تجارت الکترونیک - صفحه 4 از 5 - پایگاه دانلود رایگان کتاب | دانلود کتاب

خلاصه اجرایی
رشد سریع تجارت الکترونیکی جهانی و تاثیر آن بر جامعه و اقتصاد در روسیه را باید از طریق همتیهای نظارتی، و سیاستگذار مورد بررسی قرار داد. روسیه می تواند منافع فراوانی را در بازار سالم و مستحکم تجارت الکترونیک کسب نماید، رشد کلیه اشکال تجاری به دسترسی به …..

گر چه استفاده از وسایل الکترنیکی در تجارت ، امر تازه ای نیست و زمانی طولانی است که از تلفن وتلگرام در مذاکرات وتوافقهای تجاری استفاده می شود ومدتی نیز از کاربرد دورنگار(Telex ) ونمابر (Fax )در این زمینه می گذرد ، ولی اصطلاح «تجارت الکترونیک » از زمانی معمول شده است که سامانه های رایانه ای در مبادلات پیام ها وارد شدند ومبادله الکترونیکی داده ها

Electronic Data Interchange_EDI) )رایج گردید .در EDI حجم زیاد داده ها به صورت متن ، گرافیک وحتی صدا ، باسرعت و هزینه کم از یک سامانه رایانه ای در یک نقطه زمین به نقطه دیگر انتقال پیدا می کند و بدین ترتیب بستر مناسبی را برای مبادله پیامها ، تصاویر واسناد در تجارت داخلی و بین المللی مهیا می سازد . نتیجه آنکه در آینده مواجه با تجارتی خواهیم بود که روش و استانداردهای خاص خود را خواهد داشت و آن آمیزه ای خواهد بود از واقعیات تجاری ،احکام حقوقی و مقتضیات فنی . کما اینکه هم اینک نیز در بخشهایی از تجارت نظیر حمل ونقل و خریدو فروش در پاره ای از فروشگاهها در نقاطی از جهان مانند سنگاپور وآمریکا این نوع تجارت به اجراء در آمده وپیش بینی می شود با کار برد وسیع اینترنت EDI ، رونق بیشتری نیز پیدا کند .

با ماشینی شدن تجارت و حذف کامل یا زیاد کاغذ ، واجباری شدن رعایت استانداردها درپیامهای تجاری درسطح بین الملل، کشورهای کمتر توسعه یافته نیز ناگزیر می شوند که برای برقراری تماس و انجام معاملات ، به روش طرف تجاری خود عمل کرده وهمان روش را پیاده نمایند .

چشم انداز آینده ، مراجعی نظیر کمیسیون ملل متحد در تجارت بین الملل (Uncitral )واتاق تجارت بین الملل (ICC ) را بر آن داشته تا مقررات نمونه ای را در تجارت الکترونیک تدوین وارائه نمایند . علاوه بر این سازمان ملل از طریق تشکلات وابسته خود مبادرت به تدوین استانداردهایی نموده است که در این نوع پیامهای تجاری مورد استفاده قرار گیرد (در ذی المقدمه به آن خواهیم پرداخت ) .

آینده نه چندان دور و بلکه نمونه ها وموارد پیاده شده تجارت الکترونیک ، حقوقدانان را بر آن می دارد تا خود را با این پدیده آشنا کنند وعلاوه بر آنکه مشاوران خوبی در قراردادهای تجاری باشند ، دانش حقوقی کشور را از این مسائل بهره مند نموده مراکز آموزشی ودستگاه قضایی را مجهز به این آگاهیها نمایند وعلاوه بر این در موارد ضروری نیز پیش نویس قوانین مقررات نوینی را هماهنگ با جهان و متناسب با مبانی حقوقی کشور تدوین وپیشنهاد کنند .

آن چه در پی خواهد آمد ، در عین اختصار کمک خواهد کرد تا با نوع وماهیت مسائل و قلمرو تجارت الکترونیک ،آشنایی حاصل شود وضمناً مطالب به نحوی مطرح گردد که زمینه را برای بحث وبررسی تفصیلی تر پیرامون موضوعات خاص ترآماده سازد .

الف ـ انعقاد قرار داد

۱ ـ عقد محقق می شود به ایجاب وقبول ، وبه تعبیر ماده ۱۹۱ قانون مدنی :«عقد محقق می شود به قصد انشاء به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند .» این تعبیر که با تفاوتی در احکام ، در حقوق سایر کشورها نیز وجود دارد (۱) محدودیتی در روش اعلام ایجاب قبولی بوجود نیاورده و بنابر این ، همانگونه که ممکن است قصد طرفین کتبی یا شفاهی ، لفظی یا عملی اعلام شود ممکن است به طریق الکترونیک نیز باشد .

از مسائلی که در قراردادهای الکترونیکی مطرح می شود ، زمان تحقق ایجاب وقبول است یعنی این که اگر ایجاب و قبول توسط رایانه به نشانی « پست الکترونیک » طرف مقابل ارسال شود زمان ومکان ارسال معتبر است یا زمان ومکان وصول آنها ؟ خصوصاً اگر توجه شود که گاه رایانه مقصد خاموش است یا به دلیل ترافیک زیاد امکان وصل سریع را ندارد پیامها در یک رایانه دیگر (میزبان ـHost یا خادم ـServer ) مدتی باقی می ماند وسپس به مقصد ارسال می شود . علاوه بر این ممکن است در شرایطی که فعلاً از لحاظ فنی حاکم است ، خریدار یا فروشنده مدتی از وجود پیامهای ارسال شده در صندوق پستی خود آگاه نباشد و تنها هنگامی که به سراغ آن برود ، از وجود آنها مطلع گردد .

چه مبنای حقوقی می توان بر ترجیح زمان ومکان وصول بر ارسال یا بر عکس آن ارائه داد ؟ آنچه در عرف ومقررات تجاری ، اعم از داخلی وبین المللی وجود دارد ، آن است که اگر قبول خریدار توسط وسایلی نظیر تلفن ، تلگرام ، تلکس وفاکس ارسال شود لحظه ومحل وصول ملاک و معتبر است و هرگاه «پست » واسطه ارسال باشد ، زمان ومکان ارسال اعتبار دارد .(۲) در مانحن فیه که «پست الکترونیک » است ، کدام مبنا را باید ترجیح داد ؟

ابتدا لازم است وضعیت حقوقی موجود تحلیل شود تا دلیل پذیرش هر یک از دو مبنای فوق معلوم گردد. فرق پست معمولی با وسایل دیگر نظیر فاکس و تلفن آن است که در اولی یک شخص که نوعاً حقوقی است (شرکت یا سازمان ) واسطه رساندن پیام است و طرفین ، «شخص » مزبور را به عنوان دریافت کننده و انتقال دهنده پیام پذیرفته اند در حالی که سایر طرق چنین وضعیتی نیست . برای روشن ترشدن مطلب اشاره به حضور و نفوذ این مبنا در سایر مسائل حقوقی بی فایده نیست . در بیع ، اعم از داخلی و بین المللی ، هنگامی که کالا تحویل متصدی حمل مستقل ( یک شخص واسط ) می شود ، ضمانRisk))منتقل می گردد(۳) و این اعم از آن است که قرار داد حمل تا مقصد را، فروشنده منعقد کرده و هزینه آنرا پرداخت نموده باشد مانند CIF&CFR یا خریدار (مانندFOB ).(4)

در این نمونه ها ، طرفین پذیرفته اند که متصدی حمل . کالا را از طرف خریدار (مرسل الیه ) قبض می نمایند لذا فروشنده با اسناد حمل به بانک مراجعه نموده بهای معامله را دریافت می کند ( واگر کالا در راه تلف شود خریدار علیه حمل کننده می تواند اقامه دعوی نماید و یا به شرکت بیمه خود مراجعه می کند وسپس شرکت بیمه به متصدی حمل مراجعه خواهد نمود).

در پست الکترونیکی هیچ شخصی حقیقی واسط پیام نیست بنا بر این علیرغم شباهت ظاهری و اسمی بین آن وپست معمولی ، نمی توان احکام مشابهی برای آنها قائل شد وبنابر این پست الکترونیکی در ردیف سایر وسایل یاد شده ، نظیر تلکس و فاکس قرار می گیرد و زمان ومکان وصول ، ملاک تحقق ایجاب وقبول خواهد بود .

نکته دیگر در این ارتباط ، زمان وصول پیام به مرسل الیه است . قانون نمونه ۱۹۹۶ یونسیترال در تجارت الکترونیک ، تمهیداتی در این زمینه اندیشیده که موجب کاهش اختلاف بین طرفین می شود :

آ ـاگر مرسل الیه،سامانه اطلاع رسانی(ormatio System )خاصی را معین و به ارسال کننده اعلام کرده باشد ، پیامها از زمان ورود به همان سامانه وصول شده محسوب می شود وگرنه که پیام توسط مرسل الیه بازیافت شود ملاک زمان وصول خواهد بود .

ب ـ اگر مرسل الیه هیچ سامانه ای را معین نکرده باشد ، زمان ورود به هر سامانه اطلاع رسانی متعلق به وی ، زمان وصول است .

ث ـ اگر طرفین بیش از یک محل تجارت داشته باشند ، سامانه ای که در محلی واقع است که نزدیکترین ارتباط را با معامله مورد نظر دارد ، باید پیام را دریافت کند وگرنه محل اصلی تجارت ارسال کننده یا مرسل الیه مقرسامانه ای مورد نظر شناخته خواهد شد … (5)

مطلب دیگری نیز در همین ارتباط قابل توجه است : از آنجاکه در انتقال پیامهای الکترونیکی به هر حال امکان خطا در متن ارسال شده یا در رسیدن به مقصد نهایی (سامانه وصول کننده ) وجود دارد ، ممکن است شرط در یافت تاییدیه (Acknowledgement Confirmation/) در وصول ومتن بین طرفین مقرر شود . در این خصوص ، هم قانون نمونه یونسیترال و هم مقررات نمونه تماس اتاق تجارت بین الملل (۱۹۸۷) ضوابطی را پیش بینی کرده اند .(۶) اجمالاً اینکه وصول و متن دریافت شده در صورتی معتبر خواهد بود و موجب التزام ارسال کننده خواهد شد که تاییدیه های مزبور از سوی مرسل الیه برای وی فرستاده شود .
مطلب دیگر که در بحث انعقاد قرار داد قابل طرح است ، شکل ومفاد پیامهای تجاری است .
مادام که مذاکرات و تماسهای تجاری از طریق تنها تلکس و فاکس و امثال اینها انجام شود و متون پیشنهادی قرار دادها وتعهدات بدین طریق مبادله گردد، نیاز کمتری به وجود فرم و استانداردهای خاص برای پیامهای یاد شده احساس می شود . همین مقدار که مقاصد طرفین با لحاظ شدن ضوابط حقوقی مبتنی بر عرف یا قانون به یکدیگر منتقل شود کافی است . اما این مقدار با رواج تدریجی EDI و اقتضائات جدید بازار جهانی کافی نیست و باید با تلفیق ملاحظات تجاری ، حقوقی وفنی ، استانداردهایی برای شکل و مفاد پیامهای تجاری بین طرفین در نظر گرفته شود و طرفین تجاری نیز ملزم به رعایت آنها گردند . البته تا کنون بخشهایی از تجارت خصوصاً حمل ونقل در آمریکا و اروپا برای خود استانداردهایی را مقرر و معمول نموده اند ولی با عنایت به بستر بین الملل تجارت الکترونیک ، سازمان ملل در این زمینه دخالت نموده و با هماهنگ کردن اقدامات کشورها ، مبادرت به تدوین استانداردهایی بین المللی به نام ادیفاکت (UN/EDIFACT_United nation/Eldectronic Data Interchange for Administrations Commerce and Transport) نموده است . به نظر می رسد استانداردهای محلی نیز به تدریج جای خود را به استانداردهای مزبور خواهند داد . (۷)

بحث پیرامون این موضوع ، مفصل ونیازمند مقاله ای مستقل است ولی اجمالاً اشاره می شود که در محیطی که چنین استانداردهایی به لحاظ قانونی یا عرفی حاکمیت دارند ، عدم رعایت آنها ، جدای از آنکه موجب اشکالات حقوقی خواهد شد ، اساساً انجام تجارت را غیر ممکن خواهد ساخت زیرا نرم افزارهای طراحی و نصب شده در رایانه ها به نحوی خواهند بود که هیچ پیامی خارج از استانداردهای مزبور دریافت نخواهند شد و خروجی های رایانه ها مفهوم نخواهند بود و در نتیجه عملیات تجاری انجام نخواهد گرفت .

ب ـ اعتبار اسنادی

آمچه موجب اعتبار قرار داد یا هر سند دیگری می شود دو امر است : ۱ ـ بقاو ثبات مندرجات سند ۲ ـ صحت انتساب به صادر کننده سند .

۱ـ بقا وثبات مندرجات سند : تعهدات کتبی به سبب اینکه مندرجات آنها به میزان قابل توجهی ثابت وباقی است و به سهولت نمی تواند در آنها دست برد و تغییرداد ، بر تعهدات شفاهی ترجیح و برتری دارند . البته هر قدر جنس سند بادوامتر و غیر قابل تغییرتر باشد ارزش بیشتری از این جهت دارا خواهد بود .

از طرف دیگر، نحوه نگهداری سند نیز از اهمیت زیادی برخوردار است . باید سند درشرایط فیزیکی و محیطی مناسب نگهداری شود تا دچار آسیب دیدگی نگردد و ضمناً از نظر سهولت مراجعه و سرعت دستیابی به آن نیز ایجاب می کند به نحو مؤثر و درستی بایگانی شود .

با ایجاد فروشگاه اینترنتی، تبلیغ و اطلاعات کامل محصولات یک شرکت به نمایش در می آید و مشتری با داشتن کارت پرداخت واسطه ویا کارت‌های اعتباری، پس از جستجو و انتخاب، در خواست خرید می کند. سایت واسطه پس از کسر مبلغ محصول از حساب وی، این درخواست را در وهله اول از طریق فکس و یا تلفن (در آینده از طریق کامپیوتر به صورت آنلاین و یا از طریق SMS و یا تلفن گویا ) به فروشنده ارجاع می دهد و فروشنده می بایست در مدت زمان توافق شده، کالا را برای مشتری ارسال نماید.
مزایای ایجاد فروشگاه اینترنتی برای فروشندگان
داشتن ویترینی قابل رویت در سرتاسر ایران و کشورهای منطقه
 داشتن بازدید کنندگان بسیار (شرکتها، ادارات، موسسات، بنگاههای تجاری، متخصصان، دانشجویان و … ( 
وسعت نامحدود فروشگاههای اینترنتی
در فروشگاههای سنتی به علت کمبود جا، امکان نگهداری تمامی محصولات بر اساس تنوع، اندازه، ترکیبات و … وجود ندارد که این مسئله در فروشگاه اینترنتی کاملاٌ حل شده است یعنی به دلیل عدم محدودیت در فضا، فروشنده می تواند سبد محصولات تولیدی خود را به متنوع ترین شکل ممکن به همراه توضیحات کامل و بیان برتری های کیفی و فنی به زبان ساده و با درج قیمت ها و عکس های زیبا در معرض دید مشتریان قرار دهد.
 
نداشتن محدودیت زمانی
فعالیت فروشگاههای سنتی محدود به ساعات و روزهای غیر تعطیل می باشد اما فروشگاههای اینترنتی مطلقاٌ چنین محدودیتی نداشته و در تمامی ساعات شبانه روز و تمامی روزهای سال در دسترس عموم بازدید کنندگان قرار دارد.
کاهش هزینه های جانبی وسود آوری بیشتر
در فروش مستقیم محصولات به مشتریان در فروشگاه اینترنتی، هزینه هایی از قبیل کارمزد، خواب سرمایه و سایر هزینه های جانبی کاهش یافته و بنابراین سود بیشتری عاید فروشنده می شود.
پرداخت اینترنتی
پرداخت اینترنتی عبارت است از پرداخت توسط کارتهای پرداخت یا اعتباری، کسر از موجودی خریدار و واریز به حساب فروشنده. تمامی مراحل فوق بصورت اینترنتی انجام می پذیرد.
به چه طریق می توانید مشتریان خود را راضی کنید؟
فروشنده می تواند با اختصاص بخش ناچیزی از سود حاصله در هر فروش آنلاین، قیمت محصول خود را کاهش دهد تا مشتری بیشتری را جلب نماید.
فروشنده می تواند قیمت محصول را ثابت نگه داشته و در عوض از سود حاصله هدایای زیبایی را از قبیل ملزومات جانبی کالای به فروش رفته خود، کالاهای کوچک تر و ارزان قیمت تر و یا کالای مورد علاقه کودکان و یا هدایای تبلیغاتی را به همراه محصولات خود برای مشتری ارسال نماید.
فروشنده با پرداخت هزینه ناچیز حمل کالا به محل مورد نظر مشتری، رضایت بیشتر آنان را فراهم و کالای خود را در بازار و در مقایسه با محصولات مشابه، رقابتی تر می نماید.
همچنین فروشنده با استفاده از امکانات سایت واسطه می تواند خدمات ثبت نام آنلاین مشتریان برای پر کردن برگ گارانتی و حتی قسمی از خدمات مشتریان خود را انجام داده و رضایت هر چه بیشتر آنان را تامین نماید.
مزایای خرید از فروشگاههای اینترنتی برای خریداران 
عدم برخورد به ترافیکنبودن آلودگی هوا
 عدم نیاز به رفتن به داخل طرح ترافیک
یافتن کالاها با قیمت پایینتر نسبت به فروشگاههای سنتی
قابلیت مقایسه قیمتها و مشخصات کالاها در کمترین زمان
امکان خرید در آرامش منزلامکان خرید در هر ساعت از شبانه روز
عدم مشکل حمل و نقل کالای خریداری شده
تحویل کالای خریداری شده درب منزل
بیمه بودن کالای خریداری شده
  مزایای ایجاد فروشگاه اینترنتی برای فروشندگان
حل مشکل حمل و نقل
در حال حاضر (VTE) در حال مذاکره با شرکت پست، پیک بادپا، پست ۱۹۳ و چندین شرکت فعال حمل و نقل خصوصی، در خصوص واگذاری حمل کالا به آنان می باشد. به این ترتیب بزودی این امکان فراهم خواهد شد تا شرکت حمل طرف قرارداد با (VTE)، کالا را از محل فروشگاه سنتی و یا انبار گرفته و به مشتری تحویل نماید.
بیمه
بر اساس مذاکرات در حال انجام با چند شرکت بیمه، کلیه کالاهای به فروش رفته از طریق فروشگاه اینترنتی، مشمول بیمه خواهند بود تا هیچگونه خسارتی متوجه فروشنده و خریدار نگردد.
امکان فروش قسطی
در این مورد لازم به توضیح است که سایت واسطه در حال مذاکره با بزرگترین فروشنده فروش قسطی درایران جهت حل مشکلات فروش قسطی از قبیل مشکل پرداخت، نحوه قسط بندی، ضمانت و … می باشد.
مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی
به طور کلی مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی را میتوان به پنج دسته تقسیم کرد که شامل بستر ارتباطی، از بین رفتن واسطهها، افزایش قدرت خریداران و پیدایش بازارهای جدید برای تولید کنندگان، سفارشی کردن محصولات درخواستی و خدمات پشتیبانی قوی و پیدایش مؤسسات اقتصادی نو پا و رقابت سراسری است.
۱- بستر مناسب اطلاعاتی و ارتباطی
یکی از امکاناتی که اینترنت در اختیار تجارت و بازرگانی قرار میدهد اطلاعات نسبتاً کامل و گستردهای است که در مورد هر کالا چه از نظر فنی و چه به لحاظ تجاری میتوان یافت. امکانی که در دنیای واقعی، ارزش تجاری بسیار زیادی دارد اما بدون صرف هزینه و زمان زیاد بهدست نمیآید. ارزش دیگر تجارت الکترونیکی آن است که امکان ایجاد ارتباط با همه افرادی که برای تکمیل یک فرآیند بازرگانی لازم است با آنها تماس گرفته شود، در کوتاهترین زمان از طریق e-mail ،chat و روشهای دیگر امکانپذیر است.
۲- حذف نسبی واسطه ها
حذف واسطهها یکی دیگر از ارزشمندترین دستاوردهای تجارت الکترونیکی می باشد که باعث کاهش بیسابقه قیمت کالاها و خدمات در جهان شده است. براساس برآوردهای انجام شده، حذف واسطهها و ایجاد ارتباط مستقیم بین خریداران و فروشندگان بین ۱۵ تا ۵۰ درصد موجب کاهش قیمت تمام شده کالاها و خدمات برای مشتریان شده است.
۳- افزایش قدرت خریداران و پیدایش بازارهای جدید برای تولید کنندگان
ارتباط اینترنتی فرصتی را در اختیار خریداران قرار میدهد که بتوانند با طیف گستردهای از تولیدکنندگان در سرتاسر جهان ارتباط برقرارکنند و از این طریق به تقاضای مورد نظر خود از بین پیشنهادهای مختلف برسند و در مقابل فروشندگان قدرت چانهزنی بیشتری برای کسب امتیاز و مزایای بیشتر داشته باشند. در صورتیکه در دنیای حقیقی به علت محدودیتهای ناشی از فاصله جغرافیایی، مشتریان چنین قدرت انتخابی ندارند. البته این ساختار برای تولیدکنندگان هم دارای مزایا و امتیازات فراوانی است. از جمله میتوان به امکان عرضه و فروش محصولات به تمام مردم جهان اشاره کرد. در واقع تجارت الکترونیکی به تولیدکنندگان امکان جهانی شدن محصولاتشان را با صرف هزینه کم (نسبت به آنچه که در مقابل بهدست میآید) میدهد. شاید جالب باشد که بدانید به عنوان مثال، جلد پنجم کتاب داستانی هریپاتر توانسته است با استفاده از شیوه فروش آنلاین در شب اول انتشار خود فروشی معادل یک میلیون جلد را در جهان داشته باشد. امکان وقوع چنین حادثه شیرینی برای ناشر این کتاب در دنیای حقیقی، آن هم در مدت زمانی کوتاه، یا اصلاً محال بود یا به امکانات گسترده مالی و تبلیغاتی و توزیع نیاز داشت که هر سازمانی توانایی انجام آن را دارا نیست.
۴- سفارشی کردن محصولات و خدمات پشتیبانی قوی
مزیت دیگر تجارت الکترونیکی آن است که شما قادر خواهید بود که محصولات مورد درخواست خود را به صورت سفارش و مطلوب خود خرید کنید. به عنوان مثال ما میتوانیم هنگام مراجعه به سایت شرکت Dell کامپیوتر مورد درخواست خود را با همان خصوصیاتی که مایلیم، سفارش داده و خریداری کنیم. در این فرایند روش کار شرکت دل برای قبول سفارش در خواستی به این صورت است که ابتدا امکان انتخاب و ارائه پیشنهاد در اختیار مشتری قرار میگیرد. سپس پیشنهاد مشتری با توجه به امکانات شرکت مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً مورد قبول یا عدم قبول قرار میگیرد. در صورت قبول درخواست، مراحل بعدی ثبت سفارش و دریافت مبلغ طی میشود و اعلام ارسال کالا و شیوه پیگیری محموله در مدت ارسال از طریق فرستادن e-mailهای متعدد انجام میشود. مشتری نیز به نوبه خود میتواند زمان دریافت را اعلام نماید. نهایتاً مشتری میتواند با دادن اطلاعات مختلف درمورد کالاهای خریداری شده و برقراری ارتباط الکترونیکی با شرکت تولیدکننده نسبت به رفع نقص کالای مورد نظر اقدام نماید.شرکتهایی که از این طریق به فروش محصولات و خدمات خود اقدام میکنند به طور دائم از طریق روش های مختلف، سریع و کم هزینه در ارتباط با مشتریان خود هستند و پشتیبانی قوی باعث ترغیب مردم به خرید از اینترنت میشود. در سالهای نخست رواج شیوه الکترونیکی فروش کالا، استفاده از این روش فقط برای کالای کوچک و ارزان مثل ساعت، عروسک، کتاب، لباس استفاده میشد اما اکنون با توجه به رشد روزافزون تجارت الکترونیکی، صنایع بزرگی همچون صنعت ماشین سازی نیز به این روش رو آوردهاند. مثلا با مراجعه به سایت شرکت فورد میتوانیم ماشین مورد درخواست خود را از نظر رنگ یا امکانات جانبی به دلخواه انتخاب کنیم.
۵- پیدایش مؤسسات اقتصادی نوپا و رقابت سراسری
یکی از پیامدهای تجارت الکترونیکی ایجاد مؤسسات جدید اقتصادی است که توانایی رقابت و حتی در مواردی سبقت گرفتن از شرکتهای کهنه کار را دارند. درحال حاضر دو نوع بازار خرید و فروش یعنی بازار سنتی و حقیقی و بازار مجازی و مبتنی بر شبکه به موازات یکدیگر عمل میکنند و هر کدام دارای قواعد تجارتی خاص خود هستند که گاه دارای خصوصیاتی مشترک و گاه با یکدیگر متفاوت هستند. در برخی موارد کسب و کارهای نوپا توانستهاند با ایجاد سیاستهای کاربردی در بازار جدید مجازی گوی رقابت را از رقبای سنتی بگیرند و بازار محصولات مختلف را تصاحب کنند. مثلا میتوان به رقابت بین مؤسسه BarnesNoble و شرکت Amazon در خرید و فروش کتاب یا موارد دیگری چون Dell در کامپیوتر و etoys در اسباب بازی اشاره کرد.

شکلهای گوناگون تجارت الکترونیکی
استفاده از اینترنت به عنوان مهمترین بستر ارتباطی در تجارت الکترونیکی همزمان با رشد روزافزون شبکه جهانی ارتباطات باعث پیدایش مدلهای گوناگونی در این تجارت گردیده است. این مدلها حاصل تعامل سه گروه اصلی از افراد یک جامعه، از دیدگاه اقتصادی، هستند که عبارتند از دولت یا سازمانهای وابسته (government) ، سازمانهای تجاری و اقتصادی، تولیدکنندگان کالا و ارائهکنندگان خدمات (business) و در نهایت مردم عادی که خریداران نهایی کالا یا خدمات (consumer) هستند.مدلهای مختلف تجارت الکترونیکی از تعامل دوبهدوی این سه گروه اصلی حاصل میشوند.
government consumer business
business b۲g b۲c b۲b
consumer c۲g c۲c c۲b
governmanet g۲g g۲c g۲b
۱- مدل B۲B
در مدل(B۲B)ارتباط بین دو یا چند سازمان، مؤسسه اقتصادی، تولید کنندگان مواد اولیه، تولیدکنندگان انواع مختلف کالای مصرفی، ارائهکنندگان انواع گوناگون خدمات و … موردنظر است، در واقع این مدل را به نوعی میتوان توسعه یافته مدل قدیمیتر
 EDI (Electronic Data Interchange) دانست. ۱مدل B)۲(B دربرگیرنده همان عملیاتی است که درEDI انجام می شد یعنی تبادل اطلاعات، داده ها، ثبت سفارش، خرید و فروش و … همچنان وجود دارد. اما در مدل جدید فرآیند ارتباطی بسیار باز و قابلانعطاف طراحی شده طوری که تولیدکنندگان مواد اولیه، تولیدکنندگان کالاهای مختلف و فروشندگان و توزیع کنندگان بتوانند به راحتی با یکدیگر ارتباط مستقیم داشته باشند. این به معنی کاهش واسطهها نیز هست. موضوعی که به نوبه خود باعث کاهش قیمتها میشود. عوامل ذکر شده باعث گردیده است که این مدل بهعنوان اصلیترین مدل تجارتالکترونیکی به حساب آید و طی مدت کوتاهی که از زمان پیدایش آن می گذرد درآمد قابل توجهی را نصیب صاحبان سرمایه سازد. براساس آمارهای موجود، بازرگانان و فعالان در این عرصه توانستهاند از درآمد ۴۳ میلیارد دلاری در سال ۹۸ به ۱۳۰۰ میلیارددلار در پایان سال ۲۰۰۴ برسند.
۲- مدلهای B۲C وC۲B
این دو مدل بیانکننده ارتباط متقابل بین تولیدکننده اصلی کالاهای گوناگون با استفادهکننده و خریداران نهایی این محصولات و خدمات می باشد. این روزها میتوان کالاهای مختلفی از مواد اولیه صنعتی گرفته تا اتومبیل، ماشینآلات صنعتی و کالاهای عمومی مانند مواد غذایی، محصولات فرهنگی، گل و گیاه و اقلام کادویی را به همراه طیف وسیعی از خدمات مثل رزرو هتل، بلیط هواپیما، قطار، اتوبوس، اجاره ماشین و … به صورت آنلاین خریداری کرد. در این دو مدل تولیدکنندگان میتوانند مصرفکنندگان نهایی محصولات خود را شناسایی کنند و محصولات خود را به صورت مستقیم به آنها عرضه کنند B۲C مصرفکنندگان نیز به نوبه خود میتوانند از بین تولیدکنندگان، آنکه شرایط مطلوبتر را دارا میباشد و از هر جهت مناسبتر است را انتخاب نمایند C۲B مدلهای B۲C و C۲B معمولاً دارای مزایایی چون خرید ارزانتر کالا نسبت به دنیای واقعی هستند. مزیت دیگر، امکان ارسال کالا به مکان درخواستی خرید است. فرق اصلی بین دو مدل B۲C وC۲B در نحوه خرید و شیوه ایجاد ارتباط بین مشتریان و تولیدکنندگان میباشد.در مدل B۲C خریداران اطلاعات کافی در مورد کالای مورد نیازشان، شرکت عرضهکننده آن و قیمت خود کالا) در دنیای حقیقی( را دارا میباشند و بیشتر بهعلت پایینتر بودن بهای محصول در اینترنت از این مدل برای خرید خود استفاده میکنند. اما در مدل C۲B اطلاعات مشتری عمدتاً به مشخصات کالای مورد نیازش محدود است و اطلاعات چندانی در مورد شرکتهای عرضهکننده آن یا قیمتهای احتمالی آن ندارد. در این حالت شرکتهای گوناگونی در اینترنت با توجه به شرایط مشتری به او پیشنهاد ارائه میکنند و مشتری از بین این پیشنهادها هر کدام را که برایش مناسبتر بود انتخاب میکند. به بیان دیگر، در B۲C مشتری به یک شرکت تولیدکننده یا فروشنده پیشنهاد خرید را ارائه میکند، اما در مدل C۲B این شرکتهای عرضه کننده هستند که به مشتری پیشنهاد فروش را ارائه میکنند.

خلاصه اجرایی
رشد سریع تجارت الکترونیکی جهانی و تاثیر آن بر جامعه و اقتصاد در روسیه را باید از طریق همتیهای نظارتی، و سیاستگذار مورد بررسی قرار داد. روسیه می تواند منافع فراوانی را در بازار سالم و مستحکم تجارت الکترونیک کسب نماید، رشد کلیه اشکال تجاری به دسترسی به بازارهای صادراتی، به کارگیری جمعیت آموزش دیده، دسترسی به سرمایه و درآمد افزایش یافته مالیاتی از طریق بهره گیری از پرداختهای الکترونیکی می باشد.
اگر چه برای درک این منابع، موانع کاربرد موثر تجارت الکترونیک در روسیه باید برداشته شده، موارد مبهم مشخص شده واز همه مهتمر، نباید، موانع جدیدی ایجاد گردد.
اعضای هیات امریکایی تجارت در روسیه (Amecham) به همکاری هیات روسی تجارت و صنعت (RCCI)، اظهار داشتند که مقامات روسی برای درک کامل تاثیرات مثبت تجارت الکترونیک درتجارت، سرمایه گذار و بازرگانی باید:
– تصویب قانون امضای الکترونیکی که بر تکنولوژی خاصی متکی نباشد. صدور مجوز امضای الکترونیکی باید داوطلبانه بوده و از طریق صنعتی برای ارتقای نوآروی تنظیم گردد.
– حذف یا کاهش قوانین، مقررات و دستورالعمل هایی که نیازمند بهره گیری از سند مکتوب برای تصویب یا مثبت مبادلات هستند.
– بازبینی و روشن ساختن وضع مالیات مبادلات اینترنتی بدون معرفی مالیاتهای جدید.
– تقلیل مقررات و محدودیتهای غیرموثر و غیر واقع گرایانه در مورد استفاده از رمزگذاری سطح- مصرف کننده. این محدودیتها تنها موجب اختلال در تلاشهای توسعه دهندگان نرم افزاری برای رقابت در روسیه و خارج شده و نکات مبهمی را برای مصرف کننده ایجاد می نماید.
– احتراز و حذف موانعی که با بازداشتن فراهم آورندگادن انحصاری از داشتن هر گونه سود در دسترسی به اینترنت از سرمایه گذاری در زیر ساختها جلوگیری می نماید.
– احتراز از مالیات های جدید، سازمانهای نظارتی، مجوزها و یا هر گونه اقدامی که اعتماد لازم برای نیاز تجارت به سرمایه گذاری در اینترنت و تجارت الکترونیک را تضعیف می نماید.
هدف از مشارکت دولت باید حمایت و تقویت قانونی قابل پیش بینی، حداقل گرا با انسجام داخلی و شفاف برای تجارت الکترونیک باشد. دولت باید موانع را از میان برداشته و به صنعت و بخش خصوصی امکان دهد تا زیر ساختهای ضروری و هیئتهای نظارتی را به سرعت توسعه دهد. علاوه بر این مشارکت دولت تنها از سرعت این توسعه کاسته و تلاشهای روسیه برای رقابت جهانی را عقیم می سازد.
مهمترین علل برای تعقیب این سیاستها، منافعی هستند که تجارت الکترونیک برای اقتصاد و جامعه روسیه به ارمغان می آورد.
یعنی، سرمایه گذاری، درآمد صادرات، دستمزدهای بالاتر، استانداردهای زندگی بهتر و یک مبنای مالیاتی افزایش یافته.
بازنگری تجارت الکترونیک: در مورد این سند
از آنجاییکه تجارت الکترونیک، صنایع متنوعی را در تجارت الکترونیک در برمی گیرد، این تجارت هماهنگی آژانسهای نظارتی و هیئتهای دولتی مختلف را از مقامات مالیاتی گرفته مقامات پستی و مقامات مخابراتی ضرورت می بخشد. اقدامات هیتهای دولتی و نظارتی در تقویت رشد تجارت الکترونیک در روسیه و درک منافع حاصل شده، نقشی حیاتی ایفاء می نماید.
I . توسعه و نفوذ جهانی تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک پدیده جدیدی نیست، تجارت الکترونیک یا به اختصار e-commerce را می توان به طور کلی به عنوان انجام معاملات از طریق ابزارهای الکترونیکی در اینترنت یا از طریق شبکه های الکترونیکی تعریف نمود. در طی سالیان متمادی، شرکتها، داده های تجاری، خود را از طریق شبکه های متنوع ارتباطی مبادله می نموده اند که این شبکه ها، همواره اختصاصی بوده اند. اما انیترنت امکان رشد تجارت الکترونیک را در شبکه های پیچیده  ای از فعالیتهای تجاری در مقیاس جهانی فراهم آورد. در مورد تجارت الکترونیکی سنتی، این شبکه ابزاری برای انتقال داده هاست. اما در مورد تجارت الکترونیک اینترنتی، این شبکه بازار است.
II . اشکال تجارت الکترونیک
فعالیت تجاری در اینترنت به چهار طبقه تقسیم می شود. تجارت به تجارت (B2B)، تجارت به مصرف کننده (B2C)، مصرف کننده به مصرف کننده (C2C) و مصرف کننده به تجارت (C2B)، این الگو امکان درک دقیق منافع و موانع تجارت الکترونیک را فراهم می آورد و واکنشهای مناسبتری را فراهم می نماید.
۱ ) تجارت به تجارت (B2B)
B2B زمانی است که دو بنگاه از طریق اینترنت مبادرت به معامله می نمایند.
۲ ) تجارت به مصرف کننده (B2C)
B2C متداولترین شکل تجارت جهانی بوده و زمانی است که بنگاه به طور مستقیم، کالا یا خدماتی را به مصرف کننده می فروشد.
۳ ) مصرف کننده به مصرف کننده (C2C)
C2C زمانی است که مصرف کننده، کالا یا خدماتی را به سایر مصرف کنندگان می فروشد، مصرف کننده به راحتی می تواند اقدامات و فعالیتهای خود را تنظیم نموده و با حمایت یک طرف سوم، عضو کامپیوتری خود را وسعت بخشد.
۴ ) مصرف کننده به تجارت (C2B)
C2B در برگیرنده مصرف کنندگانی است که قیمت پیشنهادی تجارت را برای محصولات یا خدمات مختلف تعیین نموده و کوچکترین و کم توسعه یافته ترین بخش تجارت الکترونیک است.
III . منافع و مزایای تجارت الکترونیک برای روسیه
به منظور رشد اقتصادی و تغییرات در قوانین حمایتی لازم است تا منافعی که از توسعه پیشنهادی حاصل می گردد، مورد ارزیابی قرار گیرد. مزایای تجارت الکترونیک، گسترده بوده و دامنه آن از رشد برنامه های اجتماعی تا مالیات افزایش یافته است. این قسمت از مزایا را مورد ارزیابی قرار داده و توصیه ها و پیشنهادات لازم برای کسب این منافع را فراهم می آورد.
۱ ) توسعه بازار کار و بهره گیری از نیروی کار ماهر
رشد تجارت الکترونیک تاثیر مثبتی بر ساختار و عملکرد بازار کار روسیه خواد داشت. تجارت الکترونیک انگیزه عمده برای ایجاد مشاغل جدید بوده است به عنوان مثال در ایالات متحده، از سال ۱۹۳۳ بیش از یک میلیون شغل جدید از طریق صنعت فن آوری نوین ایجاد گردیده است. روسیه دارای نیروی کار بسیار فنی و هدفمند است. همزمان با رشد تجارت الکترونیک نیروی کار روسیه قادر خواهد بود تا به سرعت و به گونه ای موثر با تغییرات ضروری در هدایت این تجارت سازگاری و انطباق یابد.
از آنجاییکه فرصتهای بیشماری خلق می گردند، این نیروی کار در تولید ناخالص داخلی روسیه، سهیم خواهد بود. درآمد بیش از سرمایه گذاری افزایش خواهد یافت. مبنای مالیاتی توسعه یافته و پتانسیل فرار مغزها از روسیه کاهش خواهد یافت.
دو حوزه رشد اشتغال که از طریق الکترونیک به گونه چشمگیری رشد می یابند، برنامه ریزان فنی و تامین کنندگان خدمات مصرف کننده هستند. روسیه دارای مزیت رقابت جهانی در برنامه ریزی بوده و باید از رشد این استعداد ها، حمایت نماید. توسعه فرصتهای تجاری ایجاد شده در نتیجه محیط دوستانه تجارت الکترونیک به این افراد مستعد امکان می دهد تا در روسیه باقی مانده ، دستمزد بالاتری دریافت نموده ، مالیات بر درآمد را پرداخته، درآمد دور ریختنی خود را صرف نموده، و در تجارتهای نوین سرمایه گذاری نمایند.
ضرورت حمایت از خدمات رسانی به مصرف کننده که در نیتجه تجارت الکترونیک مطرج گردید و نیز حوزه دیگری از پتانسیل خلق مشاغل در روسیه است. فشار وارد شده برای افزایش چنین خدماتی، انگیزه و محرک لازم برای متداول نمودن این مهارتها را فراهم می آورد. برنامه های خصوصی و تحت حمایت مالی دولت که از توسعه این خدمات حمایت می نماید، بازار کار فنی و مشتری محوری را در روسیه فراهم خواهند آورد.
II . رشد پتانسیل صادرات
پتانسیل صادرات اقلام تولید شده و خدمات می تواند به گونه ای تصاعدی محیطی که در نتیجه قوانین محدود کننده مختل نگردیده را تقویت نماید. از زمان بحران مالی اگوست ۱۹۹۸، بسیاری از تولیدکنندگان روسی نسبت به کمپانی های خارجی که وارد کننده کالا هستنند فضای رقابتی را بوجود آورده اند. این مزیت در ابتدا بر مبنای قیمت استوار گردیده بود، اما در آینده حاصل از نقدینگی موجبات سرمایه گذاری و بهبود کیفیت را به خصوص در صنایع غذایی فراهم آورد.
شرکتهای روسی با تقویت صنایع داخلی و بهبود کیفیت محصول توانستند به بازارهای خارج از کشور نیز چشم بدوزند. تجارت الکترونیک می تواند نقشی حیاتی را در کمک به شرکتهای روسی در زمینه بازاریابی و فروش محصولات خود در خارج ایفاء نموده و منجر به توسعه شرکتها و موسسات داخلی، رشد مبانی مالیاتی، افزایش درآمد دولت از مالیاتها و عوارض گمرکی، گردد.
III . توسعه الگوهای تجاری
تجارت الکترونیک با فراهم نمودن امکان دسترسی به مصرف کننده وسیع تری برای تجارتهای کوچک و متوسط و کمک به آنها در جستجوی ورودی های کم هزینه تر، به این تجارتها امکان می دهد تا با موسسات بزرگتر رقابت نماید.
همچنین تجارت الکترونیک برای تولید کننده و هم برای مصرف کننده مفید است چرا که آنها را در غلبه بر موانع قدیمی فاصله و فقدان اطلاعات در مورد فرصتهای بازار، یاری می دهد. نیازی نیست تا شرکتها از نیروی کار زاید حمایت نموده یا تشکیلاتی فیزیکی نیازمند به سرمایه فراوان را حفظ نمایند. 
فروشگاههای مجازی و نقاط تماس در اینترنت، امکان ایجاد سایت را برای ذخیره فیزیکی فراهم آورده و توزیع را سریعتر و موثرتر می سازد. اینترنت و تجارت الکترونیک  فرصتهای تبلیغاتی را افزایش داده و نیز تبلیغات را ساده تر و جهانی تر از قبل می نماید. این امر می تواند به ویژه برای تجارت روسیه که از قدیم دسترسی به مشتریان خارجی بر آن دشوار بوده، مفید باشد.
مزیت دیگر تجارت الکترونیک برای روسیه آن است که این تجارت انجام شده کاری های معین نظیر توسعه نرم افزاری و خدمات فنی را از جاییکه مشاور قرار گرفته، امکان پذیر می سازد. در این تجارت باید فروش خدمات روسیه را که به خاطر محدودیتهای حرکت افراد طبیعی دچار عقب افتادگی شده را تسهیل نماید. در نتیجه شهروندان روسی از ایجاد مشاغل و درآمد بدست آمده سود جسته در حالیکه دولت از درآمدههای مالیاتی شرکتها و افراد و درآمدهای ذخیره بهره می جوید.
به استثنای ارزش ویژه معاملات تجارت الکترونیک، اقتصاد اینترنتی، مقدار متنابعی تجارت مربوطه را بوجود خواهد آورد.
تجارت به واسطه شرایط سخت افزار کامپیوتر و خدمات مدیریتی از جمله امنیت، حسابداری، و خدمات مشتری، توسعه خواهد یافت.
IV . مزایای بودجه دولت
علت توسعه ساختار اقتصادی روسیه، رشد مبنای توسعه یافته ای که می توان درآمد آن را جمع آوری نمود. از آنجاییکه نقش روسیه در تجارت الکترونیک پیوسته تقویت می شود، در آمدهای حاصل از جمع آوری مالیات می تواند یکی از منافع فراوان درک شده باشد. برای دست یافتن به این مبنای توسعه یافته، مالیاتی موارد زیادی وجود دارند که باید مورد شناسایی قرار گیرند. اولین مورد، چگونگی حفظ تعادل میان مبنای مالیاتی در مقابل مبادلات الکترونیکی غیر قابل ردیابی بوده در حالیکه توسعه تجارت الکترونیک در سطح محلی تشویق می شود.