جستجو در تک بوک با گوگل!

تابعيت پايگاه تك بوك از قوانين جمهوري اسلامي ايران

ژئو شیمی

2,034

بازدید

۱  مقدمه
یکی از اهداف اصلی اکتشاف ژئوشیمیایی دستیابی به تمرکزغیرعادی عناصری است  که در ارتباط با کانی¬سازی باشند. علت توجه به این روش این است که در سیستم هوازدگی ژئوشیمیایی سطحی بسیاری از عناصر جذب لایه-های سطحی اکسیدهای آهن، منگنز، آلومینیوم، سیلیسیوم و همچنین کربناتها می¬گردند. این اکسیدها مکان هندسی حرکت کاتیونها  Reaction siteمی¬باشند؛  که این امر توسط بسیاری از محققین ( Hawkes 1979 , Chao ,Roze, et al, 1979  Antropova, et al 1992)  مورد تأیید قرار گرفته است. علاوه براین در تجزیه جزئی توسط اسید نیتریک ۵ درصد بخش عمده¬ای از عناصر سرب، روی و مس مربوط به کانیهای سولفیدی آنها جدا شده و کانی سازی محیط را به خوبی نشان می¬دهند(Shiva, 1998  ).
 روش تجزیه جزئی به منظور مشخص نمودن کانی-سازی احتمالی کاربرد فراوانی                 دارد(Hall, et al 1996) و ازاین روش اکثراً در مورد رسوبات رودخانه¬ای استفاده می¬شود. بدلیل آنکه میزان مس اولیه و pH، روی میزان مس در آبهای جاری منطقه تأثیر می گزارد یعنی آنومالی مس در داخل آب وجود خواهد داشت، از رسوبات رودخانه¬ای در محدوده مورد مطالعه برداشتی صورت نگرفته است .
در عملیات اکتشافی ژئوشیمیایی قبلی در منطقه نمونه برداری از رسوبات رودخانه¬ای صورت گرفته بود که نتایج آن تنها آنومالیهای موجود را نشان می¬دادند.
 به منظور بررسی تغییرات عیاری زونهای کانی¬سازی و ارتباط آن با آلتراسیون از رخنمونهای سنگی نمونه برداری انجام شد، که در این فصل به طور کامل به آن پرداخته می¬شود.

۲  اکتشاف ژئوشیمیایی ناحیه ای
 در سال ۱۳۷۲  کارشناسان چینی شرکت جیانگ چنگjang cheng   با همکاری سازمان      زمین شناسی کشور در طی عملیات اکتشاف ژئوشیمیایی ناحیه¬ای، نمونه گیری هایی را از آبراهه¬های منتهی به معدن تکنار صورت داده¬اند که تعداد ۳۵ نمونه فقط از محدوده تکنار اخذ گردیده است.
این پروژه اکتشاف منجر به شناسایی آنومالیهای مس، سرب، روی، طلا، نقره، آرسنیک، آنتیموان، تنگستن و … گردیده است.
 نقشه¬های ژئوشیمیایی عناصر مختلف با مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰ برای عناصر فوق تهیه شده است.  در تهیه این نقشه¬ها از روش کانتور¬زنی استفاده شده است. بدلیل آنکه اطلاعات تجزیه مربوط به برداشت از یک نقطه (که در واقع آنومالی بالادست رودخانه را نشان می¬دهد) بوده است، ولی در نقشه به صورت یک منحنی نمایش داده می-شود؛ لذا منبع آنومالی به درستی قابل ردیابی نیست. با این وجود این نقشه¬ها مبنای خوبی برای اکتشافات محلی هستند و تصویری از آنومالی های موجود در منطقه می¬دهند.

۳  بررسی نتایج اکتشاف ژئوشیمیایی ناحیه¬ای
 نتایج حاصل از عملیات فوق به صورت نقشه در شکلهای (۹-۱) و (۹-۲) و (۹-۳) آورده     شده¬اند.همانگونه که در شکل(۹-۲) و (۹-۳) دیده می¬شود عناصر سرب، جیوه، طلا، نقره و بیسموت با عناصر روی، آنتیموان، مولیبدن، مس، آرسنیک و قلع همپوشانی نشان می¬دهند.
از طرف دیگر عناصر Cr, Ni, Li, Sr, Ba, B, W نیز باهم همپوشانی نشان می¬دهند که پراکندگی آنها کاملاً متفاوت با گروه اول است.
علت تفاوت به این خاطر است که گروه اول جزء زون ساختاری – متالوژنی تایباد – تربت حیدریه – کاشمر هستند و در واقع آنومالیهای موجود در منطقه مورد مطالعه را نشان می-دهند، در حالیکه گروه دوم مربوط به زون ساختاری – متالوژنی سبزوار – عریتین( سبزوار – فریمان – عریان) است، و آنومالیهای مجموعه افیولیتی را مشخص می¬کند.

الف)                                                                               ب)
              
شکل ۱)  الف) موقعیت تکنار ب) آنومالی Cr در بالای منطقه معدنی تکنار- مقیاس:  2.5 Km
                                                         
Au)                   )                                                                   (Hg)                                 
   

(Ag)                                                                                        (Bi)

                                                                                               
شکل ۹-۲)  آنومالیهای Au, Ag, Bi, Hg درمنطقه معدنی تکنار- مقیاس :  2.5 Km          
          (Cu)                                                                           (Zn)                  
     

    (As)                                                                                    (Pb)
       

شکل ۹-۳)  آنومالیهای Cu, Zn, Pb, As درمنطقه معدنی تکنار- مقیاس:  2.5 Km      
۹- ۴ اکتشاف ژئوشیمیایی محلی
۹-۴- ۱ نمونه برداری
برای مطالعات ژئوشیمیایی تعداد ۶۰ نمونه از داخل تونلها به روش برداشت از شیار بطور پیوسته برداشت شد. تعداد سه نمونه سطحی از زونهای برشی حاوی کانی سازی ( یک نمونه از تک III و دو نمونه تک IV) و سایر نمونه ها  از دو تونل شمالی و جنوبی برداشت گردید. نمونه برداری به روش Channel Chip Sampling انجام گردید.
نمونه‌برداری از یک امتداد خطی در یک طول یک الی دو متر به روش مجموعه خرده سنگ برداشت شد. برای نمونه¬برداری سعی شد حداقل ۴۰ قطعه  نمونه به وزن تقریبی هر کدام حدود ۵۰ گرم برداشت شود.  وزن هر نمونه  در کل ۳ الی ۴ کیلوگرم می¬باشد.
جهت کسب اطلاعات در خصوص ژئوشیمی زمینه از مناطقی که کانی‌سازی نداشتند، نمونه برداری انجام شد.

۹-۴- ۲ روش نمونه برداری
در مرحله اول برای طراحی سیستم نمونه برداری اقدام به تهیه پلان و نقشه تونل¬ها، با استفاده از متر و کمپاس، با مقیاس ۱:۱۰۰ گردید. نقشه¬ها حاوی اطلاعات زمین شناسی، کانی سازی، ساختمانی  بوده که در نهایت اطلاعات تجزیه شیمیایی نیز به آنها اضافه شده است.
برای نمونه برداری، به موازات محور تونلها متر کشی انجام شد. در تونل شمالی هر ۱۰ متر و در تونل جنوبی به علت عریض تر بودن تونل هر ۵ متر به عنوان ایستگاه نمونه برداری مشخص گردید.  سپس با توجه به تراکم کانی سازی  تصحیحاتی صورت گرفت تا ایستگاه¬های مورد نظر در محلهایی باشند که کانه زایی بیشتری با چشم قابل مشاهده بود. سپس بوسیله اسپری محل نمونه برداری در روی دیواره علامت زده شده و شماره گذاری گردید. محل ایستگاههای نمونه برداری بطور دقیق در نقشه¬ها علامت گذاری شده است.
بعد از تمیز نمودن و چکش کاری  محل نمونه برداری در سقف و دیواره¬ ها با استفاده از قلم و تیشه کانال نمونه برداری کنده کاری گردید.  برداشت نمونه از داخل تونلها به روش           Channel chip sampling  (نمونه برداری از شیار بطورپیوسته) صورت گرفت. کلیه قطعات  جمع آوری شده در کیسه نمونه ریخته شده ، شماره گذاری گردیده و در فرم مخصوصی مشخصات آن نوشته شد.
نمونه گیری از مغزه¬ها به روش نصفه مغزه صورت گرفته است. مغزه¬ها پس از مطالعه نصف شده ونصف مغزه برای تجزیه برداشت شده است. هر دو مترمغزه  به عنوان یک نمونه برداشت گردیده است. نمونه¬ها در آزمایشگاه معدن مس سرچشمه تجزیه شدند. در این عملیات تمام طول   مغزه¬های حفاری مورد تجزیه قرار گرفته است که بهتر بود تنها قسمتهایی که کانه سازی حداقل با چشم دیده  می¬شود، انتخاب می¬گردید.
جدول (۹-۱)  طول نمونه برداری هر یک از ایستگاهها که شامل سقف و دو دیواره می¬باشد را نشان می¬دهد. شکل¬های (۹-۴) و (۹-۵) محل¬های نمونه برداری در دو تونل را نشان می¬دهند

شماره نمونه    طول نمونه برداری (متر)    شماره نمونه    طول نمونه برداری (متر)
           
TK-3-S-01    8    TK-3-N-01    5.5
TK-3-S-02    8    TK-3-N-02    7.6
TK-3-S-03    8    TK-3-N-03    7
TK-3-S-04    9    TK-3-N-03AE    7.6
TK-3-S-05    10    TK-3-N-3AW    7
TK-3-S-06    15    TK-3-N-04E    6
TK-3-S-07    7    TK-3-N-04W    5
TK-3-S-08    10.8    TK-3-N-05    10.5
TK-3-S-09    8.5    TK-3-N-06E    7
TK-3-S-10    9    TK-3-N-06W    6
TK-3-S-11    6    TK-3-N-07E    6
TK-3-S-12    9    TK-3-N-07M    6.3
TK-3-S-12A    8.4    TK-3-N-07W    6.2
TK-3-S-13    8    TK-3-N-7B    13.8
TK-3-S-13A    4.4    TK-3-N-08    8.9
TK-3-S-14    7.6    TK-3-N-09    6.4
TK-3-S-15    6.3    TK-3-N-10    5.35
TK-3-S-16    5.2    TK-3-N-11    5.6
TK-3-S-17    6    TK-3-N-12    5.75
TK-3-S-18    6    TK-3-N-13    5.7
TK-3-S-19    6       
TK-3-S-20    6       
TK-3-S-21    8       
TK-3-S-22    6       
TK-3-S-23    11       
                          جدول ۱)  طول نمونه برداری هر یک از ایستگاهها
                                 

 
                                       شکل ۹-۴) محل های نمونه برداری در تونل شمالی. 
 
                                        شکل ۹- ۵) محل های نمونه برداری درتونل جنوبی.
۹- ۵ خردایش و نرمایش نمونه¬ها
خردایش و نرمایش نمونه¬ها در سازمان زمین شناسی مرکز مشهد انجام شد. در مرحله اول     نمونه¬ها توسط دستگاه سنگ شکن مخروطی (Jaw crusher) خرد شده تا  به سایز حدود                 5-3 میلیمتر تا یک سانتی متر رسیدند( Pea-size). سپس هر نمونه کاملاً مخلوط شده و با استفاده از                        مقسم  (rifele splitter)250 گرم آن انتخاب  گردید ؛  سپس در آسیاب (pulverizer  ) به پودر حدود  200 مش(۷۴ میکرون) تبدیل شد.

۹- ۶ تجزیه به روش جذب اتمی
روش اسپکترو¬فتومتری جذب اتمی  بر مقدار جذب انرژی نورانی به وسیله اتمها استوار است. برای اینکه جذب انرژی نورانی انجام گیرد، ‌نمونه باید به حالت محلول درآید. محلولی که دارای عنصر و یا عناصر خاصی است بوسیله شعله¬ای (که معمولا ازهوا و استیلن تغذیه می شود) در دمای بالا (حدود ۲۰۰۰ درجه سانتی گراد) پراکنده و بخار می¬گردد. بخاری که شامل عنصر مورد نظر است به وسیله یک چشمه نورانی، که  معمولاً یک لامپ هالوکاتد از عنصر مورد اندازه گیری است، مورد تابش قرار می گیرد. اتمهای موجود در بخار حاصل که در حالت پایه هستند به ازای فرکانسهای معین، انرژی نورانی نظیر را از شعاع تابش شده از لامپ جذب می کنند و در نتیجه شدت شعاع تابش پس از عبور از شعله کاهش می¬یابد. میزان کاهش شدت شعاع تابش متناسب با غلظت عنصر مورد نظر در بخار است. در روش AAS حد قابل ثبت غالباً کمتر از ۱۰ گرم در تن و برای بعضی عناصر در حد گرم در هزار تن (ppb  ) می¬باشد، ‌البته با افزایش غلظت عنصر، صحت آن کم می-شود.
برای انجام آزمایش میزان کمی از نمونه پودر شده (۲تا ۳ گرم) را بطور دقیق وزن شده و سپس به مدت چند ساعت درمحلول تیز آب ( محلول اسید نیتریک و اسید کلریدریک با نسبت ۱ به ۳) حل گردید. محلول حاصل قبل از تجزیه از کاغذ صافی با شماره ۴۰ عبور داده شده  و به حجم مورد نظر رسانیده شدند. در جدول(۹- ۲) استانداردهای مورد استفاده آورده شده است.

                                           جدول ۹- ۲)  استانداردهای مورد استفاده
Elements    Standards  (ppm)
Au
    2    5    10
Zn    0.5    1    2
Cu    2    5    7
Pb    5    10    20
Ag    2    5    7
Bi    5    10    20

برای انجام این روش تعداد ۴۰ نمونه درآزمایشگاه تجزیه مواد (دانشکده علوم، بخش شیمی معدنی) دانشگاه فردوسی مشهد توسط دستگاه جذب اتمی مدل AA-670   Shimadzu مورد تجزیه قرار گرفتند.  این نمونه¬ها برای عناصر Cu, Zn, Pb, Ag, Au, Bi تجزیه شدند. نتایج حاصل ازتونل شمالی در جدول(۹-۳)  وتونل جنوبی در جدول(۹-۴) گزارش شده است.
 همچنین تعداد ۱۵ نمونه از داخل تونلهای شمالی و جنوبی تک III و یک نمونه سطحی از تک III و دو نمونه سطحی از تک IV  در آزمایشگاه معدن مس سرچشمه تجزیه شدند. نمونه¬ها برای عناصرCu, Zn, Pb, Ag, Au, Bi, Mo, As, Se, Sb تجزیه شدند. نتایج تعدادی از این نمونه¬ها در جدول(۹-۵) گزارش شده است.
جدول ۹-۳) نتایج تجزیه تونل شمالی در دانشگاه فردوسی مشهد
نمونه    Cu %    Zn (ppm)    Ag (ppm)    Bi (ppm)    Au (ppm)    Pb (ppm)
TK-3-N-02    0.4    70.5    11.9    272.8    n.d.    n.d.
TK-3-N-03    1.1    62.5    n.d.    244.1    n.d.    n.d.
TK-3-3A(E)    4.6    104.9    10.5    258.6    n.d.    n.d.
TK-3-N-3Aw    1.7    205.1    6.7    75.2    n.d.    n.d.
TK-3-N-4E    0.3    40.1    6.4    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-05    1.3    75.3    7.1    209.4    n.d.    n.d.
TK-3-N-6E    1.9    69.4    52.3    53.1    n.d.    n.d.
TK-3-N-7(B)    1.1    107.7    22.7    77    n.d.    n.d.
TK-3-N-7E    0.7    63    11.2    61    n.d.    n.d.
TK-3-N-7W    0.8    53.9    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-08    0.6    47.8    10    81.2    n.d.    n.d.
TK-3-N-09    0.3    82    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-10    232.7 ppm    58.5    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-11    551.2 ppm    49.4    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-12    295.40 ppm    46.1    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.
TK-3-N-13    461.8 ppm    67.9    n.d.    n.d.    n.d.    n.d.

جدول ۹-۴) نتایج تجزیه تونل جنوبی در دانشگاه فردوسی مشهد



نويسنده / مترجم : -
زبان کتاب : -
حجم کتاب : -
نوع فايل : -
تعداد صفحه : -

 ادامه مطلب + دانلود...



هو الکاتب


پایگاه اینترنتی دانلود رايگان كتاب تك بوك در ستاد ساماندهي سايتهاي ايراني به ثبت رسيده است و  بر طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت میکند و به هیچ ارگان یا سازمانی وابسته نیست و هر گونه فعالیت غیر اخلاقی و سیاسی در آن ممنوع میباشد.
این پایگاه اینترنتی هیچ مسئولیتی در قبال محتویات کتاب ها و مطالب موجود در سایت نمی پذیرد و محتویات آنها مستقیما به نویسنده آنها مربوط میشود.
در صورت مشاهده کتابی خارج از قوانین در اینجا اعلام کنید تا حذف شود(حتما نام کامل کتاب و دلیل حذف قید شود) ،  درخواستهای سلیقه ای رسیدگی نخواهد شد.
در صورتیکه شما نویسنده یا ناشر یکی از کتاب هایی هستید که به اشتباه در این پایگاه اینترنتی قرار داده شده از اینجا تقاضای حذف کتاب کنید تا بسرعت حذف شود.
كتابخانه رايگان تك كتاب
دانلود كتاب هنر نيست ، خواندن كتاب هنر است.


تمامی حقوق و مطالب سایت برای تک بوک محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.


فید نقشه سایت


دانلود کتاب , دانلود کتاب اندروید , کتاب , pdf , دانلود , کتاب آموزش , دانلود رایگان کتاب

تمامی حقوق برای سایت تک بوک محفوظ میباشد

logo-samandehi