جستجو در تک بوک با گوگل!

تابعيت پايگاه تك بوك از قوانين جمهوري اسلامي ايران

مالکیت معنوی

678

بازدید

مالکیت معنوی ۴٫۲۰/۵ (۸۴٫۰۰%) ۱۰ امتیازs
کلیاتی در خصوص حقوق مالکیت معنوی

مفهوم مالکیت معنوی و اقسام آن
مقدمه:
با توجه به اینکه امروزه دانش بشری پیشرفت زیادی کرده است و در تجارت بین مللی، فناوری اندیشه و خلاقیت بیشتر به منصه ظهور می رسد. ارزش تولیدات محصولات دارویی ، کامپیوتری و خیلی از تولیدات دیگری که امروزه وجود دارند بیشتر از اینکه در جنس و ماده فیزیکی محصول باشند بیشتر به خلاقیت و ابتکاری است کا پشت این محصولات خوابیده است. حتی بسیاری از محصولاتی  که در نگاه اول به نظر نیاز کمتری به فناوری و تکنولوژی دارندبرای اینکه در بازار جای پایی باز کنند روز به روزخلاقیت بیشتری را طلب می کنند. اینجاست که حمایت از مفهوم اندیشه و و خلاقیت مفهوم مالکیت معنوی را جلوه گر می کند.
مالکیت معنوی از یک منظر عام عبارتست از آن دسته از حقوق و علایق مالکانه که ناشی از فعالیت ذهنی در حوزه های هنری ، ادبی ، علمی و صنعتی می باشد. پس دولتها با تصویب قوانینی به حمایت از این دسته حقوق می پردازندتا به دو هدف عمده دست یابند. یکی اعطای وجهه قانونی حقوق اخلاقی و اقتصادی خالقان این نوع اثر نسبت به انتفاع مادی از آنها و چگونگی دسترسی عامه به این نوع آثار و دوم ارتقاء و اشاعه خلاقیت و ابتکار و استفاده از نتایج آن و تشویق ((تجارت جوانمردانه)) که به توسعه اقتصادی اجتماعی کمک شایانی می کند.
در کل ((حقوق مالکیت معنوی)) را اعطاء حقوق مشخص و محدود به زمان معینی برای کنترل نحوه استفاده از کار و خدمات فکری به تولید کنندگان این آثار ، از این اشخاص حمایت به عمل می آورد. این حقوق به اشیاء فیزیکی که احتمالا ((اثر)) یا ((آفرینه )) ممکن است در آنها قالب گیری یا تجسم یافته باشد مربوط نمی شود بلکه مربوط به نفس آن اثر ذهنی و معنوی می گردند. این قبیل بطور سنتی به دو شاخه عمده تقسیم می گردد:
((اموال صنعتی یا مالکیت صنعتی)) و ((کپی رایت  یا حق نسخه برداری))

اقسام مالکیت معنوی :
کنوانسیون موسس سازمان جهانی مالکیت معنوی ((وایپر))که در ۱۴ ژوئیه ۱۹۶۷ در استکلهم منعقد شد در ماده ۲ خود چنین می گوید: ((مالکیت معنوی مشتمل است بر حقوق مربوط به :
۱-ادبیات و کارهای هنری و علمی
۲-اجرای هنرمندان و حقوق مربوط به ضبط و پخش آن
۳-طراحی های صنعتی 
۴-اکتشافات علمی 
۵-اخترعات در تمام زمینه ها
۶-مارکهای تجاری ، مارکهای خدماتی ، نامها و علایم معرفه بازرگانی
۷-حفاظت در برابر رقابت ناجوانمردانه
و تمام حقوقی که از فعالیت های ذهنی ،علمی ، ادبی و هنری نشات می گیرد.
قلمرو و بند ۱ اشاره به طیف ((کپی رایت)) دارد وآنچه در بند ۲ آمده معمولا در ادبیات حقوق مربوطه
))حقوق مشابه)) خوانده می شودیعنی حقوق مشابه کپی رایت و نزدیک به آن.
موارد مورد اشاره در بندهای ۳،۵و ۶ عناصر متشکله بخش ((مالکیت صنعتی)) در حقوق مالکیت معنوی هستند و آنچه در بند ۷ آمده را می توان در همان شاخه دسته بندی کرد چنانچه ماده ۱ بند ۲ کنوانسیون پاریس برای حمایت از داراییهای صنعتی ((مبارزه با رقابت ناجوانمردانه)) را جزیی از قلمرو حفاظت از مالکیت صنعتی به معنای رقابت ناجوانمردانه آورده  است.
اصطلاح مالکیت صنعتی شامل طراحی های صنعتی و اختراعات هم می شود اگر بگوییم که ((اختراعات)) یعنی ارائه راه حلهای جدید برای مسائل فنی و ((طراحی های صنعتی)) یعنی طراحی هایی که هدف آنها زیبایی بخشی تشخص بخشیدن به ظاهر یک اثر ست مثلا طرح یک کامپیوتر، ضبط صوت و یا …که مشخصه آن فرم کار است.
بعلاوه بحث مالکیت معنوی شامل مارکهای تجاری ، نامها و علایم مشخصه بازرگانی نیز می باشد. از جمله نشانگرهای مبدا و اسم محل تولید و نیز بحث حمایت در مقابل رقابت ناجوانمردانه. ممکن است این بحث در مقایسه با مثلا مالکیت معنوی ((حق اختراع)) کمتر معلوم و قابل تمیز باشدولی آنچه در این بین مهم است اینکه طراحی های صنعتی اطلاعات و مفاهیمی را به خریدار منتقل می کنند- بطور اخص در مورد کالاها و خدماتی که در بازار برای عموم عرضه می شوند- و اینکه با استفاده های غیر مجازی که از این علایم باعث سردرگمی خریداران می شود باید برخورد قانونی شود.
معاهده ژنو ۱۹۷۸ در خصوص ثبت بین المللی اکتشافات علمی ، یک(( اکتشاف علمی)) را چنین تعریف می کند: ((شناخت پدیده ها ، قوانین یا خصوصیات عالم ماده که قبل از این شناخته نشده و قابل ارزیابی نبوده باشد)). حال آنکه قبلا یادآور شدیم که اختراعات یعنی ارائه راه حلهای نوین برای مسائل ، خصوصا مسائل فنی ، این راه حلها طبعا باید متکی بر خصوصیات و قوانین عالم ماده باشند و گرنه نمی توانند به لحاظ فنی یا مادیا مادی بکار آیند اما نیازی نیست به اینکه این قوانین و خصوصیات قبل از اختراع نامکشوف و ناشناخته بوده باشند. چه قوانین طبیعی مربوط به آن همزمان با اختراع و توسط خود مخترع کشف شوندیا اینکه قبلا توسط دیگران کشف شده باشندفرق نمی کند به هر حال یک اختراع است . از اینجاست که ما به تفاوت بین اختراع و اکتشاف علمی پی می بریم.

الف) ورقه اختراع (حق الاختراع)
هنگامی که فرد به یک اختراع دست می یابد برای اینکه به وضعیت خود وجهه قانونی بخشد با توصیف و شرح اختراع خود به دولت تقاضای صدور سندی را می کند که ورقه اختراع نامیده می شودکه بموجب آن اختراع مورد نظر تنها با اجازه صاحب امتیاز قابل بهره برداری از قبیل تولید، فروش ، استفاده و غیره است.
اختراع ممکن است مربوط به یک محصول و یا یک ((روند)) باشد. معمولا امتیاز اختراع محدود به مدت زمان معینی عموما بین ۱۵ تا ۲۰ سال است.
حق الامتیاز اختراع فقط بدین معناست که دیگران بدون اجازه وی حق استفاده و بهره برداری از این امتیاز را ندارند و بدین معنا نیست که صاحب امتیاز می تواند دست به تاسیس یک کارخانه تولید انبوه بزند. پس چنانچه مخترع هم بخواهد دست به کاری یا تولیدی بزند ناگزیر از    مراحل قانونی و انجام تشریفات است که در هر کشور تفاوت دارد. از سوی دیگر گر چه این امتیاز به ثبت می رسد ولی دولت مکلف نیست که به کشف مواردی بپردازد که بدون اجازه صاحب امتیاز از حق اختراع استفاده کرده اندبلکه دولتها فقط با شکایت شخص صاحب امتیاز و تعقیب قضیه از سوی او وارد مراحل قانونی می شوند.
به هر حال چون امتیاز اختراع یک امتیاز انحصاری است که از سوی دولت به شخص مخترع داده می شود ، لذا دولت هم در مقابل اینکه شخص راز مکتوم خود را نگه داشته و برای پیشرفت و ارتقاء علمی جامعه جزئیات آنرا در اختیار دولت نهاده است از حقوق مادی و معنوی وی پاسداری می کندو مانع سوءاستفاده دیگران می شود.
چه شرایطی باید وجود داشته باشد تا ورقه اختراع داده شود؟
اولا اینکه موضوع اختراع در قانون دولت مزبور قابلیت اعطا ورقه اختراع را داشته باشد.ثانیا یک اختراع برای اینکه مورد قبول واقع شود باید کاربرد داشته باشد، جدید باشد یعنی بدیهی نباشد. نهایتا مطابق استانداردهای دولت مورد نظرجزئیات وطرح آن در اختیار دولت قرار گیرد.
موارد استثناء از دریافت ورقه اختراع در قوانین بسیاری از کشورها :
۱-کشف مواد و عناصری که در حالت طبیعی موجودند.
۲-تئوریهای علمی و فرمولهای ریاضی
۳-گونه های حیوانی و گیاهی
۴-طرحها و روشهایی که صرفا ذهنی هستند مثلا یک روش خاص برای بازی شطرنج را نمی توان ثبت کرد و مانع استفاده دیگران شد.

ب- کپی رایت و حقوق مشابه آن
کپی رایت شاخه ای از حقوق است که به مسائل مربوط به آفرینندگان آثارغیر مادی و ذهنی می پردازند. کپی رایت حافظ ((شکل بیان یک ایده )) است خود ایده خلاق است که مورد حمایت قانون کپی رایت است خلاقیت در ترتیب دادن و تعلم و انتخاب کلمات ، نتهای موسیقی ، اشکال ، رنگها و مانند اینهاست. کپی رایت با گونه های بخصوصی از خلاقیت سرو کار دارد که عمدتا ناظر به ارتباطات جمعی است . تمام اشکال و روشهای ارتباطات عمومی نه تنها انتشارات چاپی ، بلکه موضوعاتی چون پخش صوت و برنامه های تلویزیونی و حتی سیستم های رایانه ای نگهداری و بازیافت اطلاعات به بحث کپی رایت مربوط می شوند.
قانون کپی رایت در برابر کسانی که آن کار(( کپی)) می کنند یعنی آن(( شکلی )) را که مولف اصلی برگزیده بوده است را گرفته و مورد استفاده قرار می دهند از دارنده حق حمایت می کند. قانون کپی رایت هیچ ارتباطی با درستی یا نادرستی یا ارزش گذاری آن ایده و عقیده به لحاظ ماهوی ندارد و مولف اثر ، پاسخگو یا مدافع این موارد نیست.

موضوعات داخل در محدوده کپی رایت
این بخش در برگیرنده تمام انواع تولیدات در زمینه های ادبی ، علوم و هنر است. با هر شکل و فرمی که رائه شده باشد ، خوب باشد یا بد باشد (به لحاظ سلایق مختلف ) چه ارزشی داشته باشدو چه هدفی مهم نیست. مهم اینست که کار ارئه شده اصالتا از خود فرد باشد چه این کار قدیمی باشد یا جدید.
در عمر تمام قوانین کپی رایت در کشورها از گونه های زیر حمایت می کنند:
– کارهای ادبی مانند نوولها ، داستانهای کوتاه ، اشعار و … جدا از هدف ، محتوا ، شکل و     آن چاپ شده یا نشده ، در بعضی کشورها کارهای شفاهی را نیز تحت حمایت کپی رایت می دانند.
– موسیقی به هر نوع و روش
– کارهای هنری
– نقشه ها و طرحهای فنی
– کارهای عکاسی
– تصاویر متحرک
– برنامه های رایانه ای
حتی در برخی کشورها هنر های کاربردی مثل جواهر سازی ، لامپ و لوستر سازی ، کاغذدیواری ، اثاث منزل و… را مورد حمایت قانونی کپی رایت قرار می دهند.

حقوق متشکله کپی رایت
دارنده امتیاز کپی رایت می تواند هر گونه مایل بود از حقوق خود استفاده کند و مانع استفاده دیگران شود البته با در نظر گرفتن حقوق دیگران و نظم عمومی.
معمولا حقوقی که از سوی قانون به صاحب امتیاز یک اثر تعلق می گیرد ((حقوق انحصاری )) صاحب امتیاز در اعطاء جوایز به دیگران برای استفاده از آن آفرینه یاد می شود . علاوه بر این صاحب امتیاز از برخی ((حقوق اخلاقی )) نیز برخوردار است. چنانچه در کنوانسیون برن آمده است که دول عضو باید به این اشخاص حق ((ادعای خلق آفرینه )) و حق ((جلوگیری از هر نوع وارونه جلوه دادن و قلب واقعیت ، ناقص سازی ، دستکاری و یا سایر اعمال مخرب در ارتباط با اثر وی که با پیش داوری سوء در مورد وی و هتک حیثیت و شرافت او بینجامد )) اعطا کنند.
س. معنای بهره برداری از یک اثر که تحت حمایت کپی رایت است چییست؟
بیشتر قوانین کپی رایت ، اعمالی را که سایرین نمی توانند بدون کسب اجازه از صاحب امتیاز انجام دهند تعریف کرده اند که عموما به شرح زیر است:
کپی کردن یا باز تولید کردن آن اثر، اجرای آن اثر در معرض عموم ، ساخت یک اثر صوتی از آن ، تهیه یک فیلم از آن کار ، پخش رادیو تلویزیون ، ترجمه و اقتباس از آن اثر.
در این رابطه در ماده ۳ قانون حمایت از مولفان ومصنفان کشورمان می گوید : حقوق پدید آورنده شامل حق انحصاری پخش ، نشر و عرضه و اجرای اثر وحق بهره برداری مادی و معنوی از نام و اثر اوست.

حقوق مشابه کپی رایت
بطور عمده سه نوع ازاین حقوق وجود دارند :
۱-حقوق هنر پیشگان در اجراهایشان و حقوق تولید کنندگان آثار
۲-تهیه کننده ها و موسسات تکثیر و چاپ
۳-حقوق سازمانهای پخش کننده برنامه های رادیو و تلویزیون و در یک کلمه ، حمایت از تمام کسانی که به خالقان آثار در رساندن پیغام و عرضه آثارشان در عرصه عمومی کمک می کنند در محدوده ((حقوق مشابه )) قرار می گیرند.
هر چند که با توجه به توسعه دانش بشری روز به روز به حوزه قلمرو این بخش افزوده می شود.
مهمترین مقوله ها در این میان عبارتند از : حق هنر پیشگان (اجراکنندگان ) نسبت به ضبط و پخش و انتشار عمومی اجراهایشان بدون رضایت آنها ، حق تولیدکنندگان محصولات صوتی (فونوگرام ) برای صدور اجازه و یا جلوگیری از توزیع ، باز تولید یا تقلید تولیدشان بدون کسب اجازه ، حق سازمانهای تلویزونی رادیویی نسبت به صدور اجازه و یا منع باز پخش یا کپی کردن آثارشان توسط دیگر سازمانها، که اینها را کشورهای زیادی بطور جزئی در قوانین مورد حمایت کپی رایت قرار داده اند.
س. مفهوم اصطلاح حمایت از اجراگران یا هنرپیشگان چیست؟
منظور از محافظت از منافع و حقوق بازیگران ، خوانندگان و سایر افرادی است که که با ایفای نقش خواندن ، نواختن و نظایر آنها کارهای هنری و ادبی در برابر استفاده های خلاف قانون از آثار و اجراهای آن .
تولید کننده فونوگرام به کسی گفته می شود که برای اولین بار یک اجرا را ضبط می کند و فونوگرام به اصوات منحصر به فرد ضبط شده از یک اجرا اطلاق می گردد. تکثیر یا تقلید از یک فونوگرام بدین معنی است که بطور مستقیم یا غیر مستقیم تمام یا بخش عمده ای از اصوات ضبط شده در یک فونوگرام را داشته باشد واین خود می تواند یک صفحه گرامافون نوار کاست، دیسکت فشرده باشد.
س. آیا موارد قابل تعمیم به آثار تصویری هست؟

بلی به طریق اولی شامل آثار تصویری هم می شود منظور از باز پخش هم اینست که سازمان رادیو و تلویزیون ، آثاری را که یک سازمان یا منبع دیگر پخش کرده دریافت و دوباره پخش کند.
در نهایت باید خاطر نشان سازیم از آنجا که حیات فرهنگی در کشورهای در حال توسعه ، میراث فرهنگی و هنری اهمیت والایی دارد باید دولتها حمایت از حقوق کسانی که در اشاعه و استمرار این آثار نقش دارند در دستور برنامه های خود داشته باشند و این امر در کشورهایی از جمله ایران که این آثار معمولا به صورت شفاهی و غیر مکتوب هستند اهمیتی دوچندان می یابند.
ذکر این نکته خالی از اهمیت نیست که در کشورهای مختلف ممکن است حق کپی رایت قابل انتقال باشد یا نباشد و نیز ممکن است استثنائاتی مانند محدودیتهای زمان و مکان وضع شود و یا برخی استفاده ها مجاز شناخته شود مثل تکثیر برای استفاده شخصی و نه فروش و استفاده اقتصادی و یا نقل قول با ذکر منبع و …
ج) علایم تجاری و خدماتی
علایم تجاری :
به هر علامتی اعم از مهر، نقش ، تصویر ، رقم ، عبارت ، حرف ، و غیره که نشان دهنده نوع بخصوصی از محصول صنعتی ، فلاحتی ، تجاری می باشد . و سبب تمایز آن کالا از کالا های شرکت رقیب می شود.
علایم خدماتی:
در بازرگانی نوین مشتری نه تنها با تعداد زیادی از انتخاب ها برای خرید کالا روبروست بلکه به تعدا روبه تزایدی از خدمات در عرصه ملی و بین المللی روبرو می شود پس علایم باید باشد تا خدماتی نظیر بیمه هواپیمایی ، بانکداری ، اجاره اتومبیل و غیره ، موسسات و شرکتهای مختلف از یکدیگر تمیز داده شود. این علایم را علایم خدماتی می نامند. باید بگوییم که اسم تجاری بر حسب مورد تولید جزء هر یک از این مقوله ها قرار می گیرد .
مقررات مربوط به علایم تجاری در مورد علایم خدماتی نیز حاکم است و همان قانون حاکم بر علایم تجاری بر علایم خدماتی نیز حاکم است.

علایم جمعی  و علایم تضمینی 
علایم جمعی : این نوع علایم به یک شرکت خاص محدود نیستند و تعلق ندارند و معمولا به مارکهای انجمن هایی اطلاق می شود که موسسات تولیدی یا خدماتی که در زمینه مورد نظر فعال هستند ، اگر استانداردهای آن انجمن ها را رعایت کنند حق دارند علاوه بر مارک تجاری و خدماتی خود ، از علامت آن انجمن نیز به نشانه عضویت در آن استفاده کنند .
علایم تضمینی : علایمی هستند که تنها به استانداردهای تعریف شده برای کالا بر می گردند مثلا علامت استاندارد ایران یا ایزو ۹۰۰۲ تنها با شرط رعایت استانداردها اعطا می شوند و در حالت کلی به روی همه افراد باز هستند.

شرایط لازم برای اعطا حمایت از علایم
عمدتا در سرتاسر جهان بصورت استاندارد است ولی در کل دو نوع شرط باید وجود داشته باشد :
۱-    یک علامت تجاری یا خدماتی باید قابل تمیز و مشخص باشد.
۲-    ماهیتی گمراه کننده نداشته باشد و یا مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه نباشد .
این دو شرط در قانون ثبت  علایم تجاری ایران و همچنین کنوانسیون پاریس ذکر شده است پس کسی نمی تواند یک اصطلاح ژنریک و کلی را برای کالای خود که مصداقی از آن کل است را مصادره نماید چون در غیر این صورت قابل تمیز نخواهد بود و یا اگر تاجری هندی برای اینکه فرشهایش به فروش برسد تصویر سی و سه پل اصفهان و یا نام اصفهان را برای قالی های خود برگزیند این عمل موجب گمراهی مشتری می شود.
در مورد علایم خلاف نظم عمومی هم می توان به استفاده شرکتها از علایم و نمادهای موسسات عمومی مثل ادارات وزارتخانه ها یا احزاب غیر قانونی و یا تصاویر خلاف قوانین و اخلاق و عرف نام برد.

د) طراحی های صنعتی و مدارهای همگرا
۱- طراحی های صنعتی : اصطلاح طراحی صنعتی ناظربه حقی است که در بسیاری از کشورها به رسمیت شناخته شده است که بر مبنای آن از جلوه های ظاهری یک محصول و نه خصوصیات مربوط به کارایی و توان محصول – که نتیجه خلاقیت در طراحی است حفاظت شود و این برای زیبا جلوه نمودن کالا و جلب مشتری است پس حمایت از طراحی های صنعتی در واقع حمایت از حقوق یک موسسه در تلاش برای موفقیت در بازار فروش است. این حمایت به آن بخش از طراحی های صنعتی که صرفا برای یک هدف فنی ایجاد شده اند تسری داده نمی شود مثلا جانواری در ضبط صوت چون ضبط صوت بدون جانواری متصور نیست.
۲- ارتباط با کپی رایت: به دلیل شباهتی که طراحی های صنعتی با کپی رایت دارند گاهی ممکن است از موارد شمول کپی رایت قرار گیرند و این خود از مزایایی است که می توان برای آن تصور کرد چون دو جنبه بودن  موجب حمایت دو جانبه از طراحی های صنعتی توسط قانون کپی رایت و حمایت از طراحی های صنعتی خواهد شد.
ولی در عین حال تفاوتهایی با هم دارند از جمله اینکه تحت قانون طراحی های صنعتی حمایت در صورتی به عمل خواهد آمد که اثر تشریفات قانونی را رعایت کرده باشد و به ثبت برسد ولی کپی رایت در اکثر کشورها بدون تشریفات و ثبت قابل اعمال است. حمایت قانون طراحی های صنعتی معمولا متعلق به دوره ای کوتاه از ۳ تا ۱۵ سال ولی کپی رایت در اکثر کشورها تا زمان مرگ مولف و حتی ۵۰ سال بعد وی ادامه دارد.
حقی که تحت قانون حمایت طراحی های صنعتی با ثبت یک طرح بدست می آید کامل و جامع است. یعنی اگر کپی بدون قصد و غیر عمدی هم باشد بعنوان یک نقض بشمار می آید حتی اگر مرتکب جاهل به ثبت باشد باز هم حمایت قانون طراحی های صنعتی را در بر دارد ولی در قانون کپی رایت عمل تنها در صورتی تخلف شناخته می شود که باز همان اثر اصل باشد و نه صرفا تبادر ذهن.
۳-    مدارهای همگرا  : یک زمینه ذیگر در بحث حمایت از داراییهای معنوی ، نقشه های مدارهای ریز الکترونیکی یا آی. سی . هاست. این آی سی ها نتیجه زحمات زیاد متخصصان ماهر است. هر چه مدارها کوچکترباشند ماده اولیه کمتری برای تولید و فضای کمتری برای جایگزینی نیاز دارند با توجه به اهمیت موضوع و نقش آن در صنعت ساعت سازی ، رادیو ، تلویزیون ، رایانه ، اتومبیل و… اهمیت زیادی دارد که مدارها با حجم کمتر و کارایی بیشتر تولید می شوند. در عین حال که کپی از روی یک مدار هزینه ناچیزی می برد و این عادلانه نیست که یک عده زحمت زیادی می کشند عده دیگر بدون هیچ زحمتی همان نتیجه را بدست آورند و این حمایت قانونی را می طلبد.

هـ) علایم جغرافیایی
برخی اسامی جغرافیایی نظیرشهرها ، کشورها یا مناطق وجود دارند که در سراسر جهان نامشان تداعی کننده یک محصول خاص است و هر وقت نام آن منطقه آورده می شود زودتر از هر چیزی محصول آن منطقه با خصوصیات و ویژگی های خاص خودش به ذهن می آیدو این باعث ارزش تجاری بالایی می شود . در اینجاست که تقلب نسبت به این نوع علایم و اسامی بروز می کند و یک حمایت جهانی را می طلبد.
مثلا با توجه به شهرت فرشهای دست بافت منطقه فراهان اگر کارخانه ای نام محصولات خود را فرش فراهان بگذارد ولی فرشهای ماشینی ارائه دهد ، گر چه این فرشها در همان منطقه فراهان تولید شده باشد چون نام فرش فراهان تداعی کننده کیفیات و خصوصیات خاصی است این نام می تواند موجب بروز اشتباه در خریدار گردد. علایم جغرافیایی محدود به اسامی نیست بلکه شامل نشانه ها هم می شود اگر چه بطور غیر مستقیم ، ولی بطور موثر اشاره به چنان مناطقی دارد مثلا برج ایفل برای پاریس ، تاج محل برای هندوستان و…
س. علایم جغرافیایی چه تفاوتی با علایم تجارتی دارند؟
ج. علامت جغرافیایی هیچ مالکی ندارد یعنی شخص خاصی حق منع دیگران را ندارد و تمام اشخاصی در آن ناحیه و با کیفیات مورد نظر آن کالا را تولید می کنند می توانند از آن علامت استفاده می کنند.ولی علایم تجاری معرف موسسه ای هستند که کالا یا خدمات خاصی را در بازار عرضه می کند.

دو جنبه مختلف از علایم جغرافیایی :
نخست ضرورت مقابله با سوء استفاده از این علایم ، برای حفظ حقوق کسانی که به حق از این علایم استفاده می کنند در مقابل کسانی که نسبت به آن حقی ندارند.
حالت دوم حالتی است که فرد مدعی می شود که این علامت تبدیل به یک واژه ژنریک و کلی شده است پس هر کسی در هر کجا می تواند از آن علامت استفاده کند و باید این راهم متذکر شویم که مفهوم  واژه ژنریک از محدوده فعالیت حقوق مالکیت معنوی خارج هستند.مثال بارز در این وضعیت واژه فرانسوی شامپانی است که گرچه در خود فرانسه فقط به  آن دسته از مشروبات الکلی گفته می شود که در ناحیه شامپانی و با رعایت کیفیات مورد نظر تولید می شوند حق استفاده از این نام را دارند ولی ایالات متحده تمامی کمپانی هایی را که مشروب بدان روش تولید می کنند به این عنوان که این نام تبدیل یک نام ژنریک شده از این نام برای معرفی محصولات خود بهره می برد گرچه یقینا در منطقه شامپانی قرار ندارند.

حمایتهای مورد نظر درماده ۳ موافقنامه لیسبون بسیار گسترده است. هر نوع تقلید و کاربرد نابجای علائم مورد نظر ممنوع است. حتی اگر نام مبدا اصلی محصول نیز ذکر شده باشد و حتی اگر علامت مزبور به شکل ترجمه شده و غیره استفاده شود.

و) حفاظت در مقابل رقابت ناجوانمردانه
در خصوص این مقاله باید اشاره کرد که در واقع با درنظر گرفتن چند نمونه، روشن می شود که بحث حفاظت علیه رقابت ناجوانمردانه، پوشش دهنده ابعادی از مالکیت صنعتی است. مثلا با استفاده از این مباحث، چنانچه مخترعی اختراع خود را به قصد استفاده های بعدی بصورت یک راز مکتوم دارد و لذا برای کسب امتیاز آن بصورت ورقه اختراع اقدام نکند. تلاش رقبا برای دستیابی به ان و استفاده از آن گرچه چون هنوز اختراع ثبت نشده است توسط «حقوق مربوطه به ورقه اختراع» محکوم نیست ولی بعنوان یک نوع تجارت و رقابت ناجوانمردانه محکوم بوده و ممکن است تحت تعقیب واقع شود و یا استفاده غیر مجاز از یک مارک تجاری ثبت نشده را با استناد به این بخش از حقوق که شاید بتوان آنرا جز «اصول کلی حقوق» طبقه بندی کرد می شود منع نموده و تعقیب نمود.

 
بخش دوم
فصل اول
اجرای حقوق مالکیت معنوی
کلیات
در دنیای امروز با توجه به پیشرفتی که در صنعت رخ داده و دنیا به صورت دنیای خلاقیتها و ابتکارات در آمده است  در هر سیستمی که مالکیت معنوی در آن به رسمیت شناخته شده باید در صدد ارائه راه حلهایی برای جلوگیری از سوء استفاده از حقوق مالکیت معنوی باشند و بدون این راه کارها حق صاحب حق حفظ نخواهد شد. تمام سیستم های مالکیت معنوی نیاز به حمایت یک دستگاه قدرتمند قضایی متشکل ازتعداد مناسبی قاضی دارای سابقه و تجربه کافی در امور مربوط به حوزه مورد نظر دارند تا به نحو مناسب با موارد مدنی و جزایی مربوطه برخورد شود.
بحث مالکیت معنوی یکی ازمهمترین مسائلی است که در حقوق هر کشور معلوم می شود و دستگاهای قضایی باید تمام تلاش خود را بنمایند که این موارد را نه تنها بطور قاطع و مناسب بلکه در اسرع وقت و بدون فوت وقت رفع و رجوع نمایند. سیستم مالکیت معنوی با وجود نظامی برای جلوگیری از اعطا حقوقی که قبلا به یک شخص داده شده معنا خواهد داشت.
س. اگر کسی با کمی دست کاری در علامت و نشانه تجاری کالایی تولید کند تکلیف چیست؟
ج. قبلا گفتیم که این خود شخص صاحب حق است که حافظ منافع خویش باید باشد پس در اینجا صاحب حق اگر فکر می کند این استفاده ناقض حق وی است می تواند با طرف تماس بگیرد و با هم مذاکره کننده و به یک توافق برسند و از مراجعه به مراجع قضایی پرهیز کنند. دراینجا اگر کسی متقلبانه از حق معنوی کسی استفاده کند شخص صاحب امتیاز به طریق اولی می تواند به استفاده کننده و مراجع قضایی مراجعه  کند.
س. در صورتی که طرفین در حل اختلاف به توافق نرسیدند تکلیف چیست؟ در اینجا راهکارهایی برای اجرای حقوق مالکیت صنعتی و کپی رایت وجود دارد که آنها را بررسی می کنیم.

۱- عمل از طریق ادارات مربوطه
در کشور های مختلف اداراتی هستند که عهده دار انجام وظایف مربوط به مالکیت صنعتی مثل اعطا حق اختراع و یا ثبت مارکهای تجاری و غیره هستند. این ادارات عمل شبه قضایی انجام می دهند و برای صاحب حق هم خیلی به صرفه است که به این ادارات مراجعه کند تا مراجع قضایی. چون رجوع به مراجع قضایی پیچ و خم زیادتری دارد وپر هزینه است.
۲- مراحل و روند کار در محاکم مدنی
مواردی پیش می آید که صاحب حق باید اقدامی فراتر از رجوع به ادارات مربوطه انجام دهد تا خسارت وارده بر وی جبران شود . مسائلی مثل اینکه آیا قلمرو یک حق اختراع که تعلق به یک شخص دارد شامل موارد معینی که مورد نظر طرف دیگر است نیز می شود یا خیر و آیا عمل خاصی از سوی یک طرف به منزله یک «نقض»  حقوق صاحب امتیاز بشمار می رود. در اکثر کشورها در محاکم مدنی مورد رسیدگی واقع می شوند. در اینجا صاحب حق باید تقاضای خود را تسلیم محاکم صالحه نماید و علاوه بر ذکر حق مورد نظر و نوع تخلفی که در قبال آن صورت گرفته است ونیز درخواست جبران  و تاوان صاحب حق د رمقام خواهان خواستار صدور قرار اقدامات تامینی مقدماتی  و توقف در اعمال خوانده ( مدعی علیه ) می گردد. دادگاه در حکم خود احتمالا علاوه بر دستور توقف ادامه کارنقض کننده (متخلف ) دستور جبران خسارت وارده در نتیجه تخلف را صادر نموده و بعلاوه ممکن است از متخلف بخواهد که عدم النفع خواهان را نیز بپردازد. حتی دادگاه ممکن است حکم نابودی کالاهای تولید شده توسط متخلف را نیز صادر کند .

۳- اقدامات کیفری
با اینکه اکثر تخلفات مربوط به سوء استفاده از حق در محاکم مدنی مطرح می شود ولی مواردی هستند که طرف عامدا عالما از علامات و مارکهای تجاری که قبلا ثبت شده استفاده می کند این عمل از موارد استفاده متقلبانه است و باید در مراجع کیفری مطرح شود. در بعضی کشورها خود صاحب حق با اطلاع از سوء استفاده جریان را به پلیس اطلاع می دهد ولی در بسیاری از کشورها پلیس چنین مواردی را تحت نظر گرفته و اقدامات لازم را صورت می دهد . در صورت اثبات مجرمیت علاوه بر ضبط کلیه اموالی که در جرم دخیل بودند ممکن است مرتکب با مجازات سختی روبرو شود. یکی دیگر از راههای برخورد با کالاهای تقلبی اقدام در بنادر و کلا ورودی کشورهاست. اگر شخص صاحب حق مطلع شود که کالای تقلبی با مارک ثبت شده وی وارد شده می تواند شکایت کند و علیه واردکننده اقدام کیفری انجام دهد.
ج) اجرای کپی رایت و حقوق همسایه آن
۱- تدابیر ملی
یکی از پایه های غیر قابل چشم پوشی در هر مکانیزم موثر برای الزام حقوق مربوط به کپی رایت در دسترس بودن در اقدامات موقتی تامینی است. مهمترین اهداف چنان اقداماتی جلوگیری از اقدامات خلاف و توقیف کپی ها و لوازم و تجهیزات تکثیر و سایر ابزاری است که می تواند در آینده مورد استفاده تخلف آمیز قرار گیرد و از سوی دیگر می تواند بعنوان مدرک و دلیل مثبته مورد استفاده قرار گیرد و اگر توقیف نشوند ممکن است بسهولت قبل از اینکه بنظر دادگاه برسند محو و نابود گردند این اقدامات باید بر مبنای درخواست یک جانبه مدعی صورت گیرد چرا که آگاهی قبل «خوانده» نقض غرض بوده و بیشتر مخرب است تا مفید. پس دادگاهها باید قادر باشند دستور تحقیق توقیف موقت و جمع آوری تمام اموال و مدارکی که به هر روشی برای نسخه برداری غیر مجاز از آثار تحت حمایت قانون و یا برای بسته بندی یا قالب بندی آنها بکار می رفته یا می رود و نیز حسابها و دفاتر مربوط به این تخلفات را صادر نمایند. اما هدف روشهای مدنی عبارتند از:
۱-    جبران صدمات وارده و در اثر تخلفات
۲-    روشن کردن تکلیف کپی های غیر مجاز
۳-    روشن کردن تکلیف ابزارها و وسائلی که برای انجام تخلف مزبور مورد استفاده قرار گرفتند.
۴- صدور قرارلازم برای پیشگیری از تخلفات احتمالی آینده
روشهای مدنی و اقدامات کیفری به تنهایی کارساز نیستند و حفظ حقوق صاحب حق ایجاب می کند علاوه بر این روشها برای جلوگیری از کپی کردن ، استفاده از(( روشهای حفاظت از نسخه برداری )) و یا ((سیستم های مدیریت کپی)) از ابزار عملی استفاده شود یعنی سیستمهای   مشتمل بر نوعی تدابیر فنی که سبب می شوند اصولا کپی برداری ازاثرغیرممکن باشد و یا کیفیت کپی به حدی نازل شود که آنرا غیر قابل استفاده گرداند. همچنین روشهای فنی وجود دارد که دریافت برنامه های تلویزیونی کدگذاری شده را بدون استفاده از (( رمز گشا)) که متقاضی باید آنرا بخرد یا اجاره کند غیرممکن می سازد. با این حال ، روشهای فنی هرچقدر هم دقیق و پیشرفته باشند بازممکن است بتوان از آنها عبور کرد یا آنها را دور زد . پس باید با ساخت ، تولید ، توزیع و ورود غیر قانونی این نوع ابزار ها نیز همانند سایر موارد نقض حقوق مالکیت معنوی برخورد نمود.

۲- تدابیر مرزی
سرقت معنوی پدیده ای نیست که فقط درون مرزی باشد بلکه این عمل در مقیاس وسیعی ، در سطح بین الملل نیز صورت می گیرد یعنی کپی های غیرمجاز در یک کشور به مقدار زیاد تولید می شوند و به کشورهای دیگر حمل می گردندو این ضروری و حیاتی است که قدرتی وجود داشته باشد که بتواند از ورود این کپی های غیر مجاز به بازارهای مورد نظر جلوگیری کند و این مساله دراسناد مختلف بین الملل مورد توجه فراوانی قرارگرفته است . تدابیر مرزی کار را برای مبارزه با تخلفات کپی رایت را بسیار ساده تر می کند چرا که واضح است که جلوگیری از ورود این کالاها در مرز بسیار آسانتر از جلوگیری از توزیع آنها پس از ورود به کشور است .
۳- سرقت معنوی در آثار صوتی تصویری و برنامه های رایانه ای
کلمه سرقت معنوی سه تعبیررا شامل می شود
۱- تقلب      2- بوتلگ        3- کپی های غیرمجاز
تقلب : کپی هایی که دقیقا از روی نمونه اصلی درست شده و جلد و بسته بندی آن همانند نسخه اصلی بوده وحتی مارک تجاری نسخه اصلی نیز بروی آن حک شده .
بولتگ : منظور کپی هایی از ضبط یک اجرای زنده یا یک برنامه پخش شده زنده است که این ضبط بدون اجازه صاحبان امتیاز مربوط صورت گرفته است .
کپی های غیر مجاز : به کپی های بدون اجازه ازآثار صوتی یا تصویری ، نه تنها تقلید عینی اصل نیستند بلکه عمدتا با کیفیت پایین و با برچسب دست نویس عرضه می گردند.
کلا پنج دسته از آثار ، اجرا هاو تولیدات ، قربانیان اصلی عمل سرقت معنوی هستند
۱-    آثار ضبط شده صوتی
۲-    آثار ضبط شده تصویری
۳-    برنامه های رایانه ای
۴-    برنامه های پخش شده از ایستگاههای رادیو تلویزیونی
۵-    کتب

با توجه به نگارش یک برنامه یارانه ای در می یابیم که چه خسارت بالایی که عمدتا اقتصادی هستند به منافع صاحبان حقوق این نوع برنامه ها وارد می آید. لذا دولتها باید تدابیر مقابله با سرقت معنوی اتخاذ کنند.

تدابیر ضد سرقت معنوی
تا حدودی در این راه می توان از انوع گوناگون سیستم های حفاظتی در برابر کپی رایت استفاده کرد مثلا در برنامه های رایانه ای از قفلها و رمز گذاری ها و یا در آثار صوتی یا ویدئویی استفاده از آنچه «امواج مخرب» شهرت دارند.
سیستم کپی رایت و حقوق همسایه آن شاخه ای از حقوق خصوصی هر کشور است. چون خود انحصاری به اشخاص می دهد. چنانچه قبلا گفتیم که زیاد دیده خود باید به اقدامات قانونی و حقوقی و مدنی متوسل شود ولی اخیرا کشورها فعالیتهای مربوط به سرقت معنوی را در حوزه حقوق کیفری آورده اند و مجازاتهایی برای مرتکبان در نظر گرفته اند. مهمترین جنبه این قبیل مجازاتها خاصیت بازدارندگی آنها در مقابل جرائم آینده است. این مساله هم از نظر منافع کلی جامعه در رابطه با حفظ حرمت قانون اهمیت دارد و هم از نظر منافع پدید آورندگان و صاحبان حقوق.
قانون باید خسارات وارد بر صاحب حق را تامین کند نه تنها خسارات مستقیم بلکه خساراتی نظیر از دست دادن بازار و نیز پایمال شدن حقوق اخلاق دارنده حق.

 
بخش سوم- فصل اول
الف- حقوق مالکیت معنوی در ایران
در ایران نخستین حرکت جدی در مقوله حمایت از حقوق مالکیت معنوی در فروردین ۱۳۰۴ بعمل آمد. در این تاریخ قانونی بنام قانون راجع به علائم تجارتی وصنعتی به تصویب مجلس رسید که البته جامع نبود. لذا در تیر ماه ۱۳۱۰ قانون ثبت علائم و اختراعات به تصویب رسید. به موجب این قانون کسانیکه در ایران دارای موسسات تجارتی، صناعتی ، فلاحتی هستند اعم از اتباع داخله یا خارجه در صورتیکه که علائم تجارتی آنان موافق مواد این قانون به ثبت می رسید از مزایای آن برخوردار می شوند.
از سوی دیگر نخستین رویکرد قانونی، با مقوله حق مولف در ایران را باید در مواد فصل یازدهم مبحث دسیسه و تقلب در کسب و تجارت از قانون جزای عمومی مصوب ۱۵ مرداد ۱۳۱۰ جستجوی نموده این مواد برای ارتکاب جرم های چاپ تالیف یا تصنیف دیگری بدون اجازه وی استفاده از آثار مولف بدون ذکر ماخذ فروش یا وارد کشور کردن اثر دیگری و چاپ تالیف یا تصنیف دیگری با نامی غیر از نام صاحب اثر پرداخت غرامت پیش بینی نموده است. بدلیل ضرورتی که در بحث حمایت از حقوق مالکیت معنوی پیش آمد در سالهای ۱۳۳۴ و ۱۳۳۸ طرحهایی از سوی نمایندگان مجلس و نیز لوایحی از سوی دولت وقت ارائه شد که نارسا بودند و عقیم ماندند.
در زمینه کپی رایت بلاخره در سال ۱۳۴۲ وزارت اطلاعات لایحه ای با عنوان مالکیت ادبی و هنری در ۷۹ ماده تهیه کرد که گرچه تصویب نشد مقدمه ای شد برای لایحه وزرات فرهنگ وو هنر در سال ۱۳۴۷ که مجلس در ۱۱ دی ماه ۱۳۴۸ آنرا با عنوان قانون حمایت از حقوق مولفان و محققان و هنرمندان تصویب کرد این نخستین قانون مستقل راجع به حقوق پدیدآورندگان آثار هنری، تالیفی و علمی در ایران بشمارمی آید به موجب این ق مواد ۲۴۵ تا ۲۴۸ ق ج ع نسخ شد.
آئین نامه اجرایی آنهم در تاریخ ۴ درد ی ماه ۱۳۵۰ به تصویب هیات وزیران رسید.
به دلیل برخی مشکلاتی که این قانون بوجود آورد در تاریخ ۶ دی ماه ۱۳۵۲ قانون دیگری با عنوان قانون ترجمه و تکثیر کتب و نشریات و آثار حقوق به تصویب رسید این ق ضمن پایبندی به تمامی مواد قانون حمایت از حقوق مولفان و محققان و هنرمندان در مورد تکثیر کتب و نشریات و آثار حقوق بیگانگان حمایت خود را منوط به شرط وجود معاهده یا معامله متقابل می داند .
ب- ایران و سازمان جهانی مالکیت معنوی
از آنجا که دولت ایران تا همین اواخر در سازمان جهانی مالکیت معنوی عضویت نداشته است حجم همکاری های انجام شده تقریبا صفر می باشد. تنها مورد قابل ذکر که در این زمینه به چشم می خورد یک طرح همکاری برای توسعه سیستم مالکیت صنعتی در ایران از طریق مدرنیزه کردن اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است که پروژه مورد بحث قرار بود که در سال ۱۹۹۷ با تامین هزینه از سوی سازمان جهانی مالکیت معنوی و با مدیریت دفتر طرحهای ملی «برنامه توسعه ملل متحد» در ایران شروع و در سال ۱۹۹۹ به پایان برسد.
که این طرح با تاخیری یک ساله شروع شد و تا پایان سال ۲۰۰۱ تمدید شد.
در این طرح برگزاری دوره ها و سمینارهای آموزشی برای کارکنان اداره کل ثبت شرکتها در زمینه هایی از جمله حقوق مالکیت معنوی و بررسی قوانین و مقررات موجود در ارتباط ثبت اختراعات علائم و طراحیهای صنعتی و … آموزش زبان انگلیسی و استخراج و استفاده از اطلاعات و نیز کمک هایی در زمینه نرم افزارها و تجهیزات سخت افزاری لازم پیش بینی شده است که بخشی از این اهداف تا کنون محقق شده اند و امیدواریم که در آینده به این مقررات جامعه عمل پوشانده شود.

دانلود کتاب






مطالب مشابه با این مطلب

    فضائل و خواص تلاوت سوره طه

    فضائل و خواص تلاوت سوره طه ۵٫۰۰/۵ (۱۰۰٫۰۰%) ۲ امتیازs آثار و برکات خواندن سوره طه/ فضیلت و خواص آیات قدرتمند سوره طه : این سوره،اوّلین سوره ای است که ماجرای حضرت موسی علیه السلام را به تفصیل بیان نموده و حدود هشتاد آیه […]

    راه هایی برای کاهش فشار قبر

    راه هایی برای کاهش فشار قبر ۵٫۰۰/۵ (۱۰۰٫۰۰%) ۱ امتیاز راه هایی برای کاهش فشار قبر/ چطور فشار قبر کمتری داشته باشیم؟ منظور از مرگ تنها قرار دادن بدن در یک تکه زمین کنده شده نیست بلکه انتقال انسان به عالم برزخ است. اولین […]

    چگونگی خواندن نماز والدین

    خواندن نماز والدین یکی از حقوقیست که والدین چه در زمان حیات و چه پس از وفات شان بر گردن فرزندان خود دارند. این نماز را بخوانید تا هم والدینتان را شاد کنید و هم فرزندانتان بعدها برای خودتان بخوانند.

    چرا امام حسین جنگ را از تاسوعا به عاشورا انداخت ؟

    چرا امام حسین جنگ را از تاسوعا به عاشورا انداخت ؟ ۴٫۱۳/۵ (۸۲٫۵۰%) ۸ امتیازs چرا امام حسین جنگ را از تاسوعا به عاشورا انداخت ؟ در تاریخ آمده است که حضرت ابا عبدالله وقتی لشکر عمربن سعد در روز تاسوعا قصد شروع جنگ […]

    سریع الاجابه ترین دعاها

    سریع الاجابه ترین دعاها ۳٫۸۳/۵ (۷۶٫۶۷%) ۱۲ امتیازs استجابت دعا، مانند هر پدیده‌ی دیگری، قوانین ، آداب و شروطی دارد که با وجود آن آداب و شرایط است که دعا به اجابت می‌رسد .

    دعاهای مجرب برای رفع گرفتاری مختلف

    دعاهای مجرب برای رفع گرفتاری مختلف ۴٫۰۰/۵ (۸۰٫۰۰%) ۳ امتیازs عرفا و بزرگان دین دستورالعمل ها و اذکار مختلفی را پیرامون دعا برای رفع مشکلات و گرفتاری های دنیوی و سلوکی و نیز برآورده شدن حاجت بیان نموده اند که در ادامه بررسی می […]




هو الکاتب


پایگاه اینترنتی دانلود رايگان كتاب تك بوك در ستاد ساماندهي سايتهاي ايراني به ثبت رسيده است و  بر طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران فعالیت میکند و به هیچ ارگان یا سازمانی وابسته نیست و هر گونه فعالیت غیر اخلاقی و سیاسی در آن ممنوع میباشد.
این پایگاه اینترنتی هیچ مسئولیتی در قبال محتویات کتاب ها و مطالب موجود در سایت نمی پذیرد و محتویات آنها مستقیما به نویسنده آنها مربوط میشود.
در صورت مشاهده کتابی خارج از قوانین در اینجا اعلام کنید تا حذف شود(حتما نام کامل کتاب و دلیل حذف قید شود) ،  درخواستهای سلیقه ای رسیدگی نخواهد شد.
در صورتیکه شما نویسنده یا ناشر یکی از کتاب هایی هستید که به اشتباه در این پایگاه اینترنتی قرار داده شده از اینجا تقاضای حذف کتاب کنید تا بسرعت حذف شود.
كتابخانه رايگان تك كتاب
دانلود كتاب هنر نيست ، خواندن كتاب هنر است.


تمامی حقوق و مطالب سایت برای تک بوک محفوظ است و هرگونه کپی برداری بدون ذکر منبع ممنوع می باشد.


فید نقشه سایت


دانلود کتاب , دانلود کتاب اندروید , کتاب , pdf , دانلود , کتاب آموزش , دانلود رایگان کتاب

تمامی حقوق برای سایت تک بوک محفوظ میباشد

logo-samandehi