احداث ساختمان مسکونی2

حمل و نقل وانبار کردن تیرچه ها :
  حمل ونقل وانبارکردن تیرچه ها باید با دقت انجام شود زیرا دراثر کوچکترین بی احتیاطی در موقع حمل ونقل ویا انبارکردن آنها ممکن است تیرچه شکسته
   ویاترک بخورد ودرموقع نصب نیزترکها مشاهده نشده ودردرازمدت موجب خسارت جبران ناپذیر بشود . درموقع حمل ونقل بهتراست از میلگردهای فوقانی بعنوان دستگیره استفاده شود وبهتراست که بوسیله دونفر کارگر دوسرتیرچه گرفته شده . در موقع انبار کردن تیرچه ها باید زیر آنرا کاملا مسطح نموده وآنها را در کنار هم قرار دهیم آنگاه روی تیرچه های ردیف اول را حداکثر بفاصله یک متر به یک متر چوب چهار تراش قرار داده وتیرچه ردیف بعد را روی آن قراردهیم  البته باید دقت شود که کلیه چهار تراشهای هر ردیف در یک محور واقع شوند.
   بعد از خریداری کردن و انتقال تیرچه ها به محل کارگاه به همین روش  همه تیرچه ها انبار شدند البته به دستور مهندس کارگاه روزانه دو تا سه بارهمه تیرچه ها را آبپاشی می کردند.
   بلوک:
    بعد از انتقال تیرچه ها به محل کارگاه مجددا به دستور مهندس کارگاه  بلوکهای سقفی خریداری شد وبه وسیله یک دستگاه کامیون به محل کارگاه انتقال داده شدند.
 بلوکهای مورد استفاده شده در سقفهای تیرچه بلوک معمولا بتونی یا سفالی است و هیچ گونه باری را تحمل نمی کنند و فقط به عنوان قالب مورد استفاده قرار می گیرند.
  بلوکهای سفالی از لحاظ وزن سبک تر بوده و بار کمتری را به ساختمان واردمی نمایند عرض بلوکها معمولا۴۰سانتیمتر بوده گاهی نیز آنها را تا ۶۰سانتی متر هم میسازند و ارتفاع آن تابع ضخامت سقف بوده و بین ۲۰تا ۲۵ سانتیمتر است بلوک باید طوری طراحی شوند که به راحتی قابل حمل ونقل بوده  و زایده های تعبیه شده در ان به راحتی روی قسمت بتنی تیرچه قرار بگیرند.
 ایجاد درز یا زائدگی در بلوکهای سقفی باعث قفل و بست شدن بلوک با قسمت بتونی تیرچه می شود که این قفل و بست شدن تا زمان اجرای سقف از حرکت و جابجایی بلوکها در جهت عمود برتیرچه و یا به سمت پایین جلوگیری می کند.

    میلگرد های ممان منفی:
  اگر دو تیرچه به یک تیر یا شناژ ختم شوند میلگرد فوقانی تیرچه ها را بوسیله قطعه میلگردی به طول ۲تا۵/۲ متر به همدیگر متصل می کنند قطر این  میلگردها بوسیله محاسبه تعیین می شود و معمولا از میلگردی به قطر ۸یا۱۰یا ۱۲ استفاده می شود .
 در آخرین دهانه ای که تیرچه به یک تیر یا شناژ ختم می شود نیز میلگردی را بصورت گونیا خم نموده و قسمت کوتاه گونیا را داخل آهنهای تیر یا میلگردهای تیر بتونی قرار داده و قسمت مستقیم را روی میلگرد فوقانی تیرچه گذاشته و  چند جای انرا با سیم ارماتور بندی می بندند به این قطعات میلگرد ممان منفی میگویند .
   استفاده از میلگردهای ممان منفی در سقفهای تیرچه بلوک الزامی است .
  میلگردهای حرارتی:
   بعد از اتمام سقف و گذاشتن کلیه آهنها یک سری میلگرد در جهت عمود بر میلگردهای بالای تیرچه به فاصله تقریبی ۲۵الی ۴۰ سانتیمتر قرار می دهند  قطر این میلگردها به وسیله محاسبه تعیین می شود و معمولا میلگردی با قطر ۶ یا ۸یا ۱۰میلیمتر می باشد .
   به این آهنها میلگرد حرارتی می گویند  . این میلگردها باید به کلیه آهنهای  تیرچه بوسیله سیم آرماتوربندی بسته شوند .

                                        
    کلاف عرضی(شناژ مخفی):
   استفاده از کلاف عرضی در سقفهای تیرچه بلوک الزامی می باشد. از دهانه های ۲/۴ متر به بالا ودر وسط دهانه بین بلوکها و عمود بر جهت تیرچه  فاصله ای در حدود حداقل ۱۰ سانتی متررا در نظر می گیرند و زیر این فاصله را تخته بندی می کنند.
   درون این فاصله حداقل ۲ میلگرد به قطر ۱۰میلیمتر یکی بالا ویکی در پایین  قرار می دهند میلگرد بالا را به میلگردهای بالایی تیرچه می بندند و میلگرد پایینی را هم به آهنهای مارپیچ تیرچه متصل می نمایند واین فضای بوجود امده  بعد از انکه بوسیله بتن پر شد مانند تیری عمود بر تیرچه ها قرار گرفته ودر مقابل ممانهای بوجود امده در وسط تیرچه مقاومت خواهد نمود .
  به این تیرتعبیه شده در وسط تیرچه ها کلاف عرضی یا شناژ مخفی می گویند.
   برای دهانه های بیش از ۶متر دو عدد کلاف عرضی با فاصله های مساوی در نظر گرفته می شود .
  برای اطمینان بیشتر بهتر است کلاف عرضی را از دهانه های ۵/۲ متر به بالا ایجاد نماییم.

    قلاب اتصال:
   برای جلوگیری از حرکت سقف در اثر نیروی زلزله میلگردی را که قطر ان  با محاسبه تعیین میشود و معمولا از میلگرد ۱۲یا ۱۴ می باشد   خم می کنند و بوسیله آن تیرچه ها را به شناژ افقی روی سقف متصل میکنند.

                                       

  بتون ریزی سقف: 
  پس از چیدن تیر چه ها وبلوکها و بستن میلگردهای ممان منفی و میلگردهای حرارتی و گذاشتن قلاب اتصال و ایجاد شناژ مخفی  نوبت به عملیات بتون ریزی سقف رسید.
  قبل از بتن ریزی یک بار دیگر کلیه آرماتورهای سقف توسط مهندس کارگاه کنترل شد وبیشتر دقت می شد که فاصله ارماتورها از همدیگر بصورت یکنواخت باشند.
  بعد از کنترل فاصله ارماتورها از همدیگر اقدام به بتون ریزی شد
 بتون ریزی طوری برنامه ریزی شده بود که کلیه بتن سقف در یک روز ریخته شد.
 ضخامت بتن روی سقف باید کاملا یکنواخت باشد ودر ضمن بتون ریزی و قبل از انکه بتن کاملا سخت شود روی انرا بوسیله ماله کشی صاف وتخت می کنند روز قبل از بتن ریزی به دستور مهندس کارگاه یک دستگاه کامیون مسئول اوردن  مصالح لازم از قبیل شن وماسه به محل کارگاه شد.
  روز بتن ریزی دو نفر کارگر شن و ماسه وسیمان را بوسیله فرغون درون
 میکسر می ریختند و یک نفر کارگر که مسئول هدایت میکسر بود اب را بوسیله سطل درون دستگاه می ریخت البته تعداد سطلهای اب در ابتدای شروع کار توسط مهندس کارگاه تعیین شد.
  بعد از اماده کردن بتن انرا بوسیله دستگاه بالابربه محل بتن ریزی روی سقف انتقال می دادند وپس از ریختن بتن در محلهای مربوطه توسط یک دستگاه ویبراتور بتن ریخته شده را ویبره می کردند .
در انتها نیز یک نفر بتن ریخته شده را ماله کشی کرد تا سطحی صاف و هموار بوجود اورد.
  عملیات بتن ریزی تا عصر همان روز ادامه و خاتمه یافت.
 
 

  افت بتن (انقباض) :
افت بتن پدیده ای است که ازلحظات شروع گیرش بتن آغاز ودر طول زمان سخت شدن ادامه می یابد .
افت بتن در حقیقت یک نوع کاهش حجم است که در طول زمان اتفاق می افتد .
وقوع پدیده افت در اثر آب اضافی به کار رفته در ساخت بتن می باشد آب مورد نیاز جهت انجام واکنش شیمیایی سیمان ۲۵در صد وزنی سیمان است . یعنی اگر نسبت آب به سیمان را برابر ۲۵% در نظر بگیریم تمام این آب صرف واکنشهای شیمیایی می شود . ولی به دلیل حصول کارایی مطلوب آب را بین ۴/.تا ۶/.درنظرمی گیرند که این آب اضافی مازاد بر ۲۵% آب در بتن باقی می ماند . در روزهای اول عمر بتن قسمتی از این آب اضافی براساس خاصیت موئینگی به سمت سطح                                                      بتن بالا آمده وتبخیر می شود بدین ترتیب جای آن خالی می ماند . به همین لحاظ بتن   تمایل پیدا می کند که خودش آب را جمع کرده وحجم ازدست رفته راپر کند. تا زمانی که بتن تر (تازه ) باشد مانع ومشکلی جهت جمع شدن ندارد .
 اماچنانچه بتن تا حدودی سفت شود دیگر محیط اجازه کاهش حجم را به آن نمی دهد لذا این تمایل به کاهش حجم به صورت تنش کششی بتن بسیار ناچیز است این پدیده موجب ترک خوردگی سطحی بتن می شود. بنابراین می توان در یک جمله گفت: افت پدیده ای است که دراثر بکارگیری آب اضافی در ساخت بتن ایجاد شده وبه صورت ترک های موئین در سطح بتن جلوه می کند . این ترک ها را گاهی از حدود یک تا دو هفته پس از بتن ریزی می توان در سطح بتن مشاهده کرد که با
گذشت زمان تشدید میشود .
اکثرا ظهور افت به صورت یک سری ترک های منظم به فاصله چندین متر (۴الی۶) متر بوده که هرچه بتن نامرغوب تر ونسبت آب به سیمان بیشتر باشد فاصله اینترک ها نزدیک تر است . افت دربتن ازپدیده های نامطلوب محسوب می شود از آن جهت که هم در سطح بتن ترک می اندازد وهم درقطعه تنش کششی ایجاد می کند .
برای کاهش افت باید دو نکته را مورد توجه قرار داد :
۱-    کاهش نسبت آب به سیمان    
۲- افزایش مراقبت (‌ مراقبت از بتن بخصوص درطول ۷الی ۱۰روز اولیه  موجب کاهش افت می شود ).

کرنش (تغییر طول نسبی ) ناشی ازافت در بتن در محدوده ۰۰۰۳٫/ تا ۰۰۰۷٫/است .
دراثر این کرنش تمایل به کم شدن ابعاد در قطعه بتنی بوجود می آید لکن محیط این امکان را به قطعه سخت شده نمی دهد . لذا کرنش مذکور دربتن ایجاد تنش کششی کرده که پس از ترک خوردن بتن ممکن است قسمتی از ظرفیت باربری آرماتورها رانیز اشغال کند .
معمولا ۱۵الی۳۵ درصد افت درهمان دو هفته اول ۴۰الی ۸۰ درصد افت درسه ماهه اول و۶۵الی ۸۵ درصد افت دریکسال اول اتفاق می افتد وبعداز ۳ الی ۵ سال افت کاملا متوقف می شود .

 عوامل موثر درافت :
۱- میزان مصالح سنگی بکار رفته در ساخت بتن :
هر چه مصالح سنگی به کارفته دربتن بیشتر باشد  میزان افت کمتراست .
۲- نوع مصالح سنگی :
  هر چه درساخت بتن از مصالح سنگی مرغوب تری استفاده شود افت کمتری اتفاق می افتد . آزمایش نشان داده که افت یک نمونه بتن که از ماسه سنگ تهیه شده ۳برابر افت نمونه مشابه که از کوارتز تهیه شده است می باشد .
۳- نسبت آب به سیمان :
واضح است که هر چه آب کمتری در بتن باشد افت کمتر است .
۴-  رطوبت محیط  :
آزمایش نشان داده که هر چه رطوبت محیط ( به خصوص در روزهای اول )بیشتر باشد افت کمتراست (بتن هایی که در مناطق خشک هستند افت بیشتری دارندوبالعکس بتن هایی که درمناطق مرطوب مثلا در کنار دریا هستند داری افت کمترهستند ) لذا نتیجه می شود که مراقبت خوب از بتن کمک می کند که افت بتن کمتر شود .

  راههای مقابله با افت :
۱- کم کردن عوامل تشدید کننده افت ( بکارگیری مصالح سنگی مرغوب و متراکم نمودن بتن )
۲- استفاده از سیمان ضد افت : سیمان ضد افت همزمان با گیرش خود افزایش  حجمی را در بتن ایجاد می کند که این افزایش حجم می تواند با کاهش حجم ناشی  از افت مقابله کند .(‌البته این سیمان گران قیمت بوده ومصرف آن باید توجیهاقتصادیداشته باشد ) .
۳-استفاده از درزهای مناسب : یعنی بتن را در فواصل مناسب (مثلا ۵ متربه۵ متر)  توسط درزهای انقباض از هم جدا کنند . استفاده از درزهای انقباض کمک می کند  که با استفاده از ضعفی که در فواصل معین ایجاد کرده ایم ترک ناشی از افت دقیقا در محل دلخواه اتفاق بیفتد .
                                      
۴- استفاده از آرماتور افت (مثلا آرماتور افت وحرارت ) : این آرماتورها برای خنثی نمودن تنش های کششی ناشی از افت در بتن به کار گرفته می شود .                   
   درعمل اکثرا از آرماتورهایی موسوم به آرماتور افت وحرارت استفاده
می شود. آرماتورهایی هم برای تحمل تنش های ناشی از افت وهم برای تحمل تنش های ناشی از حرارت به کار برده می شود . حداقل آرماتور افت وحرارت۰۰۲ ./ تا ۰۰۱۸٫/ سطح مقطع بتن است . آرماتورهای افت را میتوان به صورت ساده درنظر گرفت . 
 خزش یا وارفتگی :
خزش عبارت است از تغییر طول اجسام تحت تنش ثابت در طول زمان .
اگر قطعه ای تحت تنش قرار بگیرد در همان لحظه اول تغییر طولی خواهد داشت که به این تغییر طول تغییر طول آنی یا الاستیک گفته می شود .
اگر همین قطعه تحت تنش ثابت نگهدای شود با گذشت زمان تغییر طول اضافی تری نسبت به تغییر طول اولیه خواهد داشت که به آن تغییر طول یا کرنش ناشی ازخزش  می گویند .
کرنش ناشی از خزش معمولا ۲ الی ۳ برابر کرنش اولیه است .
مسئله خزش از آنجا مورد توجه قرار می گیرد که متناسب با کرنش ناشی از خزش در بتن تنش ایجاد میشود و لذا اگرتنشی از خزش را درمحاسبات اولیه وارد نکرده باشند ممکن است عضو بتنی تحت بار کمتری نسبت به بار طراحی بشکند .

عوامل موثربرخزش :
۱- مقاومت فشاری بتن : هرچه مقاومت فشاری بتن بیشتر باشد خزش در آن کمتراست .
۲- تنش وارد بر بتن :‌‌ هر چه تنش وارده بتن بیشتر باشد خزش بیشتر خواهد بود .
۳- رطوبت محیط : هر چه بتن مسن ترباشد وتحت بار قرار گیرد خزش در آن کمتراست .

راههای مقابله با خزش :
۱- کم کردن عوامل تشدید کننده خزش (بتن را مرغوب ترساخته ومقاومت فشاری بالاتری در نظر گرفته می شود ) .
۲- تعبیه آرماتورهایی که ناشی از خزش را جبران کند .
۳- افزایش رطوبت محیط اطراف بتن ( ازجمله مراقبت صحیح وخوب از بتن ) .
خستگی در بتن :
اگر در قطعه ای که تحت بارهای متناوب قرارگرفته بطوریکه هر یک از این بارها کمتر از مقاومت قطعه باشد شکست اتفاق بیفتد اصطلاحا گفته میشود دراثر خستگی شکسته است . پدیده خستگی مخصوص بتن نبوده ودر دیگر مواد ازجمله فولاد نیزممکن است خستگی اتفاق بیفتد . خستگی برای اولین بار در پل های فلزی کشف شد .
 در این رابطه ملاحظه شد پلی که ظاهرا از نظر قطعات وجوش و اتصالات وپیچ ها و… در وضعیت مطلوبی بود به ناگهان تحت اثر باری که کمتر از مقاومت باربری آن بودشکسته ومنهدم شد . توجیه این اتفاق با پدیده خستگی صورت گرفت.
در سازه های بتن آرمه خستگی اکثرا در پلها اتفاق می افتد . اصولا بارهایی که کمتراز ۵۰% مقاومت قطعه نزدیکتر نباشد خستگی در تعداد سیکل های کمتری ازبار گذاری اتفاق می افتد .
 روشهای مراقبت از بتن سقف :
به عمل آوردن یا مراقبت از بتن مراقبتی است که سازنده بتن باید در طول ۷ال ۱۰روز اول از بتن به عمل آورد . هر چه در شروع مراقبت تاخیر شود سبب کاهش بیشتر در مقاومت ۲۸روزه می شود .
در مراقبت از بتن دو مسئله زیر مورد توجه قرار گیرد :
۱- رطوبت کافی ومناسب             
۲- دمای خوب وکافی
کنترل دما در هوای معمولی چندان ضرورتی ندارد ولی در هوای بسیار گرم ویا در هوای سردتر از ۴درجه سانتیگراد باید تدابیر ویژه ای اتخاذ شود .
مراقبت از بتن را می توان به طرق مختلف انجام داد که استفاده ازهر یک ازاین روشها با توجه به نوع سازه بتنی وامکانات وشرایط کار متفاوت می باشد.
یکی از این روشها ایجاد برکه اب است بدین صورت که در طول دوره مراقبت  همواره یک لایه اب به ضخامت ۵الی ۱۰ سانتیمتر روی بتن باقی بماند .
  استفاده از این روش فقط  برای سطوح تخت و افقی مناسب است.
  در اجرای پروژه مذکور نیز برای ابیاری سقف از همین روش استفاده کردند بدین صورت که پس از گیرش اولیه بتن دور تا دور قطعه بتنی را ماسه ریختند وبه شکل برکه ای در اوردند سپس این برکه را پر از اب کردند و تا ۵ روز تمام سطح سقف در زیر برکه ای پر ازاب قرار داشت.
پس از یک هفته تمام شمع هایی که در زیر تیرچه ها قرار داشتند را برداشتند.

 شمشه گیری:
  پس از اتمام عملیات اجرای سقف معمولا تمام دیوارهای بیرون ساختمان را  شمشه گیری می کنند .
  بوسیله شمشه گیری تمام سطح دیوار را در یک سطح قرارمیدهند.
  این کار بدین صورت انجام می گیرد که ابتدا با چشم بلندترین نقطه دیوار را معین  می کنند وسپس با ملات ماسه وسیمان یا گچ وخاک نقطه صافی را در ان محل ایجاد می کنند وبعد این نقطه را با شاغول به پایین دیوار منتقل می کنند و سطح کوچکی نیزهم بار ان با گچ در پایین دیوار ایجاد می کنند انگاه در گوشه دیگر دیوار نقطه ای را انتخاب کرده و باز با گچ یا ملات ماسه سیمان نقطه صافی رادر ان ایجاد می کنند حال سه نقطه داریم که طبق اصول هندسی می توان بر ان  سطحی را عبور داد پس از ایجاد نقاط مورد نیاز در دیوار  شمشه صافی را  انتخاب کرده وبه دو نقطه همسطح ودر امتداد یک شاغول متکی می نمایند و با  ملات پشت انرا پر می نمایند بدین وسیله روی دیوار خطی به پهنای چند سانتی متر و به طول دیوار ایجاد می نمایندواین عمل را هر یک متر به یک متر تکرارمی کنند و آنگاه بین این خطوط را با ملات ماسه سیمان پر می کنند.
  به این کار در اصطلاح شمشه گیری می گویند. 
  قبل از اجرای عملیات شمشه گیری می بایست حتما لوله کشی برق انجام شده باشد زیرا در این صورت به مقدار قابل توجه از کند کاری برای عبور لوله  برق ودر نتیجه هزینه ان کاسته خواهد شد.

 
   کف سازی:
   بعد از عملیات شمشه گیری در این پروژه عملیات ساخت کف  همه اتاقها  و حیاط اجرا شد.
  اصولا کف سازی در ان قسمت از ساختمان انجام می شود که سطح مفید اطاقها  سالنها و سرویس ها وانبارها را تشکیل می دهد.
  با توجه به محل استفاده  کف سازی انواع مختلف دارد مخصوصا برای اخرین  قشر کف سازی  واحد های مسکونی انواع مصالح از قبیل موزاییک و انواع سنگ  ویا کاشی های لعابی ویا انواع پارکت وکف پوش ها وجود دارد.
  برای اجرای عملیات کف سازی چنانچه ساختمان احداث شده در زمینهای خاک دستی  ویا زمینهای سست باشد برای جلوگیری نشست های احتمالی  زمین کف  اطاقها  ابتدا خاک انجا را می کوبند  وسپس اقدام به اجرای کف می کنند.
  البته در این پروژه با تشخیص مهندس کارگاه عملیات متراکم کردن خاک کف  اتاقها انجام نشد.
  البته در این پروژه از موزاییک های ۳۰ سانتی متری برای مفروش کردن کف استفاده شد.
  
   سفید کاری یا کف مال گچ: 
   این عملیات مخصوص دیوارهای داخل ساختمان می باشد. کف مال گچ به عنوان پیش زمینه ای برای  نازک کاری یا کشته کشی محسوب می باشد.به علت زود گیر بودن ملات گچ انرا به مقدار کم در استانبولی می سازند.
در موقع ساخت ملات گچ ابتدا باید درون استانبولی مقداری اب ریخته سپس پودر گچ را درون اب استانبولی پاشید تا تمام ذرات گچ در مجاورت اب قرار گرفته و تر شوند انگاه انرا با ماله روی دیوارها ی داخل ساختمان می مالندبطوری که  سطح کاملا صاف و یکنواختی ایجاد شود.
  انجام این کار را در اصطلاح کف مال گچ می گویند.
   کشته کشی یا نازک کاری:
    به علت زودگیر بودن گچ نمی توان سطح ان راکاملا صاف نمود بدین علت بعد ازسفید کاری وقبل ازانکه ملات گچ خشک شود روی ان رایک ورقه گچ کشته به ضخامت تقریبایک میلیمترمی کشند تاسطحی کاملا صاف بوجود اید.       
ملات کشته گچ را بدین طریق تهیه می کنند که ابتداگچ راازالک بسیار ریز گذرانده انگاه انرا مانند تهیه گچ معمولی روی اب می پاشند و بوسیله هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن ان میشوند.
  این کار را چند دقیقه ادامه داده تا گچ حد اکثر ازدیاد حجم خود را بدست اورد.
 این ملات کاملا یکنواخت بوده و هرگز سخت نمی شود(خشک شدن با سخت شدن  دو مقوله جداگانه هستند) بلکه در اثر تبخیر سطحی خشک می شود.
  با اتمام عملیات سفید کاری  کاراجرای ساختمان به پایان رسید وعملیات سیم کشی برق ولوله کشی شروع شد.