاع از خود ياد مي گيريد آموزش مي بينيد كه چگونه با پرت كردن، به حال خفگي انداختن و قفل كردن مفاصل حريف ضربات مشت، لگد و ساير سلاحهايي را كه او عليه شما استفاده را دفع كنيد. جودو روش بسيار جالبي براي دفاع از خود مي باشد. جودو به ورزشكار مي آموزد كه از درگيري اجتناب كند و دنبال راه حلي دوستانه براي حل اختلافات باشد. جيگاروكانو نه تنها به فكر جودوكا بود بلكه مي خواست همه از اصول او بهره ببرند. يعني جودوكانه تنها از خود دفاع مي كند و مواظب خودش است، بلكه مواظب است تا حريف هم صدمه نبيند.
اين اصول حتي روي آموزش جودو هم تأثيرگذاشته است. در بسياري از روش هاي رزمي، ورزشكار فقط به فكر يادگرفتن مهارتهاي فردي است اما دانش آموزان رشته جودو سعي مي كنند كه به همه افراد محسنات جودو را ياد بدهند و از آن بهره ببرند و اين هدف ابداع كننده ورزش جودو بوده است.
يكي ديگر از استفاده هاي يادگرفتن جودو آن است كه دانش آموزان ياد مي گيرند چگونه با استفاده از حداقل كار، حداكثر استفاده را نصيب خود كنند كه اين دومين اصل جيگارو كانو بوده است در زندگي هركاري را مي توان به دو روش يكي راه سخت و ديگري راه كارآمد و بهتر انجام داد. در آموزش جودو دانش آموز ياد مي گيرد كه از بدن خودبه روش مؤثر استفاده كند. دانش آموز ياد مي گيرد كه چگونه با حداقل نيرو به هدف تكنيكي خود برسد. البته شرايط فيزيكي هم قسمتي از اصول جودو مي باشد. جودو به شما ياد مي دهد كه چگونه هر مشكلي را با لياقت و كارايي بدون اينكه از تمام انرژي خود استفاده نمايد حل كنيد.
جودو ورزشي است كه نه تنها منافع شخصي را براي جودوكا در نظر مي گيرد بلكه سعي دارد به ديگران هم به همان نسبت كمك كند.

مزيت هاي جودو
وقتي كانو جودو را ابداع كرد مي خواست شاگردانش از آن در همه موارد زندگي بهره ببرند. اول اينكه جودو يك ورزش فيزيكي براي كساني كه مي خواهند بدني ورزيده داشته باشند مي باشد.
با تمرين كردن، شخص مي تواند هم نيرو و هم قابليت انعطاف خود را افزايش دهد. در حين تمرين مهارتهاي جودو، بدن قوي تر مي شود و همچنين باعث تقويت قلب و عروق مي گردد.
جودو كاران مي توانند سريع تر از ديگران تمركز حواس كنند و سطح تمركز خود را بالاتر ببرند. اين قابليت ها نه فقط هنگام تمرين جودو مورد استفاده قرار مي گيرد، بلكه در محل كار نيز باعث كارايي بهتر جودوكار مي شود .
در خلال تمرين جودو، جودوكا يا مي گيرد كه چگونه زير فشار خود را آرام نگه دارد، اين قابليت مي تواند روي هر چيزي در زندگي مانند آرامش دادن به شخص در هنگام مواجهه با مشكلات زندگي او را كمك كند.
آموزش تقويت ذهن در جودو قابليت انعطاف تفكر را به دانشجو مي آموزد تا جودوكا روشنفكرانه تر در برابر مسايل زندگي عمل كند. اين طور فكر كردن باعث مي شود كه جودوكا از استرس اجتناب كند و فشار خونش را در سطح پايين نگهدارد و آرامش خود را حفظ نمايد.
وقتي جودوكا توصيه هاي ورزشي جودو را در زندگي روزمره دنبال كند و آنها را بكار ببرد، از همه نظر از مزاياي ورزش جودو بهره خواهد برد و زندگي آرامي خواهد داشت. دانشجويان به مطالعات خود بيشتر اهميت مي دهند و كارگران و كارمندان هم كارخود را بهتر انجام مي دهند.
وقتي كه جودوكاها به خودشان اطمينان پيدا كردند شروع به درگير شدن با مشكلات و كارهاي بزرگتر زندگي مي كنند. هنگام تمرين جودو خيلي از افراد خجالتي، آن قدرت را پيدا مي كنند تا با مردم ديگر ملاقات كنند و هدفهايي براي خود رد نظر بگيرند و كارهاي بزرگتري را به انجام برسانند. بالاخره يكي از مفيد ترين ارزش هاي دانستن جودو، توان داشتن دفاع از خود است. بخاطر داشته باشيد كه هدف از يادگرفتن جودو و يادگرفتن شكل دفاع از خود آن است. يادگرفتن جودو و به اين روش قابليت را به اشخاص ضعيف و كوچك مي دهد تا از خود در برابر حريفهاي بزرگ و قوي تر دفاع كنند. جودو در شكل دفاع از خود تكنيك هاي مشت، لگد و بلوك كردن را نيز ياد مي دهد. شما مجاز به استفاده از اين ضربات در ورزش جودو نيستيد. اما بايد به خاطر دفاع از خود و براي مواقع ضروري آنها را ياد بگيريد.
يك نكته ديگر كه در شكل دفاع از خود وجود دارد استفاده از قفل كردن مفاصل و نگهداشتن ها است كه در ورزش جودو استفاده از آنها غير قانوني مي باشد. در ورزش جودو از اين ضربات و پيچاندن مفاصل استفاده نمي شود چون اگر از آنها در حد اعلاي خود استفاده شود مي تواند خسارت زيادي را به طرف مقابل وارد كند، به هر حال لازم است كه براي دفاع از خود آنها را ياد گرفت.
مزيتهاي جودو بينهايت هستند. هرچه بيشتر آنها را ياد بگيرند مزيتهاي آن را بيشتر مي بينيد. جودو از تمام نقطه نظرها در زندگي مي گذارد، يكي از آنها اضافه شدن طول عمر است.

سيستم درجه بندي كمربند
جيگاروكانو يك سيستم درجه بندي كمربند مدرن را براي ورزش جودو انتخاب كرد. كانو درجات كمربند را به دوسطح تقسيم بندي كرد: كيو و دان.
كيو، معمولاً به كلاس كمربند اطلاق مي شود و مربووط به آموزش هاي اوليه مي باشد. كساني كه داراي درجه كيو هستند به نام مودانشا شناخته مي شوند و معني آن شخص بدون درجه است.
دان، معمولاً به درجه كمربند اطلاق داده مي شود و به درجه آموزش مربوط مي شود. همانطور كه مدرسه 12 كلاس دارد جيگارو هم 12 درجه براي كمربند در نظر گرفت. جيگاروكانو هرگز درجه اي بالاتر از 10 به كسي اعطا نكرد. بنابراين دان 10 بالاترين درجه در جودو مي باشد. در جودو كساني كه داراي درجه دان هستند با نام يودانشا شناخته شده اند و معني آن شخص داراي درجه است.
درجه كيو وقتي بوسيله كانو ابداع شد نشانه كمربند سفيد بود و درجه دان نشان دهنده كمربند سياه بود.
به تدريج كانو رنگ هاي قهوه اي را براي بالاترين درجه كيو، كمربند قرمز و سفيد را براي اساتيد
بالاتر و بالاخره قرمز تك رنگ را براي اساتيد با سابقه در نظر گرفت.
امروزه رنگ هاي ديگري در سطح كيو در كشورهاي مختلف اضافه شده است. جودوكاهاي تازه كار با كمربند سفيد شروع مي كنند و سپس كمربند زرد، سبز، بنفش، آبي و يا رنگ هاي ديگر را در اين سطح به دست مي آورند.
جودوكاهاي داراي دان يك تا پنج معمولاً فقط يك كمربند سياه مي پوشند. و كساني كه داراي دان 6 تا 8 هستند كمربند قرمز و سفيد مي بندند. بالاخره آنهايي كه داراي دان 9 يا 10 هستند كمربند قرمز يك رنگ مي بندند. كساني كه داراي كمربند سياه دان 5 يا بالاتر از آن هستند با اصطلاح كودانشا شناخته مي شوند.


سيستم درجه بندي كمربندهاي جودو

نام سطح كمربند
روك كيو كلاس ششم كيو سفيد
گوكيو كلاس پنجم كيو سفيد
يون كيو كلاس چهارم كيو سفيد
سان كيو كلاس سوم كيو قهوه اي
نيك كيو كلاس دوم كيو قهوه اي
ايك كيو كلاس اول كيو قهوه اي
شودان دان يك سياه
ني دان دان دو سياه
سان دان دان سه سياه
يودان دان چهار سياه
گودان دان پنج سياه
روكودان دان شش سياه يا قرمز و سفيد
شيچي دان دان هفت سياه يا قرمز و سفيد
هاچي دان دان هشت سياه يا قرمز و سفيد
كودان دان نه سياه يا قرمز تك رنگ
جودان دان ده سياه يا قرمز تك رنگ


وقتي كه جودو براي اولين بار وارد ايالات متحده آمريكا و ديگر نقاط جهان شد، هدف بيشتر كساني كه به اين ورزش روي مي آوردند گرفتن كمربند سياه بود. خيلي از مردم فكر مي كردند كه كمربند سياه نشانه استاد بودن در نزاع مي باشد و نشان دهنده آن است كه اين افراد شكست ناپذير هستند، اما در ژاپن مردم اين طرز فكر را ندارند.
كمربند نشان دهنده دانش يك شخصيت، مانند ديپلم مي باشد. شودان (shodan) دادن يك كمربند سياه نشان دهنده آن است كه او تازه كار است. بنابراين شخصي كه داراي اين كمربند است نشان داده كه باندازه كافي ورزش جودو را يادگرفته تا دانشجويي جدي باشد. هدف از يادگرفتن جودو نظم دادن به زندگي روزانه مي باشد. كمربند سياه نشانه انظباط و كار سخت است.
كسي كه داراي كمربند سياه است بايد نشان دهنده تصويري از يك شخص آرام كه زندگي او در صلح و همزيستي خوب با ديگران است باشد.

تجهيزات
يكي از تجهيزات لازم آموزش جودو، تشك مخصوص جودو مي باشد. تشك بايد داراي ضخامت باشد تا وقتي كه جودوكا به زمين پرتاب مي شود دچار صدمه نشود. تمام مهارتهاي جودو مي تواند روي تشك تمرين شوند. هرگز نبايد روي تشك جودو با كفش راه رفت چون سنگ ريزه يا چيزي كه به ته كفش چسبيده ممكن است در روي تشك باقي بماند و سبب صدمه ديدن پاها يا بدن كساني كه روي تشك تمرين جودو مي كنند شود.
لوازم ديگر جودو، لباس مخصوص تمرين جودو مي باشد كه به آن جودوگي (judo gi) گفته مي شود. لباسهاي ديگري هم براي اين تمرين جودو وجود دارد كه اغلب آن را با نام كي كوگي (keiko gi) مي شناسند، اما جودوگي لباسي است كه مخصوص تمرين جودو و طراحي شده است. قسمت بالاي يونيفرم از پارچه كتاني دولا دوخته شده تا به هنگام كشيدن حريف پارچه نشود. شلوار جودو هم معمولاً محكم است و در قسمت زانو داراي وصله مي باشد تا زود ساييده نشود.
بالاخره قسمت آخر لباس جودو، كمربند مخصوص مي باشد كه بر روي يونيفرم بسته مي شود و از پارچه كتاني كه چند بار تا شده تا استحكام آن زياد شود و براحتي پاره نشود دوخته شده است.
امروزه دسترسي به دستگاه هاي بدنسازي از ضروريات تمرين جودو مي باشد. اگرچه مهارت زياد داشتن در مسابقات عليه حريف لازم است اما داشتن نيروي زياد مي تواند درصد موفقيت جودوكار را زيادتر كند.

زبان و آداب و رسوم جودو
جودو يك كلمه ژاپني است بخاطر اسنكه جودو در اين كشور ابداع شده است. يادگرفتن نام تكنيك ها به ژاپني چند دليلي مهم دارد. اولين منظور از يادگرفتن اين اصطلاحات آن است كه كساني كه اين ورزش را در كشورهاي مختلف انجام مي دهند قادر باشند با يكديگر ارتباط برقرار كنندو در مسابقات بين المللي از اصطلاحات استفاده كنند.
استفاده از لغات ژاپني باعث مي شود كه ورزشكاران كشورهاي مختلف اين رشته براحتي بتوانند با يكديگر كاركنند و همديگر را بفهمند. بنابراين هرجاي دنيا كه برويد و بخواهيد ورزش جودو را دنبال كنيد دانستن اصطلاحات به شما كمك مي كند كه حرف استاد، يا حرف تمريني، يا هر كس ديگري كه از اين كلمات استفاده مي كند را متوجه شويد.
دوم اينكه يادگيري اصطلاحات ژاپني جودو باعث مي شود در مسابقات حرف داور مسابقه را بفهميد و از دستورات او اطاعت كنيد. معمولاً در تمام طول مسابقه تمام دستورات و امتيازات به زبان ژاپني بيان مي شود. در بسياري از مسابقات جودوكا به دليل نداشتن اصطلاحات و نفهميدن حرف داور، مسابقه را واگذار كرده است. سوم دانستن نام تكنك به زبان اصلي به جاي ترجمه آن به زبان خودتان براي همه راحت تر خواهد بود . براي مثال، براي مربي، گفتن «سي اوناگه» كه در هنگام مسابقه به جاي گفتن پرتاب شانه با دوست راحت تر خواهد بود.
يكي ديگر از جنبه هاي يادگرفتن اصطلاحات ژاپني احترام گذاشتن به آن زبان مي باشد. بنيانگذار جودو ژاپني بود. استفاده از زبان ژاپني نشانه احترام گذاشتن به كشوري است كه اين ورزش رزمي در آنجا شروع شده است. از آنجايي كه تمام ورزش هاي هنرهاي رزمي مركزشان در ژاپن مي باشد و از استانداردهاي ژاپني استفاده مي كنند، دانشجويان بايد اصطلاحات آنها را ياد بگيرند.

تشريفات جودو
يك مثل قديمي وجود دارد كه مي گويد «تمرين هنرهاي رزمي با احترام شروع و خاتمه مي يابد» اين پديده به نام ري شي كي شناخته شده است و يكي از مهمترين قسمتهاي تمرين هنرهاي رزمي واقعي است. مدارس و باشگاه هاي نقاط مختلف دنيا هر كدام در سطوح مختلفي روي ري شي كي تأكيد دارند، اما باشگاه هاي جودو سطح خاصي از تشريفات ژاپني را مراعات مي كنند يكي از معمول ترين و شناخته شده ترين نوع احترام گذاشتن در ژاپن تعظيم كردن است، كه به آن ري گفته مي شود. جودو در تمام طول تمرين از تعظيم كردن براي نشان دادن احترام و تمركز خود براي تمرين سالم و جدي استفاده مي كند. ري شي كي از لحظه اي كه جودوكا در تمام طول تمرين از تعظيم كردن به خود باشگاه شروع مي شود.
هر وقت شخصي در مدرسه معلم يا جودوكايي را كه كمربند سياه دارد مي بيند بايد براي احترام به او تعظيم كند. جودوكاي داراي كمربند سياه هم بايد جواب تعظيم دانش آموزان رده پايين تر را تعظيم بدهد. در ابتداي كلاس تمام دانش آموزان در يك خط مقابل معلم قرار مي گيرند و با هم به او تعظيم مي كنند. در اين خط دانش آموزان درجه بالاتر در سمت راست قرار مي گيرند و به ترتيب درجات پايين تر در كنار آنها قرار مي گيرند. اگر تعداد دانش آموزان زياد باشد براي تمرين مقابل يكديگر قرار مي گيرند، جودوكاهاي مرتبه بالاتر در خط اول قرار مي گيرند. وقتي كه دو دانش آموز براي تمرين مقابل يكديگر قرار مي گيرند به يكديگر تعظيم مي كنند. از آنجاييكه تمرينات جودو بر پايه تكنيك هاي مبارزه اي مي باشد، سهل انگاري و مراقب نبودن در تمرينات باعث صدمه مي شود. بنابراين، وقتي آماده تمرين مهارتهاي جودو مي شويد، جودوكاها در مقابل يكديگر تعظيم مي كنند و اين تعظيم نشان دهنده آن است كه آنها تصميم دارند روي مهارتها بطور جدي و امن كار كنند. وقتي جودوكا مشكلي در مورد اجراي يك تكنيك دارد بايد سؤال كند. بعضي از اساتيد جودو عقيده دارند كه دانش آموزان بايد مشكل را باكار كردن از بين ببرند، در حاليكه بعضي از اساتيد از پاسخ دادن به دانش آموزان و كمك كردن به آنها در حل مشكلاتشان لذت مي برند.
وقتي دانش آموزان شروع به سوال كردن از جودوكاهاي رده بالاتر مي كنند، بايد با تعظيم كرد از آنها براي كمكي كه مي كنند تشكر كنند و وقتي كه پاسخ خود را دريافت كردند بايد دوباره به آانها تعظيم كنند.
حالا كه با تشريفات جودو آشنا شديد و اصطلاحات و ايين و رسوم ان را ياد گرفتيد مي توانيد روي تكنيك هاي لازم تمرينات جودو تمركز كنيد.

ايستادن ها و گرفتن ها
بدون استفاده صحيح از از ايستادن ها و گرفتن ها امكان ندارد كه بتوان جودو را بخوبي انجام داد. تمام پرتابها با ايستادن خوب و گرفتن مناسب انجام مي گيرد و تمام خفه كردن ها، قفل مفاصل و نگهداشتن بستگي به گرفتن خوب دارد. دانش آموزان بايد اين اصول مهم جودو را به خوبي مطالعه كنند.

ايستادن ها
جودو بر ايستادن و حركت كردن بطور طبيعي تأكيد دارد. اولين وضعيتي كه دانش آموزان جودويا مي گيرند شي زنتاي مي باشد كه به نام شي زن هونتاي نيز معروف مي باشد. هر دو اصطلاح به معني «بدن طبيعي» است. در شي زينتاي پاها به اندازه عرض شانه ها باز است و وزن بدن بطور مساوي روي پاها تقسيم مي شود. اگر پاي چپ جودوكا جلو باشد، به آن هيداري شي زينتاي گفته مي شود. اگر پاي راست جلو باشد، به اين نوع ايستادگي ميگي شي زنتاي مي گويند. كه پاي اصلي ايستادن درجودو است.
ايستادنهاي ديگر هم شبيه زنتاي مي باشند و دور آن مي چرخند. دومين نوع ايستادن جيگوتاي مي باشد، كه به نام جيگوهونتاي نيز معروف مي باشد و به معني دفاع شخصي بدن مي باشد. در اين وضعيت، پاها به اندازه دوبرابر عرض نشانه ها باز مي شود و وزن بدون بطور مساوي روي پاها تقسيم مي شوند. مانند حالت اول اگر پاي چپ جلو باشد ايستادن هيداري جيگوتاي مي باشد، و اگر پاي راست جلو باشد ايستادن ميگي جيگوتاي است. اين شش نوع ايستادن مختلف پايه مبارزات جودو را تشكيل مي دهد. تمام حركاتي كه از شي زنتاي به چپ و راست و حركاتي كه از جيگوتاي تا چپ و راست انجام مي گيرند موقتي و گذرا مي باشند. يك جودوكا از جيگوتاي فقط براي بلوك كردن يا افزايش نيرو براي پرتاب كردن استفاده مي كند. يك جودوكاي خوب هرگز به سادگي در وضعيت جيگوتاي قرار نمي گيرد چون اين نوع ايستادن يك ايستادن اوليه نمي باشد. يك جودوكا بطور دايم و بدون درنگ به جيگوتاي قرار نمي گيرد. چون اين نوع ايستادن اوليه نمي باشد. يك جودوكا به طور دايم و بدون درنگ به جيگوتاي مي رود و از آن خارج مي شود.
سه نوع ديگر ايستادن كه بايد مود توجه قرار گيرند آنزا، سي زا وكيوشي نوكامائه مي باشند.
آنزا، نشستن ريلكس، يعني نشستن چهارزانوي روي زمين مي باشد. اين روش معمول نشستن در جودو مي باشد.
سي زا، به معني نشستن راست مي باشد و از نشستن هاي رسمي ژاپني است.
در اين روش كفلها روي پاشنه پا قرار مي گيرند. جودوكا در بيشتر موارد از اين نوع نشستن استفاده مي كند و خم شدن (تعظيم كردن)، زاري را از اين وضعيت انجام مي دهد. سي زا، وقتي مورد استفاده قرار مي گيرد كه زانو زده باشيد. آن را خوب يادگرفته باشيد، اما وقتي كه نشستن به اين روش ناراحت كننده مي شود مي توان آن را به وضعيت نشستن آنزا تغيير داد.
بالاخره، كيوشي نوكامائه وضعيتي از زانو زدن است كه در آن يك زانو روي آن قرار مي گيرد، بدن بالا نگه داشته مي شود و كف پاي ديگر بطور كامل روي زمين قرار مي گيرد. كيوشي نوكامائه در بعضي از كاتاها بعنوان روشي كه بعضي حركت ها از آن شروع مي شود مورد استفاده قرار مي گيرد. جودوكا از كيوشي نوكامائه براي بعضي از خفه كردنها از پشت نيز استفاده مي كند.
وقتي كه از وضعيت سي زا بر مي خيزيد، منظور آن است كه از وضعيت نشسته به وضعيت بالا آمده كيوشي نوكامائه و سپس به وضعيت ايستاده (معمولاً به وضعيت شي زنتاي) قرار بگيرد اگرچه اين سه وضعيت حالتهاي واقعي ايستادن نيستند، اما يك جودوكاي جدي بايد آنها را بخوبي ياد بگيرد.

نكات مهم درباره تكنيك ايستادن ها
1- شي زنتاي، يا وضعيت طبيعي، يك نوع ايستادن مستقيم با پاهاي باز به اندازه عرض شانه مي باشد. چه در هنگام حمله و چه در موقع دفاع اين فاصله را حفظ كنيد.
2- در هنگام مبارزه از قوز كردن و خم شدن اجتناب كنيد. درغير اين صورت قدرت تحرك خود را كاهش خواهيد داد و در برابر پرتابها صدمه پذير مي شويد.
3- پشت خود را راست نگهداريد، سرتان را بالا بگيريد و با پاهاي باز به اندازه عرض شانه ها به اطراف حركت كنيد.
4- هرگز پاها را به اطراف نزديك نكنيد يا به صورت ضربدري آنها را حركت ندهيد چون باعث از دست دادن ثبات مي شود.
5- در حالي كه به اطراف حركت مي كنيد، به حالت ريلكس بايد و پاهاي خود را نزديك زمين نگهداريد.

گرفتن ها و نگهداشتن ها
دومين قسمت تكنيك هاي راندوري، تكنيك هاي افتادن يا ني وازا كي باشد. اين قسمت به نام كاتامه وازه يا تكنيك هاي نگه داشتن نيز معروف است. سه شاخه نيوازا، اسائه كومي وازا، شيمه وازا و كانستسووازا مي باشند.
اولين شاخه ني وازا براي استفاده در مهارتهاي راندوري تكنيك هاي نگهداشتن است و براي كنترل يك دسته و تنه طراحي شده شده است.
در اين تكنيك ها جودوكا با نگهداشتن حداقل يك دست حريف هنگامي كه او را روي تشك انداخته است از حركت باز مي دارد. تكنيك ها بر اساس مهارتهاي گلاويز شدن با مهاجمي كه شمشير به دست دارد طراحي شده است. جودوكا ابتدا دستي را كه شمشير در آن قرار گرفته از كار مي اندازد و بدن حريف را كنترل مي كند تا بتواند از خود دفاع كند.
امروزه وقتي تكنيك هاي جودو را تمرين مي كنند، جودوكا مي تواند هر دستي را از حركت باز دارد اگرچه بعضي ازكوريو (سيستم هاي باستاني) هنوز از روش نگهداشتن و كنترل دستي كه شمشير به دست دارد استفاده مي كنند. در مسابقات جودو چيزي كه مهم است كنترل كردن حريف است.
در اصل، نگهداشتن براي اهرم كردن و فشار آوردن بر روي دستي كه شمشير در آن قرار دارد و يا خفه كردن حريف تا لحظه تسليم طراحي شده است. وقتي كانو تكنيكها را تغيير داد تا دانش آموزان بتوانند از آنها در مسابقات بطور ايمن استفاده كنند، آنها را طوري طراحي كرد كه به جاي حمله كردن به دست و خفه كردن حريف در كنترل آنها مهارت پيدا كنند.
براي كسب يك امتياز كامل در مسابقات جودو بايد حريف را 25 ثانيه نگهداشت. كنترل دست و تنه حريف براي امتياز گرفتن الزامي است. اگر حريفي را براي 20 ثانيه نگهداريد و سپس او بتواند فرار كند فقط نيم امتياز به شما داده مي شود . يك رقيب وقتي مي تواند امتياز كسب كند كه پشت حريف را به روي تشك نگهدارد. جودوكا بايد سر حريف را كنترل كند و سينه او با سينه حريف در تماس باشد.
اسائه كومي وازا از تكنيك هايي است كه به قدرت، مهارت، و استقامت زيادي براي نگهداشتن حريف احتياج دارد.
اگرچه تعداد محدودي از تكنيك هاي اسائه كومي و از عمور وازا مورد استفاده قرار مي گيرد ما پتانسيل انواع مختلف آن بي شمار است. اين تكنيك هابراي وارد شدن به تكنيك هاي ديگر مفيد مي باشد، مانند خفه كردن ها يا قفل كردن مفاصل.
تكنيك هاي اسائه كومي وازا براي جودوكا ارزشمند است چون با استفاده از آنها مي توان مسابقه را به پايان رساند. وقتي كه جودو كار مهارتهاي روي تشك را آموخت مي تواند از مشكلات بعد از به روي تشك افتادن در اثر پرتاب بد يا يك حركت متوسط حريف اجتناب كند. جودوكايي كه در اسائه كومي مهارت داشته باشد به راحتي مي تواند دوباره ابتكار عمل را به دست گيرد. زمان و تلاش قابل ملاحظه اي براي يادگيرفتن اسائه كومي لازم است. با شروع كردن از روي تشك، جودوكا مي تواند منحصراً روي اين تكنيك ها كار كند. يكي از روش هايي راندوري روي تشك، نشستن پشت به پشت جودوكاها مي باشد. بعد از دستور شروع، جودوكاها مي چرخند و شروع به كار كردن روي تكنيك هاي مبارزه روي تشك مي كند.
جودوكاها ضمن كاركردن روي اسائه كومي وازا بايد فرار كردن و دفاع كردن در مقابل اين تكينك ها را كه نوگاركاتا فوسگي مي باشد بياموزند. دانش آموزان در حالي كه هر اسائه كومي را ياد مي گيرند بايد فرار و دفاع مناسب با آن را هم ياد بگيرند.

نكات مهم درباره تكنيك هاي گرفتن و نگهداشتن
1- از قبل فكر كنيد و دنبال راهي براي نگهداشتن حريف در حين تغيير از وضع ايستاده به وضعيت مبارزه بر روي تشك باشيد.
2- در تمام نگهداشتن ها مطمئن شويد كه بيشتر وزن بدن شما بر روي حريف افتاده است.
3- مطمئن شويد كه پاهايتان از پاهاي حريف فاصله دارد و با آنها درگير نمي شود.
4- سعي كنيد حركت بعدي حريف را پيش بيني كنيد تا بتوانيد در مقابل آن عكس العمل نشان دهيد.
5- فقط وقتي روش نگهداشتن حريف را تغيير دهيد كه انجام آن ضروري باشد (وقتي كه حريف قصد فرار مي كند).
6- فرار كردن را هم تمرين كنيد چون ممكن است خودتان در آن وضعيت قرار گيريد. انجام اين كار باعث مي شود كه متوجه شويد در هنگامي كه حريف را نگهداشته ايد چگونه فرار خواهد كرد.

خفه كردن ها و قفل كردن مفاصل
خفه كردن ها و قفل كردن مفاصل از كشنده ترين و ويران كننده ترين مهارتهاي جودو مي باشد. در مسابقات، جودوكار از خفه كردن ها براي فشار آوردن به گردن استفاده مي كند. با محدود كردن جريان خون، مي توان حريف را در كمتر از 5 ثانيه بيهوش كرد. در دفاع شخصي، خفه كردن ها و همچنين حمله به ناي و اعضاي ناحيه گردن مي تواند سبب صدمات جدي و حتي مرگ شود.
در مسابقات، جودوكا فقط قفل كردن آرنج را به كار مي برد چون قفل كردن مفاصل ديگر باعث صدمه به قسمت هاي مختلف دست و پا مي شود. حتي قفل كردن مفصل آرنج هم ممكن است باعث شكستگي آرنج شود. در دفاع شخصي جودوكا مي تواند به تمام مفاصل دشمن حمله كند. اگر قفل مفاصل با قدرت تمام انجام شود باعث صدمات جدي خواهد شد.
براي موفق شدن در مسابقات به دفاع شخصي، جودوكا بايد خفه كردن ها و قفل كردن مفاصل را به خوبي ياد بگيرد . جودوكا بايد بتواند اين تكينك ها را در هر وضعيتي از پرتاب يا روي تشك انجام دهد.

خفه كردن ها
دومين شاخه از مهارتهاي گلاويز شدن كه مي تواند در راندوري بكار رود، شيمه وازا (تكنيكهاي خفه كردن) مي باشد. در دفاع شخصي، شيمه براي حمله به هر يك از سه ناحيه گردن طراحي شده است. بعضي از اين تكنيك هاي خفه كردن به مسير عبور هوا كه ناي مي باشد حمله مي كند. بعضي ديگر جريان خون را قطع مي كند تا حريف در اثر نرسيدن اكسيژن به مغز بي هوش شود. بالاخره خفه كردن در اثر حمله به اعضايي كه از گردن عبور مي كنند مي باشد. كه نتيجه اش بي حسي و بي حركت كردن حريف است. بسياري از شيمه ها در جودو به بيشتر از يك ناحيه حمله مي كند. به اين ترتيب يك جودوكا مي تواند براي خفه كردن به اعصاب، شريانها و ناي حريف حمله كند.
اشخاصي كه داراي كمربند سياه نيستند معمولاً از تكنيك هاي خفه كردن استفاده نمي كنند چون فوق العاده خطرناك هستند.
زمان محدودي براي تكنيك هاي خفه كردن معمولاً وجود ندارد. به جاي آن جودوكا حريف را آنقدر نگه مي دارد تا او با دست خود به روي تشك ضربه بزند، يا خودش را دوبار بزند، يا حريف را به علامت تسليم شدن بزند، يا از هوش برود. اگر اين تكنيك به طور صحيح انجام گيرد در كمتر از 5 ثانيه حريف بي هوش خواهد شد. اگر جودوكا دست خود را زود رها كند معمولاً صدمه اي به حريف وارد نمي شود. بعضي ها احساس مي كنند نبايد تا لحظه بيهوش شدن تسليم شد، خطرات ناشي از بيهوش شدن تمرين كردن به اين طريق را حمايت نمي كند.
اگرچه روش هاي مختلفي براي شكستن تكنيك هاي خفه كردن در مسابقه وجود دارد، اما جودوكاي باهوش هنگامي كه متوجه مي شود نمي تواند حمله را در ثانيه هاي اول بشكند خود را تسليم مي كند. چنين عملي هوش جودوكا را نشان مي دهد. باختن در يك مسابقه بهتر از صدمه ديدن جدي، حتي دائمي، بر اثر خفه شدن مي باشد.
در مبارزات براي خفه كردن به ناي، شريان هاي خون و اعصاب گردن حمله مي شود. در مسابقات معمولاً براي خفه كردن به ويژه عليه شريانهاي خون استفاده مي شود. اين خفه كردن ها امن تر از خفه كردن هاي ديگر مي باشد چون شانس صدمه زدن به ناي يا حنجره در اين نوع حمله ها وجود ندارد. به خاطر داشته باشد كه جودوكا معمولاً وقتي از خفه كردن ها استقاده مي كند كه حريف بعد از حمله يا يك پرتاب ناموفق به روي تشك قرار گرفته است. در بسياري از موارد حريف سعي به برخواستن روي چهار دست و پا مي كند. اين شخص ممكن است از وضعيت نشسته سعي به بلند شدن يا مبارزه كند. در هر وضعيتي، جودوكاي با تجربه مي تواند تكنيك خفه كردن را به راحتي انجام دهد و آن را در محل خود سريعاً نگه دارد.
تكنيكهاي خفه كردن اصلي در جودو و كودوكان در وضعيت زانو زده نشان داده شده اند تا به طور واضح تر مشخص شود.

نكاتي درباره تكنيك هاي خفه كردن
1- در تكنيك هاي خفه كردن، دقت اهميت حياتي دارد. دستها بايد سريعاً به طور دقيق در محل صحيح قرار گيرند.
2- بهترين زمان براي اجراي تكينك خفه كردن، بعد از انجام ناموفق تكنيك هاي ايستاده مي باشد. فرصت مناسب را در خلال تغيير از وضعيت ايستاده به وضعيت قرار گرفتن روي تشك به دست آوريد.
3- وقتي از تكنيك خفه كردن استفاده مي كنيد به طور دائم با دستها فشار وارد كنيد.
4- از تمام بدن خود براي اجراي تكنيك خفه كردن استفاده كنيد. از پاها براي نگهداشتن حريف در موقع خفه كردن استفاده كنيد.
5- تكنيك هاي خفه كردن را بدون استفاده از مقاومت تمرين كنيد تا بتوانيد آنها را به درستي انجام دهيد.
مقابله كردنها و تركيبها
در جودو هم مانند ساير ورزشهاي هنرهاي رزمي دانش آموزان اين رشته بايد در حركات مقدماتي مهارت پيدا كنند و بعد به يادگرفتن مهارتهاي پيشرفته بپردازند. حتي بعد از مهارت پيدا كردن در حكات مقدماتي جودوكا بايد متوجه آن باشد كه بسياري از توانايي هاي پيرفته از توانايي تغيير يك تكنيك به تكنيك ديگر منشأ مي گيرد. اين يك جنبه از طبيعت انعطاف پذيري جو (ju) مي باشد.
در فصل قبلي شما اصول پرتاب ها، خفه كردن ها، قفل كردن مفاصل و نگهداشتن هايي كه براي انجام يك جودوي خوب لازم است را ياد گرفتيد. در اين فصل شما ياد مي گيريد چگونه با حريفي كه دانش او به اندازه شما است مقابله كنيد و چگونه مهارت هاي خود را به طور مفيد تركيب كنيد. كليد موفقيت در ورزش جودو قابليت انعطاف تركيب مهارتها براي حمله يا دفاع مي باشد.

تكنيك هاي مقابله كردن
تمام شركت كنندگان در مسابقات جودو در مقابل جودوكاهايي قرار مي گيرند كه سطح مهارتهاي آنها به اندازه خودشان است. حتي اگر آنها تكنيك هاي كامل و بي نقصي داشته باشند، حريفشان اغلب با مانورهايي كه انجام مي دهند آنها را در معرض پرتاب شدن يا خفه شدن يا قفل مفاصل قرار مي دهند.
بنابراين جودوكا بايد قادر باشد با تكنيك هاي حريف مقابله كند. تكنيك هاي مقابله اي در جودو به كا اشي وازا معروف است.

آماده كردن بدن- گرم كردن بدن

جودوكا بايد بدن خود در جودو را براي انجام مهارتهاي جودو آماده كند. گرم كردن مناسب بدن بهترين راه براي جلوگيري از صدمه در هنگام تمرين هر ورزشي مي باشد، مخصوصاً ورزشي مانند جودو كه شامل مهارتهاي رزمي و جنگيدن است.
تمرينات جودو شامل سه جنبه مي باشد، اول كشش عضلات، تاندونها و ليگامانهااست. اين جنبه مهمترين جنبه تمرينات مي باشد چون عضلات گرم مي شوند و كشش پيدا مي كنند و جلوي صدمات را مي گيرند.
تمرينات گرم كردن بايد به اندازه و بدون اتلاف انرژي انجام مي گيرد. كساني كه انرژي خود را براي گرم كردن قبل از تمرينات [تنها کاربران عضو میتوانند لینک هارا مشاده کنند. ] تلف مي كنند قدرت يادگيري خود را كاهش مي دهند.
دومين جنبه تمرينات جودو، ساختن و افزايش قدرت بدني مي باشد. تمرينات قدرتي، بويژه شنا رفتن، بالا بردن پاها، دراز نشست، پل زدن ها و غيره به مرور زمان باعث افزايش قدرت جودوكا مي شود. هرچه بدن قويتر شود جودوكا احساس مي كند كه اجراي مهارتهاي جودو برايش آسانترمي شود. افزايش قدرت دروني نه تنها باعث عملكرد بهتر عضلات مي شود بلكه باعث افزايش هماهنگي نيز مي شود.
اين هماهنگي همان جنبه سوم است. با انجام تمرينات، هماهنگي بدن افزايش مي يابد. در حاليكه جودوكا مهارتهاي جودو را تمرين مي كند، هماهنگي بدن او به سطح بالايي ارتقاء پيدا مي كند.
هماهنگي هميشه مهمترين جنبه در تمرينات هنرهاي رزمي بوده است. در فلسفه كشورهاي شرقي (چين، ژاپن، كره، ويتنا و ديگر كشورهاي آن منطقه)، قدرت واقعي از هماهنگي بين ذهن و بدن بوجود مي آيد.
تمريناتي كه در اينجا نشان داده مي شوند تمرينات اصلي گرم كردن بدن براي ورزش جودو مي باشند.

سرد كردن بدن
تمرينات سرد كردن بدن به حفظ قابليت ارتجاعي ايحاد شده در خلال تمرين و دور كردن اسيد لاكتيك ايجاد شده در عضلات در هنگام تمرينات كششي و افزايش جريان خون كمك مي كند، سرد كردن بدن بطور مناسب باعث كاهش دردهاي ايجاد شده بر اثر كشش عضلات و تمرينات و همچنين بهبود سريعتر بدن مي شود. تمرينات نشان داده شده در صفحات بعدي براي سرد كردن بدن مفيد مي باشند.