تغذيه ورزشهاي زمستاني

کوه نوردی در زمستان از تفریحات لذت بخش و بسیارمؤثر درارتقاء سلامتی بدن است . از عوامل مهم و مؤثر در موفقیت ورزشکاران تغذیه آنان می باشد .
ظرفیت ورزشکار برای انجام هر چه بهتر ورزش ها با دریافت انرژی ، مایعات و نوترنیت های کافی ، بالا می رود .
مطمئناً در ذهن ورزشکار این سؤالها مطرح می شود که چه میزان غذا باید بخورد ؟ نیاز مایعات بدن او چقدر است؟ چه میزان پروتئین و ویتامین نیاز دارد ؟
فرد ورزشکار چه میزان انرژی نیاز دارد
مصرف غذا قبل از فعالیت ورزشی موجب احساس سرحالی و توانایی زیاد می شود ، گرسنگی و ضعف از شما دور شده و انرژی  ِ  عضلات و مغز محیا می شود .
اگر قبل از فعالیت ،  کربوهیدرات مصرف شود ، ذخیره های گلیکوژنی بدن پرشده و در حین ورزش عضلات و مغز ، غذای مورد نیازشان را به راحتی در دسترس دارند و نیاز نیست با سوزاندن چربی ها که زمان زیادی برده ، بدن را خسته می کند ، انرژی مورد نیاز خود را تأمین کنند .
خوردن غذا در حین ورزش به حفظ تعادل ِ حرارت بدن و ثبات قند خون کمک می کند، انرژی ِعضلات و مغز تجدید شده و خستگی ، دیرتر عارض می شود .
خوردن غذای مناسب پس از ورزش ، ذخیره های بدن شما را دوباره انباشته از انرژی می کند . میزان انرژی مورد نیاز بسته به میزان فعالیت و میزان جثه ورزشکار است .
به ازاء ساعتی که ورزش انجام می شود این میزان انرژی به انرژی مورد نیاز بدن در حالت عادی اضافه می گردد ؛ که متوسط آن در یک خانم ۲۰۰۰ و در یک آقا ۲۲۰۰ کیلو کالری است .
پس از محاسبه کالری مورد نیاز ، لازم است  به نسبت مواد غذایی که باید مصرف شود توجه کنیم . ورزشهای یاد شده؛ کوهنوردی، اسکی و…. ورزشهای استقامتی – قدرتی هستند .
از اینرو ورزشکار به غذاهای کربوهیدراتی بیشتر نیاز دارد ( ۵۵-۶۰% انرژی مصرفی) تا ذخائر گلیکوژن بدنش برای انجام این نوع فعالیت بیشتر شود . پروتئین نسبتاً زیاد مصرف شود . ( ۱۵-۲۰% انرژی مصرفی) و چربی کم مصرف شود ( ۲۵% انرژی مصرفی) .
تعادل مایعات
 یک ورزشکار حتی در زمستان هم باید آب و نوشیدنی ، زیاد مصرف کند تا نیاز بدنش به مایعات برآورده شود . چرا ؟ زیرا بدن ما ۶۰ تا ۷۰ درصد از آب تشکیل شده است . بافت عضلانی میزان زیادی آب دارد از اینرو هر چه درصد عضلات بدن به دلیل ورزش بیشتر شود طبیعتا درصد آب مورد نیاز بدن بالاتر می رود .
با انجام فعالیت های ورزشی ، حرات بدن بالا می رود. عضلات حرکت می کنند و این حرکت مداوم گرما تولید می کند. این حرارت باید از طریق تعریق بدن خارج شود .
خروج آب از بدن حرارت بدن را تعدیل می کند . کافی نبودن آب اثرات مخربی بر خون، مغز و عضلات دارد. اگر آب بدن در اثر تعریق زیاد و کم شود ، حجم خون کاهش یافته وفعالیت قلب به مخاطره می افتد .
 
چه میزان آب باید مصرف شود؟
میزان آب مورد نیاز ، به میزان کالری مصرفی بستگی دارد . به ازاء هر کیلو کالری مصرفی ، ۱ تا ۱٫۵ میلی لیتر آب لازم است . مثلاً یک ورزشکار که روزانه ۳۵۰۰ کالری انرژی نیاز دارد بین ۳٫۵ تا ۵ لیتر آب نیاز دارد.
میزان کالری مورد نیاز ورزشکار در روز × 1 یا ۱٫۵ =  میزان میلی لیترآب مورد نیاز .     

دریافت آب کافی مانع از بروز خستگی زودرس شده و ورزشکار فعالیت هایش را به خوبی انجام خواهد داد .
مصرف مایعات قبل از ورزش:
نوشیدن ۲ لیوان مایعات ، ۲ ساعت پیش از ورزش مفید است.
مصرف مایعات در طول ورزش:
با شروع ورزش به فواصل، مایعات مصرف شود. مثلاً زمانی که در زمستان کوهنوردی شدید می کنید ، حتی اگر هوا سرد است و احساس تشنگی نمی کنید هر نیم ساعت ، ۱ لیوان مایعات بنوشید و اگر زمان ورزش ، بیش از یک ساعت است، از ساعت دوم ورزش هر نیم ساعت ۳۰ تا ۶۰ گرم کربو هیدرات هم مصرف کنید.( مثل یک لیوان چای کمرنگ و یک عدد بیسکویت شیرین )
مصرف مایعات پس از ورزش
پس از ورزش اگر کاهش وزن داشتید به ازاء هر ۴۵۰ گرم ، نیم لیتر آب بنوشید.
در اسکی کردن طولانی نیز به همین ترتیب آب و کربو هیدرات میل کنید.
غذاهایی که برای این ورزشکاران مناسب است:
با وجود توضحات گفته شده یک ورزشکار نیاز دارد منابع کربوهیدرات زیادی میل کند. غذای قبل از ورزش ( صبحانه ) بهتر است ؛ نان و پنیر –  عدسی  – 1 یا ۲ عدد تخم مرغ  –  نان و حلیم کم روغن باشد.
در حین ورزش: نان و مربا و چای – آب میوه و کیک – قهوه ( ۱ تا ۲ فنجان مجاز است ) و  بیسکویت و …. باشد. پس از ورزش ، به عنوان ناهار بهتر است ؛ پلو کم چربی –  کباب( با گوشت کم چربی) – ماکارانی با گوشت کم چربی یا با سویا – نان و لوبیای پخته و یا کنسرو ماهی تن روغن گرفته و نان ، مناسب است. در همه این غذاها منابع کربوهیدراتی باید چند برابر گوشت یا منابع پروتئینی باشد و خیلی کم چربی تهیه شود . بدین ترتیب قوای خود را به سرعت به دست می آورید و برای ورزش بعدی ذخایرغنی تری دارید . در عین حال غذا سریع هضم شده و به دلیل کم چربی بودن ، زیاد در معده نمی ماند .

ویژگی های تغذیه ای برای بعضی از ورزش ها
۱-  ورزش تیمی 
 توصیه های نیمه وقت مسابقه : به محض این که بدن احساس      

خستگی کرد ، باید از وقت مرده به منظورهای زیر استفاده کرد :    
•    نوشیدن مایعات :
مایعات را نباید به مقدار زیاد و سرد نوشید. تنها نوشیدنی هایی که درجه حرارت محیط را دارند ، سریع جذب می شوند . حتی در گرمای زیاد ، نوشیدن مایعات سرد جایز نیست . نوشیدن مایعات سرد موجب اختلال در عمل جذب می شود و بدن تعادل خود را از دست می دهد .
•         مصرف شکر :
به منظور بالا بردن قند خون که در بعضی از ورزشکاران به طور طبیعی پایین می آید .
•         مصرف نمک :
برای جبران از دست رفتن نمک از طریق عرق در هوای گرم و مرطوب .
•         مصرف مواد قلیایی :
برای مبارزه علیه بعضی از پدیده های اسیدوز
داور : یک داور ممکن است ۱۰ تا ۱۵ کیلومتر را به سرعت بدود . بنابراین او نیز مانند ورزشکاران باید رژیم غذایی و توصیه های ارائه شده برای ورزشکاران را رعایت کند .
۲- ورزش دوچرخه سواری 
توصیه های ضروری :
•         ساعت شش صبح یک لیوان آب میوه تازه با عسل مصرف شود .
•         بین صبحانه و ناهار یک لیوان شیر بدون چربی با ۲۵٪  گرم گلوگانات پتاسیم نوشیده شود.
•         بین ناهار و شام ، یک لیوان چای یا قهوه شیرین نوشیده شود.
•         بین شام و غذای قبل ازخواب یک کاسه سوپ سبزی با نمک و فسفات میل شود .
•         غذای قبل ازخواب ، شربت کمپوت و آب میوه تازه باشد .

ورزش و نیازهای تغدیه ای
:اکثریت دختران نوجوان از ورزش و نیازهای تغذیه ای خود غفلت می کنند .
نکته قابل توجه این است که فقط ۲۰ درصد دختران دبیرستانی احتمالاً ۵ وعده یا بیشتر میوه و سبزیجات در روز مصرف می کنند و یا سه لیوان شیر در روز می نوشند . امروزه دختران نوجوان کمترین فعالیت را در جامعه دارند .
در حالیکه در کشورهای پیشرفته ۶۱ درصد دانش آموزان پسر در تیم های ورزشی بازی می کنند ، فقط ۵۰ درصد دختران در تیم های ورزشی شرکت می کنند . همچنین در حالیکه تقریباً سه چهارم پسران در فعالیت هایی شرکت می کنند که باعث می شود برای ۲۰ دقیقه یا بیشتر و ۳ روز در هفته یا بیشتر عرق کنند و تند نفس بکشند فقط نیمی از دختران این وضعیت را دارند . هم ورزش و هم تغذیه خوب برای سلامت طولانی مدت دختران ضروری است . برای مثال : ورزش کمک می کند که استخوانها ، عضلات و مفاصل ساخته و حفظ شوند ، وزن کنترل شود و وقوع فشارخون بالا را به تأخیر می اندازد . در حقیقت میزان ورزش دختران نوجوان بین ۱۸-۱۲ سالگی یک عامل مهم در پیشگیری از شکستگی لگن بعد از یائسگی می باشد .
تغذیه خوب نیز از عوامل مهم می باشد . چون یک دختر نوجوان در طی نوجوانی از هر زمان دیگری از زندگی ( غیر از زمان نوزادی ) رشد سریعتری دارد . در سنین نوجوانی وی نیاز به انبوهی از ویتامین ها و مواد معدنی و همچنین بطور متوسط ۲۲۰۰ کالری روزانه دارد که در غذاها یافت می شود . اما اغلب دختران نوجوان میزان کافی از این مواد غذائی حیاتی دریافت نمیکنند . همچنین اغلب دچار کمبود کلسیم هستند . زیرا زمانیکه به نوجوانی می رسند میزان مصرف شیر را کاهش می دهند . تقریباً نیمی از توده استخوانی زنان در طی نوجوانی تشکیـــل می شود و مصرف کم کلسیم در این زمان ممکن است بعدها منجر به پوکی استخوان شود .
همچنین دختران آهن کافی دریافت نمی کنند چون هم از طریق خونریزی قاعدگی آهن از دست می دهند و هم اینکه ممکن است دارای رژیم غذائی جهت لاغری باشند یا اینکه رژیم غذایی متنوعی نداشته باشند و یا غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز به اندازه کافی مصرف نکنند که در اینصورت مبتلا به کم خونی می شوند . همچنین یک مطالعه نشان داده که حتی فقر آهن خفیف میتواند منجر به نمرات امتحانی پائین تر در ریاضیات شود و این می تواند یک توضیح احتمالی برای این نکته باشد که چرا دختران نوجوان از لحاظ ریاضیات از پسران ضعیف ترند .
به این دلایل مشخص می شود که بر عهده والدین است که یک رژیم غذائی مناسب برای دختران ( و پسرانشان ) تهیه کنند . رژیمی که حداقل ۵ نوبت در روز میوه و سبزیجات و سه لیوان یا ۲۵۰ سی سی شیر در آن وجود داشته باشد .
برای اینکه نوجوان شما تغذیه مناسب داشته باشد به نکات زیر توجه کنید :
۱ – کار را ساده کنید : مواد غذائی مانند برش های میوه ، پنیر ، ماست و پاپ کورن بدون کره را در دسترس آنان قرار دهید .
۲ – نوشابه مصرف نکنید و حتی آنها را در خانه نگهداری نکنید .
۳ – دختران را در آشپزخانه بخوانید و آنها را مسئول خرید بعضی از مواد غذائی و سبزیجات مصرف خانواده کنید تا یاد بگیرند چگونه انتخاب غذائی خوب و مناسبی داشته باشند .
۴ – اگر شام خانواده با عجله صرف می شود باز هم باید مغذی باشد وقتی بیرون غذا می خورید دخترتان را تشویق کنید انتخاب های غذائی مناسب مانند سالاد و سبزیجات پخته داشته باشد .
نکاتی برای به حرکت درآوردن دختران
چه به شکل تیم های متشکل ورزشی و چه به شکل برنامه های ورزشی فردی پیام اصلی به دختران باید این باشد که بیرون بیایند و حرکت کنند .
۱ – دختران را تشویق کنید تا فعالیت های ورزشی جدید مانند صخره نوردی یا اسکی داشته باشند .
۲ – ورزش را یک امر خانوادگی کنید . فعالیت ورزشی را در نظر بگیرید که همه از انجام آن با یکدیگر لذت ببرند .
۳ – آنها را تشویق به پیاده روی کنید و از آنان بخواهید که مرتباً پیاده روی را افزایش دهند .
آیا میدانید مشخصات یک برنامه خوب غذایی چیست؟

تعادل :برنامه ای سالم است که در آن با کاهش حجم مواد غذایی مصرفی میزان کالری دریافتی کاهش یابد نه اینکه غذا یا گروه خاصی از غذاها منع گردد. میزان کاهش وزن شما حدود یک کیلوگرم در هفته باشد. بیش از یک و نیم کیلوگرم در هفته ممنوع است 
همه جانبه بودن:دارای برنامه ورزشی مناسب و معمول باشد که به بدنتان فشار خاصی وارد نیاید. 
تناسب با فرهنگ و عادات غذایی:این برنامه غذایی باید با عادات  و فرهنگ تغذیه ای شما سازگار باشد. 
صرفه اقتصادی:لازم نباشد برای استفاده از این برنامه غذایی هزینه ای اضافه بر معمول بپردازید . چه این هزینه مربوط به مکمل های غذایی باشد و چه مربوط به استفاده از غذاهای خاص 
تداوم: برنامه غذایی باید به گونه ای باشد که اگر بفرض به شما گفته شد باید تا آخر عمرتان از آن استفاده نمایید این امکان برای شما وجود داشته باشد. 
پشتیبانی: باید دارای برنامه ای باشد که بعد از رسیدن به وزن ایده آلتان با ارائه پیشنهاداتی بتواند شما را تا آخر عمر در وضعیت تعادل و ثبات نگهدارد. 
انعطاف: باید بتوانید علایق تغذیه ای خود را در انتخاب غذاهایی که هر روز میخورید شرکت دهید نه اینکه از شماخواسته شود راس ساعتی خاص غذایی خاص را میل نمایید.