شرايط بهداشتي اتاقهاي عمل

   1-9- اتاق های عمل ضمن دارا بودن شرایط بهداشتی سایر اتاق ها بایستی دارای شرایط ویزه به شرح ذیل باشد:
   2-9- کف: در کلیه قسمتهای اتاق عمل باید سالم، بدون درزو شکاف وجنس آن به گونه ای باشدکه ذرات از آن جدا و در فضا پخش نگرددو نیز غیر قابل نفوذ به آب وقابل شستشو بوده ومحل اتصال کف به دیوار بدون زاویه باشد.
   3-9- کف اتاق های عمل باید با کف پوش فاقد خلل وخرج پوشیده شود.
   4-9-دیوارها: تا سقف کاشیکاری به رنگ کاملا روشن بوده، سالم وبدون درزوشکاف وترک خوردگی و مقاوم به مواد ضد عفونی کننده وپاک کننده باشد.
   5-9- سقف: سالم، بدون درزوشکاف وترک خوردگی و برنگ روشن و قابل شستشو باشد.
   6-9- کلید وپریزهای برق ضد جرقه ودارای اتصال زمینی باشد.
   7-9- توالت و دستشوئی با شرایط بهداشتی، به تعدادکافی درمجموعه اتاقهای عمل قبل از اتاق رختکن وخط قرمزدر نظرگرفته شود.
   8-9- قفسه های لباس اتاق عمل بایستی دارای شرایط بهداشتی بوده وبرای کل پرسنل اتاق عمل مجزا باشد.
  9-9- هوابطور مرتب با روش مناسب  تهویه ورطوبت نسبی آن بین( ۶۰-۵۰) درصد ودمای خشک بین (۳۴-۳۰) درجه سانتیگراد باشد.
  10-9- اتاق عمل بایستی بطور مرتب وبه روش مناسب ضدعفونی گردد.
  11-9- محل رختکن جراح وکادرپرستاری وتکنسین ها ضمن برخورداری از شرایط بهداشتی و رعایت موازین انطباق باید دارای کمد لباس انفرادی ودوش نیز باشد.
   12-9- وجوداتاق استریلیزاسیون با دستگاه استریل کننده و با قفسه های مورد لزوم جهت نگهداری وسائل رسیده از بخش استریلیزاسیون مرکزی CSR الزامی است.
   13-9- جهت نگهداری وسائل تمیز کننده وتجهیزات مکانیکی نظافت ومواد پاک کننده و ضد عفونی کننده بایستی اتاق مخصوص با شرایط بهداشتی در نظر گرفته شود.
تبصره: وجودیک محل شستشوی مجهز به سیستم آب گرم وسرد و تسهیلاتی برای تمیز کردن وضدعفونی کردن پوتین ها و چکمه ها وکفش ها و تی الزامی است.
   14-9-اتاق استراحت کادر اتاق عمل بایستی درقسمت رختکن های محوطه اتاق عمل مستقر گردد.
  15-9- کلیه قسمت های محوطه اتاق های عمل بایستی دارای کپسول ضد حریق بوده و در محل مناسب نصب شود.   همچنین درصورت امکان در کلیه اتاقهای بستری،اتاقهای عمل،آزمایشگاههاوسالن های انتظار،دستگاه مشخص کننده دودSMOKE  DETECTOR نصب گردد.
   16-9- لوازم یک بارمصرف تیز وبرنده اتاق عمل از قبیل سوزن، سرسرنگ، تیغ وغیره بایستی درظرف مخصوص دردارومقاوم جمع آوری وبطریق بهداشتی و علمی دفع گردد.
   17-9- کلیه توالت ها، دستشوئی هاوحمام های اتاق عمل بایستی بطور مرتب و روزانه با مواد ضد عفونی کننده مناسب گندزدائی گردد.
   18-9-سینک اسکراپ برای خواهران و برادران باید جدا باشد.
 
کمک جراح جوانی که اصول آسپسی – بند آوردن خونریزی- ایجاد میدان عمل کافی – وملایمت با بافت را یادبگیرد.دشوارترین مراحل درسهای خود را پشت سرگذاشته است.
بخیه و نخ های جراحی

بخیه برای بهم  نگهداشتن بافت هازده می شود.روند بهبود زخم خود  5 درصداستحکام اولیه بافت را در هفته اول به زخم باز می گرداند.
برای استفاده از بخیه ها از انواع نخهای بخیه جراحی استفاده می شود که یا روند یا کتینگ هستند .
انواع نخ ها
مواد طبیعی 
قابل جذب (کاتکوتها) شامل کرومیک و پلین در انواع مختلف( روند و کتینگ) از نظر سوزن آتهاو قطر آنها
کاتکوت از لایه زیر کلازنی زیر مخاط روده گوسفند به دست می اید مدت جذب حدود ۱۰ روزاست وبا اعمال اسید کرومیک به سطح آن واکنش آماسی بدن به تآخیر انداخته شده ومدت جذب ان به ۲۱ روز می رسد.
مواد غیر قابل جذب
سیلک در انواع مختلف( روند و کتینگ) از نظر سوزن آتها وقطر وطول نخها
مواد شیمیاِی
قابل جذب مثل ویکریل
غیر قابل جذب مثل پلاستیک وسیم (داکرون=نایلون=پلی پرولین=سیم فولادی ضد زنگ )
 داکرون( پلی استر) محکم ترین نخ غیر قابل جذب می باشد البته بجز سیم فولادی ضد زنگ

گاهی برای منظور خاصی باید از نخ قابل جذب یا غیر قابل جذب  اسنفاده شود وقتی استحکام مورد نیاز از ظرفیت نخ قابل جذب تجاوز نکند لب های زخم از هم باز خواهد شد.هنگامی که به استحکام دراز مدت نیاز داریم
مثل یک آناستوموز عروقی یک نخ همیشگی مانند پلی پروپیلین مناسب خواهد بود
در بعضی  شرایط دیگر مپل  دستگاهای گوارش صفراوی وادراری وتناسلی به نخ های قابل جذب احتیاج داریم
زیرا نخهای غیر قابل جذب  هبه عنوان یک هسته  برای تشکیل سنگ در این دستگاها عمل خواهد کرد
هدف جراح:انتخاب نخ بخیه مناسب برای کاری که می کند و نوع گره زدن مناسب با نوع بخیه مورد نظر با بافت است
اسکار بد در اثر عوامل زیر بر جا می ماند:
ضخیم بودن نخ بخیه
گرفتن نسج زیاد در بخیه
گره زدن زیاد سفت بخیه
دیر کشیدن بخیه
لبهای زخم بهم چسپیده با شد
موقع مناسب بخیه کشیده شود

——————————————————————————————————————
 
 

آموزش تکنیک کار
کمک جراح خوب باید علم و عمل را با هم بکار بگیرد.آموزش تکنیکهای اد کردن ودست شستن باجراح بصورت فرد به فرد وتوسط استادانی آموزش داده می شود که مسلم است همه آنهامعلمین خوبی نیستند.برخورد وتماس با مسایل جراحی گوناگون است .حتی در یک بیمارستان یکنواخت نیست چه رسد به بیمارستانهای دیگر
دانشجوی کاردان اتاق عمل هنگامیکه باید چیزها را یاد بگیرد کمترین تماس را با استاد خود دارد وتکنیکهارا از کمک جراحهانی که سابقه خدمت را دارند می آموزندوآنها هم درکنار تیم جراحی دست شسته و این کار باعث سر در گمی وآموزش تکنیکها مختلف و غیر استاندارو…….میشود.
وسایل وابزار جراحی
همه وسایل باید از نظر اندازه-وزن –وظرافت با هدف مورد نظر تناسب داشته باشد
برای آشنای فقط نام وسایلی که بیشتر استفاده را دارند می گویم
دسته چاقو(بستوری) دو نوع کوچک وبزرگ

که تیغ بستوری هم شماره ۱۵و۲۰ د رنوع های مختلف از نظر تیغه آن که هر کدام به منظور خاصی بکار می رود-پنست بی دندانه وبا دندانه که دندانه دار که برای محکم گرفتن بافت بیشتر از رفتار ملایم با آن اهمیت داردبخصوص برای گرفتن فاشیا وپوست هنگام دوختن پوست.پنست بی داندانه قدرت نگهداری کمی داردودر بستن زخمها  یا پک کردن مورد استفاده قرار می گیرد.
پنست عروقی به خاطر داشتن لبه های قابل انعطاف وردیف های دندانهای ریزکمترین آسیب را  به بافت می رساند
پنست کوچک دیگری بنام آدسون که هم دندانه دار  وهم بی دندانه آن دارد در جراحیهای میکرو بکار می رود
بابکوک-آلیس- رایت انگل سوزن گیر- اکاتور فارابوف –رو دیور-چنگکی -خود کار- دوبل شکمی و…

تیم اتاق عمل
جراح
رابطه مستقیم خود را با همه اعضای تیم حفظ نموده وتیم را هماهنگ میکندو
مسول همه اتفاقاتی است که در اتاق عمل روی می دهد
کمک جراح (کاردان اتاق عمل) با تجربه که همرا جراح دست می شوید ودر تمام طول عمل
به جراح کمک می کند وباید لوازم جراحی از سیرکولار بگیرد
از استریلیته میدان عمل مراقبت کند توجهش در همه حال به میدان عمل باشد
نیازها را پیش بینی کند
در وضعیتی بایستد که بتواند به آسانی لوازم را به دست جراح بد هد
وسایل با طول مناسب برای کار مورد نظر انتخاب کند
سیرکولار(کاردان اتاق عمل)
لوازم وتجهیزات سینی جراحی گان وشانها را آماده وروی میزها باز می کند
به کاردان بیهوشی ومتخصص بیهوشی در صورت نیاز کمک کند
در پوزیشن دادن بیمار کمک می کند
باید مراقب استریلیته اتاق عمل و وسایل ومیزهای استریل باشد
در اتاق عمل حضور داشته با شدو همیشه در دسترس باشد
نیاز لوازم وتجهیزات را پیش بینی کند
میزان از دست دادن خون را کنترل و گزارش کند
در شمارش گازها خیلی دقت داشته با شد
بیوپسی و نمونه ها را به درستی بر چسب مشخصات بزند وبه ریکاوری تحویل دهد
در پایان عمل تا اتاق ریکاوری همرا با کار دان بیهوشی با بیمار باشد
مواظب درن یا سند و پانسمان بیمار باشد وتحویل ریکاوری دهد
برگه مصرفی بیمار را با دقت و بدون قلم خوردگی بنویسد و تحویل  دهد

ابزار جراحی
اصول اساسی: از لوازم مناسب از نظر اندازه وقدرت برای کار مورد نظر استفاده کنید
لوازم برنده
تیغ بیستوری برای جا انداختن یا خارج ساختن تیغه بیستوری از سوزن گیر استفاده کنید
چاقو را متعادل و راحت نگه دارید وبه دست جراح بدهید
قیچی انواع مختلف دارد قیچی نسج (متز) و قیچی نخ که در هر دو در اندازه های وانواع مختلف
وجود دارد که برای کارهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرند
لوازم گیرنده
تروماتیک
غیر تروماتیک
پنس ها-کلامپ هاو….
اکاتورها
دستی در انواع مختلف

آشنایی با قسمتهای مختلف بخش استریل مرکزی، شناخت اصول صحیح پیشگیری از عفونت، روشهای استریلیزاسیون ، ضدعفونی، و گندزدایی محیط و وسایل اتاق عمل و طریقه پکینگ وسایل      
 
     اهداف جزئی :
•    آشنایی با قسمتهای مختلف بخش CSR
•    آشنایی با قوانین و مقررات CSR
•    آشنایی با نظافت و ایمنی CSR
•    پیشگیری از انتشار عفونت در بخش CSR
•    آشنایی با روشهای مختلف استریل کردن
•    آشنایی با طرز کار اتوکلاو، فور و …
•    آشنایی با انواع محلولهای شیمیایی
•    آشنایی با طریقه استفاده از اشعه جهت استریل کردن وسایل
•    آشنایی با طریقه تمیزکردن و استریل کردن وسایل الکتریکی
•    آشنایی با طریقه بسته بندی و استریلیزاسیون شانها و گانها
•    آشنایی با طریقه شستشو، بسته بندی و استریل کردن وسایل لاستیکی
•    آشنایی با طریقه شستشو، بسته بندی و استریل کردن وسایل شیشه ای و فلزی
•    آشنایی با طریقه تمیزکردن و استریل کردن چیتل فورسپسها
•    آشنایی و شناخت اسامی انواع پنس ها
•    آشنایی با انواع ستها و وسایل موجود در آنها و طریقه بسته بندی و استریل کردن آنها
•    آشنایی با نواع پگها و وسایل موجود در آنها، طریقه بسته بندی و استریل کردن آنها    
•    دانشجو موظف است کلیه قوانین و مقررات بخش استریل مرکزی را رعایت نموده، یونیفرم مخصوص را به طور کامل بپوشد.
•    کلیه وسایل پگها و ستهایی را که از اطاق عمل تحویل می گیرد چک نموده، بروش صحیح شسته و تمیز نماید. سپس بسته بندی و به طریقه صحیح استریل نماید و با بخش همکاری لازم را داشته باشد
پیشرفت روزافزون دانش پزشکی همراه با رشد فزاینده دست آوردهای تکنولوژی،افق های جدیدی را در عرصه درمان و مداوای بیماران گشوده است.در این رهگذر بهره مندی از تجهیزات و امکانات استاندارد ا زیک سو و بکارگیری اصول نظری به منظور ارائه خدمات مراقبتی با کیفیت مطلوب از سوی دیگر در حیطه های مختلف عرصه درمان و مداوای بیماران منجمله اتاق های عمل امری ضروری است.
هدف: این مطالعه جهت تعیین مشکلات و مسائل موجود در اتاق های  عمل ایران در سال ۱۳۸۰ صورت گرفته است.
مواد و روش‌ها: این مطالعه به روش توصیفی و ابزارهای گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای مشتمل بر چهار بخش در ارتباط با مسائل و مشکلات مرتبط با مسئله کنترل عفونت،عملکرد پرسنل اتاق های  عمل،تجهیزات ساختاری و امکانات مرتبط با حفاظت و ایمنی در اتاق های عمل و نیاز های مرتبط با حرفه(ارتقاء علمی و …)کارکنان اناق عمل ها می باشدکه در اختیار ۱۰۰ نفر پرسنل اتاق های عمل ۲۰ استان کشور قرار گرفت.
نتایج : پاسخ اکثریت واحدها(۹۸%)در خصوص استفاده از لباس های مخصوص در اعمال جراحی عفونی منفی و در رابطه با استفاده از محلولهای ضد عفونی متنوع در اتاق های عمل بعنوان یک راهکار عملی کنترل عفونت تنها(۳۲%)واحدها پاسخ مثبت دادند.پاسخ اکثریت واحدها(۹۰%)بیانگر آن است که نظافت و آماده نمودن ست های جراحی توسط کارکنان غیر متخصص(کارکنان خدماتی)انجام می شود.همچنین پاسخ(۹۲%)نمونه ها حکایت از عدم برقراری ارتباط کلامی با مددجو در اتاق های عمل و نیز ارتباط با استفاد ه از شیشه محافظ برای مددجو پاسخ ۱۰۰% نمونه ها منفی بود. در ارتباط با مسائل مرتبط با تجهیزات ساختاری و حفاظت و ایمنی پرسنل اتاق های عمل پاسخ اکثریت واحدها(۸۶%)حکایت از عدم وجود امکانات در مقابل اشعه X   و در رابطه با وجود سیستم های تهویه هوای استاندارد پاسخ اکثریت واحدهای(۹۰%)منفی بود. در رابطه با تأمین نیازهای مرتبط با حرفه(ارتقاء علمی و …)یافته های تحقیق بیانگر آن است که برای(۸۴%) واحدهای مورد پژوهش حتی برنامه ریزی جهت اجرای کنفرانس های علمی از سوی مسئولین اتاق های عمل صورت نمی‌گرفت.
نتیجه گیری:یافته های پژوهش بیانگر آن است که اهم مشکلات و مسائل اتاق های عمل ایران عبارتست از : مسئله کنترل عفونت،عدم برخورداری از تجهیزات ساختاری و حفاظتی و عدم تأمین نیازهای حرفه ای(ارتقاء علمی و …).