نسخه تجاری
در حال حاضر، شرکت های زیادی روی سیستم عامل لینوکس کار می کنند. برای مثال شرکت RED HAT یکی از شرکت های مهم توزیع کننده لینوکس به شمار می رود. لازم به ذکر است که RED HAT LINUX 7 آخرین گونه ارایه شده توسط این شرکت می باشد. از ویژگی های این گونه می توان به نصب آسان و نیز امکانات مدیریتی سیستم اشاره نمود. در حال حاضر، شرکت های دیگری نیز گونه های تجاری لینوکس را توزیع می کنند که اسامی تعدادی از این شرکت های عبارت است از:
CALDERA, COREL, SLACKWARE, DEBIAN, MANDARK, TURBOLINUX, EASYLINUX
افزون بر این، بسیاری از شرکت های سخت افزاری، مانند: IBM, COMPAC محصولات و خدمات مرتبط با لینوکس را ارایه می دهند. شرکت IBM اعلام کرده است که تمامی محصولاتش را با لینوکس سازگار می کند. همچنین شرکت INTEL نیز اعلام کرده است که سرورهای اینترنتی مبتنی بر سخت افزار INTEL را با سیستم عامل لینوکس عرضه می کند. در حال حاضر بسیاری از شرکت های کامپیوتری دست به فروش کامپیوترهایی زده اند که لینکس را به عنوان سیستم عامل اولیه خود دارند. از جمله پیشتازان جدید سیستم عامل لینوکس می توان به شرکت های بزرگی چون SUN, ORACLE اشاره کرد. شرکت BORLAND نیز در تلاش برای ارایه محصول کاربردی INTERBASE روی سیستم عامل لینوکس است.
میزان افزایش استفاده از سیستم عامل لینوکس
مطالعه IDC نشان داده است که در فاصله سال های ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۹ میزان استفاده از لینوکس افزایش چشمگیری داشته است. موارد بسیاری باعث محبوبیت لینوکس گردیده است. از جمله: پشتیبانی از پروتکل SMB و فایل سیستم CIFS (که باعث راحتی کار با ماشین های وینوزی می شود)، وجود برنامه هایی نطیر X-WIN32 که امکان اجرای برنامه ها را روی ماشین لینوکس و نیز مشاهده آنها روی ماشین ویندوزی را می دهد. همچنین، امکاناتی نطیر پشتیبانی از فایل سیستم های DOS, NTFS, VFAT باعث شده است که میزان استفاده از لینوکس بیشتر شود.
شرکت COREL نیز این امکان را فرهم آورده است تا برنامه های کاربردی ویندوز به طور کامل از یک اصال روی لینوکس اجرا شوند. IDC پیش بینی می کند تا سال ۲۰۰۲ نسخه های لینوکس خدود ۲۵% افزایش فروش را نشان دهند.

دلایل استفاده از سیستم عامل لینوکس
کنترل: کاربران، کنترل کاملی بر وطیعه مندی سیستم دارند و می توانند مشخصشه ها و قابلیت های مورد علاقه و نیاز خود را اضافه کنند، اشکالات را بیابند و بدون نیاز به نرم افزارهای ارتقاء دهنده ارتقاء خود را انجام دهند.
انعطاف پذیری: سیستم عامل لینوکس، با پشتیبانی طیف وسیعی از پروتکل های شبکه های LAN, WAN و فایل سیستم های مختلف، امکان ارتباط لینکس با سایر سیستم های عامل را فراهم کرده است. همچنین، با استفاده از برنامه های ماشین مجازی، لینوکس قادر می باشد تا سیستم های عامل مختکفی را شبیه سازی کند.
همچنین سیستم عامل لینوکس روی طیف وسیعی از سخت افزارها موجود است از جمله سخت افزارهایی مانند: X86, MIPS, ALPHA, MOTORLA, VAX .
پایداری: شرکت های بسیاری سالیانه ملیون ها دلار به خاطر بروز اشالاتی در سرورهایشان ضرر می کنند. ولی در مقابل ماشین های لینوکس بسیار پایدار هستند و اغلب برای ماه ها یا سال ها به کارشان ادامه می دهند،‌بدون آن که برایشان مشکلی پیش بیاید.
امنیت: به طور کلی ویروس به آن مفهومی که در سیستم های عامل ویندوزی متداول است، در محیط های یونکسی و لینوکسی وجود ندارد. علت این امر، امنیت بالای فایل سیستم لینوکس و یونیکس است. ابزارهای متعددی برای پیدا کردن اشکالات احتمالی لینوکس وجود دارد. این ابزارها یافتن و  برطرف کردن اشکالات احتمالی را آسان می کنند.
هزینه پایین: اغلب نرم افزارهای لینوکس مجانی هستند و خود سیستم عامل هم قیمتی ندارد. نرم افزارهای مجانی شامی نرم افزارهای اداری، ابزارهای گرافیکی، ویرایشگرها و مرورگرهای وب هستند. در ضمن، ارتقاء لینوکس نیز هزینه های در پی نخواهد داشت.
قدرت سیستم عامل پانزده ابرکامپیوتر  از ۱۰۰ ابرکامپیوتر موجود، از نوع لینوکس است. لینوکس از منابع سخت افزاری به طور کارایی بهره می برد و این امر سبب می شود تا سرعت و توانایی آن بالا برود.
مصارف رومیزی: مهمترین نقطه ضعف سیستم های عامل مبتنی بر یونیکس عدم وجود یک واسط گرافیک زیبا و راحت برای استفاده کاربران است. در حال حاضر، با سرمایه گذاری شرکت های مختلف و با ارائه WINDOWS MANAGER های بسیار زیبا برای محیط X سیستم عامل لینوکس این مشکل تقریباً برطرف گردیده است. وجود ابزار START OFFICE ، که به طور کامل تمام امکانات MS-OFFICE را روی محیط لینوکس و به همان راحتی که در محیط ویندوز وجود دارد را فراهم می کند، باعث گردیده است تا سیستم عامل لینوکیس برای مصارف شخصی نیز مناسب گردد.

امکانات سیستم عامل LINUX :
سیستم عامل لینوکس تمام امکانات لازم به عنوان یک سیستم عامل CLIENT (سرویس گیرنده)، همچنین یک سیستم عامل SERVER (سرویس دهنده) را دارا می باشد.

سیستم عامل چیست؟
سیستم عامل برنامه ای است که به عنوان رابط بین کاربر و سخت افزار عمل می کند. همچنین به عنوان یک تخصیص دهنده منابع از قبیل: زمان پردازش، فضای حفظه، فضای ذخیره سازی، دستگاه های ورودی-خروجی به شمار می رود. اهداف سیستم عامل:
سیستم عامل دو هدف عمده زیر را بر عهده دارد:

RESOURCE MANAGER:
سیستم عامل مدیریت منابع را بر عهده دارد و هنچ کاری بدون همهنگی و نظارت سیستم عامل صورت نمی گیرد. برای مثال، اگر کاربر بخاهد کاری را در مورد سخت افزار انجام دهد،‌این کار باید از طریق سیستم عامل صورت گیرد.
EXTENDED MACHINE:
سیستم عامل به عنوان یک دستگاه توسعه یافته عمل می کند. به عبارت دیگر  سیستم عامل کارهای کوچک و جزئی و با پیچیدگی بالا و همچنین کارهایی را که کابر علاقه مند به انجام آن ها نمی باشد را انجام می دهد.

تاریخچه سیستم عامل

کامپیوترهای نسل اول:
کامپیوترهای نسل اول از لامپ خلأ استفاده می کردند و برای نوشتن برنامه ها همه کارها باید بوسط کاربر انجام می گرفت. در واقع ، روی این کامپیوترها سیستم عامل وجود نداشت، زیرا سیستم عامل خود نیز به عنوان یک برنامه باید نخست در حافظه بار می شد و سپس برنامه های کاربردی مورد اجرا و بررسی قرار می گرفت.

کامپیوترهای نسل دوم:
در کامپیوترهای نسل دوم استفاده از ترانزیستور متداول گردید. در این کامپیوترها تنها یک برنامه وارد حافظه شده و اجرا می گردید. لذا در هنگام اجرای برنامه، کامپیوتر نمی توانست توسط برنامه دیگری مورد استفاده قرار گیرد. یعنی برای انجام هر کاری بقیه برنامه ها باید در سیستم باقی می ماندند.

کامپیوترهای نسل سوم:
سخت افزار این نسل از کامپیوترها به ICها مجهز گردیدند و به کامپیوترها امکان MULTIPROGRAMING افزوده شد. یعنی این کامپیوترها می توانستند به صورت همزمان چند برنامه را در پردازشگر اجرا کنند. همچنین، در این نسل از کامپیوترها مفهوم TIME SHARING به وجود آمد و مورد بهره برداری قرار گرفت.

کامپیوترهای نسل چهارم:
در این نسل از کامپیوترها قابلیت توانایی کار با چندین پردازنده افزوده گردید. بدین معنی که می توان برنامه های مختلف را روی پردازنده های متفاوت در سیستم اجرا نمود و چون در این نسل امکان MULTI PROGRAMING نیز وجود داشت، در بعضی موارد قابلیت پردازش موازی امکان پذیر بود.
یعنی یک برنامه را به چند قسمت تقسیم کرده و هر قسمت آن توسط یک پردازشگر مورد پردازش قرار گیرد.

چند تعریف :

SHELL :
SHELL یکی از لایه های سیستمهای عامل مبتنی بر یونیکس است. در واقع ، SHELL  در این سیستم عاملها مفسر فرمان به شمار می رود.
در اینجا شل های معروفی را که سیستم عامل RED HAT LINUX  در اختیار کاربران قرار می دهد را در جدول زیر فهرست شده است.

KERNEL  :
KERNELL قسمتی است که به منابع سخت افزاری دسترسی دارد. درخواست کاربر ابتدا وارد SELL  می شود. SELL برنامه ای است که BUFFER صفحه کلید را جهت داده های مختلفی که کاربر وارد کرده است جستجو می کند و پس از جستجوی این BUFFER توسط SELL محتوای آن برای سیستم عامل تفسیر می شود و در صورت معتبر بودن درخواست مورد نظر، به KERNEL  فرمان می دهد تا رویه مورد نظر اجرا گردد و بدین ترتیب سرویس لازم در اختیار کاربر قرار گیرد و در صورت عدم اعتبار درخواست کاربر توسط SELL ، پیغام خطایی جهت اطلاع به کاربر روی صفحه نمایشگر ظاهر می گردد.
از مزایای سیستمهای عامل مبتنی بر یونیکس این است که به یک مفسر فرمان وابسته نیستند. اینگونه سیستم عاملها SELL های مختلفی را پشتیبانی می کنند.

SCHEDULDER :
SCHEDULDER یکی از بخشهای مهم سیستم عامل چند کاربره (MULTI USER ) می باشد . در واقع SCHEDULDER برنامه‌ای است که امکان استفاده تعداد زیادی کاربر را بصورت همزمان از سیستم فراهم می‌سازد. در اینگونه سیستمها، کاربران تصور می‌کنند که همگی بصورت همزمان و در یک لحظه از کامپیوتر استفاده می کنند، امّا در واقع در هر لحظه فقط یک کاربر از سیستم استفاده می کند.

چند تعریف:
فایل سیستم:
هر دیسک فیزیکی متصل به سیستم در سیستم عامل لینوکس باید فایل سیستم مربوط به خود را داشته باشد. به عنوان مثال در هنگام نصب سیستم عامل لینوکس حداقل دو فایل سیستم یکی با نام LINUX SWAP و دیگری LINUX NATIVE روی سیستم ایجاد می گردند. در سیستم عامل لینوکس اطلاعات مربوط به هر فایل سیستم از قبیل لیست بلوک‌های دیسک، جدول آدرس محل استقرار فایل‌ها و اطلاعات دیگر مربوط به آن دیسک بطور مجزای ذخیره و نگهداری  می شوند.

BOOT BLOCK :
این BLOCK بخشی از فایل سیستم می باشد که برای ذخیره سازی برنامه مربوط به راه اندازی سیستم مورد استفاده قرار می گیرند.

DATA BLOCK  :
این بخش شامل اطلاعات بلوک های آزاد سیستم می‌باشد که می‌توانند اطلاعات و داده های سیستم عامل لینوکس را در بر گیرند.

جدول I-NODE :
جدول I- NAODE اطلاعاتی در ارتباط با فایلهایی که در فایل سیستم لینوکس ایجاد می گردند را شامل می شود. این اطلاعات از قبیل :
۱-    USERI-D  و GROUP-ID مربوط به کاربران سیستم عامل.
۲-     زمان ایجاد یک فایل، آخرین زمان استفاده از یک فایل و اعمال تغییرات روی آن.
۳-     تعداد الحاقات (LINK) یک فایل.
۴-    تعیین نوع فایل معمولی، دایرکتوری و فایل های ویژه.
۵-    تعداد بایت‌های فایل.
۶-    حفاظت از حقوق دسترسی (خواندن، نوشتن و اجرا کردن).
سیستم عامل RED HAT LINUX  در مقایسه با سیستم عامل های مبتنی بر یونیکس و سایر شرکت‌های توزیع کننده این سیستم عامل، فایل‌ها را بصورت مناسبی روی سیستم سازماندهی می کند که این امر بدلیل آنستکه سیستم عامل RED HAT LINUX  از فایل سیستم استانداردی موسوم به FSSTND استفاده می کند.

SUPER BLOCK :
این BLOCK شامل اطلاعاتی است که بر کل فایل سیستم دیسک نظارت می‌کند. این BLOCK شامل اطلاعات زیر می باشد:
۱-    اندازه فضایی که فایل سیستم روی دیسک اشغال کرده است.
۲-    نوع فایل سیستم.
۳-    تعداد BLOCK های خالی روی DATA BLOCK.
۴-    شماره بلوک های آزاد روی دیسک.
۵-    اندازه بخش I-NODE:
۶-    آخرین زمان اعمل تغییرات روی SUPER BLOCK.

فهرست راهنمای /BIN:
تمامی فایل های موجود در این فهرست قابل اجرا می باشند، همچنین فایل ها درون این فهرست، دستورات اصلی سیستم عامل را تشکیل می دهند.

فهرست راهنمای /SBIN:
در این فهرست راهنما اغلب برنامه های مربوط به سیستم، همچنین برنامه های اساسی و بنیادی برای نگهداری سیستم عامل قرار می گیرند.
برخی از این برنامه ها عبارتند از:
FSCK – FDISK – MKFS – SHUT DOWN – LILO – INIT

فهرست راهنمای /ETC:
اغلب دستورات جهت مدیریت سیستم در این فهرست راهنما قرار می گیرند.
بعضی از فایل ها و برنامه های مهم دراین فهرست عبارتند از:
PASSWD – SHADOW – FSTAB – HOSTS – INITTAB – MOTD – PRSFILE – SHELLS – SERVICES – LILO.CONF – RC.D.
نصب قدم به قدم
نسخه های متعددی از سیستم هامل لینوکس در بازار موجود می باشد که این امر به علت OPEN SOURCE CODE بودن و رایگان بودن سیستم عامل لینوکس می باشد. به همین دلیل شرکت های بسیاری اقدام به فروش و عرضه این سیستم عامل به بازار انفورماتیک جهان کرده اند که از جمله این شرکت ها می توان به شرکت های زیر اشاره نمود:
RED HAT, CALDERA, COREL, DEBIAN, MANDARKE, INFOMAGIC.
سیستم عامل RED HAT LINUX یکی از معروفترین گونه های این سیستم عامل می باشد.

نصب سیستم عامل RED HAT LINUX 7:

سازگاری با سخت افزار:
سیستم عامل RED HAT LINUX 7 با اغلب سخت افزارهای موجود در بازار سازگار است و لی به هر دلیل امکان دارد که با برخی از قطعات سخت افزاری سیستم سازگاری نداشته باشد. بنابراین می توانید برای دریافت اطلاعات بیشتر در این ارتباط به سایت اینترنتی زیر مراجعه کنید:
HTT://WWW.REDHAT.COM/HARDWARE

نصب دوگانه (DUAL BOOT):
هنگامی که می خواهید سیستم عامل لینوکس را روی سیستم نصب نمایید ممکن است دو حالت وجود داشته باشد: حالت اول این که در زمان نصب سیستم عامل RED HAT LINUX از سیستم عامل های دیگری نظیر: WINDOWS 98, WINDOWS NT یا WINDOWS 2000 و . . . استفاده می کنید.
حالت دوم این که می خواهید فقط سیستم عامل لینوکس را روی سیستم داشته باشید و هیچ سیستم عامل دیگری روی سیستم ندارید. با اطمینان باید گفت که در هر یک از دو حالت مطرح شده کاربر می تواند به راحتی سیستم عامل لینوکس را روی سیستم نصب نمایید زیرا سیستم عامل لینوکس هنچ گونه تضادی با سایر سیستم عامل های نصب شده روی سیستم ندارد و به راحتی با سایر سیستم عامل های دیگر کار می کند.
بنابراین در صورتی که بخواهید سیستم عامل لینوکس را همزمان با سایر سیستم عامل های نصب شده روی سیستم نصب نمایید. نیاز به حالت نصب دوگانه یا DUAL BOOT خواهید داشت. برای این منظور سیستم عامل لینوکس نرم افزاری تحت عنوان LILO (سرواژهLINUX LOADER) را روی سیستم نصب می نماید.
لازم به ذکر است که نرم افزار LILO فقط مختص ماشین های سازگار با INTEL است و برای سایر ماشین ها ، نرم افزارهای دیگری مانند: SILO, MILO را در اختیار کاربران قرار می دهد.
نرم افزار LILO در هنگام نصب سیستم عامل RED AHT LINUX به طور خودکار روی MASTER BOOT RECORD نصب می شود، اما نرم افزار LILO پیش از قرارا گرفتن روی MASTER BOOT RECORD از آن یک کپی تهیه می کند. بنابراین پس از نصب سیستم عامل لینوکس و نرم افزار LILO ، در هنگام راه اندازی سیستم ابتدا نرم افزار LILO فعال می گردد و طی پیامی که به صورت زیر روی صفحه نمایشگر ظاهر می گردد، می توانید سیستم عاملی را که می خواهید روی سیستم BOOT و راه اندازی گردد را انتخاب نمایید.

LILO BOOT:
با ظاهر شدن این اعلان روی صفحه نمایشگر ، در صورتی که بخواهید لینوکس به عنوان سیستم عامل راهاندازی گردد، کافی است تا دکمه ENTER را فشار دهید و در صورتی که می خواهید سایر سیستم های عامل نصب شده روی سیستم شمار BOOT گردند، کافی است تا کلمه DOS (یا واژه دیگری را که در هنگام پیکربندی نرم افزار LILO تعیین می نمایید را ووارد نمایید) را در مقابل اعلان فوق وارد کنید و سپس کلید ENTER را فشار دهید. در این مرحله منویی از سیستم های عامل نصب شده روی سیستم ظاهر می گردد. و می توانید با انتخاب هر یک از آنها سیستم را راه اندازی نمایید.

انتخاب روش های نصب سیستم عامل RED HAT LINUX 7:
برای نصب سیستم عامل RED HAT LINUX 7 می توانید یکی از روش های زیر را انتخاب کنید:
۱- به علت آن که CD-ROM حاوی نرم افزار سیستم عامل RED HAT LINUX دارای قابلیت BOOTABLE می باشد، می توانید با تغییر دادن گزینه BOOT SEQUENCE در SETUPسیستم ، عملیات نصب را به طور مستقیم از روی CD-ROM و در هنگام راه اندازی سیستم انجام دهید.
همانطوری که بیان گردید برای این منظور باید وارد صفحه مربوط به SET UP  سیستم شوید و در زمان تغییر BOOT SEQUENCE  اطمینان حاصل کنید که CD- ROM  جز انتخاب اول آن باشد.
توجه : در صورتی که از سیستمی استفاده می کنید که BIOS  آن قابلیت BOOT  شدن از طریق CD- ROM را داراست انتخاب روش برای نصب سیستم عامل RED HAT LINUX آسانترین روش نصب به شمار می رود. اما اگر به هر دلیل نمی خواهید که برنامه نصب سیستم عامل RED HAT LINUX را بصورت مستقیم از روی CD-ROM در هنگام BOOT شدن سیستم دنبال کنید می توانید با ایجاد یک فلاپی STURTUP  عملیات نصب سیستم عامل را آغاز نمایید. برای این منظور پس از ایجاد کردن فلاپی STURTUP . آن را درون درایو مربوطه قرار داده و سیستم را از روی آن بوت نمایید.
در این مرحله پس از بوت شدن سیستم. فرایند نصب سیستم عامل RED HAT LINUX7.0 با ظاهر شدن اعلان بوت آغاز می گردد.
در صورتی که فلاپی STURTUP سیستم عامل RED HAT LINUX7.0 را ایجاد کرده اید, می توانید هر یک از روشهای زیر را نیز برای نصب سیستم عامل انتخاب کنید.
توجه : در صورتی که بوسیله فلاپی STURTUP  فرایند نصب سیستم عامل را آغاز کرده باشید می باید در طی فرایند نصب جهت کپی کردن فایلهای نرم افزار سیستم عامل RED HAT LINUX روی سیستم از  CD-ROM حاوی نرم افزار سیستم عامل لینوکس استفاده کنید.

۲ – نصب از روی HARD DISK :
اگر فایل های نرم افزار سیستم عامل RED HAT LINUX را روی دیسک سخت کپی کرده اید می توانید از این روش نصب استفاده کنید.

۳ – نصب از طریق FTP SERVER :
می توانید نصب سیستم عامل RED HAT LINUX را از روی یک  FTP SERVER انجام دهید.

ایجاد کردن فلاپی STARTUP :
می توانید فلاپی STARTUP  سیستم عامل RED HAT LINUX را در سیستم عامل های مختلف ایجاد کنید.

ایجاد فلاپی STARTUP تحت MS-DOS :
در CD-ROM حاوی نرم افزار سیستم عامل RED HAT LINUX یک دایرکتوری تحت عنوان DOSUTILS وجود دارد. برای ایجاد فلاپی STARTUP تحت MS-DOS کافی است تا برنامه RAWRITE  موجود در این دایرکتوری اجرا نمایید:
برای این کار می توانید بصورت زیر عمل کنید:
CDDOSUTILSRAWRITE.EXE←
که پس از اجرای این برنامه پیام زیر ظاهر می گردد:
ENTER DISK IMAGE SOURCE FILENAME:
در این مرحله می باید مسیر فایل (DISK IMAGE) BOOT.IMG را, که در دایرکتوری IMAGES از CD-ROM حاوی نرم افزار سیستم عامل RED HAT LINUX وجود دارد, در مقابل پیام فوق دارد کرده و سپس کلید ENTER را فشار دهیم.
برای مثال:
ENTER DISK IMAGE SOURCE: E:IMAGESBOOT.IMG.
پس از انجام این مرحله برنامه RAWRITE پیام زیر را روی صفحه نمایشگر ظاهر می کند.
ENTER TARGET DISKETTE DRIVE
در ماین مرحله کافی است نام درایو مربوطه (A:) را تعیین کرده ویک فلاپی فرمت شده را داخل درایو قرار داده و دوباره کلید ENTER را فشار دهید.
پس از انجام این مرحله فلاپی STARTUP سیستم عامل RED HAT LINUX ایجاد می گردد. تذکر: یک برچسب با عنوان مناسب روی فلاپی STARTUP ایجاد شده سیستم عامل RED HAT LINUX قرار داده و آن را در جای مطمئن قرار دهید.

مفهوم شبکه

شبکه کامپیوتری مورد بحث ما از چند استاندارد انتقال اطلاعات, سخت افزار و اتصلات تشکیل شده است که به طور کوتاه از این قرارند:
۱- طرح شبکه یا توپولوژی: معمولاً به عنوان ستاره ای شناخته می شود (نوع بسیار ساده آن لینک دو به دو است.

۲- پروتوکل: استاندارد انتقال اطلاعات در شبکه که به وسیله موسسه استاندارد IEEE به نام TCP/IP شناخته می شود. این پروتکل, پروتکل اصلی در شبکه اینترنت بوده و بهترین, پربازده ترین پروتکل با قابلیت ردیابی (مفهوم ردیابی مربوط به بخشی از بسته های اطلاعاتی است که آدرس نقطه ارسال و مقصد و دیگر مقادیر که به عنوان شناسه بسته مطرح می شوند, مربوط می گردد) و مسیریابی (گاهی به عنوان جادوی این پروتکل و علت اصلی موفقیت آن می باشد که امکان به وجود آمدن شبکه های بزرگ کامپیوتری را به وسیله انتخاب بهترین راه عبور در یک شبکه گسترده برای رسیدن به مقصد ایجاد می کند) می باشد. از مشخصه های این نوع پروتکل که تنظیمات خاص پارامتریک را در دستگاه ها ایجاد می کند:
IP – Subnet Mask – Broad cost – Gateway – DNS
و پارامترهای دیگر که خارج از بحث می باشد.
در توضیح این پارامترها:
۱- IP (آدرس شبکه): در این نوع پروتکل مفهومی خاص و غیر قابل تکرار برای هر کامپیوتر و یا به عبارتی هر کارت شبکه وجود دارد که نشانی یا IP خوانده می شود. هر کامپیوتر در شبکه با این مشخصه شناخته شده و در شبکه با دیگر IPها ارتباط برقرار می کند. IP در حقیقت یک عدد ۳۲ رقمی در مبنای ۲ می باشد که برای راحتی کار آن را به ۴ قسمت مساوی تقسیم کرده و هر قطعه را به مبنای ۱۰ تبدیل می کنند, به این ترتیب هر IP ترکیب بدون فاصله ای است از ۴ عدد که بین ۰ تا ۲۵۵ قرار داشته و با نقطه از هم جدا می شوند, به طور مثال: ۲۰۰٫۱۰۲٫۰٫۲۵
IP واقعی و غیر واقعی: در یک شبکه بزرگ کامپیوتری تمامی IPها از نوع واقعی می باشند ولی زمانی که یک شبکه کوچک داخلی که شاید به گونه ای به این شبکه بزرگ خارجی اتصال دارد, می توان از IP غیرواقعی استفاده کرد (البته روش این استفاده و اینگونه اتصلات از این بحث خارج می باشد).
IP غیرواقعی خود به سه کلاس متفاوت, C, B, A طبقه بندی می شود که این کلاسها مربوط به تعداد کامپیوترهایی است که در آن شبکه موجود است. عمده استفاده از IP غیرواقعی از نوع کلاس C می باشد که بیشترین تعداد کامپیوتر را در یک شبکه پشتیبانی می کند که بسته به زیر کلاس این نوع, IP معمولاً به صورت زیر می باشد
۱۹۲٫۱۶۸٫۰٫۱ ~ ۱۹۲٫۱۶۸٫۰٫۲۵۵
Subnet Mask: نشان دهنده کلاس استفاده IP می باشد و به گونه ای دامنه نوسان آن را مشخص می کند. معمولاً در اینگونه شبکه ها از ۲۵۵٫۲۵۵٫۲۵۵٫۰ استفاده می شود.
Broad Cost: دامنه انتهایی سرویسهای IP را مشخص می کند (معمولاً فقط در سرویسهای لینوکس کاربرد دارد). به طور مثال ۲۵۵٫۲۵۵٫۲۵۵٫۲۵۵ .
Gateway: همانگونه که از نام آن مشخص است (به معنی دروازه) محل و یا آدرس کامپیوتری در شبکه می باشد که اطلاعات مورد درخواست برای سرویس مورد نظر از آن گرفته می شود و یا به عبارتی آدرس سرور یا سرویس دهنده شبکه می باشد (البته بیشتر در مورد سرویس دهنده اینترنت صادق می باشد).
DNS: مخفف کلمه Domain Name Server می باشد که در شبکه های اینترنت کاربرد داشته, نشان دهنده آدرس سرور تبدیل کننده Domain به IP می باشد.
سرویس دهنده و سرویس گیرنده در شبکه:
در یک شبکه کامپیوتری معمولاً هدف از ایجاد شبکه سرویس دهی و سرویس گیری کامپیوترها در شبکه می باشد. به این ترتیب که به طور معمول در یک شبکه کوچک یا محلی یک سرویس دهنده و چندین سرویس گیرنده وجود دارند.
انواع سرویسها:
سرویس چاپ (Print Server): این سرویس که به وسیله کامپیوتر خدمتگزار در شبکه یا سرور چاپ ارائه می شود این اجازه را به دیگر کامپیوترهای موجود در شبکه می دهد که همگی به طور اشتراکی از چاپ گر متصل به سرور چاپ استفاده کنند.
سرویس فایل (File Server): این سرویس به کلیه کامپیوترهای موجود در شبکه این اجازه را می دهد که از فضای حافظه مشترک (موجود بر روی کامپیوتر سرور) برای ذخیره اطلاعات و بازخوانی آن استفاده نمایند.
سرویس اینترنت (Internet Server): این سرویس به اینترنت سرور این اجازه را می دهد که سرویس اتصال و ارتباط با شبکه جهانی اینترنت در اختیار سرویس گیرندگان قرار دهند. در این نوع سرویس سرور به عنوان یک Gateway معرفی می شود. در این نوع سرویس در حقیقت, سرور تنها راه اتصالی بین سرورهای موجود در شبکه جهانی اینترنت و کامپیوترهای موجود در شبکه می باشد نه سرویس دهنده واقعی خدمات اینترنتی مثل FTP, HTTP یا Mail.
سرویسهای خاص: در این نوع سرویسها, کامپیوترهای سرویس گیرنده در شبکه قابلیت اتصال و استفاده از سخت افزار خاصی را که به سرور متصل می باشد به دست می آورند مانند سرویس انتخاب توان مصرفی.
مدیریت سرویسها در یک شبکه:
در یک شبکه که در آن سرور یا سرویس دهنده ای وجود دارد کلیه امور مربوط به کنترل یا مدیریت, کاربرد و استفاده و روش سرویس دهی در خود سرویس دهنده انجام می شود. به طور مثال نحوه دستیابی یا سطح دستیابی (فقط خواندنی یا خواندنی نوشتنی), محدودیت حجمی و یا زمان استفاده.
سیستمها و روشهای پیکربندی سرویسها:
پیکربندی با اتصال مستقیم: در این نوع پیکربندی, مدیر سرویس دهنده با حضور در کنار کامپیوتر و به طور مستقیم آن را پیکربندی می کند (یعنی با استفاده مستقیم از کنسولهای مانیتور و کیبورد و …)
پیکربندی از راه دور:
الف) اتصال مستقیم از راه دور (معمولاً به وسیله مودم): در این حالت اتصال مستقیمی از راه دور بین مدیر سیستم و سرور برقرار می شود (RAS)
ب) اتصال در محیط اینترنت: در این حالت اتصال از طریق پروتکلهای اینترنتی و بدون اتصال مستقیم انجام می شود. این حالت بیشترین مورد استفاده را برای مدیریت از راه دور دارد. از جمله این پروتکلها, Tel Net, SSH و HTTP می باشد.

سرویس فایل

مفهوم سرویس فایل:
در این سرویس, کامپیوترهای روی شبکه به اطلاعات موجود بر روی کامپیوتر سرور به طور اشتراکی دسترسی پیدا می کنند که بر حسب نوع استفاده, پیکربندی متفاوتی از این نوع سیستم وجود دارد. در این سرویس قسمتی از حافظه جانبی سرور به صورت فضای مشترک که به وسیله هر کامپیوتر سرویس گیرنده در شبکه قابل استفاده می باشد قرار می گیرد.

سطح دستیابی:
سطح دستیابی, قسمتی از سیستم مدیریت سرور می باشد که عمل کنترل و مدیریت دستیابی به فایلها را انجام می دهد به این شکل که هر سرویس گیرنده با توجه به مشخصه خود مانند (IP – Work Group – User Name.Password – …) قابلیت دسترسی در سطح خاص خود را دارد. سطح مختلف مربوط به نحوه دستیابی به فایل به صورتهای نوشتنی خواندنی, فقط خواندنی, فقط نوشتنی, محدود می باشد.
مدیریت زمان دستیابی:
محدوده زمان دستیابی, کاربر را با توجه به مشخصه آن کنترل می کند.
مدیریت امنیت و تداخل اطلاعات:
این نوع مدیریت مربوط به سرویسهای بانکهای اطلاعاتی در سطح شبکه می باشد که وظیفه کنترل دستیابی به فایلها را برای جلوگیری از تداخل دسترسی همزمان به فایلها را بر عهده دارد.

سرویس چاپ

مفهوم سرویس چاپ:
این سرویس, چاپگر متصل به کامپیوتر سرور را برای استفاده کلیه سیستمهای متصل به شبکه در اختیار قرار می دهد.
این سرویس نیز برای خود روش ها و انواع لایه های مدیریت را داراست.

توپولوژی (طرح شبکه)

۱-۱ شبکه های نظیر به نظیر
در این نوع شبکه ها معمولاً از هیچ نوع سخت افزار خاص به جز کارت و کابل شبکه استفاده نمی شود, حداکثر سرعت انتقال ۱۰ MB/S و از لحاظ استفاده عملاً از دور خارج شده و فقط به عنوان نوعی که قبلاً وجود داشته از آن صبحت می شود.

مزایا
الف) ارزانی و راحتی ایجاد شبکه
ب) برد قطعی بین دو نقطه ۱۸۰ متر موثر
ج) حساسیت کم نسبت به اختلالات مغناطیسی
د) سادگی راه اندازی نرم افزاری و کنترل شبکه
معایب
الف) کندی شبکه
ب) مناسب برای حداکثر ۱۰ کاربر فعال در یک زمان (چون در اثر افزایش کاربران عملاً شبکه دچار فشار مجازی اطلاعات شده و از کار می افتد)
ج) پایداری پایین (چون در صورت خاموش بودن یا از کار افتادگی یکی از سیستمها, همه شبکه, مختل می شود)
د) در این نوع شبکه قادر به استفاده از سرویسهای دیواره آتش (Fire Wall) و مسیریابی (Rotting)
سخت افزار شبکه
کارت شبکه (NIC): کارت شبکه با پورت کوواکسیال (BNC) (این پورت شباهت بسیاری به پورت سیم آنتن و کابلهای انتقال تصاویر ویدیویی دارد)
کابل شبکه (۱۰ Base 2): این نوع نامگذاری را می توان به صورت زیر تفسیر کرد:
عدد ۱۰ به معنای نرخ انتقال بر اساس واحد MB/S می باشد, عدد ۲ نشان از حداکثر توان طول یکپارچه کابل می باشد که در این مثال ۲۰۰ متر محاسباتی است.
مقاومتهای بست دهنده: در هر شبکه نظیر به نظیر پس از اتصال کابلها به کارتهای شبکه, دو انتهای باقیمانده کابل به وسیله دو مقاومت ۵۰ اهمی بسته می شود تا شبکه فعال شود.
هدف از ایجاد اینگونه شبکه
این گونه شبکه معمولاً در زمانی استفاده می شود که کلیه کامپیوترهای روی شبکه حالت Client/Server دارند یعنی همگی هم به یکدیگر سرویس داده و هم از یکدیگر سرویس می گیرند و بار شبکه بسیار پایین می باشد.
۲-۱ شبکه های اترنت
در این نوع شبکه از طرح یا توپولوژی های پیچیده تری استفاده می شود که در کل امکان ایجاد شبکه های با ابعاد بسیار بزرگ مثل شبکه جهانی اینترنت را فراهم می آورد.
سخت افزار شبکه
کارت شبکه (NIC): این کارتها با سرعتهای ۱۰ و ۱۰۰ MB/S (گاهی فیبرهای نوری با سرعت های چند گیگا بایت بر ثانیه) موجود می باشند.
کابل شبکه: کابلهای مورد استفاده در این نوع شبکه, زوج به هم تابیده با انواع جانبی روپوش دار و بی روپوش می باشد. حداکثر طول کابل در این حالت ۱۰۰ متر موثر است و برای طولانی تر کردن مسیر بیشتر از دو هاب یا سوئیچ نمی توان در امتداد هم استفاده کرد.
هاب: معمولاً به عنوان مرکز اتصال در شبکه شناخته می شود. عملکرد هاب اتصال چندین NIC از طریق کابل اتصال می باشد به این صورت که هاب عمل تکرار یا به عبارت دیگر عمل کپی برداری از بسته های اطلاعاتی شبکه ارسال شده از هر کامپیوتر متصل و ارسال مجدد آن به تمامی کامپیوترهای متصل به خود را انجام می دهد به صورتیکه اگر بسته اطلاعاتی از طریق یک کامپیوتر متصل به هاب به طرف شبکه فرستاده شده باشد هاب کپی از آن بسته را برای تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه ارسال می کند (حتی برای خود کامپیوتر ارسال کننده بسته).
هاب سوئیچ: همان عمل هاب را انجام می دهد با این تفاوت که عمل مسیر گردانی (ارسال بسته های اطلاعاتی به مقصد بدون تکرار برای همه کامپیوترهای متصل به هاب سوئیچ) را در سطح پایین و فقط برای بسته های اطلاعاتی با ارسال پیوسته انجام می دهد.
سوئیچ: همان عمل هاب سوئیچ را انجام می دهد با این تفاوت که سطح کار را کامل کرده و تمامی بسته های اطلاعاتی را پس از مسیریابی به کامپیوتر مورد نظر می فرستد.
پل (Bridge): در حقیقت نقطه ایجاد پیوند دو سگمنت می باشد به این صورت که بسته های ارسالی به آن بررسی می شوند که آیا مقصد آنها سگمنت فرستنده بسته می باشد یا دیگر سگمنت مقابل و در صورتی که مبدا و مقصد بسته اطلاعاتی یک سگمنت باشد, بسته اطلاعاتی به سگمنت دیگر ارسال نخواهد شد.
مسیریاب (Router): در شبکه های بزرگ اترنت عملاً به علت تعدد مسیرها بین دو نقطه که بسته اطلاعاتی بین آنها ارسال و دریافت می شود به سخت افزاری احتیاج می باشد که بتواند عمل مسیریابی و انتخاب بهترین مسیر را برای هر بسته اطلاعاتی انجام دهد. در چنین حالتی بسته های اطلاعاتی بین مسیریابهای مختلف جابجا شده تا به مسیریابی برسد که به سگمنتی که کامپیوتر مورد نظر در آن می باشد برسد. در ساختمان اصلی چنین مسیریابهایی معمولاً به علت فشار پردازشی بالا از PC Control استفاده می شود به این معنی که یک روتر را می توان به یک کامپیوتر تشبیه کرد به این صورت که روتر یک کامپیوتر با حداقل دو کارت شبکه می باشد که با توجه به الگوریتمها و پروتکلهای مختلف کار مسیریابی را انجام می دهند.
سخت افزارهای دیگری نیز در این نوع شبکه مورد استفاده قرار می گیرند که در این پروژه مورد استفاده ای ندارد.

لینوکس چیست؟

این روزها مخصوصاً از حدود یک سال پیش در کنار نام سیستم عاملهای معروف و پرکاربرد شرکت مایکروسافت نام سیستمهای مبتنی بر GNU یا کد باز که تحت لیسانس GPL فعالیت می کنند به گوش می رسد که عموماً به عنوان قدرتهای آینده شبکه های کامپیوتری نیز معرفی می شوند.
GNU: این اصطلاح نشانگر گروهی از برنامه نویسان می باشد که قوانین خاصی را جهت برنامه نویسی و حق کپی رایت ایجاد کرده اند به این شکل که هر برنامه در ابتدا مجانی بوده و کد برنامه نیز به همراه برنامه عرضه می شود ولی کاربردهای جانبی و مسائل پشتیبانی می توانند از حقوق کپی رایت و خدمات برخوردار باشند. اطلاعات بیشتر در این زمینه در سایت www.gnu.org به دست می آید.
در گستره چنین نرم افزارهایی سیستم عامل های مختلفی نیز ایجاد شدند که به علت سیستم کد باز و قابلیت رشد و عیب یابی به وسیله هر شخص, سازمان و گروهی و قابلیت تغییر به صورت دلخواه (سفارشی) رشد بسیار سریعی داشتند و از جمله آنها FreeDBS, Linux, Lindows, Licoris که هر کدام در گروه بندی خود به عنوان یک خانواده بزرگ از سیستم عامل های مختلف دارای زیر شاخه های بسیار متعددی می باشند. به طور مثال لینوکس, خود دارای ۱۸ نوع فعال و پرکاربرد بوده که از جمله معروفترین آنها, Red Hat, Mandrake, Suso, Caldro می باشند.
در میان این سیستمها, Red Hat به علت کارآیی و پرفورمنس بالاتر و قابلیت ایجاد رابط های گرافیکی در سطح وسیع تر, پرکاربردترین این سیستمهاست.
ساختار اجرایی و کاری در لینوکس:
کرنل (هسته مرکزی): بخش هسته و یا همان مغز فعال سیستم عامل می باشد که کنترل اصلی مدیریت و بخش مرکزی و اجرا کننده سیستم عامل بوده و به طور عمده در کلیه سیستم های لینوکس کاملاً یکسان می باشد (تفاوت تنها در ورژن می باشد).
بسته های نرم افزاری اصلی (Main Package): این بسته های نرم افزاری قابلیت های اجرایی اصلی این سیستم عامل را در بر می گیرد مانند بسته های کنترل مدیریت ورودی و خروجی کامپیوتر که خود به اجزای واسط خروجی نظیر مانیتور, ورودی مانند کیبورد و کارت های شبکه و کلیه ادوات ورودی و خروجی.
بسته های کاربردی (Pro Package): این نوع بسته های نرم افزاری معمولاً قابلیت های ویژه ای را به بسته های نرم افزاری اصلی می افزاید به طور مثال بسته XFree86 قابلیت ایجاد رابط گرافیکی هوشمندی را برای ایجاد محیط گرافیکی واسط کاربر و سیستم عامل به بسته نرم افزاری مدیریت کنترل ورودی و خروجی می افزاید.
بسته های نرم افزاری اضافی (Add Package): این بسته های نرم افزاری به عنوان بسته های برنامه های کاربردی بر روی این سیستم عامل نصب و اجرا می شود.
نصب سیستم عامل لینوکس (Red Hat 8.0):
نصب این سیستم عامل به وسیله سه عدد CD انجام می شود که CD اول, Bootable می باشد (قابلیت راه اندازی سیستم از روی CD).
در مراحل نصب, مراحل زیر را از نظر ایجاد شبکه باید در نظر بگیریم:
در هنگام انتخاب بسته های نرم افزاری مورد نظر باید بسته های نرم افزاری SMB Server و SMB Client و SWAT که زیرشاخه ای از Windows File System Service می باشد حتماً انتخاب شوند (این بسته های نرم افزاری را می توان بعد از نصب سیستم عامل نیز افزود).
در مرحله آخر پیکر بندی لینوکس که در مورد کارت شبکه متصل به سیستم پارامترهای لازم درخواست می شود, دو حالت وجود دارد:
الف) می توان پارامترهای مورد نظر را همان ابتدا و در هنگام نصب در سیستم وارد کرد.
ب) راه دیگر تنظیم این پارامترها پس از نصب کامل سیستم می باشد (که البته مورد نظر در این پروژه بعد از نصب می باشد).

سرویسهای اجرا شونده:
در هر سیستم عامل لینوکس که در حال اجرا می باشد, سرویسهای خاصی می توانند اجرا شوند که کنترل قسمتهای مختلفی را به دست گیرند و یا سرویس سرور را فعال کنند (اجرا و یا توقف این نوع سرویسها اختلالی در کارکرد خود سرور ایجاد نمی کند و تنها مربوط به سرویسهای خارجی می باشد “شبکه”).
سرویسهای لازم برای ایجاد ابزار لازم جهت سرویس فایل و چاپ به وسیله لینوکس که سرویس گیرنده های ویندوز را پشتیبانی کند, سرویس SMB یا سامبا سرور می باشد. البته سرویسهای دیگری نیز در کنار این سرویس باید فعال باشند که به عنوان نوعی پیش نیاز برای این سرویس مطرح می شوند مانند Network, IPTable, SWAT و … که معمولاً به صورت پیش فرض سیستم عامل Red Hat همگی فعال می باشند.
کار با واسط های گرافیکی و محیط متنی:
واسط متنی (Shell): در محیط لینوکس, دو نوع واسط کاربری برای اپراتور وجود دارد که اولین آن محیط متنی یا نوشتاری می باشد. این محیط شباهت بسیاری به محیط MS Dos میکروسافت داشته با این تفاوت که دستورات مختلف یا متفاوتی را می پذیرد. این واسط متنی خود انواع مختلفی دارد که می توان هر نوع را با نصب بسته نرم افزاری مربوطه, اضافه کرد (هر نوع می تواند تفاوتی در ساختار دستورات داشته باشد). معروفترین آنها واسط متنی Bash می باشد که قدیمی ترین و پرکاربردترین آنها نیز هست (پیش فرض خود سیستم عامل). دستورات این واسط های متنی شباهت زیادی به دستورات واسط متنی در یونیکس دارد که به عنوان پیشکسوت لینوکس محسوب می شود.