سیاره زمین - پایگاه دانلود رایگان کتاب | دانلود کتاب

زمین ، سومین سیاره نزدیک به خورشید و بزرگترین سیاره در میان سیارات درونی است. ساختار درونی زمین مثل سایر سیارات درونی از یک هسته داخلی و یک هسته خارجی به همراه لایه‌های مذاب و نیمه مذاب و سنگی جامد تشکیل یافته است. هسته داخلی فلزی و جامد بوده و توسط هسته خارجی که فلزی و مذاب است، احاطه شده است……

مسئله پیدایش زمین اهمیت زیادی دارد. بدون داشتن تصور درستی درباره پیدایش زمین نمی‌توان ساختمان درونی کنونی زمین و رویدادهایی را که در اعماق آن رخ می‌دهد، درک کرد. در اعصار باستان تصورات مربوطه به پیدایش زمین و سایر سیارات منظومه خورشیدی دارای جنبه مذهبی بود. از جمله در عصر یونان قدیم هومر (Homere) زمین را به صورت قرص فرض می‌کرد. که اطراف آن را دریایی بزرگ احاطه کرده است و یونان را مرکز آن می‌دانست و چنین بیان می‌داشت که این قرص روی ستون‌های محکمی که بر دوش رب‌النوع اطلس استوار است. شرقی‌ها از جمله معتقدین دین برهما تصور می‌کردند که ستونهای مزبور بر روی چهار فیل عظیم‌الجثه قرار گرفته است.
دراین‌جا نظریات مختلف پیدایش زمین را به دو دسته کلی ۱- نظریه‌های تصادفی یا دوتایی ۲- نظریه‌های تکاملی یا انفرادی تقسیم می‌کنیم.
۱- نظریات تصادفی :
 در این دسته نظریات تصور می‌‌شود که زمین و سیارات در نتیجه تأثیر متقابل خورشید و یک جرم سماوی دیگر تشکیل شده‌اند و بدین جهت آنها را نظریه‌های دوتایی نیز می‌‌خوانند. در اینجا فقط از نظر سابقه تاریخی و به اختصار به آنها اشاره می‌کنیم.
۱-۱ نظریه بوفون :
در سال ۱۷۴۵ بوفون فرانسوی نظر داد که تشکیل زمین و سیارات ممکن است نتیجه جدا شدن قطعاتی از خورشید در اثر برخورد با یک ستاره دنباله‌دار باشد. با شناخت امروزی از ستاره‌های دنباله‌دار این نظریه را مردود می‌دانند. ولی در آن زمان کلیسا بوفون را متهم به انکار اسطوره کتاب مقدس درباره آفرینش کرد. و او بناچار از نظریات خویش چشم پوشید.
 این دو دانشمند آمریکایی در فاصله ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۵ نظریه‌ای را عرضه کردند که براساس این
۲-۱ : نظریات چمبرلین و مولتن
 نظریه در اثر عبور ستاره‌ای از نزدیک خورشید، در اثر نیروی جاذبه زایده‌ای از خورشید به سمت ستاره خارج شده و دمای زیاد گازهای تحت فشار آن سبب ایجاد انفجارات متعدد شده و قسمت‌های سنگین‌تر این قطعات جدا شده هسته اولیه سیارات را تشکیل داده است.

۳-۱ : نظریه جفریز- جنیز:
این نظریه در سال‌های ۱۹۱۸ و۱۹۱۹ عنوان شد. در این نظریه فرض می‌شود، که خورشید در زمان تشکیل سیارات حجم خیلی زیادتری داشته و عبور ستاره دیگری از نزدیک آن سبب شده است که توده باریک و درازی از خورشید جدا شود. این توده به علت ناپایداری به قطعاتی تقسیم شده است به هنگام نزدیک‌ شدن این توده‌ هابه خورشید در اثر نیروی جاذبه خورشید قسمت‌هایی از بعضی سیارات جدا شده و اقمار آنها را تشکیل داده است.
۴-۱ : نظریه راسل:
 راسل منجم امریکایی در سال ۱۹۳۵ پیشنهاد کرد که ممکن است خورشید در بدو امر یک ستاره دوتایی و ستاره دومی به مراتب از خورشید کوچکتر بوده است و در اثر برخورد بین این ستاره کوچک و ستاره اصلی سیارات منظومه شمسی بوجود آمده‌اند.
۲- نظریات تکاملی:
s این نظریه‌ها تشکیل سیارات را براساس تکامل تدریجی آنها بیان می‌کند که در زیر آنها را به ترتیب قدمت بررسی می‌کنیم.

۱-۲ : نظریه کانت:
براساس این نظریه که در سال ۱۷۵۵ بیان شد. خورشید امروزی در مرکز توده‌ایی از گاز و ذرات جامد ریز، موسوم به نبولا (Nebula ) قرار داشته و نبولا در اثر نیروی جاذبه حول خورشید درگردش بوده است بعداً در اثر سردشدن در این توده اولیه، مراکز مختلفی بوجود آمده، که دور هریک از این مراکز، قسمتی از نبولای اصلی به گردش درآمده و سیار ات و اقمار آنها را تشکیل داده است.
۲-۲ : نظریه لاپلاس:
 در سال ۱۷۶۹، لاپلاس کتابی بنام شرح سیستم جهان منتشر کرد که نظریاتی راجع به منشأ سیارات بیان شده است.
برطبق نظریه لاپلاس، سیاره‌ها از یک ماده رقیق که اطراف خورشید اولیه، را فراگرفته و ابعاد آن از حدود ابعاد منظومه فعلی بیشتر بوده است، بوجود آمده‌اند بتدریج ماده رقیق یاد شده خنک و متراکم شده و در اثر تراکم سرعت گردش آن زیاد شده است و پس از مدتی نیروی گریز از مرکز که به قسمت‌های بیرونی توده اثر می‌کرده، از نیروی جاذبه خورشید بیشتر شده و در نتیجه کمربندهایی نظیر آنچه که امروز به دور زحل دیده می‌شود بوجود آمده، و بعدها در این کمربندها شکاف‌هایی بوجود آمده، و بتدریج سیارات بوجود آمده‌اند.

۳-۲ : نظریه لی‌گونده (Ligonde ) :
 در اواخر قرن نوزدهم، لی‌گونده فرضیه شهابی تشکیل منظومه شمسی را بیان کرد. وی معتقد بود تراکم ماده معلول دو علت است یکی برخوردهای غیرالاستیک ذرات و دیگری وجود نیروی چسبندگی بین آنها، و نتیجه گرفت که در اثر وجود این دو نیرو، ماده در یک قرص دوار متراکم شده و بعدها سیارات از آن بوجود آمده‌اند.
۴-۲ : نظریه کویپر:
 در سال ۱۹۴۹ کویپر تحقیق درباره منشأ منظومه شمس را آغاز کرد. وی معتقد شد که سیارات در اثر یک رشد دائمی و به هم پیوستن قطعات کوچک بوجود نیامده‌اند بلکه در اول به صورت جرم سیاره بزرگتر از اندازه فعلی تشکیل شده و با از دست دادن مقداری ماده به صورت سیارات کنونی درآمد.
کویپر پیدایش جرم بزرگ اولیه را در نتیجه بروز آشفتگی در ماده ابری اولیه می‌داند وی معتقد بود که ماده اولیه ابری شکل و خورشید در یک زمان بوجود آمده‌اند و خورشید خود نیز محصول تراکم ماده ابری شکل است که سیارات اولیه از آن تشکیل شده‌اند. او معتقد بود که سیاره‌های اولیه موقعی تشکیل شده‌اند که خورشید هنوز شروع به تشعشع نکرده بود.