بازاریابی در ورزش بانوان و چالش ها 2

در پایان توجه شما را به ارائه سی پیشنهاد سازنده جلب می نماید که امیدوار است در برنامه ریزی شما برای تأمین منابع مالی مثمر ثمر واقع شود.
۳۰ پیشنهاد سازنده برای ارائه خدمات به حمایت کنندگان مالی وکسب امتیاز مالی
عنوان سی پیشنهاد برای ارائه خدمات به حمایت کنندگان مالی و کسب امتیاز مالی ایشان درنسخه تابستان ۱۹۹۴ مجله مدیران انجمن استرالیایی ورزش ، تحت عنوان شبکه ورزش به چاپ رسیده. این مقاله شامل پیشنهاد های مکرری برای حفظ و مراقبت از حمایت کنندگان مالی است :

در پیشنهاد های خود به حمایت کنندگان مالی واقع نگر باشید .به آنچه قول می دهید عمل کنید .
۲- درنامه تشکر خود هر آنچه موافق به انجام آن هستید درج نمایید . مطمئن باشید انجام خواهد شد .
۳- حمایت کنندگان مالی شما درحال تجارت است ، کمک کنید تجارت وی موفقیت آمیز باشد . بالاخص چنانچه می خواهید حمایت مالی آنها را در سال های آتی نیز داشته باشید.
۴- برای خدمات رسانی به حمایت کنندگان مالی خود این پیشنهاد ها را بیازمایید :
– اسم حمایت کننده مالی خود را همانند نام تیم استفاده کنید.
– ازتیم خود عکس بگیرید و آن را قاب گرفته تقدیم حمایت کننده مالی کنید .
– از تیم خود درحالی که ازمحصولات حمایت کننده مالی اش استفاده می کند (قاب و جوائز) عکس بگیرید .
– اعلامیه مطبوعاتی با عکس سیا ه و سفید را ترتیب دهید و آن را به جامعه روزنامه نگاران محلی واگذار کنید.
۵- به چاپ پرچم های پایه دار منقوش به نام حمایت کننده مالی ، برای نمایش در کلیه بازی ها اقدام نمایید.
۶- برای همه تیم حواله هایی چاپ کنید تا هنگام خرید محصولات حمایت کنندگان مالی تخفیف ویژه بگیرند.
۷- به یکباره و یا به فراخور حال (در مورد بلوز های تیم ها ) پشت پیشخوان تجاری حمایت کننده مالی خود به ارائه خدمات بپردازید .
۸- از زیر شاخه های وابسته به حمایت کنندگان مالی خود حمایت کنید .
۹- کارهایی را به نفع موسسات خیریه مورد علاقه حمایت کننده مالی خود انجام دهید .
۱۰- بازی هایی رابا کارکنان و دوستان شرکت حمایت کننده مالی خود ترتیب دهید ویا کلاس های مربیگری تشکیل داده و توصیه هایی را در مورد بازی ارائه کنید.
۱۱- خانواده حمایت کنندگان مالی خود را به کلیه بازی ها /مسابقات دعوت کنید و از آنها میزبانی شایسته ای به عمل آورید .
۱۲- خوشه چین همت حمایت کننده مالی برای سازمان خود باشید!
۱۳- مطمئن شوید که نام حمایت کننده گان مالی شما درهمه برنامه ها نمایان است .
۱۴- اجازه دهید حمایت کنندگان مالی شما از نتایج و چگونگی پیشرفت تیم شما آگاه باشد.
۱۵- همیشه کسی را داشته باشید که درهر بازی عکس بگیرد و بعد آنها را در آلبومی قرار داده و به عنوان هدیه روز تولد / کریسمس (سال نو) به حمایت کنندگان مالی خود بدهید.
۱۶- به درج آگهی تشکر در روزنامه های محلی خود اقدام نمایید.
۱۷- ایستگاهی دررادیو برای خود بگیرید.
۱۸- اسم حمایت کننده مالی خود را به عنوان نامی خوش یمن برای تیم خود قرار دهید .
۱۹- نسبت به چاپ برچسب خودرو با نام حمایت کننده مالی خود اقدام کنید.
۲۰- به نشر و گسترش متقابل تولیدات حمایت کنندگان مالی خود در مسابقات نهایی بپردازید.
۲۱- برای محصولات و تولیدات حمایت کننده مالی خود قرعه کشی هفتگی ترتیب دهید.
۲۲- به چاپ بن، برای تجارت حمایت کننده مالی خود اقدام کنید .
۲۳- درخبرنامه پایان سال نام حمایت کننده مالی خود را ذکر کنید .
۲۴- به تبلیغ و آگهی مشترک ، تقویم مسابقاتی خود ، همراه با تبلیغات حمایت کننده مالی خود اقدام کنید .
۲۵- تیم را مشخص کنید . به نمایش تصاویراعضای تیم دراقلام تجاری حمایت کننده مالی خود بپردازد. هر کس بتواند اسم و تصاویر را با یکدیگر تطبیق دهد، برنده جایزه خواهد شد.
۲۶- از جانب تیم کارت تبریک تولد برای حمایت کنندگان مالی خود ارسال کنید .
۲۷- با به تن داشتن بلوزهای تیم ، در برگزاری نمایش های ورزشی یا مناسبت های مختلف در خیابان یا بازار محلی خود حضور یابید.
۲۸- گواهی ویژه با خطاطی نام حمایت کنندگان مالی ، به حمایت کنندگان مالی خود اهدا کنید.
۲۹- فردی رابرای تهیه فیلم ویدئویی ازیکی از رقابت های باشگاهی عمده خود بگمارید تا این موارد را به حمایت کنندگان مالی ارائه و هدیه کنید .
۳۰- رقابتی نو را در قالب رقابت های امدادی ترتیب دهید .

نتیجه گیری
اکنون باید تصویر شفاف تری از بسیاری از صورت های درآمدزایی در ذهن داشته باشید.
از این اطلاعات آگاهانه استفاده نمایید. در مورد آنچه باشگاه شما درمورد جلب درآمد می تواند به انجام برساند واقع نگر باشید.
در مورد روش های منتخب خود برای ادامه کارگزینش بهتری انجام دهید
  شرکت های اسپانسر ورزش
    وجود خیل مشتاقان ورزش در مسابقات ورزشی، هواداران متعصب و پرو پا قرص تیم های ورزشی ونیز هواداران سلامتی و تندرستی که بی وقفه خواهان خدمات مناسب سریع و متنوع ورزشی می باشند، باعث شده که ورزش به عنوان یک صنعت پرطرفدار و پردرآمد در جهان شناخته شود. به گونه ای که برای مثال در آمریکا این صنعت با ارزش حدود ۳/۲ میلیون دلار در رده بیستم صنایع ایالات متحده آمریکا قرار دارد.
    علیرضا ایزدی، دکتر فریده هادوی استادیار دانشگاه خوارزمی و دکتر محمد احسانی استادیار دانشگاه تربیت مدرس طی تحقیقی جامع درخصوص شرکت های اسپانسر ورزش به این نتایج دست یافته اند که امروزه بازاریابی و سودآوری، هدف اساسی اغلب شرکتهای دولتی و خصوصی در سراسر جهان است. به طوری که صاحبان سرمایه در جهت کسب شهرت، اقدام به احداث فضاها و ارائه خدمات ورزشی، تولید پوشاک و لوازم ورزشی و نیز برگزاری مسابقات درآمدزا می کنند.
    اطهاری یک کارشناس ورزش در این خصوص می گوید: کسب شهرت از مسیر ورزش به دلیل خیل عظیم طرفداران پر وپاقرص در دنیا، موجب شده است که بسیاری از صاحبان سرمایه برای سودآوری بیشتر و حتی سیاسیون در جهت کسب شهرت به ورزش روی آورند. به طور مثال سیلویو برلوسکونی نخست وزیر ایتالیا از جمله این افراد است که صاحب بزرگترین باشگاه ورزشی ایتالیا یعنی میلان است.
    در این راستا به طورحتم، نقش رسانه های گروهی مانند نشریات روزانه و هفتگی یا ماهانه و نیز رسانه های دیداری و شنیداری مانند رادیو و تلویزیون در جهت دستیابی به این اهداف بسیار اساسی جلوه می کند.
    دکتر فریده هادوی در این باره می گوید: البته تبلیغات از طریق رسانه ها از جمله رادیو و تلویزیون با اسپانسرشیب ورزشی تفاوتهایی دارد. اسپانسرشیب، همکاری و همیاری مالی و یا کمک غیرنقدی به یک فعالیت برای رسیدن به اهداف تجاری است و در حقیقت یکی از اجزای غیر مستقیم بازاریابی است. این موضوع علاوه بر اینکه برای شرکت سودآور است نفع جامعه را نیز به همراه دارد. در حالی که تبلیغات رسانه ای یک ابزار مستقیم جهت ارتباط با مشتریان است و منافع آن مختص شرکت است. در حال حاضر سرمایه گذاری اسپانسرها در سطح جهانی به حدی افزایش یافته که از ۲ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۴ به ۱۶/۲۳ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۹ افزایش یافته است. امروزه اسپانسرها نه تنها در فعالیتهای ورزشی بلکه در فعالیتهایی مثل رخدادهای موزیکال و فستیوال های هنری نیز شرکت می کنند. اما برجسته ترین این فعالیتها، ورزش است و فقط در سال ۱۹۹۷ حدود ۶۷ درصد از کل این نوع شرکتها، در زمینه ورزش فعالیت کردند.
    دکتر محمد احسانی درباره اهمیت اسپانسرشیب ها برای رسیدن به اهداف خاص می گوید: اسپانسرشیب می تواند یک روش ارزشمند برای رسیدن به بازار جدید و حفظ موجودی مشتریان باشد. اسپانسرشیب می تواند فروش را افزایش دهد، گرایشها را تغییر دهد، آگاهی ها را بالا ببرد و روابط با مشتریان را دائمی سازد. در دنیای امروز شرکتها ترجیح می دهند که از اسپانسرشیب های ورزشی به عنوان یک زبان بین المللی استفاده کنند. بخصوص در ورزشهای پرطرفدار که بینندگان جهانی دارد و فراتر از سد زبان و فرهنگ حرکت می کنند. به طوری که اسپانسرهای ورزشی یک واسطه منحصر به فرد و در حال پیشرفت، جهت ارائه یک پیام فراگیر جهانی می باشند. امروزه تبلیغ از طریق اسپانسر شیب ورزشی خیلی جذاب است به طوری که پیام آنها در یک محیط آرامتر نسبت به یک محیط تبلیغی بازرگانی به مشتریان خواهد رسید. بنابراین اسپانسرشیب ورزشی امکان ارائه پیام ها را به صورت مؤثرتری فراهم می کند.
    علاوه بر این اسپانسرشیب ورزشی یک ابزار بازاریابی است به طوری که اثربخشی و پوشش تلویزیونی مناسبی دارد و از سد فرهنگها تجاوز می کند و دید فوق العاده ای ایجاد می کند. این موضوع با نگاه دقیق تر چنین است، در حالی که لذت جالبی در تماشای یک مسابقه ورزشی وجود دارد، لذت واقعی آن از آنجا به دست می آید که افراد با یک تیم برای رسیدن به پیروزی رقابت می کنند. این موضوعی است که کمک می کند ورزش به وسیله ای برای تبلیغ و همکاری تبدیل شود.
    علیرضا ایزدی درباره اهداف اسپانسرشیب های ورزشی می گوید: تقریباً مانند همه اهداف تبلیغات، علت و هدف اسپانسرشیب فعالیتهای ورزشی را می توان به در دو گروه اهداف مستقیم و غیرمستقیم دسته بندی کرد. هدف مستقیم تأثیر بر رفتار کوتاه مدت مشتری و افزایش فروش است و هدف دوم و غیر مستقیم نیز در نهایت منجر به افزایش فروش در بلند مدت است. با این تفاوت که تمرکز اصلی آن افزایش آگاهی مشتریان و خلق تصویری از شرکت مورد نظر در ذهن طرفداران ورزش است. سایر اهداف غیرمستقیم اسپانسرشیب ورزش نیز مستحکم کردن روابط با مشتریان و برطرف کردن تهدیدات سایر رقبا است.
    وی تصریح دارد: نکته مهم و قابل توجه دیگر درخصوص اسپانسرشیب های ورزشی نتیجه بخش بودن آن است. اکثر مطالعات انجام شده نشانگر نتیجه مثبت این فعالیت است و یکی از این مثال های بارز، شرکت ویزا بوده است. این شرکت اعلام کرد که آگاهی عموم از فعالیت شرکتش به دنبال وابستگی به بازیهای المپیک و تأمین بخشی از هزینه های آن در بین سالهای ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۸ حدود ۲۳ درصد درآمدش را افزایش داد.
    اما یک کارشناس ورزش درخصوص بحث اسپانسرشیب های ورزشی در ایران می گوید: شاید بتوان گفت که اسپانسرشیب های ورزشی در طول ۳ سال اخیر بیشترین فعالیت را داشته اند و تیم ملی فوتبال از جمله رشته های ورزشی بوده که از این موضوع بهره مند شده است و توانسته با این نوع همکاری بسیاری از مشکلات خود را حل کند. همچنین باشگاه های ورزشی بزرگ کشورمان نیز در طول این سال ها توانسته اند مشکلات چندین ساله خود را حل کنند وبا تبلیغ روی پیراهن های خود از این مسیر بهره مند شوند.
    در میان رشته های ورزشی در ایران رشته فوتبال تاکنون توانسته است مورد هدف اسپانسرشیب ها قرار گیرد و باشگاه های بزرگی چون استقلال، پرسپولیس و پاس درواقع با داشتن اسپانسرهای قوی توانسته اند که با تقویت موقعیت مالی خود، وضعیت خود را تثبیت کنند و مقداری از نگرانیهای زندگی ورزشی خود را بکاهند.
    درواقع اسپانسرشیب های ورزشی در ایران دوسویه عمل کرده اند هم به بنیه ورزش قهرمانی کمک کرده و هم از منافع آن در جهت جذب مشتریان سود جسته اند.
    البته هنوز هم پتانسیل های داخلی خوب و زیادی در ایران وجود دارد تا بتوان در رشته ها و حوزه های متنوع ورزش، از آن بهره جست.
    این کارشناس می افزاید: در برنامه درازمدت فدراسیون جهانی فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا تأکید شده است که اسپانسرها در بخش باشگاههای مطرح فعال شوند و به این موضوع نیز بسیار کمک رسانده اند، به طوری که در این راه موفق هم شده اند، بسیاری از کشورها را از این مسیر در جهت توسعه ورزش بهره مند کنند و شاید فقط تعداد انگشت شماری مانند کشور میانمار و یا کره شمالی که از سیاست های بسیار بسته ای برخوردارند از این موضوع بهره مند نشده اند!
    این کشورها هنوز هم نتوانسته اند فوتبال حرفه ای داشته باشند. اما در مقابل کشورهایی مانند امارات متحده عربی، قطر، مالزی و استرالیا و از این دست تاکنون از این روش ها توانسته اند از تجهیزات ورزشی و قهرمان سازی و حرفه ای کردن ورزش خود بسیار سود ببرند. شاید به جرأت بتوان گفت که سردمداران این جریان کشورهای ژاپن و کره جنوبی بوده اند که در طول ۶ سال گذشته بسیار مؤثر عمل کرده اند. کشور چین نیز با این روند به اجبار برای حرفه ای شدن ورزش خود حرکت کرده است و اسپانسرهای مالی برای خود مهیا کرده است.
    این کارشناس ورزشی در ادامه می گوید: امروزه فوتبال بدون پوشش حرفه ای و نداشتن اسپانسر امکان ادامه حیات ندارد. فوتبال یک ورزش پرخرج است.
    وی در ادامه درباره یکی از منابع مهم درآمدزایی ورزش بویژه رشته فوتبال در ایران می گوید: پخش بازی های ورزشی بویژه فوتبال از طریق تلویزیون های خصوصی، هم اینک در دنیا منبع درآمد بسیار خوبی برای باشگاههای ورزشی محسوب می شود. اما این موضوع در تلویزیون ایران به دلیل دولتی بودن و عدم وجود بخش خصوصی، مسکوت مانده است. با وجود تأمین برنامه ۹۰ دقیقه ای از طریق پخش مستقیم فوتبال و امکان پتانسیل بسیار بالای تماشاگر از این طریق، سیمای ایران مخارج آن را تأمین نمی کند.هم اینک تلویزیون برای تأمین و تولید یک فیلم ۹۰ دقیقه ای حداقل ۳۰۰ میلیون تومان هزینه می کند. اما برای پخش مستقیم یک مسابقه و بازی ورزشی پر بیننده اینگونه عمل نکرده است!
    وی می گوید: لازم است اتحادیه باشگاههای ایران مصوبه ای را در داخل خود بگذرانند و با حمایت فدراسیون فوتبال و سازمان تربیت بدنی حرکتی صحیح را در این بخش آغاز کنند. البته موفقیت آن در یک تشکیلات دولتی حاکم بر صدا و سیمای ایران مانند یک آرزوی دور می ماند!

    گفتنی است هم اینک در بسیاری از کشورهای اروپایی بخش قابل ملاحظه ای از درآمد ملی و اقتصادی آنان از محل فعالیت های ورزشی است. این رقم در فرانسه معادل ۲ تا ۳ درصد درآمد اقتصادی سالانه این کشور است. همچنین با توجه به رشد و توسعه رشته های مختلف ورزشی مانند تنیس، دو و میدانی، بسکتبال، والیبال در کنار فوتبال، باشگاهها توانسته اند از حمایت ها و همکاری های مالی خوبی از طریق اسپانسرشیب ها بهره مند شوند.
    مدیریت بازاریابی در ورزش
    برای تعریف بازاریابی و اسپانسر شیب در ورزش می توان گفت در واژه نامه انگلیسی کلمات متعددی در مفاهیم متنوع بکار رفته است. سازمان های ورزشی برای انجام یک رویداد، باید در بازاریابی و همکاری آن با رسانه ها، برای تبلیغ و جذب اسپانسرها تلاش کنند، تا از این طریق بتوانند در ایجاد و توسعه منابع مورد نیاز خود از جمله بنیه مالی قوی، منابع انسانی و تجهیزات، بهره مند شوند.
    دکتر محمد احسانی، استادیار دانشگاه تربیت مدرس اصفهان در این باره می گوید: در این راستا برای استفاده صحیح و مناسب بازاریابی و اهداف تجاری باید همکاری دوطرفه و سودآوری مشترک ایجاد شود. زیرا اسپانسر شیب صدقه دادن نیست و فقط افراد پول خود را یک طرفه هزینه نمی کنند. بلکه همکاری و سودآوری دوطرفه مدنظر است. البته در زمان های بسیار دورتر اسپانسرهایی هم وجود داشتند که در برپایی جشن های گلادیاتوری، فقط پول می دادند اما در رنسانس تغییراتی انجام شد و از سال ۱۶۳۱ میلادی تبلیغات برای اسپانسرها شروع شد و از سال ۱۹۲۴ تا ۱۹۷۰ پیشگامان این رشته تغییرات چشمگیری در این زمینه بوجود آوردند و از سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۴ دوره پیشرفت در این زمینه لقب گرفت و از سال ۱۹۸۴ با پیشرفت سریع، درآمدهای زیادی برای ورزش بوجود آمد و از ۱۹۹۰ دیگر هر اسپانسری برای ورزش مورد قبول واقع نشد و برای گرفتن اسپانسر برای ورزش ارزش های اخلاقی و معنوی نیز مورد توجه قرار گرفت. برای مثال شرکت مالبورو به عنوان اسپانسر مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک حذف شد و از این دوران یعنی سال ۲۰۰۰ به این سو دوران تکنولوژی نامگذاری شد و عرصه تازه ای در بخش بازاریابی در ورزش رخ داد.
    وی می گوید: اسپانسرهای معروفی که در ورزش سرمایه گذاری کرده اند شامل شرکت راه آهن انگلستان در ،۱۸۵۲ اسپانسر روپاند در ۱۸۶۱ در کریکت بریتانیا، بوریل ۱۸۹۸ در فوتبال، ۱۹۰۶ کوکاکولا در بیسبال آمریکا، ۱۹۳۰ کراچینی در لیگ راگبی آمریکا، ۱۹۳۴ فورد در بیسبال آمریکا، ۱۹۵۷ وایت برد در مسابقات اسب دوانی بریتانیا، ۱۹۶۱ کمپانی ژیلت در کریکت انگلیس و در ۱۹۶۸ جان پیر در مسابقات اتومبیلرانی فرمول یک انگلیس بوده است.
    
 

    شیوه های مؤثر بازاریابی در ورزش
    در گذشته های نه چندان دور، بازارهای فروش محصولات و ارائه خدمات بسیار ساده و انسانها اغلب به دنبال تأمین نیازهای اساسی خود بوده اند. اما بعد از جنگ جهانی دوم و رونق یافتن اقتصاد کشورها و افزایش جمعیت، بازارها نیز رونق گرفت و محصولات و کالاها متنوع تر و جذاب تر و با حجم و کمیت بالاتر به بازارها عرضه شد. کارخانه های متعددی با تنوع تولیدات احداث شد و مشاغل جدید بوجود آمد. با این روند سلیقه ها متفاوت، به تناسب تنوع ملیت ها و بسیاری عوامل دخالت کننده دیگر بوجود آمد. به گونه ای که بازارها از ارائه کالاها اشباع شد و از این زمان بود که شرکتها برای جلب مشتری بیشتر برای خرید کالاها و یا خدماتشان به رقابت پرداختند. و به این ترتیب زمینه ایجاد و توسعه علم بازاریابی یا همان رضایت مشتری از یک سو و دستیابی به سود بیشتر از دیگر سو فراهم شد.
    دکتر ناهید انقیاء استادیار دانشکده تربیت بدنی دانشگاه الزهراء(س) با بیان این مقدمه می گوید: این امر در مورد کارخانه های تولید کالاهای ورزشی و نیز مراکز ارائه خدمات ورزشی هم مستثنی نبود زیرا از یک سو با ایجاد فرهنگ ورزش گرایی در سطح جهان و افزایش تعداد ورزشکاران در سطوح مختلف، احساس نیاز به وسایل و لوازم ورزشی، تجهیزات و پوشاک ورزشی روبه افزایش گذاشت اما در دیگر سو شرکت های ارائه دهنده چنین خدمات یا محصولاتی نیز گسترش یافتند و برای به دست آوردن سهم بیشتر از بازار به رقابت پرداختند.
    لذا نقش بازاریابان ورزشی از این جهت از اهمیت بالایی برای صاحبان شرکت ها برخوردار است.وی تصریح می کند که شناخت بازار و ویژگی های بازاریابان موفق و نیز معرفی ویژگی های مشتریان به طور عام و مشتریان کالاها و خدمات ورزشی به طور خاص و تعیین پارامترهایی که بتواند در میزان استقبال از محصولات و خدمات ورزشی مؤثر واقع شود، از اهمیت به سزایی برخوردار است. در این بین نقش تبلیغات مؤثر و نقش حامیان مالی در معرفی محصولات و کالاها به طور عام و محصولات و کالاهای ورزشی به طور خاص در صحنه های ورزشی و مسابقات ورزشی بسیار مهم است. این موضوع هم به سود صاحبان کالاها و خدمات است و هم به توسعه ورزش به شکل مستقیم و غیرمستقیم یاری می رساند.
    بازاریابی در فدراسیون های ورزشی
    در تازه ترین اخبار ورزشی هفته گذشته آمده بود که مجموعه ورزشی انقلاب، ۷فدراسیون ورزشی شامل گلف، ژیمناستیک، هاکی، تنیس، اسکواش، همگانی، پزشکی ورزشی و ستاد ملی مبارزه با دوپینگ را موظف کرده است که طبق آخرین تصمیم گیری شورای معاونان سازمان تربیت بدنی برای ادامه حضور در این مجموعه، یا اجاره بها پرداخت کنند یا مجموعه خود را به فضایی خارج از مجموعه انقلاب منتقل کنند. این خبر موجی از اظهار نظرهای مختلف را در سطوح متعدد برانگیخت و موافقان و مخالفان با آن، اظهار نظرهای متفاوتی ارائه کردند. صرف نظر از این تصمیم، شاید این نکته باید بیش از هر موضوعی، مورد بررسی و کارشناسی قرار گیرد که بازاریابی ورزش برای ترویج محصولات و خدمات فدراسیون ها از مهم ترین برنامه های آنان در شرایط امروزی محسوب می شود و بی توجهی به آن منجر به حذف تدریجی از عرصه رقابت های ورزشی خواهد شد.
    محمد سررشته داری در تحقیقی در این باره آورده است: پیش بینی تامین منابع مالی برای اجرای برخی از رویدادهای تقویم سالانه فدراسیون های ورزشی منوط به فروش محصولات و خدمات فدراسیون هاست. اهمیت این مسئله تا جایی است که برخی فدراسیون ها سرنوشت اجرایی دقیق تقویم های ورزشی خود را در گرو توفیق در تامین منابع مالی پیش بینی شده از طریق بازاریابی یافته اند.
    در بسیاری از فدراسیون ها بودجه تخصیصی از سوی سازمان تربیت بدنی جوابگوی برنامه های فدراسیون ها نیست و از سویی برخی فدراسیون ها در سیاست گذاری های اخیر سازمان تربیت بدنی مکلف به درآمدزایی و خودکفایی در تامین منابع مالی خود شده اند. این مسائل و گسترش رویکرد صنعتی ورزش در برخی رشته ها در سطح دنیا نیز، زمینه اولویت بندی بازاریابی ورزشی در فدراسیون ها و بسیاری از نهادهای ورزشی را فراهم کرده است. از این رو بازاریابی برای ترویج محصولات و خدمات فدراسیون ها، تبدیل به یک امر اجباری و الزامی شده است.
    وی می افزاید: شناخت محصول و خدمات قابل عرضه فدراسیون ها برای متقاضیان یا مشتریان، مهم ترین گام در استفاده عملی از بازاریابی علمی است. برخی از این محصولات شامل برگزاری مسابقات، آموزش، امور فرهنگی، امور پژوهشی، اردوهای تیم ملی و غیره است. گام دوم، قیمت گذاری در بازار رقابت است. سومین گام نیز ترفیع یا ارائه اطلاعات درباره محصولات و خدمات و آگاهی های لازم برای مشتریان است که با تبلیغ، روابط عمومی و حتی فروش شخصی مهیا می شود.
    گام چهارم توزیع است که در این گام محل مورد نظر مشتری برای ارائه محصول مورد توجه است تا رضایتمندی آنها بیشتر شود. بازنگری در عملکرد برخی فدراسیون ها در بحث بازاریابی نشان می دهد که عمر روش های سنتی به پایان رسیده است!
    گردشگری ورزشی؛ بازاری پررونق
    آنچه که باید به آن اذعان داشت، امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین بخش ها محسوب می شود و می رود تا به نخستین صنعت درآمدزای جهان تبدیل شود.
    حمید قاسمی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی- در این باره می گوید: صنعت گردشگری در بسیاری از کشورها، خرده بازاری پر رونق محسوب می شود و منافع اقتصادی قابل توجهی را نصیب کشورها می کند. با توجه به پیش بینی سازمان جهانی گردشگری (WTO) صنعت گردشگری تا سال ۲۰۲۰ سالانه با نرخ ۱/۴ درصد رشد خواهد کرد. هم اینک استرالیا با تمرکز بر این بازار بالقوه گردشگری ورزشی، استراتژی گردشگری ورزشی ملی خود را طراحی کرده که در آن به هماهنگی و ارتباط سازمان های گردشگری و ورزشی و اتصال آنها با بخش گردشگری ورزشی با ارائه آموزش های لازم، مسائل قانونی، زیرساخت های لازم، شیوه جمع آوری اطلاعات مورد نیاز و نیز چگونگی ارزیابی منافع اقتصادی رویدادها پرداخته است.
    سازمان جهانی گردشگری در چشم انداز ۲۰۲۰ خود پیش بینی کرده است تعداد گردشگران ورودی به ایران از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۰ با نرخ متوسط سالانه ۴/۸ درصد افزایش خواهد یافت. به طور حتم برای تحقق این پیش بینی و سهیم شدن ایران در سود بازار جهانی گردشگری ورزشی، بایستی فرصت های بالقوه را با تدبیر و برنامه ریزی به فعل در آورد.وی می گوید: نکته مهم، تغییر نگرش صرفاً ورزشی به رویدادهای ورزشی است. در تمامی این رویدادها در سطوح مختلف داخلی یا خارجی، فرصت های گردشگری نهفته است که افزایش منافع اقتصادی از جمله اشتغال زایی ۷ تا ۹ شغل به ازای ورود هر گردشگر را در پی دارد.
    چالش اساسی در این میان، ارائه تعریفی جامع از فرصت های گردشگری ورزشی، متناسب با شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران است تا با فراهم ساختن زیر ساخت های لازم، برنامه ریزی و مدیریت گردشگری ورزشی با برگزاری رویدادها فراهم شود و این موضوع میسر نمی شود مگر با انسجام و هماهنگی سازمان های متولی گردشگری و ورزش در هر دو بخش دولتی و خصوصی.
    بی تردید در مسیر دستیابی به اهداف توسعه گردشگری ورزشی و نهادینه سازی این صنعت مهم در کشور، برنامه ریزی اقتصادی برای فعالیت بخش های خصوصی در توسعه ورزش بسیار مهم و اثرگذار محسوب می شود. این نوع برنامه ریزی حرکتی است که تغییرات کیفی معناداری در ساختار نظام ورزش کشور را به سمت و سوی افزایش سطح بهره وری و کارآیی در ورزش و سپس توسعه و رفاه ورزشکاران و دست اندرکاران آن و در نهایت، اقتصادی ترشدن ورزش در کشور را در پی خواهد داشت.
    علی اکبر ایزدی توسنلو عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در این باره می گوید: برای توسعه ورزش و فعالیت بخش خصوصی می توان ۵ مرحله را در نظر گرفت. مطالعات و بررسی های اولیه برای تحلیل دقیق از وضع موجود (امکان سنجی)، ارائه تعریف مشخص از توسعه، مشخص کردن نگرش و ساخت برنامه به عنوان مهم ترین عامل اثرگذار در موفقیت برنامه و اجرای برنامه و در نهایت ارزشیابی پس از برنامه. این فرآیند در حال حاضر صرفاً در بدنه کارشناسی سازمان مدیریت و برنامه ریزی انجام می شود، اما نظام برنامه ریزی مفهوم بسیار گسترده تری را نیز در بردارد. در واقع بدنه کارشناسی باید در ابتدای فرآیند برنامه ریزی، وضعیت موجود را به رؤسا و مدیران ورزش کشور گزارش دهند.
    مدیران ورزشی نیز وضعیت مطلوب خود را در چارچوب اهداف آرمانی و کلی به اطلاع بدنه کارشناسی برسانند. سپس بدنه کارشناسی فاصله بین وضعیت موجود در وضعیت مطلوب را ارزیابی کرده و فرآیند منطقی را برای رسیدن به آن طراحی کند. در این راه، چگونگی و سطح ویژگی های نظام برنامه ریزی، حاصل مجموعه عوامل متعدد از جمله نظام حقوقی، تجارب گذشته و دیدگاه های نهادهای دولتی و خصوصی است. وی می افزاید: بر این اساس نظام برنامه ریزی می تواند توسط یک «سازمان» طراحی شود و به طور مستمر و اصولی در یک فرآیند گفت وگو و تعامل، خود را اصلاح و بررسی کند.
    در عین حال، شرایط تداوم و استحکام برنامه توسعه ورزشی و امکان پذیری در عرصه های تخصصی و کارشناسی را مورد بررسی قرار دهد. برای تحقق این شرایط باید یک سازمان توسعه گرا به وجود آ ید و بازار را رقابتی کرد. عرضه کالاهای ورزشی به طور شفاف و توالی های منطقی در برنامه ریزی توسعه و کم هزینه و معقول کردن استراتژی سیاست ها و سازگاری آنها با یکدیگر و نیز توانایی کار تجربیات گذشته توسط کارشناسان، از سایر شرایط اجرایی این برنامه است.
    علی اکبر ایزدی درباره کاستی های نظام برنامه ریزی توسعه در ورزش کشور می گوید: «عدم تعریف روشن از مفهوم توسعه، عدم وجود رویکرد سیستمی در برنامه ها، وجود درجه بالای تمرکز در برنامه ها، بی توجهی به نهادهای مدنی و اجتماعی و بخش خصوصی و مردم، عدم توجه به برنامه ریزی فضایی بر مبنای آمایش سرزمین و تقسیم کار، فقدان همسازی و هماهنگی میان بخش و مناطق و فقدان برنامه ریزی منطقه ای، عدم وجود چشم اندازهای دورنگر و یا عدم تناسب برنامه های میان مدت با بلندمدت و عدم هماهنگی میان بودجه سالانه با برنامه های میان مدت و محدود شدن برنامه ریزی به ارائه راه حل های کلی و بی توجهی به ساماندهی برنامه ها و تبدیل برنامه ها به آیین نامه برای اجرایی شدن آنها و نیز فقدان انطباق و انسجام مقررات و قوانین مربوط به برنامه ریزی و عدم انطباق دوره های اجرایی برنامه های ورزشی، از کاستی های توسعه ورزش در کشور است» .
    بی توجهی به این مباحث مهم و کلیدی، مانع از تحقق توسعه ورزش و برنامه ریزی برای فعالیت بخش خصوصی در توسعه ورزش می شود و خواهد شد. این مجموعه عوامل در نهایت به منافع اقتصادی حاصل از ورزش در کشور لطمات جدی وارد خواهد کرد.
    بی تردید خلق فرصت های جدید سرمایه و اشتغال و یا تولید و عرضه محصولات و خدمات، راهی جز شیوه خلاقانه و نوآورانه ندارد. این مهم در عرصه ورزش کشور نیز با چالش های بسیاری رو در رو است و نیازمند رویکردی جدید برای بهره گیری از فرصت های اقتصادی داخلی و بین المللی است.امروزه سودآوری در ورزش و امکان اشتغال زایی در این صنعت، در دنیا به اثبات رسیده است و کشور ما نیز در این مسیر، راهی جز جبران گذشته و استفاده از تجربیات نو- چه در داخل و چه در خارج- ندارد.
    موانع توسعه بخش خصوصی و مشارکت عمومی در ورزش
    متأسفانه نتایج یک تحقیق در فرآیند خصوصی سازی در کشور، نشان داده است که اشکالات بسیاری در این مسیر وجود دارد. دکتر عبدالمحمد مهدوی عضو هیأت علمی دانشگاه مدیریت دانشگاه تهران در این خصوص در یک مقاله تحقیقی آورده است: «ناتوانی در شناسایی و تعیین اماکن قابل واگذاری، عدم انتخاب مشاور مالی مناسب، عدم پی گیری مناسب در مورد مسائل فنی و قانونی، ناکافی بودن قوانین و مقررات لازم، عدم ارزش گذاری صحیح اموال و عدم انجام و یا نامناسب بودن فرآیند مزایده از مهم ترین موانع خصوصی سازی و مشارکت در بخش ورزش کشور است» .
    به هر حال، برای توسعه بخش خصوصی و مشارکت عمومی در ورزش کشور پیشنهاد می شود که فرآیند خصوصی سازی در ورزش به طور صحیح اعمال شود و کمیته ای متشکل از افراد صاحب نظر و شایسته، وظیفه سیاستگذاری و اجرای برنامه خصوصی سازی در ورزش کشور را عهده دار شوند.
    هر نوع بی توجهی به این مباحث، در نهایت به توسعه ورزش کشور در داخل و نیز در سال های پیش رو در جایگاه بین المللی، آسیب خواهد رساند و نتایج آن جز به محدودیت های مالی شدید در بدنه ورزش از یک سو و ضررهای جبران ناپذیر اقتصادی در مبادلات و مناسبات جهانی از دیگر سو نخواهد بود.
    نتایج یک تحقیق علمی در خصوص گردشگری ورزش در کشور
    ۵۲ مدیر، سرپرست و مربی ورزش و ۲۴ مدیر گردشگری به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند تا در یک پژوهش علمی مشخص شود عوامل بازدارنده گردشگران برای سفر به ایران و بازدید از رویدادهای ورزش بین المللی برگزار شده در کشور را تعیین کنند.
    این پژوهش حاصل کار گروهی اقشار هنرور دانشجوی دکترای مدیریت ورزشی دانشگاه تربیت مدرس، دکتر بتول مشرف جوادی استادیار دانشگاه خوارزمی و دکتر فرزاد غفوری استادیار دانشگاه علامه طباطبایی است. پرسشنامه علمی این پژوهش شامل ۵۲ پرسش از نوع مقیاس پنج مرتبه ای لیکرت است.
    ۸ مورد از پرسش ها مربوط به خرده مقیاس عوامل بازدارنده بود که بر اساس مطالعات انجام شده در سایر کشورها تهیه شده بود.
    بنابر نتایج این پژوهش، از دیدگاه مدیران و دست اندرکاران ورزشی و مدیران گردشگری، کافی نبودن زمان برای برنامه ریزی سفر، نوع شغل و میزان اوقات فراغت، داشتن فرزند کوچک و یا جوان در خانواده و پراسترس بودن رویداد ورزشی از با اهمیت ترین عوامل خرده مقیاس بازدارنده گردشگران ورزشی به کشور است.
    بنابر تحلیل تحلیلگران آماری این پژوهش، سه عامل اول یادشده اثری بازدارنده داشته اند، اما عامل پراسترس بودن رویداد ورزشی نه تنها یک عامل بازدارنده به حساب نیامده، بلکه به عنوان یک سوق دهنده نسبتاً قوی گردشگران برای حضور در رویدادهای ورزش بین المللی کشور محسوب می شود.
    سایر عوامل بازدارنده به ترتیب اهمیت عبارت است از: محدودیت بیشتر زنان گردشگر جهت سفر و بازدید از رویداد ورزشی در کشور، تعصب مذهبی و تردید در مورد مطلوب بودن اوقات فراغت و بدی آب و هوا و نیز عدم دسترسی به بلیت.