رشد قدی کودکان به چه چیزهایی وابسته است؟

همچنین کوتاهی قد و بد شکلی اندام‌ها به دلیل کافی نبودن سلامت استخوان‌ها، کندی بهبود جراحات، زود به زود بیمار شدن و دیر بهبود یافتن، نامرتب شدن دوران ماهانه در دختران و بی‌حس و حالی، از حال رفتن و خواب آلودگی از این عوارض هستند. اگر چه تغذیه نقش کلیدی در رشد کودک دارد، اما علاوه بر آن، عواملی مانند وراثت (ژنتیک)، بیماری‌های مزمن، عوامل روحی ـ روانی و هورمون‌ها نیز در ضرباهنگ رشد تاثیرگذار هستند.

تاثیر خواب، استرس و ورزش در رشد دانش‌آموزان
 
در فصل تابستان اغلب بچه‌ها زمان‌های طولانی از شب را بیدار هستند و خیلی دیر می‌خوابند و صبح‌ها نیز خیلی دیر بیدار می‌شوند. به این ترتیب، تنظیم خواب دانش‌آموز به هم می‌خورد و بیدار شدن صبح زود، برایش بسیار سخت است و تا بخواهد به این شرایط عادت کند، وی و خانواده‌اش به زحمت زیادی می‌افتند. بنابراین لازم است والدین قبل از شروع سال تحصیلی، زمان خواب فرزندان‌شان را سر و سامان دهند تا در روزهای اول مهر دچار دردسر نشوند.البته برخی دانش‌آموزان در برابر این مساله مقاومت می‌کنند و همچنان طی سال تحصیلی دیر می‌خوابند. این در حالی است که دیر خوابیدن، یا نامنظم خوابیدن به وضعیت تغذیه آنها لطمه وارد می‌کند. بسیاری از این کودکان، چاق یا بسیار لاغر و گاه کوتاه قد خواهند شد. بنابراین داشتن زمان مشخص برای خوابیدن (در ایام تعطیل و غیرتعطیل) و فضایی آرام و دور از هیجان، ضروری است.

علاوه بر اینها، خواب مناسب دانش‌آموز بر فعالیتش در مدرسه، یادگیری و رفتارش با دیگران تاثیر مثبت دارد.

به طور مثال یک کودک ۶ تا ۱۲ ساله حدود ۸ تا ۱۰ ساعت در ٢۴ ساعت به خواب نیاز دارد.

اگر می‌خواهید کودکتان خواب عمیق و مناسب داشته باشد، با گرسنگی او را به بستر نفرستید و قبل از خواب، مواد غذایی سنگین و محرک نظیر کافئین، شکلات و چای نیز در اختیارش نگذارید.

از عوامل دیگری که بر تغذیه و رشد کودکان تاثیرگذار است، می‌توان به استرس اشاره کرد. تحمل کودکان مختلف در مقابل فشارهای روحی متفاوت است. برخی کودکان بسیار حساس هستند و هر نوع استرسی بر اشتهای آنها اثر می‌گذارد که در صورت تداوم می‌تواند مشکل‌ساز باشد.

حتی در بزرگسالان فشارهای روحی، مقدار غذای دریافتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بعضی افراد هنگام ناراحتی و استرس، اشتهای خود را از دست می‌دهند، در حالی که بعضی دیگر در این اوقات به پرخوری روی می‌آورند.

این روزها نقش و اهمیت ورزش در سلامت بخصوص در کودکان در حال رشد کاملا اثبات شده است. البته ورزش روزانه مناسب (نه شدید) به سلامت و رشد مناسب و محکم شدن استخوان‌ها کمک شایانی می‌کند، اما ورزش‌هایی که نیاز به کنترل (کاهش دادن) وزن کودک دارد، به رشد آنان لطمه جدی می‌زند و لازم است در این دوره سنی از کنترل وزن خودداری شود.

بسیاری از پسران که به ورزش‌های رزمی سنگین روی می‌آورند و نیز دخترانی که فعالیت‌هایی از قبیل ژیمناستیک یا حرکات موزون (مثل باله) را انتخاب کرده‌اند، به کوتاهی قد مبتلا می‌شوند.

توصیه می‌شود تا قبل از بلوغ، کودکان بیشتر از یک ساعت در روز به فعالیت ورزشی شدید نپردازند.