روح انسان، پاره ای از وجود خدا

بِسْمِ ﭐللَّهِ ﭐلرَّحْمَـنِ ﭐلرَّحِیمِ

 دقایق پایانی هر روز ، عصر(عصاره) آن روز است . دقایق و ساعات پایانی هفته ، ماه و سال عصاره آنهاست. پایان دوره کودکی و جوانی عصاره مقطع کودکی و جوانی است . پایان ۴۰ یا ۵۰ یا ۶۰ سالگی عصاره مقاطع عمر انسان است .
« و » حرف قسم است . قسم خوردن در الفاظ و اشیاء گوناگون در قرآن بمعنی توجه کردن ، دقت کردن و تامل در موضوع قسم است. ( ال ) حرف معرفه است یعنی به چیزی که میخواهی توجه کنی باید با تمام وجودت و با تمام دقت و خرد در آن موضوع توجه و تدبر کنی .
بنابر این در پایان روز در عملکرد روز و در پایان سال به عملکرد سال و در پایان برهه ای از زمان مثل ۴۰ یا ۵۰ یا ۶۰ سالگی به عملکرد گذشته زندگیت توجه کن ، تامل و تدبر کن . و بقول امروزی ها فید بک ( Feedback) آنرا بگیر و آن را تجزیه و تحلیل کن ببین گوهر وقت را چگونه به خیرگی و بطالت از دست داده ای . قرآن بصراحت بیان میکند که اگر انسان چنین تدبر و تاملی داشته باشد قطعاً آنرا با خســران خواهد دید .ای کاش این خسران ، خسران مادی بود در اینصورت آدمی یا از خیر این ضرر و زیان اقتصادی میگذشت و یا با تکاپوی جانفرسایی در حداقل زمان ممکن این خسران و زیان را جبران میکرد ، لکن این خسران جنبه مادی ندارد.
این خسران ، خسران معنوی است . ضربه هایی است که بر پیکر « روح » انسان خورده است . مقام « خلیفه الهی » انسان را خدشه دار نموده است . روح انسان ، یعنی پاره ای از وجود خدا را نشانه گرفته است  . بنابر این اگر وقتی در پایان شصت سالگی در عصاره ۶ دهه زندگی مان ، غور کنیم و سر در جیبِ تفکر فرو بریم خسران را با تمام وجودمان احساس خواهیم کرد .
اگر به جیب تفکر فرو بری سر خویش . . . . . . . . . . گذشته های قضا را ادا توانی کرد

جامعه شناسان معتقدند که تاریخ حماقت انسان بیش از تاریخ عقل اوست. اگر این تدبر و تامل و تعقل دور از فریبکاری و تعارفات شیطانی صورت گیرد مطمئناٌ نتیجه این خواهد بود که حماقت اکثر مردم مثل بنده حقیر بیش از آن بیشتری میباشد که جامعه شناسان فرض گرفته بودند . این تدبر و تامل اولین قدمی است که انسان میتواند برای تزکیه روح بردارد و مطمئن باشد که مسافرت هزار فرسنگ با یک قدم شروع میشود .یکی از شگردهای بعد شیطانی انسان موکول کردن انجام کارهای نیک به آینده است و معنی آن این است که آن کار دیگر انجام نخواهد گرفت و گرنه انسان چقدر باید احمق باشد که در طول ۶۰ سال زندگی ( حدود ۵۲۰۰۰ ساعت) نتواند یکساعت برای تعالی و رستگاری و آرامش خود فکر کند . زیرا پیامبر اکرم (ص) فرمودند : یک ساعت تفکر بهتر از یک عمر عبادت است . ای کاش این بخش از دعای کمیل را میتوانستیم نه به صورت افواه لکن با دل و جان راز و نیاز میکردیم .

إِلَهِی قَلْبِی مَحْجُوبٌ وَ نَفْسِی مَعْیُوبٌ وَ عَقْلِی مَغْلُوبٌ وَ هَوَائِی غَالِبٌ
و آن موقع بود که به تلاطم می افتادیم که  « فَکَیْفَ حِیلَتِی »؟
خوشبختانه خسران معنوی هم تا وقتی که انسان زنده است قابل جبران است برای اعاده حق الناس میتوان برنامه ریزی کرد و برای حق الله برنامه ریزی محکمی لازم نیست ، کافی است از دل و جان استغفار نمایی چون خودش فرموده :
لَا تَقْنَطُواْ مِن رَّحْمَهِ ﭐللَّهِ إِنَّ ﭐللَّهَ یَغْفِرُ ﭐلذُّنُوبَ جَمِیعاً

کافی است در جرگه صالحان قرار بگیریم و توصیه به حق و صبر را از خود شروع کنیم . تا فرصت هست از اعضای خانواده و دوستان و وابستگانی که بهر نحوی از انحا، جاهلانه در حق شان بدی کردایم یا رفتار و گفتارمان موجب رنجش و آزردگی آنها شده و مدیون آنها هستیم عاجزانه استدعا کنیم از سر خطاها و تقصیر های ما بگذرند و ببخشند .

مطمئناً بخشندگی از صفات باریتعالی است و کسی که براحتی می تواند دیگران را ببخشد مورد بخشودگی درگاه حق قرار میگیرد و خود نیز نیز دلمان را از هر رنجش و از هر کسی پاک کنیم .