1,517
بازدید
۱- تحمل 2- ماده بیشتر و طولانی تر از آنچه مورد نظر بوده مصرف می شود.
۳- ترک 4- صرف وقت طولانی برای تهیه یا مصرف ماده
۵- کنار نهادن فعالیت های شغلی و اجتماعی و تفریحی به خاطر مصرف مواد
۶- ادامه مصرف مواد علیرغم آگاهی به عوارض جسمی یا روانی آن
ترک : عبارت است از بروز علائم جسمی، با کاهش یا قطع مصرف طولانی مدت مواد مخدر، این علائم جسمی، در مورد هر ماده اختصاصی است.
اعتیاد به ۲ دسته تقسیم می شود:
۱- اعتیاد مجاز: به وابستگی و تداوم در مصرف موادی که به عنوان دارو شناخته شده و به طور طبیعی یا مصنوعی به دست می آید و معمولاً شامل بسیاری از مواد دارویی به ویژه آرام بخش ها و خواب آورها می شودکه با تجویز پزشک یا اغلب خودسرانه مصرف می شود.
۲- اعتیاد غیرمجاز: به وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد و بهره گیری از عواملی که بنابر قوانین کشوری یا بین المللی غیرمجاز شناخته می شود، این امر در نتیجه ناپسندبودن مظاهر اعتیاد از دیدگاه پزشکی، بهداشتی، روانی و اجتماعی غیرمجاز تلقی می شود.
اعتیاد به هر شکلی که باشد، معمولاً طی یک دوره ۳ مرحله ای انجام می گیرد که این مراحل عبارتند از:
الف) مرحله آشنایی: در این مرحله شخص در اثر مسامحه یا تشویق دیگران یا میل به انجام کار تفریحی یا کنجکاوی یا علل دیگر مانند کسب لذت، به مصرف مواد مخدر آشنا می شود.
ب) مرحله میل به افزایش مواد: در این مرحله، بدن هر روز به مواد بیشتری نیاز پیدا می کند و بعد از مدت ها مصرف برای رهایی از آن با امیال خود دست به مبارزه می زند.
ج) مرحله اعتیاد (بیماری):
در این مرحله، بعد از شک و تردید و شاید مدتی ترک اعتیاد شخص سرانجام به مرحله اعتیاد واقعی می رسد که اگر مواد مخدر کم یا بدون رعایت ترتیبات لازم ناگهان قطع شود نشانه های سندرم محرومیت بروز می کند. (زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات، ۲۶/۷/۷۹)
«عوارض اعتیاد یا سوء مصرف مواد مخدر»
از عوارض و زیان هایی که مصرف مواد مخدر بر بدن و روان انسان به جای می گذارد می توان موارد زیر را ذکر کرد:
۱- عوارض جسمی 2- عوارض شناختی 3- عوارض روانی
۴- عوارض اجتماعی 5- عوارض روانشناختی
۱- عوارض جسمی:
اگر مصرف روزانه معتاد متوقف گردد و از ۱۰ تا ۱۲ ساعت تجاوز کند، به عوارض جسمی و ناراحتیهایی عصبی، اضطراب، بیقراری، عطسه، ریزش مکرر آب از بینی و چشم، رنگ چهره تیره و کدر، بی اشتهایی، و … مبتلا می شود.
از عوارض جسمانی دیگر اعتیاد به مواد مخدر می توان به انواع بیماری های کبدی، بیماری های کلیوی، بیماری های قلبی و خونی، سوء تغذیه و عوارض ناشی از آن، پیری و مرگ زودرس ناشی از همه این عوامل اشاره کرد. لازم است بدانیم که آمار مرگ و میر ناشی از سوء مصرف مواد مخدر (به نقل از پزشکی قانونی) حاکی از افزایش تلفات بوده و به طور میانگین در ایران در سال ۱۳۷۷ هر ماه ۱۰۰ نفر در رابطه با سوء مصرف مواد مخدر جان خود را از دست داده اند.
۲- عوارض شناختی:
شامل اشکال در حافظه و از بین رفتن تمرکز و خودآگاهی و مشکل در یادگیری و وقت شناسی
۳- عوارض روانی:
سوء مصرف مواد مخدر، زیان های قابل توجهی را به فرد و جامعه وارد می سازد. یکی از این زیانها، عوارض روانی می باشد. فرد معتاد بر اثر مصرف مواد مخدر فاقد تعادل روانی است و لاابالی گری، عدم توجه به اصول و مقررات جامعه، تسلیم شدن در برابر پیشامدها، ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیت های فردی و اجتماعی از خصوصیات رفتاری معتاد است و از لحاظ عاطفی نابالغ، عصیانگر و دارای احساسات خصومت زا هستند که احساس بی کفایتی و تنهایی می کنند. (زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات، ۲۶/۶/۷۹).
با ادامه اعتیاد میزان مصرف مواد و آسیب های ناشی از آن افزایش می یابد. بسیاری از معتادان نیز از عواقب اعتیاد اطلاع ندارند.
بسیاری از اوقات حالات افسردگی، اضطراب و سایر مشکلات روانپزشکی اگر به درستی شناسایی و درمان نشوند، می توانند منجر به عود شوند.
۴- عوارض اجتماعی:
معتادان نه تنها مولد و سازنده نیستند، بلکه مصرف کننده هستند که غیر از ضرر اجتماعی هنری ندارند. فرد معتاد نسبت به اعضای خانواده و خود احساس مسئولیت نمی کند، موقعیت اجتماعی او متزلزل است. به دیگران اعتماد ندارد و به ندرت می تواند پیوندهای مستحکم عاطفی و وفاداری و تعهد داشته باشد.
(زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات ۲۶/۹/۷۹).
شخص معتاد، از ارزش های اجتماعی و اخلاقی تهی می شود و نمی تواند تابع قانون باشد. حالت بی تفاوتی و حتی ضد قانونی افراد معتاد سبب می شود که سیاست بازان جهان به این طبقه چشم بدوزند و آنها را عاملان جنایت و قتل و خرابی قرار دهند.
از جنبه های اجتماعی نیز ارتکاب انواع جرایم از عوارض و علل مهم اعتیاد است.
اثر زیان بار اعتیاد نیز در نسل خطرآفرین است.
بی نظمی در کار و زندگی خانوادگی و اجتماعی و عدم احساس مسئولیت و تضاد با اطرافیان و ناسازگاری و ایجاد زمینه برای برانگیختن بیمار به ارتکاب جرم، جرایم منکراتی و منافی عفت و بالاخره انحطاط اخلاقی و اجتماعی به گونه ای که آبرو و عزت نفس فرد را از میان می برد که جزء دیگر آثار اجتماعی اعتیاد به مواد مخدر به شمار می رود.
(علل اعتیاد جوان و نوجوانان از نظر روانشناختی ………….. کوکبی، مهدی ۱۳۸۳)
تعریف و انواع مواد مخدر و روان گردان:
– تعریف دارو :
دارو تعریف های مختلفی دارد هرکس دارو را به یک شکل تعریف می کند تعریف سازمان بهداشت جهانی دارو را اینگونه تعریف می کند:
«هر ماده ای که وقتی وارد بدن موجود زنده شود موجب تغییر یا تعدیل در خاصیت یا عمل موجود زنده گردد.»
تعریف مخدرها :
تعریف سازمان بهداشت جهانی از ماده مخدر این است: «هر ماده ای که پس از وارد شدن به درون ارگانیزم بتواند به یک یا چند عملکرد از عملکردهای آن اثر بگذارد ماده مخدر است.»
این تعریف مصرف کنندگان مواد مخدر را افراد غیرطبیعی نمی داند و دارای این مزیت است که همه مخدرهای قانونی و مخدرهای غیرقانونی نظیر: هروئین و ال.اس.دی. را در بر می گیرد.
– مخدرها به لحاظ شدت خطر به ۲ گروه تقسیم می شوند:
۱- مخدرهای سبک :
در مقابل مخدر سنگین گروه بندی و اصطلاحی است که برای مخدرهای بی خطر آورده شده است.
۲- مخدرهای سنگین :
اصطلاحی است برای تعدادی از مخدرها در مقابل مخدرهای سبک به منظور آن نوع مواد مخدری است که آنها را خطرناک تلقی می شوند.
۳- مواد تنفسی: برای ایجاد سرگیجه، بی خیالی و سردرگمی.
– حلال ها (بنزین، تینر نقاشی، مواد غلط گیری)
– گازها (فرئون، نیترواکسیدها، افشانه ها)
– چسب ها (لاک، سیمان پلاستیکی، چسب هواپیما)
– شوینده ها (لکه برها، مواد خشک شویی، پاک کننده گریس)
۴- مواد توهم زا: ایجاد حالت وهم آلود، احساس شناوری، دریافت های عجیب و غریب از واقعیت، احساسات غیرعادی و شدید، هیجان، شعف.
– کانابینول ها (ماری جوانا، حشیش، THC)
۳- ترک 4- صرف وقت طولانی برای تهیه یا مصرف ماده
۵- کنار نهادن فعالیت های شغلی و اجتماعی و تفریحی به خاطر مصرف مواد
۶- ادامه مصرف مواد علیرغم آگاهی به عوارض جسمی یا روانی آن
ترک : عبارت است از بروز علائم جسمی، با کاهش یا قطع مصرف طولانی مدت مواد مخدر، این علائم جسمی، در مورد هر ماده اختصاصی است.
اعتیاد به ۲ دسته تقسیم می شود:
۱- اعتیاد مجاز: به وابستگی و تداوم در مصرف موادی که به عنوان دارو شناخته شده و به طور طبیعی یا مصنوعی به دست می آید و معمولاً شامل بسیاری از مواد دارویی به ویژه آرام بخش ها و خواب آورها می شودکه با تجویز پزشک یا اغلب خودسرانه مصرف می شود.
۲- اعتیاد غیرمجاز: به وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد و بهره گیری از عواملی که بنابر قوانین کشوری یا بین المللی غیرمجاز شناخته می شود، این امر در نتیجه ناپسندبودن مظاهر اعتیاد از دیدگاه پزشکی، بهداشتی، روانی و اجتماعی غیرمجاز تلقی می شود.
اعتیاد به هر شکلی که باشد، معمولاً طی یک دوره ۳ مرحله ای انجام می گیرد که این مراحل عبارتند از:
الف) مرحله آشنایی: در این مرحله شخص در اثر مسامحه یا تشویق دیگران یا میل به انجام کار تفریحی یا کنجکاوی یا علل دیگر مانند کسب لذت، به مصرف مواد مخدر آشنا می شود.
ب) مرحله میل به افزایش مواد: در این مرحله، بدن هر روز به مواد بیشتری نیاز پیدا می کند و بعد از مدت ها مصرف برای رهایی از آن با امیال خود دست به مبارزه می زند.
ج) مرحله اعتیاد (بیماری):
در این مرحله، بعد از شک و تردید و شاید مدتی ترک اعتیاد شخص سرانجام به مرحله اعتیاد واقعی می رسد که اگر مواد مخدر کم یا بدون رعایت ترتیبات لازم ناگهان قطع شود نشانه های سندرم محرومیت بروز می کند. (زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات، ۲۶/۷/۷۹)
«عوارض اعتیاد یا سوء مصرف مواد مخدر»
از عوارض و زیان هایی که مصرف مواد مخدر بر بدن و روان انسان به جای می گذارد می توان موارد زیر را ذکر کرد:
۱- عوارض جسمی 2- عوارض شناختی 3- عوارض روانی
۴- عوارض اجتماعی 5- عوارض روانشناختی
۱- عوارض جسمی:
اگر مصرف روزانه معتاد متوقف گردد و از ۱۰ تا ۱۲ ساعت تجاوز کند، به عوارض جسمی و ناراحتیهایی عصبی، اضطراب، بیقراری، عطسه، ریزش مکرر آب از بینی و چشم، رنگ چهره تیره و کدر، بی اشتهایی، و … مبتلا می شود.
از عوارض جسمانی دیگر اعتیاد به مواد مخدر می توان به انواع بیماری های کبدی، بیماری های کلیوی، بیماری های قلبی و خونی، سوء تغذیه و عوارض ناشی از آن، پیری و مرگ زودرس ناشی از همه این عوامل اشاره کرد. لازم است بدانیم که آمار مرگ و میر ناشی از سوء مصرف مواد مخدر (به نقل از پزشکی قانونی) حاکی از افزایش تلفات بوده و به طور میانگین در ایران در سال ۱۳۷۷ هر ماه ۱۰۰ نفر در رابطه با سوء مصرف مواد مخدر جان خود را از دست داده اند.
۲- عوارض شناختی:
شامل اشکال در حافظه و از بین رفتن تمرکز و خودآگاهی و مشکل در یادگیری و وقت شناسی
۳- عوارض روانی:
سوء مصرف مواد مخدر، زیان های قابل توجهی را به فرد و جامعه وارد می سازد. یکی از این زیانها، عوارض روانی می باشد. فرد معتاد بر اثر مصرف مواد مخدر فاقد تعادل روانی است و لاابالی گری، عدم توجه به اصول و مقررات جامعه، تسلیم شدن در برابر پیشامدها، ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیت های فردی و اجتماعی از خصوصیات رفتاری معتاد است و از لحاظ عاطفی نابالغ، عصیانگر و دارای احساسات خصومت زا هستند که احساس بی کفایتی و تنهایی می کنند. (زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات، ۲۶/۶/۷۹).
با ادامه اعتیاد میزان مصرف مواد و آسیب های ناشی از آن افزایش می یابد. بسیاری از معتادان نیز از عواقب اعتیاد اطلاع ندارند.
بسیاری از اوقات حالات افسردگی، اضطراب و سایر مشکلات روانپزشکی اگر به درستی شناسایی و درمان نشوند، می توانند منجر به عود شوند.
۴- عوارض اجتماعی:
معتادان نه تنها مولد و سازنده نیستند، بلکه مصرف کننده هستند که غیر از ضرر اجتماعی هنری ندارند. فرد معتاد نسبت به اعضای خانواده و خود احساس مسئولیت نمی کند، موقعیت اجتماعی او متزلزل است. به دیگران اعتماد ندارد و به ندرت می تواند پیوندهای مستحکم عاطفی و وفاداری و تعهد داشته باشد.
(زیان های اعتیاد، نشریه اطلاعات ۲۶/۹/۷۹).
شخص معتاد، از ارزش های اجتماعی و اخلاقی تهی می شود و نمی تواند تابع قانون باشد. حالت بی تفاوتی و حتی ضد قانونی افراد معتاد سبب می شود که سیاست بازان جهان به این طبقه چشم بدوزند و آنها را عاملان جنایت و قتل و خرابی قرار دهند.
از جنبه های اجتماعی نیز ارتکاب انواع جرایم از عوارض و علل مهم اعتیاد است.
اثر زیان بار اعتیاد نیز در نسل خطرآفرین است.
بی نظمی در کار و زندگی خانوادگی و اجتماعی و عدم احساس مسئولیت و تضاد با اطرافیان و ناسازگاری و ایجاد زمینه برای برانگیختن بیمار به ارتکاب جرم، جرایم منکراتی و منافی عفت و بالاخره انحطاط اخلاقی و اجتماعی به گونه ای که آبرو و عزت نفس فرد را از میان می برد که جزء دیگر آثار اجتماعی اعتیاد به مواد مخدر به شمار می رود.
(علل اعتیاد جوان و نوجوانان از نظر روانشناختی ………….. کوکبی، مهدی ۱۳۸۳)
تعریف و انواع مواد مخدر و روان گردان:
– تعریف دارو :
دارو تعریف های مختلفی دارد هرکس دارو را به یک شکل تعریف می کند تعریف سازمان بهداشت جهانی دارو را اینگونه تعریف می کند:
«هر ماده ای که وقتی وارد بدن موجود زنده شود موجب تغییر یا تعدیل در خاصیت یا عمل موجود زنده گردد.»
تعریف مخدرها :
تعریف سازمان بهداشت جهانی از ماده مخدر این است: «هر ماده ای که پس از وارد شدن به درون ارگانیزم بتواند به یک یا چند عملکرد از عملکردهای آن اثر بگذارد ماده مخدر است.»
این تعریف مصرف کنندگان مواد مخدر را افراد غیرطبیعی نمی داند و دارای این مزیت است که همه مخدرهای قانونی و مخدرهای غیرقانونی نظیر: هروئین و ال.اس.دی. را در بر می گیرد.
– مخدرها به لحاظ شدت خطر به ۲ گروه تقسیم می شوند:
۱- مخدرهای سبک :
در مقابل مخدر سنگین گروه بندی و اصطلاحی است که برای مخدرهای بی خطر آورده شده است.
۲- مخدرهای سنگین :
اصطلاحی است برای تعدادی از مخدرها در مقابل مخدرهای سبک به منظور آن نوع مواد مخدری است که آنها را خطرناک تلقی می شوند.
۳- مواد تنفسی: برای ایجاد سرگیجه، بی خیالی و سردرگمی.
– حلال ها (بنزین، تینر نقاشی، مواد غلط گیری)
– گازها (فرئون، نیترواکسیدها، افشانه ها)
– چسب ها (لاک، سیمان پلاستیکی، چسب هواپیما)
– شوینده ها (لکه برها، مواد خشک شویی، پاک کننده گریس)
۴- مواد توهم زا: ایجاد حالت وهم آلود، احساس شناوری، دریافت های عجیب و غریب از واقعیت، احساسات غیرعادی و شدید، هیجان، شعف.
– کانابینول ها (ماری جوانا، حشیش، THC)
نويسنده / مترجم : -
زبان کتاب : -
حجم کتاب : -
نوع فايل : -
تعداد صفحه : -
ادامه مطلب + دانلود...
4,949
بازدید
«تاریخچه اعتیاد در ایران»
انسان از چه زمانی مواد مخدر را شناخته است. این سئوال پاسخ دقیقی ندارد ولی مطالعاتی که بر روی آثار مختلف باقی مانده از پیشینیان صورت گرفته است نشان می دهد که انسان از دیرباز به خصوصیات چنین موادی آشنا بوده است. به نظر می رسد این آشنائی مانند اکثر کشفیات به صورت اتفاقی بوده است.
سابقه مصرف مواد مخدر برای اولین بار در زمینه استفاده های طبی و به عنوان دارو و استفاده برای تسکین درد از طریق خوردن یا مالیدن بر روی عضو بوده است.
بنابراین کاربرد اصلی و اولیه شیره خشخاش که قدیمی ترین ماده مخدر است جهت مصارف پزشکی بود ولی در موارد بسیاری از سوی سران و بزرگان به شکل تفننی هم مصرف می گردید.
عصر صفوی را می توان عصر آغاز مواد مخدر به صورت گسترده دانست. اوج مصرف مواد مخدر، بعد از صفویه، به عصر قاجار می رسد.
مصرف مواد مخدر از زمان قاجاریه با فعالیت استعمارگران شکل گرفته است و در واقع شکل سیاهی مواد مخدر از این زمان آغاز می گردد. توطئه پزشکان و مستشاران خارجی و رواج شایعات مربوط به خواص بیشمار تریاک در زمینه های مختلف، باعث رواج بیشتر مصرف و آغاز کشت خشخاش در نواحی مختلف کشور گردید.
هروئین هم در ایران شناخته شد این ماده که در سال ۱۸۹۸ به وسیله شیمیدان سوئدی به منظور مداوای معتادین ساخته شده بود، خود نابودکننده تر، نابودی انسان ها را فراهم کرد.
گسترش و اشاعه این ماده به قدری سریع صورت گرفت که در اندک مدتی کشور ما در ردیف مبتلاترین کشورها قرار گرفت، علت این امر ایجاد سریع لابراتورهای تبدیل تریاک به مرفین و هروئین در کشورهای پاکستان و افغانستان و ارسال و تولید آنها از طریق ایران و مصرف مقداری از این محموله ها در کشور ما بود.
بدینسان مصرف انواع مواد مخدر در ایران رواج یافت. رقم معتادین و مصرف کنندگان مواد مخدر افزایش یافت و طبقات جوان به خیل معتادان پیوستند، به صورتی که تا قبل از سال ۱۳۲۴ اغلب معتادین در سنین بالای ۴۰ سال قرار داشتند، ولی امروزه اکثر معتادین ایران در گروه سنی ۳۵-۲۰ سال قرار دارند.
(پژوهشی نو در مواد مخدر و اعتیاد، قربان حسینی، علی اصغر، تهران، سپهر، ۱۳۶۸)
تعریف اعتیاد:
اعتیاد عبارت است از اینکه فرد به یک کار یکنواخت روی آورد و آن را مرتب و از روی عادت انجام دهد. بعضی از کارها از روی عادت و پشت سرهم به وجود می آید که آن را اعتیاد می گویند. مثلاً سیگار کشیدن یک عادت است و یک اعتیاد.
اعتیاد انواع گوناگونی دارد که بدترین آن اعتیاد به مواد مخدر است. چرا که این مواد یک حالت خاص را در انسان به وجود می آورد که باید این حالت و عادت مرتباً تکرار گردد.
امروزه تعداد زیادی از مردم دنیا معتاد به مواد مخدر هستند. از نظر پزشکی و روان پزشکی امروزه ثابت شده است که فرد معتاد مشکل عقلی و فکری پیدا می کند. دائماً به فکر تهیه مواد مخدر است و او را از جامعه جدا می کند و برای خودش زندگی نکبت بار و دور از اجتماع را به وجود می آورد و خودش را نابود می سازد. به طور کلی اعتیاد به حالتی گفته می شود که فرد به یکی از انواع مواد مخدر اعتیاد و یا همان وابستگی شدید و دائمی را پیدا نموده و در مصرف آن به صورت مداوم و به گونه ای که کاملاً فرد متکی به مواد مخدر یا دارو باشد ولی بعضی از افراد هستند که اعتیاد دائمی نداشته ولی به صورت موردی اقدام به مصرف مواد می کنند که اصطلاحاً به این اعتیاد اعتیاد تفننی می گویند که در صورت عدم ترک به مراتب قدرت روحی و جسمی آنان کاهش می یابد و فرد دچار اعتیاد دائمی می شود.
«عوارض و زمینه های جسمی و روانی اعتیاد به مواد مخدر»
آقای دکتر پژوهنده در بخش دوم تحقیق خود و همان طور که قبلاً اشاره شد، به بررسی زمینه های روانی اعتیاد پرداخته، که در این رابطه خاطرنشان می سازد که عده ای از مؤلفین به کاهش آندروفین ها در مغز و تمایل ناخودآگاه خود به سوی مواد مخدر معتقدند و برخی از محققین در یافته هایشان اساساً در میان عوامل زمینه ای، سه عامل از اهمیت بیشتری برخورداند:
۱- فشارهای روانی
۲- افسردگی درونی (حدود ۲۰% زمینه اعتیاد را تشکیل می دهد).
۳- شخصیت ضد اجتماعی معتادین
و اضافه می کند که عوامل زمینه ای در میان معتادین ایران به شرح زیر می باشد:
۱- اعتیاد به مواد مخدر با افسردگی همراه بوده است.
۲- اولاً معتادین اغلب دچار علائم بیماری رونی می شوند. ثانیاً کلیه بیماران دچار اختلالات شخصیتی نیستند، بلکه بسیاری مبتلا به نوروزند. (نوروز اختلالات عصبی).
ثالثاً افسردگی بیشتر از اضطراب در این بیماران رایج است. رابعاً علایم اوهام مرضی در این بیماران نسبتاً زیاد است.
۳- معتادان ایرانی از الگوهای باز خود سالم و سازگارانه در جنبه های مختلف خانوادگی، اجتماعی، حسّی و خودپنداری بی بهره اند.
۴- معتادان در معیارهای اضطراب با گرایش به افسردگی، احساس تنهایی، فقر روابط عاطفی، بیزاری و احساس بی کفایتی نمره بیشتری به دست آورده اند.
(بررسی عوارض و زمینه های جسمی و روانی اعتیاد به مواد مخدر، پژومند، نشریه قدس، ۱۸/۴/۷۷)
وابستگی جسمی: حالتی است که پس از مصرف مکرر ماده ای خاص در شخص ایجاد می شود و در صورت عدم مصرف یا از بین رفتن اثر آن، شخص دچار اختلالات شدید جسمی نظیر درد، آبریزش بینی، دردهای شدید استخوانی، بی قراری، دل پیچه و … می شود.
وابستگی روانی: سیل به تکرار تجربه احساس رضایت ناشی از سوء مصرف مواد است. به بیان دیگر، فرد با مصرف ماده مخدر، احساس رضایت را تجربه می نماید. این احساس رضایت و خشنودی، میل به تجربه مجدد آن ماده را در ذهن برمی انگیزد که خود باعث تکرار مصرف می شود. در واقع این حالت میل، گونه ای از شرطی شدن است؛ به طوری که فرد عملاً با مصرف آن ماده در موقع ناراحتی، آن را تجربه می کند. در این نوع وابستگی، مصرف کننده علاوه بر ماده مصرفی، به شرایطی محیطی و ادابی که ویژه افراد مزبور است نیز وابسته شود.
پدیده تحمل: سازگاری انسان با ماده مصرفی است و نشانه آن تخفیف و کاهش واکنش های جسمی، نسبت به مصرف مداوم مقدار معینی از یک ماده است. در نتیجه اگر مصرف کننده بخواهد همان حالات را تجربه کند، باید مقدار بیشتری از آن ماده را مصرف کند.
سوءِ مصرف: منظور از سوءِ مصرف مواد مخدر، مصرف هر نوع ماده مخدری است که زیان های جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی به شخص مصرف کننده یا دیگران وارد می کند. به این ترتیب هرگونه ماده ممنوع یا تحت کنترل، بدون هدف درمانی، سوءِ مصرف شمرده می شود.
ترک: منظور از ترک، بازگشت معتاد به دوره بهبودی یا کاهش یا قطع ماده مصرفی است. از علائم ترک اعتیاد مثلاً تریاک، بروز درد در دستها و پاها و ترک حشیش ایجاد حالت تهوع است.
«متغیرها و مفاهیم اساسی پژوهش»
در این پژوهش متغیر مستقل «مسأله سوءِ مصرف مواد مخدر در افراد می باشد».
و متغیر وابسته «اختلالات یا بیماری های روانی بوده» که عمدتاً تأثیر سوءِ مصرف مواد را بر اختلالات روانی در افراد معتاد مورد بررسی قرار می دهیم.
همچنین تأثیر ویژگی های چون سن، نوع جرم، سابقه افراد معتاد، مدت محکومیت، شغل، وضعیت تأهل، تحصیلات و نوع اعتیاد را در میزان شیوع اختلالات روانی مورد بررسی قرار می دهیم.
«مفاهیم اساسی در پژوهش»
۱- اختلالات یا بیماری های روانی
۲- سوءِ یا وابستگی به مواد مخدر
۳- مواد افیونی یا مخدر
۴- اعتیاد
۵- زندانی
۶- غیر زندانی
انسان از چه زمانی مواد مخدر را شناخته است. این سئوال پاسخ دقیقی ندارد ولی مطالعاتی که بر روی آثار مختلف باقی مانده از پیشینیان صورت گرفته است نشان می دهد که انسان از دیرباز به خصوصیات چنین موادی آشنا بوده است. به نظر می رسد این آشنائی مانند اکثر کشفیات به صورت اتفاقی بوده است.
سابقه مصرف مواد مخدر برای اولین بار در زمینه استفاده های طبی و به عنوان دارو و استفاده برای تسکین درد از طریق خوردن یا مالیدن بر روی عضو بوده است.
بنابراین کاربرد اصلی و اولیه شیره خشخاش که قدیمی ترین ماده مخدر است جهت مصارف پزشکی بود ولی در موارد بسیاری از سوی سران و بزرگان به شکل تفننی هم مصرف می گردید.
عصر صفوی را می توان عصر آغاز مواد مخدر به صورت گسترده دانست. اوج مصرف مواد مخدر، بعد از صفویه، به عصر قاجار می رسد.
مصرف مواد مخدر از زمان قاجاریه با فعالیت استعمارگران شکل گرفته است و در واقع شکل سیاهی مواد مخدر از این زمان آغاز می گردد. توطئه پزشکان و مستشاران خارجی و رواج شایعات مربوط به خواص بیشمار تریاک در زمینه های مختلف، باعث رواج بیشتر مصرف و آغاز کشت خشخاش در نواحی مختلف کشور گردید.
هروئین هم در ایران شناخته شد این ماده که در سال ۱۸۹۸ به وسیله شیمیدان سوئدی به منظور مداوای معتادین ساخته شده بود، خود نابودکننده تر، نابودی انسان ها را فراهم کرد.
گسترش و اشاعه این ماده به قدری سریع صورت گرفت که در اندک مدتی کشور ما در ردیف مبتلاترین کشورها قرار گرفت، علت این امر ایجاد سریع لابراتورهای تبدیل تریاک به مرفین و هروئین در کشورهای پاکستان و افغانستان و ارسال و تولید آنها از طریق ایران و مصرف مقداری از این محموله ها در کشور ما بود.
بدینسان مصرف انواع مواد مخدر در ایران رواج یافت. رقم معتادین و مصرف کنندگان مواد مخدر افزایش یافت و طبقات جوان به خیل معتادان پیوستند، به صورتی که تا قبل از سال ۱۳۲۴ اغلب معتادین در سنین بالای ۴۰ سال قرار داشتند، ولی امروزه اکثر معتادین ایران در گروه سنی ۳۵-۲۰ سال قرار دارند.
(پژوهشی نو در مواد مخدر و اعتیاد، قربان حسینی، علی اصغر، تهران، سپهر، ۱۳۶۸)
تعریف اعتیاد:
اعتیاد عبارت است از اینکه فرد به یک کار یکنواخت روی آورد و آن را مرتب و از روی عادت انجام دهد. بعضی از کارها از روی عادت و پشت سرهم به وجود می آید که آن را اعتیاد می گویند. مثلاً سیگار کشیدن یک عادت است و یک اعتیاد.
اعتیاد انواع گوناگونی دارد که بدترین آن اعتیاد به مواد مخدر است. چرا که این مواد یک حالت خاص را در انسان به وجود می آورد که باید این حالت و عادت مرتباً تکرار گردد.
امروزه تعداد زیادی از مردم دنیا معتاد به مواد مخدر هستند. از نظر پزشکی و روان پزشکی امروزه ثابت شده است که فرد معتاد مشکل عقلی و فکری پیدا می کند. دائماً به فکر تهیه مواد مخدر است و او را از جامعه جدا می کند و برای خودش زندگی نکبت بار و دور از اجتماع را به وجود می آورد و خودش را نابود می سازد. به طور کلی اعتیاد به حالتی گفته می شود که فرد به یکی از انواع مواد مخدر اعتیاد و یا همان وابستگی شدید و دائمی را پیدا نموده و در مصرف آن به صورت مداوم و به گونه ای که کاملاً فرد متکی به مواد مخدر یا دارو باشد ولی بعضی از افراد هستند که اعتیاد دائمی نداشته ولی به صورت موردی اقدام به مصرف مواد می کنند که اصطلاحاً به این اعتیاد اعتیاد تفننی می گویند که در صورت عدم ترک به مراتب قدرت روحی و جسمی آنان کاهش می یابد و فرد دچار اعتیاد دائمی می شود.
«عوارض و زمینه های جسمی و روانی اعتیاد به مواد مخدر»
آقای دکتر پژوهنده در بخش دوم تحقیق خود و همان طور که قبلاً اشاره شد، به بررسی زمینه های روانی اعتیاد پرداخته، که در این رابطه خاطرنشان می سازد که عده ای از مؤلفین به کاهش آندروفین ها در مغز و تمایل ناخودآگاه خود به سوی مواد مخدر معتقدند و برخی از محققین در یافته هایشان اساساً در میان عوامل زمینه ای، سه عامل از اهمیت بیشتری برخورداند:
۱- فشارهای روانی
۲- افسردگی درونی (حدود ۲۰% زمینه اعتیاد را تشکیل می دهد).
۳- شخصیت ضد اجتماعی معتادین
و اضافه می کند که عوامل زمینه ای در میان معتادین ایران به شرح زیر می باشد:
۱- اعتیاد به مواد مخدر با افسردگی همراه بوده است.
۲- اولاً معتادین اغلب دچار علائم بیماری رونی می شوند. ثانیاً کلیه بیماران دچار اختلالات شخصیتی نیستند، بلکه بسیاری مبتلا به نوروزند. (نوروز اختلالات عصبی).
ثالثاً افسردگی بیشتر از اضطراب در این بیماران رایج است. رابعاً علایم اوهام مرضی در این بیماران نسبتاً زیاد است.
۳- معتادان ایرانی از الگوهای باز خود سالم و سازگارانه در جنبه های مختلف خانوادگی، اجتماعی، حسّی و خودپنداری بی بهره اند.
۴- معتادان در معیارهای اضطراب با گرایش به افسردگی، احساس تنهایی، فقر روابط عاطفی، بیزاری و احساس بی کفایتی نمره بیشتری به دست آورده اند.
(بررسی عوارض و زمینه های جسمی و روانی اعتیاد به مواد مخدر، پژومند، نشریه قدس، ۱۸/۴/۷۷)
وابستگی جسمی: حالتی است که پس از مصرف مکرر ماده ای خاص در شخص ایجاد می شود و در صورت عدم مصرف یا از بین رفتن اثر آن، شخص دچار اختلالات شدید جسمی نظیر درد، آبریزش بینی، دردهای شدید استخوانی، بی قراری، دل پیچه و … می شود.
وابستگی روانی: سیل به تکرار تجربه احساس رضایت ناشی از سوء مصرف مواد است. به بیان دیگر، فرد با مصرف ماده مخدر، احساس رضایت را تجربه می نماید. این احساس رضایت و خشنودی، میل به تجربه مجدد آن ماده را در ذهن برمی انگیزد که خود باعث تکرار مصرف می شود. در واقع این حالت میل، گونه ای از شرطی شدن است؛ به طوری که فرد عملاً با مصرف آن ماده در موقع ناراحتی، آن را تجربه می کند. در این نوع وابستگی، مصرف کننده علاوه بر ماده مصرفی، به شرایطی محیطی و ادابی که ویژه افراد مزبور است نیز وابسته شود.
پدیده تحمل: سازگاری انسان با ماده مصرفی است و نشانه آن تخفیف و کاهش واکنش های جسمی، نسبت به مصرف مداوم مقدار معینی از یک ماده است. در نتیجه اگر مصرف کننده بخواهد همان حالات را تجربه کند، باید مقدار بیشتری از آن ماده را مصرف کند.
سوءِ مصرف: منظور از سوءِ مصرف مواد مخدر، مصرف هر نوع ماده مخدری است که زیان های جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی به شخص مصرف کننده یا دیگران وارد می کند. به این ترتیب هرگونه ماده ممنوع یا تحت کنترل، بدون هدف درمانی، سوءِ مصرف شمرده می شود.
ترک: منظور از ترک، بازگشت معتاد به دوره بهبودی یا کاهش یا قطع ماده مصرفی است. از علائم ترک اعتیاد مثلاً تریاک، بروز درد در دستها و پاها و ترک حشیش ایجاد حالت تهوع است.
«متغیرها و مفاهیم اساسی پژوهش»
در این پژوهش متغیر مستقل «مسأله سوءِ مصرف مواد مخدر در افراد می باشد».
و متغیر وابسته «اختلالات یا بیماری های روانی بوده» که عمدتاً تأثیر سوءِ مصرف مواد را بر اختلالات روانی در افراد معتاد مورد بررسی قرار می دهیم.
همچنین تأثیر ویژگی های چون سن، نوع جرم، سابقه افراد معتاد، مدت محکومیت، شغل، وضعیت تأهل، تحصیلات و نوع اعتیاد را در میزان شیوع اختلالات روانی مورد بررسی قرار می دهیم.
«مفاهیم اساسی در پژوهش»
۱- اختلالات یا بیماری های روانی
۲- سوءِ یا وابستگی به مواد مخدر
۳- مواد افیونی یا مخدر
۴- اعتیاد
۵- زندانی
۶- غیر زندانی
نويسنده / مترجم : -
زبان کتاب : -
حجم کتاب : -
نوع فايل : -
تعداد صفحه : -
ادامه مطلب + دانلود...