نظریه ویل دورانت درباره عشق - تفاوتهای مرد و زن از دید ویل دورانت

نظریه ویل دورانت درباره عشق/

ویل دورانت در کتاب لذات فلسفه قسمت چهارم، بحثهای بسیار مفصل و جامعی در زمینه مسائل جنسی و خانوادگی به عمل آورده است. ما قسمتهای مختصری از آن کتاب را برای خوانندگان انتخاب می کنیم تا بهتر و بیشتر به جریانات فکری که در میان دانشمندان غربی وجود دارد آشنا بشوند و از قضاوتهای عجولانه خودداری کنند.

ویل دورانت در فصل هفتم از قسمت چهارم کتاب خود تحت عنوان «عشق» می گوید:

«نخستین نغمه صریح عشق با فرا رسیدن بلوغ آغاز می گردد. کلمه «پوبرتی» که درزبان انگلیسی معنی بلوغ می دهد، با توجه به اصل لاتینی آن به معنی «سن موی» است یعنی سنی که در آن موی بر بدن پسران می روید و مخصوصا موی سینه که پسران اینهمه به آن می نازند و موی صورت که با صبر سی سی فوس آن رامی تراشند.

کیفیت و کمیت مو (در صورت تساوی امور دیگر) ظاهرا با قدرت توالد و تناسل بستگی دارد و بهترین وضع آن هنگام اوج گرفتن نشاط زندگی است. این نمو ناگهانی موی توام با خشونت صدا جزء صفات ثانوی جنسی است که به هنگام بلوغ عارض پسر می شود.

اما طبیعت در این سن به دختران نرمش اطراف وحرکات می بخشد که دیدگان را خیره می سازد و کفل آنان را پهن تر می کند تا امرمادری آسانتر شود و سینه شان را برای شیر دادن به کودک پر و برجسته می سازد.

علت ظهور این صفات ثانوی چیست؟ کسی نمی داند ولی نظریه پروفسورستارلینگ در این میان طرفدارانی پیدا کرده است. به موجب این نظریه سلولهای تناسلی به هنگام بلوغ نه تنها تخم و نطفه تولید می کنند بلکه همچنین نوعی هورمون نیز می سازند که داخل خون می شود و مایه تغییرات جسمی و روحی می گردد.

در این سن نه تنها جسم از نیروهای تازه بهره مند می گردد، روح و خوی نیز به هزاران نوع متاثر می گردد. رومن رولاند می گوید: «در طی سالهای زندگی زمانی فرا می رسد که تغییرات جسمانی آهسته ای در وجود یک مرد صورت می گیرد و در وجود زن آنچه گفتیم مهمترین همه این تغییرات است. . . دلیری وتوانایی، دلهای نرم را به تپش می آورد و نرمی و لطافت، میل و هوس زورمندان رابرمی انگیزد. . .» .

دموسه می گوید: «تمام مردان، دروغزن و مکار و گزافه گو و دو روو ستیزه جو هستند و همه زنان خودپسند و ظاهرساز و خیانتکار، ولی در جهان فقط یک چیز مقدس و عالی وجود دارد و آن آمیزش این دو موجود ناقص است. . .»

آداب جفت جویی در بزرگسالان عبارت است از حمله برای تصرف در مردان وعقب نشینی برای دلبری و فریبندگی در زنان (البته در بعضی جاها استثناهایی دیده می شود) .

چون مرد طبعا جنگی و حیوان شکاری است عملش مثبت و تهاجمی است، زن برای او همچون جایزه ای است که باید آن را برباید و مالک شود. جفت جویی جنگ و پیکار است و ازدواج تصاحب و اقتدار.

عفت فراوان زن خادم مقاصد توالد است، زیرا امتناع محجوبانه او کمکی به انتخاب جنس است. عفت، زنان را توانا می سازد که با جستجوی بیشتر عاشق خود را یعنی کسی را که افتخار پدری فرزندان او را خواهد داشت برگزیند.

منافع گروه و نوع اززبان زن سخن می گوید، همچنان که منافع فرد از گلوی مرد بیرون می آید. . . درعشقبازی، زن از مرد ماهرتر است زیرا میل او چندان شدید نیست که دیده عقل اورا ببندد.

داروین ملاحظه کرده است که در بیشتر انواع، ماده به عالم عشق بی علاقه است. لمبرزو و کیش و کرافت ابینگ می گویند: زنان بیشتر به دنبال ستایشها و تحسینهای مطلق و مبهم مردانند و بیشتر می خواهند مردان به خواست آنها توجه کنند و این امراز میل آنها به لذات جنسی بیشتر است.

لمبرزو می گوید: پایه طبیعی عشق زن فقطیک صفت ثانوی از مادری اوست و همه احساسات و عواطفی که زنی را به مردی می پیوندد از دواعی جسمی برنمی خیزد، بلکه از غرایز انقیاد و تسلیم (تحت حمایت مرد قرار گرفتن) سر می زند و این غرایز برای انطباق با اوضاع به وجودآمده است.»

ویل دورانت در فصلی که تحت عنوان «مردان و زنان» منعقد کرده می گوید:

«کار خاص زن خدمت به بقای نوع است و کار خاص مرد خدمت به زن و کودک. ممکن است کارهای دیگری هم داشته باشند ولی همه از روی حکمت و تدبیر تابع این دو کار اساسی گشته است.

این مقاصد، اساسی است اما نیمه ناآگاه است وطبیعت معنی انسان و سعادت را در آن نهفته است. . . طبیعت زن بیشتر پناه جویی است نه جنگجویی. به نظر می رسد که در بعضی انواع ماده اصلا غریزه جنگی وجود ندارد. اگر ماده خود به جنگ آید برای کودکان خویش است.

. . . زن از مرد شکیباتر است. گرچه شجاعت مرد در کارهای خطیر و بحرانی زندگی بیشتر است اما تحمل دائمی و روزانه زن در مقابل ناراحتیهای جزئی بی شمار بیشتراست. . . جنگجویی زن در وجود دیگری است؛ زن سربازان را دوست دارد و از مردتوانا خوشش می آید؛ در مشاهده قدرت، نوعی عامل عجیب خوشی فرودستانه (مازوشیستیک) او را تحریک می کند، اگر چه خودش قربانی این قدرت باشد.

. . . این خوشی دیرین در لذت از قدرت و مردانگی، گاهی بر احساسات اقتصادی زن نوین غالب می آید چنانکه گاهی ترجیح می دهد با دیوانه شجاعی ازدواج کند.

زن به مردی که فرماندهی بلد است با خوشحالی تسلیم می شود. اگر این روزها فرمانبرداری زن کمتر شده است برای آن است که مردان در قدرت و اخلاق ضعیفتراز پیش شده اند. . .

توجه زن به امور خانوادگی است و محیط او معمولا خانه خویش است. او مانند طبیعت عمیق است اما مانند خانه محدود خود محصور هم هست. غریزه او را به سنن دیرین می پیوندد. زن نه در ذهن اهل آزمایش است نه در عادت (باید بعضی از زنان شهرهای بزرگ را استثنا کرد) .

اگر هم به عشق آزاد رو می آوردنه برای آن است که در آن آزادی می جوید، بلکه برای آن است که در زندگی خود ازازدواج معمولی با یک مرد مسؤول مایوس شده است.

اگر گاهی در سالهای جوانی مفتون عبارات و اصطلاحات سیاسی می گردد و احساس خود را به همه جنبه های انسانی بسط می دهد، پس از یافتن شوهر وفاداری از تمام آن فعالیتها چشم می پوشد و به سرعت خود و شوهرش را از این فعالیت عمومی بیرون می کشد و به شوهرش یاد می دهد که حس وفاداری شدید خود را به خانه محدود کند.

زن بی اینکه نیاز به تفکر داشته باشد می داند که تنها اصلاحات سالم از خانه برمی خیزد. زن آنجا که مرد خیالی سرگردان را به مرد فداکار و پای بست به خانه و کودکان خودتبدیل می سازد، عامل حفظ و بقای نوع است. طبیعت به قوانین و دولتها اعتنا ندارد؛ عشق او به خانه و کودک است، اگر در حفظ اینها موفق شود به دولتها بی قید وبی علاقه است و به کسانی که سرگرم تغییر این قوانین اساسی هستند می خندد.

اگرامروز طبیعت در حفظ خانواده و کودک، ناتوان به نظر می رسد برای آن است که زن مدتی است که طبیعت را از یاد برده است. ولی شکست طبیعت همیشگی نیست، هروقت که بخواهد می تواند به صدها مصالحی که در ذخیره دارد برگردد.

هستند اقوام و نژادهای دیگری که در وسعت و عده از ما بیشترند و طبیعت، دوام قطعی و نامشخص خود را می تواند از میان آنها تامین کند.»

این بود بیان کوتاهی از تفاوتهای زن و مرد و نظریات دانشمندان در این زمینه.

منبع : حوزه از کتاب ویل دورانت