اسلحه

کلاشنیکف
 
کلاشنیکف ۴۷ اس

کلاشنیکف، (AK-47) (مخفف Automatic Kalashnikov rifle 1947 model;) و یا Kalashnikov (به روسی: Автомат Калашникова образца ۱۹۴۷ года) که‌ به‌ لفظ عامه‌ گاه آن را کلاشینکف و یا به‌ طور خلاصه‌ “کلاش” نیز می‌نامند اسلحه‌ای انفرادی است که‌ به حالت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک می‌تواند تیراندازی کند.این سلاح به روش غیرمستقیم و با فشار گاز ناشی از انفجار باروت مسلح می شود و سیستم قفل گلنگدن آن از نوع چرخشی است.این سلاح در سه نوع با قنداق ثابت وتاشو از زیر و تاشو از بغل ساخته می شود که نوع تاشو آن به دلیل اشغال کردن فضای کمتر و حمل آسانتر مورد توجه قرار گرفته است. به خاطر کوچکی و سبک بودن نسبی در جنگ‌های چریکی (پارتیزانی) کارایی دارد. کالیبر اصلی آن ۷٫۶۲ است ولی در کالیبرهای دیگر نیز ساخته شده است.
 
تاریخچه‌ کلاشنیکف
اسلحه‌ کلاشنیکف در سال ۱۹۴۷ توسط میخائیل کلاشنیکف روسی طراحی شد و در دوران جنگ سرد توسط بسیاری از کشورهای بلوک شرق استفاده‌ گردید.
کلاشنیکف، اسلحه قرن
با گذشت ۶۰ سال از ساخت اولین نمونه سلاح “کلاشنیکف” (AK-47) مخترع این سلاح می‌گوید این طور نیست که به خاطر نگرانی از خونریزی‌هایی که این اسلحه فوق‌العاده رایج در جهان موجب شده، با وجدانی آسوده نخوابد.
به گزارش آسوشیتدپرس، میخائیل کلاشنیکف، مخترع رایج‌ترین تفنگ جهان یعنی AK-47 در مراسمی که به مناسبت ساخت اولین نمونه از این سلاح در مسکو برگزار شد، اظهار داشت: من با وجدانی آسوده می‌خوابم، این سیاستمداران هستند که به خاطر ناکامی در توافق با هم و متوسل شدن به خشونت مقصرند.
احتمالا پیش از شروع به ساخت کلاشنیکف بود که این مخترع روس نتوانست به راحتی سر بر بالین بگذارد، شاید او نگران اسلحه‌های برتر سربازان آلمانی نازی بود، سلاح‌هایی که علیه سربازان ارتش سرخ در جنگ جهانی دوم به کار گرفته می‌شد.
میخائیل کلاشنیکف خود زمانی که در خط مقدم ارتش سرخ می‌جنگید، سلاح‌های نازی‌ها را از نزدیک مشاهده کرد.
کلاشنیکف پس از آنکه بر اثر حمله‌ی نازی‌ها به تانکش‌ در سال ۱۹۴۱ مجروح و در بیمارستان بستری شد، تصمیم گرفت که با در هم آمیختن ویژگی‌ها و کاربردهای سلاح آمریکایی ام یک و تفنگ آلمانی اس. تی. جی ۴۴ یک تفنگ خودکار طراحی و تولید کند. کلاشنیکف که در سن ۸۷ سالگی کم بنیه اما همچنان تیزهوش به نظر می‌رسد در این مراسم گفت: (اگر می‌خواهید کسی را مقصر بدانید) آلمان‌های نازی را به خاطر اینکه مرا مجبور کردند طراح سلاح شوم، مقصر بدانید! وی افزود: البته من همواره می‌خواستم که دستگاه‌ها و ماشین‌آلات مورد نیاز کشاورزی بسازم.  از آغاز تولید کلاشنیکف تاکنون بیش از صد میلیون قبضه از مدل AK-47 در کارخانه‌ی تولید این سلاح در شهر ایژوسک روسیه و یا سایر کشورها با مجوز قانونی و یا به طور غیر قانونی ساخته شده است.
در همین حال سرگئی چمزوف، مدیر شرکت رزوبورن اکسپورت، از کمپانی‌های فعال در زمینه‌ی صادرات تسلیحات روسیه گفت که تقریبا هر ساله یک میلیون قبضه سلاح کلاشنیکف بدون مجوز قانونی تولید می‌شود.
کلاشنیکف شاخص‌ترین سلاح بکار گرفته شده در کلیه‌ی جنگ‌ها، کودتاها و حملات تروریستی و دزدی‌ها و آشوب‌ها بوده است. این سلاح اگرچه به لحاظ دقت در نشانه‌گیری طراز اول نیست اما به خاطر سهولت تعمیر و نگهداری از آن بسیار محبوب است. کلاشنیکف ثابت کرده که سلاحی قابل اعتماد وایده‌آل برای نبردهای مسلحانه در مناطق جنگلی و بیابانی است چرا که در مناطق مرطوب و پرگرد و خاک می‌تواند به طور مستمر شلیک کرده و سریع‌تر از سایر اسلحه‌ها سرهم بندی وآماده‌ی شلیک ‌شود.
میخائیل کلاشنیکف درخصوص ویژگی‌های اختراعش گفت: سربازان آمریکایی در جریان جنگ ویتنام اسلحه‌های M-16 خود را کنار گذاشته و به کلاشنیکف AK-47 روی آوردند. در حال حاضر هم شنیده‌ام که سربازان آمریکایی از کلاشنیکف در جنگ در عراق استفاده می‌کنند.
قابلیت اطمینان و سادگی این تفنگ باعث شده که به نماد بسیاری از جنبش‌های شورشی در جهان تبدیل شود و در پرچم کشور موزامبیک تصویر سلاح کلاشنیکف به چشم می‌خورد.
هوگو چاوز، رییس‌جمهور ونزوئلا که خود را رهبر جنگ با امپریالیسم خوانده در سال ۲۰۰۵ دستور خرید ۱۰ هزار کلاشنیکف برای ارتش کشورش را صادر کرد.
ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه طی بیانیه‌ای اظهار داشت: تفنگ کلاشنیکف سمبل نبوغ خلاقانه‌ی مردم ماست.
خان (اسلحه)
خان به شیارهای موازی و مارپیچی در داخل لوله برخی تفنگ‌ها و دیگر جنگ‌افزارها گفته می‌شود. وجود خان باعث میشود که گلوله با چرخش حول محور حرکت خود از لوله خارج شود. خان با ایجاد حرکت چرخشی در گلوله باعث پایداری ژیروسکوپی گلوله و افزایش دقت تیراندازی می‌شود.
خان در دو نوع چپ گرد و راست گرد وحود دارد.
کار افزودن خان به لوله سلاح‌ها را «خان‌کشی» می‌گویند.
کالیبر
کالیبر (از فرانسه Calibre) درسلاح‌های گرم به معنی قطر داخلی لوله سلاح است. گاه این اصطلاح برای اشاره به قطر گلوله نیز به کار می‌رود.
در زبان‌های اروپائی این واژه از واژه ایتالیایی کالیبرو (calibro) آمده که آن نیز خود از واژه عربی «قالب» گرفته شده که قالب هم از ریشه پارسی کال و واژه کالبد گرفته شده است.
کالیبر را در کشورهای اروپایی بر حسب میلیمتر و در آمریکا بر حسب اینچ نشان می‌دهند.
برخی از کالیبرهای مشهور
در طول تاریخ اسلحه سازی کالیبرهای متفاوتی تولید و مورد استفاده قرار گرفته است. هرچه کالیبر یک سلاح بزرگتر باشد، به دلیل افزایش قطر گلوله وزن آن نیز بیشتر شده و انرژی بیشتری در لحظه برخورد تولید می‌کند. از این رو در گذشته استفاده از کالیبرهای بزرگ مرسوم بود. ولی در طول جنگ جهانی دوم با تجربیات عملی بدست آمده، همه کشورها به سمت استفاده از کالیبرهای کوچکتر رو آوردند. در همین راستا تعدادی کالیبر بصورت استاندارد معرفی شد که بجای اینکه هر کارخانه ای کالیبر خاص خود را تولید کند؛ همه کارخانه های اسلحه سازی بر اساس کالیبرهای استاندارد، سلاحهای جدید را طراحی و تولید می کنند‎۰/۲۲ یا کالیبر خفیف
‎۵/۵۶ کالیبر ناتو (جدید)
‎۰/۲۷۰ کالیبر بسیار رایج تفنگ‌های شکاری
‎۷/۶۲ کالیبر ناتو (قدیمی)
‎۳۰-۰۶ کالیبر بسیاری از تفنگ‌های شکاری و معادل کالیبر ناتو (قدیمی)
‎۰/۳۲ کالیبر سلاح کمری
‎۰/۳۸ کالیبر رولور اسپرینگ‌فیلد
‎۰/۴۵ کالیبر کُلت
۹ میلیمتر کالیبر رایج سلاح کمری و مسلسل سبک
۰/۵۰ کالیبر مسلسل سنگین براونینگ معروف به «کالیبر ۵۰»
البته نمونه هایی از کالیبرهای بزرگتر نیز در سلاحهای تک تیراندازی یا ضد زره با مصارف خاص و محدود تولید و مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله معروفترین سلاحهای کالیبر ۶۲/۷ اسلحهAK47 کلاشنیکف است که در ایران به عنوان سلاح سازمانی نیروهای مسلح استفاده می شود. همچنین معروفترین سلاحهای کالیبر ۵۶/۵ نیز اسلحه M16 و M4 ساخت ایالات متحده است. نتایج خوب استفاده از کالیبر۵۶/۵ در جنگهای اخیر ایالات متحده -مانند جنگ ویتنام، سومالی و عراق – همه کشورها را تشویق به استفاده از این کالیبر نموده بطوری که کالیبر ۵۶/۵ رسما از سال ۱۹۸۰ در ناتو به خدمت گرفته شد.
برتری کالیبر ۵۶/۵ بر ۶۲/۷

امتیازات کلی
۱-قدرت نفوذ گلوله ۵۶/۵ مدل SS109 در مجموع از گلوله ۶۲/۷ بیشتر بوده و برای درگیریهای زیر ۳۰۰ متر مناسب می باشد.
۲-قدرت پس زنی (لگد) گلوله ۵۶/۵ کمتر است و دقت بیشتری را ایجاد می کند.
۳-وزن کم کالیبر ۵۶/۵ امکان حمل مهمات بیشتری را به سرباز می دهد.
۴-ابعاد کوچک مهمات ۵۶/۵ امکان استفاده از سلاحهای کوچکتر و سبک تر و همچنین سلاحهای مخصوص نیروهای ویژه را به سربازان می دهد.
۵-قدرت کشندگی کالیبر ۵۶/۵ به علت قابلیت انحراف در مسیر حرکت گلوله پس از برخورد با هدف و خصوصیت متلاشی شدن آن در داخل بدن انسان نسبت به کالیبر ۶۲/۷ بسیار بیشتر است.
 
آثار و نتایج عبور گلوله از بدن
۱-کالیبر۶۲/۷ ساخت روسیه: (جهت استفاده در کلاشنیکف)این گلوله قابلیت عبور از ۲۶میلیمتر بافت زنده انسانی را دارد و بعد از این مسافت انحراف گلوله آغاز می شود.
این گلوله در ناحیه شکمی دارای کمترین آثار تخریبی می باشد.
در هیچ نمونه ای مورد قطع عضو مشاهده نشده است.
این گلوله در بسیار از موارد نمی تواند از سمت مقابل بدن عبور کند.
۲-کالیبر۶۲/۷ ساخت یوگسلاوی: (جهت استفاده در کلاشنیکف)این گلوله قابلیت حرکت در خط مستقیم در بدن انسان تا ۹سانتیمتر را دارد.
انحراف این گلوله در بدن انسان خیلی زیاد است. این انحراف باعث ایجاد یک حفره بزرگ در محل خروج گلوله می شود. در مجموع تا عمق ۱۱ سانتیمتر اعضای بدن به دو نیم می شوند. استخوانها ۱۰۰% شکسته شده و عضلات کوچک و متوسط بطور حتم پاره می شوند. در زخم حفره خروجی به علت ایجاد شدن لخته خون مسیر بند آمده و زخم نیز خونریزی بسیار کمی دارد.
۳-کالیبر۵۶/۵:ایجاد یک حفره بزرگ دایمی در بدن.
این گلوله تا عمق ۱۲ سانتیمتر در مسیر مستقیم حرکت می کند و سپس همراه با یک انحراف ۹۰درجه متلاشی شده و قطعات کوچکتر تا عمق ۷سانتیمتر در اعضای جانبی نیز فرو می روند. این فرآیند باعث جداشدن اعضای داخلی بدن می شود.
به این ترتیب به دلیل انحراف بسیار زیاد کالیبر ۵۶/۵ و همچنین قابلیت متلاشی شدن این گلوله در بدن انسان جراحات خطرناک تری مانند قطع عضو، از کار افتادن اعضای جانبی مسیر حرکت گلوله و همچنین ایجاد حفره های متعدد و نسبتا بزرگ در محل خروج می شود که نسبت به کالیبر ۶۲/۷ بسیار کشنده تر است.
نتیجه گیری
باتوجه به مطالب فوق گلوله کالیبر۵۶/۵ به دلیل قابلیت حمل زیاد و ایجاد جراحات شدید در دشمن، برتری بلامنازعی دارد. ولی باید توجه داشت که اثرات این گلوله در فواصل تا ۳۰۰ متر می باشد. البته از آنجا که دید موثر یک سرباز بیش از ۳۰۰متر نیست، عملا این گلوله قابلیت خود را حفظ می کند. ولی در سالهای اخیر با افزایش تولید و کاربرد سایتهای نشانه روی لیزری و دوربینهای نظامی قابل نصب بر روی سلاحهای متفاوت، قدرت دید سربازان به بیش از ۳۰۰ متر افزایش یافته است. بنابراین به نظر می رسد که مجددا استفاده از کالیبر۶۲/۷ به دلیل قدرت بیشتر و خطای کمتر در فواصل بیش از ۴۰۰ متر در دستور کار ارتشهای جهان قرار گیرد. با این وجود هنوز ارتشهای پیشرفته جهان مانند ایالات متحده، کشورهای عضو ناتو و کشورهای بلوک شرق مانند روسیه تمایل به استفاده از کالیبرهای شارژ متوسط مانند ۵۶/۵ را دارند. حتی کشورهای جهان سومی و ارتشهای غیر تکنولوژیک مانند ایران نیز که سالها از کالیبر ۶۲/۷ استفاده می کردند، به سمت استفاده از کالیبر ۵۶/۵ روی آورده اند.