هفتاد - پایگاه دانلود رایگان کتاب | دانلود کتاب

این اثر مجموعه ای از اشعار شاعران شیعی در قرون گذشته از قرن هشتم بدین سوی در مدح و ستایش امیر مؤمنان (ع) است. نخستین شعر آن از شاعر برجسته شیعه شیخ حسن کاشی شاعر نیمه اول قرن هشتم است که هفت بند معروفی در ستایش امام علی (ع) دارد

این اثر مجموعه ای از اشعار شاعران شیعی در قرون گذشته از قرن هشتم بدین سوی در مدح و ستایش امیر مؤمنان (ع) است.

نخستین شعر آن از شاعر برجسته شیعه شیخ حسن کاشی شاعر نیمه اول قرن هشتم است که هفت بند معروفی در ستایش امام علی (ع) دارد با این آغاز:

السلام ای سایه‌ات خورشید رب العالمین     آسمان عز و تمکین، آفتاب داد و دین

سایر قصاید، شامل سیزده هفت بند دیگر است که شاعران برجسته ای چون سلیمی، صدقی استرآبادی، عرفی شیرازی، حزین، فیاض لاهیجی و شماری دیگر است.

مقدمه رئیس کتابخانه که در آغاز این کتاب منتشر شده، به این شرح است.

دو ویژگی مهم برای تفکر ایرانی در قرن هفتم هجری و پس از آن وجود دارد. نخست آن، تأثیر پذیری از ادبیات صوفیانه است که از قرن چهارم به این سوی در ایران به خصوص خراسان رواج یافته بود، و دوم نیرومند شدن بعد ادبی و رواج روح شاعرانه و تسلط آن بر کلیت فکر اسلامی – ایرانی. این دو ویژگی سبب شده است تا تولیدات فکری این قرن و پس از آن تا قرن دهم، تولیداتی صوفیانه – ادیبانه بوده و به ویژه در احیای زبان فارسی و صورت بخشی به آن مؤثر باشد.

در این زمینه دو ویژگی دیگر را هم می‌توان افزود: نخست تسلط آرام احساسات شیعیانه بر نوشته‌ها و سروده‌های این دوره، و دیگری رنگ و روی داستانی. به این معنا که متونی که به تدریج تولید شد رابطه‌اش با احساسات شیعی بسیار نیرومندتر از گذشته بود، چنان که تقویت بعد ادبی – داستانی سبب پدید آمدن شمار زیادی داستان‌های تاریخی – مذهبی گردید.

اگر با ملاحظه این چهار ویژگی، تاریخ ادبیات این دوره را بررسی کنیم، بهتر می توانیم جایگاه شاعران و ادیبان این دوره را بشناسیم. چنان که می‌توانیم تاریخ تفکر اسلامی – ایرانی این عهد را بازشناسی کرده و منابع و مواد آن را استخراج کنیم.

در این زمینه کسانی از شاعران را می‌شناسیم که بسیار تأثیر گذار هستند. این افراد کسانی هستند که سرخط برخی از گرایشها و جریانهای فکری بوده و پسینیان با تأثیر پذیری از آنان و الگو گرفتن از ایشان، راهی را تقویت و مردم را در آن راه، راه می‌برند. این افراد مانند سرسلسله‌های مشایخ صوفیه، جریانی را تعریف و شمار زیادی از شاعران و نویسندگان را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

شیخ حسن کاشی را باید از زمره این افراد دانست، شاعری برجسته که این خوش شانسی را داشت تا در روزگار سلطان شیعی مغولی یعنی سلطان محمد خدابنده ظهور کند و همزمان با تقویت تشیع در ایران، در رواج شعر و ادبیات شیعی، تأثیری ماندگار از خود باقی بگذارد.

جستجویی در متون شعری و مجموعه‌های ادبی از قرن هشتم به بعد، و حتی تا روزگار صفوی، نشان می‌دهد که تأثیر پذیری از شیخ حسن کاشی تا چه اندازه بوده و چه کسانی از وی پیروی کرده اند. این که شاعری تمامی اشعار خود را در مدح و منقبت امامان بسراید، یک ویژگی استثنایی برای شیخ حسن کاشی در آغاز قرن هشتم هجری است، کاری که بعد از وی بسیاری از شاعران فارسی زبان دنبال کردند.

هفت بند کاشی یک نمونه ایده‌آل برای سرایش شعر در ستایش امیرمؤمنان (ع) است که پس از وی سرمشق بسیاری از شاعران قرار گرفت و این تأثیر تا روزگار صفوی و حتی روی یکی از بلندپایه‌ترین شاعران این دوره یعنی محتشم کاشانی پیش رفت.

مجموعه‌ای که پیش رو دارید، کندوکاوی است در هفت بند شیخ حسن و شاعرانی که به پیروی از وی هفت بند سروده‌اند. در این زمینه، این کار، کاری بکر و برای شناخت تاریخ ادبیات شیعی در زبان فارسی قابل توجه است.

در اینجا می بایست برای مرحوم سعید هندی که تلاشی قابل ستایش برای تدوین این اثر کشیدند طلب رحمت و مغفرت کنیم و از خداوند بخواهیم ایشان را با اهل بیت طاهرین علیهم السلام محشور گرداناد.