تاریخچه ورزش وزنه ‌برداری

اولین آثار بوجود آمدن این ورزش زمانیست که در یونان باستان ورزشکاران به وزنه‌پرانی (پرتاب دیسک و وزنه) عادت داشته‌اند و لغت یونانی “هالترس” (پرتاب صفحه یا دیسک هالتر) ریشه وزنه‌برداری امروزی است. وزنه‌برداری جدید در اروپا توسط اروپاییان پایه‌گذاری شد و به نظر می‌رسد که در وهله نخست جوانان روستایی بدین کار دست زدند تا قدرت و برتری خود را نسبت به هم‌سالان خود نشان دهند و با قدرت خود توجه دوشیزگان را جلب نمایند.

کار نمایش جوانان در بلند کردن وزنه کم‌کم آنقدر بالا گرفت که مسابقه‌هایی ترتیب داده می‌شد و در آن زنان و مردان بی‌شماری برای تماشا گرد هم می‌آمدند و این مسابقات، محک قدرت و نیرومندی جوانان بود.

“وی‌نه‌یرون” می‌توانست یک وزنه ۳۰۵ کیلوئی را روی دوشش بلند کند. یک روز همین وزنه مغزش را متلاشی کرد. “گوتا” فرد دیگری با ۷۷/۱ متر قد و ۸۸ کیلوگرم زون بود که قادر به بلند کردن یک اسب بر سر دست خود بود.

لویی یکافه” ملقب به آپولون در سال ۱۸۶۲ در شهر مارس بارگ متولد شد و در جوانی دارای قد ۹۰/۱ متر و دور سینه‌اش در حال تنفس ۱۳۷ سانتی‌متر بوده است. او برای کارهای قهرمانی از چرخهای واگن و یک میله آهنی استفاده می‌کرد. “لویی‌سیر” کانادایی که سرآمد تمام هرکول‌های عصر خود بود به سال ۱۸۶۳ متولد شد.

قدش ۱۷۶ سانتی‌متر و وزنش ۱۳۵ کیلوگرم بود، دور سینه‌اش ۴۷/۱ متر و دور بازویش ۵۵ سانتی‌متر بود. او قادر بود وزنه ۲۴۹ کیلوگرمی را با یک انگشت دست از زمین بلند کند و درشکه چهار اسبه را از حرکت باز دارد.

هنگامیکه به سبب علاقه جوانان اروپای مرکزی وسایل این رشته ورزشی تکامل پیدا کرد، مقررات ناقصی هم برای آن وضع شد و جوانان سایر نقاط اروپا از جمله کشورهای اسکاندیناوی نیز به تمرین وزنه‌برداری پرداختند و به تدریج این ورزش حتی در مصر و ژاپن هم متداول شد. این ورزش تا زمانی که در بازیهای المپیک جایی نداشت شهرت و معروفیتی کسب نکرده بود و در آمریکا و سایر نقاط جهان جوانان توجه چندانی به آن نمی‌کردند.

در سال ۱۸۹۶ که اولین دوره بازیهای المپیک نوین در شهر آتن برگزار شد، وزنه‌برداری و زورآزمایی با وزنه در شمار برنامه‌های دو و میدانی قرار گرفت. در این دوره فقط دو حرکت در وزنه‌برداری (یکی با دمبل بزرگ و دیگری با هالتر) انجام شد. داوری این مسابقات بر عهده یک شاهزاده یوانانی بود که ۰۲/۲ متر قد داشت و خود از پهلوانان مشهور به شمار می‌رفت.

فکر تشکیل فدراسیون بین‌المللی وزنه‌برداری در سال ۱۹۱۳ که ژول روسه جای دبوفه یا دبوف رئیس فدراسیون وزنه‌برداری فرانسه را گرفت بوجود آمد. روسه در سال ۱۹۱۴ فدراسیون وزنه‌برداری فرانسه را پایه‌گذاری کرد. در همین سال کمیته بین‌المللی المپیک کنگره خود را در دانشگاه سوربن فرانسه تشکیل داد تا مقررات و برنامه‌های مربوط به المپیک ۱۹۱۶ برلین را بررسی نماید.

در ساعات آخر اولین روز تشکیل کنگره مزبور، ژول روسه دریافت که مسابقات وزنه‌برداری را از برنامه‌ بازیهای برلین حذف نموده‌اند. روسه با ناراحتی فراوان فرانتز راشل دبیر کمیته ملی المپیک فرانسه را ملاقات و توانست با منطق و صراحتی که خاص خودش بود وی را وادار نماید انجام مسابقات وزنه‌برداری را در بازیهای المپیک پیشنهاد کند. صبح روز بعد روسه با کمک فرانتز در کار خود توفیق حاصل نمود.

با پیش آمدن جنگ جهانی اول بازیهای سال ۱۹۱۶ انجام نیافت ولی در بازیهای المپیک ۱۹۲۰ آنتورپ چهارده کشور در رشته وزنه‌برداری شرکت نمودند. در کنگره بین‌المللی المپیک که در سال ۱۹۲۱ در شهر لوزان تشکیل شد با گنجانیدن این روش در برنامه بازیهای سال ۱۹۲۴ مخالفت شد و آقای روسه مجبور شد فعالیتهای زیادی را برای باقی ماندن وزنه‌برداری در بازیهای المپیک انجام دهد. در سال ۱۹۲۵ که کنگره بین‌المللی المپیک در براگ تشکیل گردید موافقت شد که وزنه‌برداری به طور دایم در برنامه بازیهای المپیک گنجانیده شود.

در بازیهای المپیک لس‌آنجلس (۱۹۳۲)، مسابقات وزنه‌برداری در پنج حرکت انجام می‌شد که وزنه برداشتن با یک دست هم جزو آن بود. اما در بازیهای المپیک برلین (۱۹۳۶) وزنه‌برداری محدود به سه حرکت دو دستی (پرس، یک ضرب و دو ضرب) شد.

پرس- کشیدن هالتر به روی سینه و بالا بردن آن با فشار.

یک ضرب- بردن هالتر با یک حرکت از روی زمین به بالای سر.

دو ضرب- بالا بردن هالتر با دو حرکت، یکی کشیدن آن به روی سینه و سپس با حرکت بعدی به بالای سر

در سال ۱۹۲۰ همزمان با بازیهای المپیک، فدراسیون جهانی وزنه‌برداری تشکیل گردید و ژول روسه رئیس فدراسیون وزنه‌برداری فرانسه به پاس خدماتش به این ورزش به ریاست فدراسیون جهانی برگزیده شد. وی تا سال ۱۹۵۲ در این سمت باقی ماند و پس از وی دیتریش ورتمن از آمریکا به این سمت برگزیده شد.